Τους χωρίζουν κάποιοι αιώνες, αλλά η χρηστική αξία των τσεπών δεν έχει αλλάξει στο αντρικό ντύσιμο.

Είναι περίεργο. Όχι μόνο τα φορέματα ή τα παντελόνια, αλλά και τα γυναικεία σακάκια και πανωφόρια συνήθως δεν έχουν τσέπες, ή τουλάχιστον μόνον εξωτερικές. Τα κορίτσια, άμα βαριούνται να κρατήσουν τσάντα, δεν έχουν πού να βάλουν ένα πορτοφόλι ή ένα βιβλιαράκι. Οπότε τους απομένει να τα φορτώσουν στο φίλο τους. Ως είθισται.

Διασκεδάζουν κάνοντάς το, αλλά συνάμα νιώθουν κι ένα τσιμπηματάκι αδικίας. Κοιτάνε το παλτό τους, το οποίο κατά τα άλλα βρίσκουν πολύ άνετο και ζεστό, τούτη τη φορά με επικριτικό βλέμμα: εξαιτίας του εξαρτώνται είτε από μια τσάντα είτε από έναν άντρα. Λογικό να τους πιάνουν τα φεμινιστικά τους περί σεξισμού.

Ο Κριστιάν Ντιορ έλεγε το 1954: «Οι άνδρες έχουν τσέπες για να βάζουν πράγματα, οι γυναίκες για στολίδι». Εμ, βέβαια! Δεν χρειάζονται τις τσέπες γιατί τις βλέπουμε σαν «γλάστρες». Ντύνονται για να είναι όμορφες κι αυτό είναι όλο.

Τσέπες, πολλές τσέπες. Η σύγχρονη μόδα δεν αφήνει τον άντρα… παραπονούμενο.

Ωστόσο, τούτη η απουσία θυλακίων δεν είναι αυτονόητη. Είναι το αποτέλεσμα μιας σεξιστικής διάκρισης που έσκασε μύτη το 19ο αι. Πριν από 200 χρόνια, οι πάντες είχαν τσέπες. Ήταν μεγάλες, μπορούσαν να αποσπαστούν και φοριόντουσαν και πάνω και μέσα από τα ρούχα. Οι γυναίκες τις χρησιμοποιούσαν για να βάλουν τα ψώνια τους ή άλλα μικροπράγματα. Οι εσωτερικές ήταν απαραίτητες για να μην τους την πέσουν οι πορτοφολάδες.

«Τώρα που έχουμε εκπολιτιστεί, χρειαζόμαστε περισσότερες τσέπες. Το γυναικείο φύλο δεν μπορεί να γίνει ανταγωνιστικό χωρίς τσέπες».

Οι ανδρικές τσέπες ήταν τόσο χρήσιμες που στα τέλη του 17ου αι. άρχισαν να τις ράβουν πάνω σε παντελόνια και σακάκια. Αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με τις γυναίκες. Οι τσέπες γι’ αυτές παραμένουν πρόσθετες κι η αντιμετώπισή τους είναι διφορούμενη. Αν για τις γυναίκες της μεσαίας τάξης ήταν απαραίτητο αξεσουάρ της νοικοκυράς, ώστε να βρίσκονται σε απόσταση χεριού καρφίτσες και κλωστές, στις γυναίκες των λαϊκών στρωμάτων δεν τις έβλεπαν με καλό μάτι. Τις συνέκριναν σιωπηρά με ανοιχτούς κόλπους.

Εκδοχές κοστουμιών του 19ου αιώνα. Σε όλες είναι ευδιάκριτες οι τσέπες (www.rijksmuseum.nl).

Η ιστορικός Ariane Fenneteaux παραθέτει ότι «στα σατιρικά σκίτσα, τα ελαφρά ήθη συχνά συνδέονται με τις εμφανείς ή τις υπονοούμενες τσέπες, των οποίων η ευκολία πρόσβασης εξισούται με τη σεξουαλική διαθεσιμότητα. Σχολιαστές και ευθυμογράφοι αρέσκονται να φαντάζονται το υποτιθέμενο χάος μιας γιγαντιαίας γυναικείας τσέπης, είδος terra incognita, σαγηνευτικής και ελαφρά ανησυχητικής ταυτόχρονα, της οποίας η πληθωρική αταξία κατοπτρίζει τους κοινωνικούς μετασχηματισμούς που προκάλεσε η καταναλωτική επανάσταση».

Κούκλα με ζιπόν και αποσπώμενο ζευγάρι τσέπες (1760, λεπτομέρεια). Manchester Art Gallery.

Οι στηλιτευτές της γυναικείας τσέπης στο τέλος κέρδισαν, εκεί, στην εκπνοή του 18ου αι. Οι αφαιρούμενες τσέπες χάθηκαν και αντικαταστάθηκαν από το τσαντάκι. Τέρμα στις κρυφές. Αποτέλεσμα; Αυτόματα μειώνεται η ευχέρεια των θηλυκών να κινηθούν στο δημόσιο χώρο, να κουβαλάνε ανατρεπτικά κείμενα, ή απλώς να ταξιδεύουν μόνες.

Στα τέλη του 19ου αι., οι γυναικείες και οι φεμινιστικές οργανώσεις συνεργάστηκαν, με αίτημα ρούχα πιο άνετα και πιο πρακτικά. Παράδειγμα η Rational Dress Society, η οποία ιδρύθηκε το 1891. Οκτώ χρόνια αργότερα, ένα άρθρο στους New York Times θα υιοθετήσει τις διεκδικήσεις τους, εκτιμώντας πως «Τώρα που έχουμε εκπολιτιστεί, χρειαζόμαστε περισσότερες τσέπες. Το γυναικείο φύλο δεν μπορεί να γίνει ανταγωνιστικό χωρίς τσέπες».

Λίγα πράγματα άλλαξαν μετά από τη δήλωση αυτή, εν είδει μανιφέστου, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις γυναικείες τσέπες σε σακάκια και πανωφόρια. Η Χίλαρι Κλίντον, όταν έβαλε υποψηφιότητα για πρόεδρος, μπορεί στα meetings να εμφανιζόταν με παντελόνι, αλλά τα σακάκια της δεν διέθεταν τσέπες. Όπως οι γυναίκες του 19ου αι., έπρεπε κι εκείνη να δείξει στους ψηφοφόρους που αλληθώριζαν κατά Τραμπ μεριά ότι δεν είχε τίποτα να κρύψει.

 

Διαβάστε ακόμα: Η ευτυχία του να είσαι ηλίθιος.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top