Πρωτοχρονιά στο ΚΠΙΣΝ και η απελευθέρωση του Δημόσιου Χώρου

Μια από τις πιο όμορφες πρωτοχρονιάτικες γιορτές στήθηκε στο Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος. (Φωτογραφίες: Νίκος Καρανικόλας | ΚΠΙΣΝ)

Ωραίοι άνθρωποι. Χιλιάδες ωραίοι άνθρωποι με τα παιδιά τους, τις οικογένειές τους, τους φίλους τους ή και μόνοι τους. Όλοι μαζί, όμως, παραδόξως. Ακόμα και αυτοί που ετοιμάζονταν για το πρώτο αγώνα δρόμου του 2018 και αποτελούσαν ένα είδος «σέχτας» με τη δική τους αμφίεση και κώδικα επικοινωνίας. Όλοι χαρούμενοι, ευγενικοί να ανταλλάσσουν ευχές, άγνωστοι μεταξύ αγνώστων με φόντο τα πυροτεχνήματα στον ουρανό πάνω από το αρχιτεκτονικό έργο του Renzo Piano και υπόβαθρο τις μουσικές του μουσικού παραγωγού του BBC, Gilles Peterson. Αυτό είναι, μέσες άκρες, το σκηνικό στο οποίο υποδεχτήκαμε οικογενειακώς το 2018 στο Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος.

Και κάπως έτσι αναρωτήθηκα: Που βρέθηκαν όλοι αυτοί οι ωραίοι άνθρωποι; Γιατί κανένας δεν τσακώθηκε με κανέναν; Γιατί κανείς δεν έβρισε ή δεν έσπρωξε παρά το γεγονός ότι είμαστε 20.000 άνθρωποι και βάλε μαζεμένοι στον ίδιο χώρο; Που εξαφανίστηκε ο κλασσικός, ο μ……. ο Έλληνας; Και γιατί δεν το είχα ξανακάνει ποτέ αυτό; Γιατί κάθε ρεβεγιόν που θυμάμαι χάνεται μέσα σε αποπνικτική καπνίλα -παλιότερα- ή αγχωμένες ευχές πάνω από μπολ με φιστίκια Αιγίνης και μύγδαλα; «Άντε να κόψουμε τη βασιλόπιτα, να φύγουμε μάνι, μάνι γιατί θα μας πιάσει η κίνηση στο δρόμο», η μόνιμη επωδός όλων. Γιατί πολύ απλά ο Δημόσιος Χώρος είναι πρακτικά μη προσβάσιμος από τους πολίτες της Αθήνας τα τελευταία πολλά χρόνια. Από την πλατεία Συντάγματος όπου σε κάθε αλλαγή του χρόνου συμπλέκονταν μεθυσμένες συμμορίες, μέχρι την πιο μικρή πλατεία όπου ο μπάφος έχει γίνει πλέον… commodity, o Αθηναίος είναι αποκλεισμένος από το Δημόσιο Χώρο της πόλης του. Και δεν είναι λίγα τα ωραία μέρη της Αθήνας.

Το Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος δεν είναι απλά ένα «μέρος που θυμίζει ευρωπαϊκή πόλη». Είναι το σημείο του Λεκανοπεδίου που έδωσε ξανά στους πολίτες της Αθήνας το δικαίωμα για πρόσβαση στο Δημόσιο Χώρο.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που με πονάει προσωπικά ως Πατησιώτη, είναι το Πεδίον του Άρεως. Δεν ξαναπάτησα το πόδι μου εκεί μετά την πρώτη μου επίσκεψη, λίγους μόλις εβδομάδες αφότου είχε ολοκληρωθεί η ριζική ανάπλασή του. Ο λόγος; Κατά τη διάρκεια της βόλτας μας κάποιος ενήλικας άνδρας ασιατικής καταγωγής ξεντύθηκε μέρα μεσημέρι στον κεντρικό πλακόστρωτο, έμεινε με το σώβρακο, έβγαλε ένα σαμπουάν από μια νάιλον τσάντα σούπερ μάρκετ και έκανε το ντουζάκι του σε μια δημόσια βρύση μπροστά σε 3-4 οικογένειες με μικρά παιδιά. Ναι, ξέρω, ξέρω. Μικροαστική άποψη, κάποιου γκρινιάρη που μένει στην Κυψέλη ή τα Πατήσια. ΟΚ. Τώρα βέβαια που κανείς από τους τρισκατάρατους μικροαστούς δεν πατά στο Πεδίον του Άρεως και όλο το πάρκο έχει μετατραπεί σε υπαίθριο παζάρι ναρκωτικών, το «όραμα» για… απόλυτα ελεύθερους χώρους πραγματώθηκε πλήρως, φαντάζομαι.

Το Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος δεν είναι απλά ένα «μέρος που θυμίζει ευρωπαϊκή πόλη». Είναι το σημείο του Λεκανοπεδίου που έδωσε ξανά στους πολίτες της Αθήνας το δικαίωμα για πρόσβαση στο Δημόσιο Χώρο. Στην πραγματικότητα έσπασε τις εδραιωμένες αντιλήψεις ότι μέσα σε ένα πάρκο τα σκυλιά αφοδεύουν όπου να ‘ναι, το πειραγμένο παπάκι μπορεί να σε κόψει στη μέση ακόμα και αν είσαι πεζόδρομο, οι κούνιες θα ρημάξουν μέσα στον πρώτο χρόνο από την τοποθέτησή τους και ο κάθε wanna be Βanksy μπορεί να μουτζουρώνει κατά ριπάς παγκάκια, γλυπτά, τοίχους, φωτιστικά σώματα κ.λπ.

20.000 άνθρωποι και βάλε υποδέχθηκαν το νέο έτος στο Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος πριν από λίγες ημέρες.

Τίποτα από όλα αυτά δεν συμβαίνει στο ΚΠΙΣΝ. Τί-πο-τα. Ο ίδιος ο χώρος και οι κανόνες λειτουργίας του θέτουν ένα πλαίσιο που κάνει τους ανθρώπους καλύτερους και στην πραγματικότητα πιο ελεύθερους. Ναι, τελικά φαίνεται πως ο σεβασμός λογικών κανόνων ισοδυναμεί με ελευθερία. Είμαι 100% σίγουρος ότι αν Πρωτοχρονιά βράδυ είχαν μαζευτεί σε οποιοδήποτε άλλο σημείο της Αθήνας 20.000 άνθρωποι θα χρειάζονταν και καμιά 500αριά αστυνομικοί για να κυλήσουν όλα… ομαλά. Στο ΚΠΙΣΝ συναντούσες που και που κανέναν security για να τον ρωτήσεις που είναι οι τουαλέτες. Μέχρι εκεί.

Όταν εγκαινιάστηκε το ΚΠΙΣΝ υπήρξαν φωνές που υποστήριξαν ότι αυτό το φαραωνικό έργο ήταν πιθανόν αχρείαστο για την Αθήνα και ότι τα χρήματα που δαπανήθηκαν θα μπορούσαν να βελτιώσουν εκατοντάδες γωνιές της Αθήνας. Διαφώνησα τότε, νομίζω που δικαιώθηκα πλέον. Το ΚΠΙΣΝ είναι too big και too good to fail. Κανένας «αρμόδιος» δεν θα θελήσει να χρεωθεί την κατάρρευση ενός τέτοιου project. Θα το προσέξουν σαν τα μάτια τους. Και έτσι οι πολίτες θα εκπαιδευτούν σιγά, σιγά και πάλι στη χρήση του Δημόσιου Χώρου και θα απαιτήσουν την «απελευθέρωση» της πλατείας, της παιδικής χαράς και του αθλητικού κέντρου της γειτονιάς τους.

Το ΚΠΙΣΝ είναι too big και too good to fail. Κανένας «αρμόδιος» δεν θα θελήσει να χρεωθεί την κατάρρευση ενός τέτοιου project. Θα το προσέξουν σαν τα μάτια τους. Και έτσι οι πολίτες θα εκπαιδευτούν σιγά, σιγά και πάλι στη χρήση του Δημόσιου Χώρου.

Διαβάστε ακόμα: Εσύ αποφασίζεις αν επιτρέπεται το κάπνισμα στους κήπους του ΚΠΙΣΝ

TAGS :
Αθήνα δημόσιος χώρος Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος πρωτοχρονιά

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook