Μαρίν Λεπέν: η πασιονάρια της άκρας δεξιάς και τα τύμπανα του εθνικισμού στην Ευρώπη

H Mαρίν Λεπέν χαίρεται για το αποτέλεσμα του α’ γύρου των προεδρικών εκλογών. Το θέμα είναι να μην χαρεί και στον β’ γύρο (Φωτογραφία: sky.com)

Να δούμε το ποτήρι μισογεμάτο ή μισοάδειο; Να εστιάσουμε στο γεγονός ότι ο Μακρόν έκοψε πρώτος το νήμα στον α΄γύρο των Γαλλικών Προεδρικών Εκλογών ή να μείνουμε σκεπτικοί για το γεγονός ότι η Λεπέν είναι σε απόσταση ανάσας έχοντας αυξήσει τα ποσοστά της σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές;

Οι αναλυτές σημειώνουν πως οι πιθανότητες να χάσει ο Μακρόν είναι λίγες. Οι λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις θα στοιχηθούν στο πλευρό του διαβλέποντας το επερχόμενο χάος σε περίπτωση που η άκρα δεξιά πάρει τα ηνία της χώρας. Όποιος έχει διαβάσει έστω και λίγες σελίδες από τις πικρές μελλοντολογίες του Ουελμπέκ μπορεί να κάνει τις ανάλογες προβολές στο άμεσο μέλλον.

Το παράδοξο είναι ότι αυτή τη στιγμή η τύχη της Γαλλίας κρίνεται εν πολλοίς από τι θα αποφασίσουν οι αριστεροί ψηφοφόροι του λαϊκιστή Μελανσόν που κατέλαβε την τρίτη θέση στον α’ γύρο με διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό. Κι όμως, δεν τίθεται σύγκριση: μεταξύ της Λεπέν και του Μελανσόν, η πλάστιγγα της δημοκρατικότητας (sic) γέρνει σαφώς προς τον δεύτερο.

Εδώ ακριβώς αναφύεται ένα κορυφαίο ζήτημα που διαπερνάει τον κοινωνικό ιστό της γαλλικής κοινωνίας, αλλά συμπαρασύρει και όλη την Ευρώπη. Η άνοδος της άκρας δεξιάς δεν είναι μια συγκυρία. Μπορεί ο ορθός λόγος να έδειξε προς στιγμήν ότι κερδίζει στα σημεία, όμως, φαίνεται πως ο σπόρος της ακροδεξιάς δεν φεύγει εύκολα.

H πρόσφατη νίκη του Βίκτορ Όρμπαν στην Ουγγαρία, η άνοδος της Λεπέν και η ύπαρξη του σκοτεινού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη στην Πολωνία δεν προοιωνίζονται ευχάριστα πράγματα για την Ευρώπη. Λες και ακούγονται από διάφορες γωνιές της ηπείρου οξύηχα σαλπίσματα καυχησιάρικου εθνικισμού και αντισυστημικών ιαχών.

Kι όμως, ο Μακρόν και η Λεπέν δεν έχουν ίδιο πρόσωπο (Φωτογραφία: news84media.com).

Είναι οι φορείς της αντίδρασης, της καταπάτησης κάθε διεθνούς δικαίου, της εχθρότητας απέναντι στους μετανάστες, της λυσσαλέας μάχης κατά των φορέων του συστήματος (ΜΜΕ, δικαιοσύνη κ.λπ.) και της επαναφοράς ενός τρόπου ζωής που εκείνοι ορίζουν ως πατριωτικό, αλλά ουσιαστικά πρόκειται για επισφαλή αναχρονισμό που περιορίζει τις ελευθερίες του ατόμου.

Το ποσοστό που έλαβε η Λεπέν δεν γίνεται να μας αφήνει ασυγκίνητους θεωρώντας πως στο τέλος ο Μακρόν θα καταφέρει να συγκεντρώσει δημοκρατικές δυνάμεις τριγύρω του. Ακόμη κι αν το κάνει (λογικά θα το καταφέρει) θα έχουμε να κάνουμε με μια πύρρειο νίκη. Εντέλει, μια νίκη με πολλές αμυχές.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η ακροδεξιά δείχνει τα δόντια της, αλλά φαίνεται πως οι δυνάμεις του δημοκρατικού τόξου δεν έχουν βρει τη σωστή μέθοδο για να ανακόψουν το φαιό ρεύμα ή δεν θέλουν να το δουν.

Πολύ σωστά ο αρθρογράφος του Guardian, Will Hutton, σημειώνει πως ένας σημαντικός παράγοντας, απότοκος της παγκοσμιοποίησης στις οικονομικές και κοινωνικές δομές των προηγμένων χωρών, αποτυπώνεται στη διάσημη «καμπύλη ελέφαντα». Αυτή απεικονίζει πώς η παγκοσμιοποίηση έχει επηρεάσει την παγκόσμια κατανομή εισοδήματος κατά τη διάρκεια των δεκαετιών.

Η καμπύλη στη μέση είναι η σχετική βελτίωση των εισοδημάτων σε πολλές χώρες μεσαίου εισοδήματος, ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης τους, που έχουν βοηθηθεί καθώς οι χώρες τους πλησιάζουν τους πλουσιότερους γείτονες.

Tώρα ο Μελανσόν είναι ρυθμιστής των πάντων (Φωτογραφία: middleeasteye.net).

Η μακριά, κρεμασμένη ουρά του ελέφαντα είναι το συνεχές μειονέκτημα που αντιμετωπίζουν οι φτωχοί του κόσμου, η καθοδική κλίση του κορμού είναι αυτό που συνέβη στα εισοδήματα της μάζας των εργαζομένων στις βιομηχανικές χώρες, ενώ η τελευταία θριαμβευτική ανοδική καμπύλη του κορμού σε σχήμα U περιγράφει τα ολοένα πιο πλούσια εισοδήματα της ελίτ – των αδιαμφισβήτητων δικαιούχων της παγκοσμιοποίησης.

Κάπως έτσι, η κριτική που δέχεται ο Μακρόν ότι υπήρξε ο πρόεδρος των πλουσίων, προέρχεται από απλούς γάλλους ψηφοφόρους που είδαν τα εισοδήματά τους να διολισθαίνουν αισθητά τα τελευταία χρόνια. Η κριτική αυτή μορφοποιείται μέσα στο παραβάν, την ώρα της εκλογής.

Οι ψηφοφόροι εκτονώνουν την οργή τους κι αντί να στραφούν στην παραδοσιακή αριστερά ευελπιστώντας σε μεταρρυθμίσεις με κοινωνικό πρόσημο ή σε μια νέα χάρτα κοινωνικών δικαιωμάτων, δηλαδή σε ζητήματα που αποτέλεσαν το χρυσόμαλλο δέρας της αριστεράς απανταχού της Ευρώπης, στρέφονται στην ακραία ρητορική κομμάτων σαν αυτό της Λεπέν.

Εξηγούν, δηλαδή, τα δεινά τους με επιχειρήματα γνήσιου ανορθολογισμού και επιθετικότητας. Για όλα φταίνε οι ξένοι, οι μετανάστες, οι αλλότριοι. Κάπως έτσι ο ρατσιστικός πατριωτισμός έρχεται να απαντήσει με τον ανορθόδοξο λόγο του σε κάτι που η λογική της δημοκρατίας θα έπρεπε να είχε ισχυρότερη απάντηση.

Η Λεπέν ποντάρει για χρόνια σ’ αυτή τη στρεβλή λογική. Την εκφράζει με λαμπρό τρόπο. Μάλιστα, δίπλα στο αρνητικό πρόσημο για τους μετανάστες σημείωνε από την πρώτη στιγμή της εκλογικής εκστρατείας της πως διαθέτει πρόγραμμα που στηρίζεται σε «πατριωτικές» οικονομικές πολιτικές που ευνοούν τις μικρές επιχειρήσεις και τους ντόπιους παραγωγούς.

Η Λεπέν έκανε λόγο για τον αγνό γάλλο επιχειρηματία που χάνει κέρδη λόγω των ξέρων (Φωτογραφία: AP Photo/Joan Mateu Parra).

Η ουρά των εξαγγελιών της ήταν ότι όλα αυτά θα σημαίνουν την ανεξαρτησία από τους ξένους, θα προσφέρουν περισσότερες θέσεις εργασίας και χαμηλότερες τιμές. Είναι φανερό πως άφησε κατά μέρος την απειλή να αποχωρήσει η Γαλλία από την ΕΕ. Η Λεπέν είναι παλιά καραβάνα, ξέρει να διαβάσει τα μηνύματα των καιρών. Η πρόσφατη περιπέτεια των Βρετανών με το Brexit έδειξε πως μια τέτοια απόφαση θα έβρισκε αντίσταση στους γάλλους ψηφοφόρους. Ο Éric Zemmour που πιστεύει κάτι τέτοιο κατακρημνίστηκε στις εκλογές. Λογικό και επόμενο!

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν παραμένει «τοξική». Οπως κάθε ηγέτης της ακροδεξιάς που σέβεται τα «οράματά» του οφείλει να είναι ένας φορέας του «αντί». Είναι υπέρ των προνομίων των αγνών γάλλων υπηκόων κάτι που αν ισχύσει, λένε έγκριτοι νομικοί, θα προκαλέσει συνταγματικό πραξικόπημα που θα πηγαίνει κόντρα στο πνεύμα της Επανάστασης του 1789, την αναστολή μεγάλου μέρους της νομοθεσίας της ΕΕ και την απόσυρση από την ευρωπαϊκή σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Επιπλέον, το οικονομικό της πρόγραμμα είναι ανεφάρμοστο. Η εκλογή της θα διχάσει τη Γαλλία, θα σταματήσει την οικονομική της αναζωπύρωση, θα εξαπολύσει ρατσιστικούς δαίμονες και θα συντρίψει την ΕΕ. Τα θέλουμε όλα αυτά; Σαφώς κι όχι. Κι όμως, αρκετοί ψηφοφόροι επιθυμούν να κάνουν άλμα στο κενό.

Ο δεύτερος γύρος είναι ένα στοίχημα για τον Μακρόν (Φωτογραφία: REUTERS/Benoit Tessier).

Η απάντηση σε τέτοιου είδους βουτιές στο χάος δεν μπορεί να είναι άλλη από μια συστράτευση δυνάμεων που υπό άλλες πρίσμα δεν θα μπορούσαν να συμπράξουν. Ο Μακρόν έχει κατά καιρούς απορρίψει πολλές από τις προτάσεις της αριστεράς. Τώρα, όμως, καταλαβαίνει πως ο χρόνος που έχει είναι συγκεκριμένος. Μέσα σε δεκαπέντε ημέρες πρέπει να πείσει τους αριστερούς ψηφοφόρους πως μπορεί να «χτίσει» έναν συνασπισμό. Πρέπει, ουσιαστικά, να καταλάβει πως οι επικλήσεις ενός κέντρου και ενός κεντρώου Προέδρου δεν φτάνουν.

Ναι, ο Μακρόν δεν δελέασε τους Γάλλους με τις πρωτοβουλίες που έλαβε στο ζήτημα της Ουκρανίας. Ακόμη κι έτσι, όμως, η Ουκρανία είναι ένας ματοβαμμένος οδηγός αποτροπής των ακραίων θέσεων. Δείχνει πως ο ανελευθερισμός, ο υπερεθνικισμός και η καταστολή μπορούν να οδηγήσουν στην παραφροσύνη του πολέμου.

Εστω και με έμμεσο, σχεδόν υπόγειο, τρόπο, οι ψηφοφόροι της Γαλλίας και όλης της Ευρώπης οφείλουν να συναισθανθούν το διακύβευμα. Ο ρατσισμός, ο στείρος εθνικισμός και ο μεσσιανισμός οδηγούν σε κακέκτυπα του Πούτιν. Άρα, σε ένα γενικευμένο χάος που όσο ηρωικό κι αν το βαφτίσει ένας λαοπλάνος πολιτικός, θα είναι βουτηγμένο στο αίμα και το θάνατο.

Διαβάστε ακόμα: Ισοποσάκηδες όλου του κόσμου ενωθείτε (αλλά μακριά μας)

TAGS :
Βλαντιμίρ Πούτιν Εμανουέλ Μακρόν λεπέν ουκρανία

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook