Τα πλοία από πάγο του Ελληνικού Δημοσίου

Από το «Σχέδιο Αββακούκ» του 1942 στην Ελλάδα του σήμερα. Τα παθήματα της ιστορίας, δυστυχώς, δεν γίνονται μαθήματα… Φωτογραφία: Μike Gifford/Flickr

Το 1941, στα μέσα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι δυνάμεις του Άξονα, και ιδιαίτερα τα τρομερά U-Boot (υποβρύχια) του γερμανικού στόλου, προέλαυναν στους ωκεανούς. Η αγγλική κυβέρνηση ήταν σε απόγνωση, με τον Ουίνστον Τσόρτσιλ να αναζητά ένα σχέδιο, μια ιδέα, για να καταφέρουν να αναχαιτίσουν τη γερμανική απειλή στις θάλασσες. Τελικά δίνεται έγκριση στις αρχές του 1942 για την χρηματοδότηση του «Σχεδίου Αββακούκ» (Project Habakkuk), δημιούργημα ενός ημίτρελου επιστήμονα που υποστήριζε ότι μπορεί να κατασκευάσει πλοία από πάγο, άτρωτα στις τορπίλες των γερμανικών υποβρυχίων. Μετά από δύο χρόνια χορήγησης κρατικών πόρων, προσωπικού του βασιλικού ναυτικού και πληθώρας Βρετανών και Αμερικανών επιστημόνων, που έλαβαν μέρος σε πανάκριβες δοκιμές οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε λίμνη του Καναδά, το σχέδιο αποδείχθηκε «φιάσκο»! Δεν θα μπορούσε –προφανώς– ποτέ να φτιαχτεί ένα τέτοιο πολεμικό πλοίο, η φρενήρης όμως κατάσταση του πολέμου και η λήψη αποφάσεων από την κεντρική εξουσία οδήγησαν σε τρομερή σπατάλη ανθρώπινου δυναμικού και χρημάτων μέχρι να γίνει κατανοητό.

Ερχόμενοι στο σήμερα, αυτό το παράδειγμα κακοδιαχείρισης δημοσίου χρήματος και δημιουργίας ανούσιων και μη παραγωγικών θέσεων εργασίας είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Αυτή η κατάσταση επικρατεί εδώ και δεκαετίες στο ελληνικό δημόσιο, όπου ο κρατικός παρεμβατισμός κατευθύνει χρήματα που προέρχονται από την υπερφορολόγηση των πολιτών –ή στην χειρότερη περίπτωση από δανεισμό– προς μη παραγωγικές δραστηριότητες και μάλιστα χωρίς τη δικαιολογία ενός παγκοσμίου πολέμου ή μιας κρίσιμης κατάστασης, που τέτοια λάθη θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν.

Στον παραλογισμό του ελληνικού δημοσίου, λοιπόν, ένας τρελός επιστήμονας αποφασίζει να φτιάξει αυτά τα καράβια από πάγο. Επειδή ξεκινάει μια επιχείρηση που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας, λαμβάνει επιχορήγηση από κονδύλι για την καταπολέμηση της ανεργίας –έχοντας και έναν κολλητό στο υπουργείο την λαμβάνει σε χρόνο dt (1η κρατική παρέμβαση). Αφού προσλαμβάνει 5.000 άτομα, ξεκινάει την επιχείρηση, η οποία, επειδή κανένας λογικός πλοιοκτήτης δεν θα αγόραζε πλοία από πάγο, οδηγείται σε κατάρρευση και χρεωκοπία. Το κράτος, για να αποφύγει τις απολύσεις, που θα άφηναν 5.000 οικογένειες χωρίς εισόδημα, αποφασίζει να εξαγοράσει την επιχείρηση και την κρατικοποιεί (2η κρατική παρέμβαση). Εκεί βολεύονται και μερικοί ακόμα ψηφοφόροι του κυβερνώντος κόμματος, κι έτσι φτάνουμε στους 10.000 εργαζομένους (3η κρατική παρέμβαση). Στη συνέχεια εξαναγκάζει το πολεμικό ναυτικό να αγοράζει τα πλοία που θα έφτιαχνε η κρατική πλέον κατασκευάστρια εταιρεία, έτσι ώστε να στηριχθεί (4η κρατική παρέμβαση). Η επιχείρηση, παρόλα αυτά, δεν μπορεί να επιβιώσει και παρουσιάζει τεράστιο έλλειμμα. Το κράτος, επειδή φοβάται πάλι τις απολύσεις δεν κλείνει την επιχείρηση, αλλά την διατηρεί έως ότου βγουν όλοι οι 10.000 εργαζόμενοι στην σύνταξη (5η κρατική παρέμβαση).

Όταν έρθει αυτή η στιγμή η επιχείρηση κλείνει (ευτυχώς!) και μας αφήνει με τα εξής δεδομένα:

*Κατασπατάληση ενός κονδυλίου (για την καταπολέμηση της ανεργίας) σε κάτι που δεν βοήθησε ούτε στο ελάχιστο την οικονομία.
*Αύξηση των κρατικών δαπανών για την εξαγορά της επιχείρησης και τη διατήρησή της ως ελλειμματική επί τόσα χρόνια. Αυτό το κόστος μετακυλύεται στους φορολογούμενους.
*5.000 άτομα αρχικά και 10.000 στη συνέχεια εργάζονταν σε μια δραστηριότητα που δεν πρόσφερε το ελάχιστο στην οικονομία. Έγινε δηλαδή μια τεράστια κατασπατάληση ανθρώπινου δυναμικού και brainpower.
*Πολύ καλές ιδιωτικές εταιρείες κατασκευής πλοίων έχασαν τζίρο με ό,τι αυτό συνεπάγεται (απολύσεις, περικοπές μισθών), αφού πλέον το πολεμικό ναυτικό αγόραζε τα «κρατικά» πλοία.
*Το πολεμικό ναυτικό έχει πλέον έναν ανύπαρκτο στόλο που δεν θα μπορούσε να κερδίσει καμία μάχη με τα «παγωμένα» πλοία του.

Είναι, θα συμφωνήσω μαζί σας, ένα φανταστικό και ακραίο σενάριο, αντίστοιχες όμως περιπτώσεις σε μικρότερη, αλλά καμιά φορά και σε παρόμοια κλίμακα (Ελληνική Βιομηχανία Όπλων, εξοπλιστικά συστήματα) υπάρχουν παντού στο δημόσιο και φέρνουν τα αντίστοιχα αποτελέσματα. Πόσες «ιδιωτικές» επιχειρήσεις έχουν ως μοναδικό πελάτη το δημόσιο; Πόσοι κακοί προμηθευτές έλαβαν χρήματα του κρατικού κορβανά για να τροφοδοτούν δημόσιες επιχειρήσεις με απαράδεκτα υλικά που δεν θα αγόραζε ποτέ κανένας σοβαρός επιχειρηματίας; Πόσες χρεοκοπημένες επιχειρήσεις κρατικοποιήθηκαν επί Ανδρέα Παπανδρέου; Ακόμα και τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ προστάζει την κυβέρνηση να αγοράσει τέτοιες χρεοκοπημένες επιχειρήσεις όπως η «Κατσέλης»!

Ο κρατικός παρεμβατισμός στρεβλώνει την αγορά και οδηγεί σε επιλογές που κανένας σοβαρός ιδιώτης δεν θα έκανε. Στην Ελλάδα, που αυτή είναι η κυρίαρχη ιδεολογία επί χρόνια, μας έφερε αντίστοιχα αποτελέσματα, που αποδεικνύονται καθημερινά καταστροφικά για την οικονομία.

Ο Αλέξης Ραμπότας είναι φοιτητής Ιατρικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.

TAGS :
δημόσιο

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook