Η μοίρα του επαγγελματία λαϊκιστή

Από τα ψηλά στα χαμηλά για τον Πάμπλο Ιγκλέσιας (Nick Paleologos / SOOC).

Συνήθως ό,τι προκαλείς το λούζεσαι. Είναι αδήριτος νόμος της ζωής. Και της πολιτικής, βεβαίως. Αν σπείρεις ανέμους, κάποια στιγμή θα θερίσεις θύελλες. Πριν από πέντε-έξι χρόνια ο Πάμπλο Ιγκλέσιας των Podemos ήταν ο νέος «μόσχος» της ισπανικής πολιτικής σκηνής. Γέννημα της εποχής της βαθιάς οικονομικής κρίσης, τούτος ο ερασιτέχνης της πολιτικής αναδείχθηκε σε βασικό ρυθμιστή της δημόσιας ζωής της χώρας του.

Αν ανατρέξουμε σε εκείνα τα ταραγμένα χρόνια θα δούμε πως ο νότος της Ευρώπης απέκτησε, αίφνης, κάποιες νέες «σοδιές» πολιτικών, αυτούς που οι θεωρητικοί τους ονομάζουν λαϊκιστές. Ωστόσο, και η πραγματικότητα έτσι ακριβώς τους ονομάζει. Δεν είχαν παραδοσιακή σχέση με την πολιτική, ανήκαν στην κατηγορία των outsiders, δεν προέρχονταν από μεγάλα τζάκια και αντιστρατεύονταν την κρατούσα πολιτική τάξη. Ο λόγος τους ήταν συνήθως εξωπραγματικός, θωπευτικός, αλλοπρόσαλλος, ακόμη και ανερμάτιστος. Κάτι σαν Δον Κιχότες δίχως ανεμόμυλους.

Πόσο αντέχει κανείς πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί; Ο Ιγκλέσιας ηττήθηκε παταγωδώς στις περιφερειακές εκλογές της Μαδρίτης και αποφάσισε να αποχωρίσει από την πολιτική. Τόσο απλά. Σαν να μην συνέβη τίποτα, κι όμως συνέβη.

Να μας κάνει, άραγε, εντύπωση ότι τον υπερκέρασε στην εκλογική μάχη η Ισαμπέλ Ντίας Αγιούσο που θεωρείται, επίσης, λαϊκίστρια αλλά από τα δεξιά; Το λες και εκδίκηση της ιστορίας που όπως γνωρίζουμε καταναλώνεται πάντα κρύα. Αυτή τη στιγμή η Ευρώπη βιώνει άλλου τύπου προβλήματα. Η οικονομική κρίση είναι παρελθόν. Τη θέση της έχει πάρει ο ιός και προηγουμένως το Προσφυγικό. Επομένως, μας χρειάζεται μια εξελιγμένη μορφή λαϊκισμού. Αυτή του Ιγκλέσιας πάλιωσε.

Αλήθεια, μας θέλγει, όντως, ένας διαρκώς νέος λαϊκισμός; Εκ του αποτελέσματος φαίνεται πως ναι. Ο μέσος ψηφοφόρος στην Ελλάδα, τις ΗΠΑ, την Ισπανία και σχεδόν παντού, αρέσκεται σε μεγάλα λόγια, βολεύεται με τις εύκολες λύσεις, θωπεύεται από τις πληθωριστικές υποσχέσεις. Η ανθρώπινη φύση ζητάει πάντα περισσότερα. Το κενό μεταξύ προσδοκίας και πραγματικότητας έρχεται να καλύψει κάθε φορά ένας πολιτικός που μπορεί, ανέξοδα πάντα, να προσφέρει τον ουρανό με τ’ άστρα. Μόνο που ο λογαριασμός πέφτει μόνιμα στην τσέπη του ανθρώπου που ζήτησε κι όχι σε εκείνον που πρόσφερε.

Ο Ιγκλέσιας ήταν ένας αστέρας που ανήλθε, φώτισε για λίγο και τώρα θα σιωπήσει. Κάποιος άλλος πήρε τη θέση του. Και ο αντικαταστάτης του, είναι μαθηματικό βέβαιο, σε λίγα χρόνια θα δώσει τη σκυτάλη του λαϊκισμού σε κάποιον άλλον. Κάπως έτσι πάει το πράγμα. Μόνο που σε αυτή την ιδιότυπη σκυταλοδρομία, αυτός που πληγώνεται βάναυσα είναι ο ορθός λόγος και η ψύχραιμη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Εντέλει, εκείνες οι πολιτικές δυνάμεις που δεν ευαγγελίζονται θαύματα.

Και η χώρα μας τα τελευταία δέκα χρόνια έχει βιώσει με τον πιο σκληρό τρόπο την άνοδο των ξέφρενων θεωριών εις βάρος της λογικής. Βιώσαμε την αριστερή παρειά του λαϊκισμού, όπως και την ακροδεξιά. Σαφώς, δεν είναι ίδιες. Η πρώτη, τουλάχιστον, ανήκε στα όρια του κοινοβουλευτικού τόξου, σε αντίθεση με εκείνη της Χρυσής Αυγής που θα έπρεπε να είχε τεθεί εκτός νόμου πολύ νωρίς.

Πού βρίσκονται τώρα όλοι αυτοί οι λαϊκιστές; Πού είναι ο Μπέμπε Γκρίλο; Πού είναι ο Λαφαζάνης και η Κωνσταντοπούλου; Πού πηγαίνει ο Ιγκλέσιας και πως ξεφύτρωσε ο Κυριάκος Βελόπουλος και η σε «Ελληνική Λύση» του την ώρα που συνωθούνται στα κελιά τα πρωτοπαλίκαρα της Χρυσής Αυγής; Επαναλαμβάνουμε προς αποφυγή τυχόν παρεξηγήσεων: δεν είναι όλοι οι προαναφερθέντες ίδιοι, ούτε προσδοκούσαν το ίδιο πράγμα με τα ίδια μέσα.

Και στο κυβερνών κόμμα υπάρχουν στελέχη με κυριάρχη τη ζέση τους να φανούν αρεστοί, να μετατρέψουν αβασάνιστα το δύσκολο σε εύκολο, να χαϊδέψουν αυτιά.

Όσο για τον πρώην σύντροφο του Ιγκλέσιας, τον Αλέξη Τσίπρα, αποδείχτηκε εξελιγμένη μορφή λαϊκιστή. Μόλις έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι του, πάει η θεωρία, πάει η ιδεολογία, πάνε όλα. Να είχαμε να τα θυμόμαστε. Ο πραγματισμός κερδίζει, ενίοτε, ακόμη και τα αγαπημένα τέκνα του λαϊκισμού. Το θέμα είναι, όμως, ότι χαμένοι βγαίνουμε εμείς.

Κι επειδή η ιστορία κανένα μάθημα δεν προσφέρει στους ψηφοφόρους (αλλιώς θα υπήρχε πρόεδρος Τραμπ;), ας οπλιστούμε με υπομονή έως τη στιγμή που θα εμφανιστεί ο επόμενος τύπος λαϊκιστή. Διότι θα εμφανιστεί, μην έχετε καμία αμφιβολία. Σαν βελτιωμένο μοντέλο μηχανής αυτοκινήτου που πρόκειται να μας ρίξει σε μαντρότοιχο.

Διαβάστε ακόμα, Nίκος Αλιβιζάτος: «Δεν πιστεύω πως το νομοσχέδιο για τα πανεπιστήμια σημαίνει αστυνομοκρατία».

TAGS :
Αλέξης Τσίπρας ισπανία λαϊκισμος

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook