Kοιτώντας ψηλά. Πάντα ψηλά (Φωτογραφία: JOEDSON ALVES / AFP).

Ο θρύλος. Ο ατελεύτητος. Ο μόνος για τον οποίο ο χαρακτηρισμός «αναντικατάστατος» θα ισχύει στο διηνεκές. Ο μαέστρος. Ο γητευτής. Ο χορευτής στο χορτάρι. Ο θεός που αποφάσισε να ανέβει στους ουρανούς και τώρα όλοι θα κάθονται εκ δεξιών του. Ο πρώτος διδάξας. Ο ιερουργός. Ο ιεροφάντης.

Πλεονασμός; Μήπως μια σωρεία ευφημισμών που τείνουν προς το δραματοποίηση μόνο και μόνο για να μετριάσουν τον, φευ, αναμενόμενο χαμό του; Ο Πελέ δεν είναι πια εδώ. Στα 82 του χρόνια νικήθηκε από τον καρκίνο και σίγουρα είναι η πρώτη φορά που αυτός ο βασιλιάς αποδέχθηκε την ήττα του σε κάποιο πεδίο μάχης.

Για τον Πελέ ισχύει η κάπως παραλλαγμένη βιβλική προτροπή: «Πίστευε και μη ερεύνα» (χωρίς το διφορούμενο κόμμα ενδιάμεσα).

Πόσοι τον έχουν δει τον Πελέ να αγωνίζεται από τους συγκαιρινούς μας; Ίσως κάποιοι πατεράδες μας που έχουν τα χρονάκια τους. Στην καλύτερη και κάποιοι παππούδες που έχουν βάλει κάτω τον χρόνο και τον λιανίζουν. Όλοι οι υπόλοιποι έχουμε ακούσει ακριτομυθίες, έχουμε δει φάσεις με εκείνον πρωταγωνιστή στο YouTube, όλο και κάτι θα  έχουμε διαβάσει γι’ αυτόν. Τα πάντα περικλείουν έναν μύθο και ανάγονται σ’ αυτόν.

Για τον Πελέ ισχύει η κάπως παραλλαγμένη βιβλική προτροπή: «Πίστευε και μη ερεύνα» (χωρίς το διφορούμενο κόμμα ενδιάμεσα). Δεν χρειάζεται να ψάξεις για να πιστέψεις στο θαύμα. Για να το μεταφέρει η μια γενιά στην άλλη, για να ομνύουν σ’ αυτό εκατομμύρια άνθρωποι, για να δημιουργεί από μόνο του μια θρησκεία, τότε δεν έχουμε χρεία άλλων αποδείξεων.

Με τα τρία Μουντιάλ που κατέκτησε στην καριέρα του (φωτογραφία: dw.com).

Ο Πελέ υπήρξε μεγάλος σε μια μεγαλειώδη εποχή, πιο ρομαντική, λιγότερο ανταγωνιστική, λαμπρά αθώα. Το μαύρο διαμάντι του έλαμψε ανάμεσα σε μια χορεία έξοχων ποδοσφαιριστών ανά την υφήλιο. Ήταν η εποχή που έβγαζε ταλεντάρες εξ ενστίκτου και όχι από τα γυμναστήρια. Δεν χρειαζόταν να έχουν από πίσω τους μια στρατιά από συμβούλους και παρασυμβούλους για να αναδειχθούν. Το ουσιώδες της ύπαρξής τους τονιζόταν από τη στιγμή που έρχονταν σε επαφή με την μπάλα.

Για κάθε Μέσι, Ρονάλντο ή Χάαλαντ που δοξάζονται από τη σημερινή πιτσιρικαρία (δικαίως) θα πρέπει να κατατίθεται με τόκο ένας φόρος κληρονομιάς.

Ο Edson Arantes do Nascimento, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, δεν καθόρισε μια εποχή, αλλά όλες τις εποχές. Ακόμη κι αυτές που δεν έχουν έρθει ακόμη. Για κάθε Μέσι, Ρονάλντο ή Χάαλαντ που δοξάζονται από τη σημερινή πιτσιρικαρία (δικαίως) θα πρέπει να κατατίθεται με τόκο ένας φόρος κληρονομιάς.

Ενας σταρ στις Κάννες (φωτογραφία: nytimes.com).

Όλοι οι σπουδαίοι παίκτες -πρώην, νυν και μέλλοντες- είναι δικά του παιδιά. Κάτι σαν τον «Γκαλόσημο» που είχε πει ορθότατα κι ο Φάνης Χριστοδούλου για την ουσιαστική προσφορά του Νίκου Γκάλη στο ελληνικό μπάσκετ. Τίποτα δεν είναι αποτέλεσμα παρθενογένεσης, εκτός από αυτά που έκανε ο Πελέ. Εκείνος τα εφηύρε, εκείνος τα εκτέλεσε κι εκείνος έδωσε το δικαίωμα στους μεταγενέστερους να τα κοπιάρουν.

Αποτελεί μέτρο σύγκρισης για όλους. Μια άφταστη κορυφή που ξεπερνάει τους απόλυτους αριθμούς και ντύνεται με την αχλή του θρύλου.

Πόσοι παλαίμαχοι έχουν το βασιλικό δικαίωμα να πηγαίνουν κόντρα στη σκόνη του χρόνου, να αναδύονται συνεχώς ως αιώνιοι νέοι στο λαϊκό μνημονικό και να εγγράφονται στις συνειδήσεις των «πιστών» τους με ανεξίτηλο τρόπο; Στην περίπτωσή του δεν έχουμε να κάνουμε με μια φτηνή και ολίγον ρομαντική εκδοχή του παρελθόντος που πάντα εξωραΐζεται συγκρινόμενο με το φτωχό παρόν.

Καταρχάς, το σημερινό ποδόσφαιρο μόνο φτωχό δεν το λες. Υπάρχει υπερπληθώρα ταλέντου, περισσότερο γνώση του αντικειμένου, ιδανικές συνθήκες ανάδειξης του καλύτερου των καλυτέρων. Κι όμως, πάνω από όλους εξακολουθεί να στέκει ο Πελέ.

Αγαπήθηκαν παράφορα.

Ορισμένα ρεκόρ του έχουν καταρριφθεί. Στο βάθος του χρόνου δεν θα μείνει δική του κορυφή που να μην πατήσει άλλος. Και; Χάνει, άραγε, ο πρωτοπόρος την αξία του; Αντιθέτως, αποτελεί μέτρο σύγκρισης για όλους. Μια άφταστη κορυφή που ξεπερνάει τους απόλυτους αριθμούς και ντύνεται με την αχλή του θρύλου. Πώς να ξεπεράσεις έναν μύθο; Πώς να τον εκδιώξεις από την ενεργή συνείδηση του κόσμου;

Ο Πελέ γεννήθηκε για να είναι θεός και οι θεοί (ας διατεινόταν περί του αντιθέτου ο Νίτσε) δεν πεθαίνουν.

Το ποδόσφαιρο του χρωστάει. Πάντα θα του χρωστάει. Δίχως αυτόν (σαφώς και τον Μαραντόνα και τώρα τον Μέσι) η μαγεία θα ήταν απροσωποποιημένη. Δεν γίνεται να αγαπήσεις κάτι αν δεν φέρει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και δεν κουβαλάει μια χθόνια φύση. Δεν αγαπάς την ιδέα του ποδοσφαίρου, αλλά αυτούς που το έκαναν ιδέα.

Αν θα μας λείψει ο Πελέ; Μα, έχει φύγει τόσα χρόνια από τους αγωνιστικούς χώρους κι όμως ήταν πάντα εκεί. Οι νόμοι της φθοράς ισχύουν για εκείνους που κουβαλούν ένα σαρκίο που γίνεται σκόνη που την σκορπάει ο άνεμος. Ο Πελέ γεννήθηκε για να είναι θεός και οι θεοί (ας διατεινόταν περί του αντιθέτου ο Νίτσε) δεν πεθαίνουν. Σίγουρα όχι ο θεός της μπάλας.

 

Διαβάστε ακόμα: Μessidona ή ο γιος ξεπέρασε τον πατέρα;

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top