Τα παιδιά στην Ταϊλάνδη, και το Ελληνικό διαδίκτυο

Δυστυχώς, στη διάσωση των 12 παιδιών και του προπονητή τους στην Ταϊλάνδη, τα περισσότερα ελληνικά μίντια έδειξαν και πάλι το «μεγαλείο» τους: έπαιρναν την πρωτογενή πληροφορία από Reuters, Associated Press, CNN κτλ. και την έκοβαν στα μέτρα τους, με στόχο να πάρουν μερικά views ακόμα. (Φωτογραφία: Linh Pham / Getty Images / Ideal Image)

-Ένα θέμα στήθος, δύο μοντέλα στη Μύκονο, α, και μια διάσωση παιδιών. Να τ’ αφήσω;
-Ρε σίγουρα βρήκαν όλα τα παιδιά που έψαχναν; Ούτε το Reuters, ούτε το Associated ούτε το «γαλλικό» το έχουν δώσει ακόμα έτσι.
-Έλα μωρέ μαλάκα, πως κάνεις έτσι. Τα παιδιά που έψαχναν θα είναι πάνω -κάτω, ποιον λες δηλαδή να βρήκαν; Το Γιέτι των Ιμαλαΐων;

Ιδού ένας φανταστικός διάλογος που θα μπορούσε να είχε πραγματοποιηθεί στο newsroom μερικών από τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά sites στην Ελλάδα. Παρά, όμως, το γεγονός ότι είναι πέρα για πέρα φανταστικός αν κάποιος μου έλεγε να ποντάρω σε αυτόν τα λιγοστά ευρώ που υπάρχουν στο λογαριασμό μου θα το έκανα απνευστί.

Αφορμή για το ξέσπασμα που θα περάσει μπροστά από την οθόνη σας είναι η ιστορία που παρακολουθούσε -επίσης απνευστί- ολόκληρος ο πλανήτης τις τελευταίες ημέρες, αλλά και ο τρόπος που την αντιμετώπισαν 9 στα 10 ελληνικά sites. Ο λόγος για τη διάσωση των 12 παιδιών και του προπονητή τους στην Ταϊλάνδη.

Αν, λοιπόν, κάποιος ήθελε να μάθει πρώτος τί ακριβώς συμβαίνει, σε μια αποκλεισμένη από τον στρατό σπηλιά, στα βάθη της ζούγκλας της Ταϊλάνδης, έπρεπε απλά να παρακολουθεί το ελληνικό διαδίκτυο. Ούτε Reuters, ούτε Associated Press, ούτε CNN, ούτε καν τα ταϊλανδέζικα Μέσα. Δεν πα’ να ‘χαν όλοι αυτοί ανταποκριτές επί του πεδίου. Το πόσα παιδιά απεγκλωβίζονταν από το σπήλαιο έβγαινε με 20 – 30 λεπτά διαφορά, πρώτα στα ελληνικά sites (στα 9 στα 10 επαναλαμβάνω).

Αν αναρωτιέστε «ποτς γκενεν αυτό» -που λέει και ο συμπαθής Ογκουνσότο- η απάντηση είναι πολύ απλή: 9 στα 10 ελληνικά sites έπαιρναν την πρωτογενή πληροφορία από Reuters, Associated Press, CNN και την έκοβαν στα μέτρα τους. Μετέδιδε το Reuters: «Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες κάνουν λόγο για διάσωση δύο ακόμη παιδιών». Σε απλά ελληνικά: «Alert! Διασώθηκαν δύο παιδιά». Γεγονός, δηλαδή. Έβγαζε το Associated Press: «Μαρτυρίες αναφέρουν τη μεταφορά με φορεία δύο ατόμων (individuals)». Πάμε πάλι στο ελληνικό σύμπαν: «Δύο παιδιά διασώθηκαν και μεταφέρονται με φορεία στο νοσοκομείο». Και αν τα «άτομα» ήταν διασώστες που λιποθύμησαν; Λεπτομέρειες…

Εκεί, δηλαδή, που τα πλέον έγκυρα ειδησεογραφικά πρακτορεία, με ανταποκριτές στο σημείο όπου λάμβαναν χώρα τα γεγονότα, ορθώς κρατούσαν τη λεγόμενη ειδησεογραφική «πισινή», 9 στα 10 ελληνικά sites έδιναν την πληροφορία στανταράκι, για να κερδίσουν λίγα κλικς παραπάνω από τον ανταγωνισμό. Αποτέλεσμα; Αφενός την πρώτη ημέρα της επιχείρησης τα παιδιά που είχαν διασωθεί ήταν δύο, ωχ λάθος τρία, ωχ λάθος τέσσερα, ωχ λάθος έξι, ωχ τελικά τέσσερα ήταν, αφετέρου εξαναγκάζουν και τον 1 στους 10 που θέλει να πάει με τον Σταυρό στο χέρι, να ακολουθήσει το ρεύμα για να μην φανεί άσχετος με το γεγονός.

Στην πραγματικότητα ούτε οι εννέα ούτε ο ένας φταίνε σε κάτι. Το φαινόμενο που περιγράφεται έχει τις ρίζες του στην πιο πετυχημένη συνταγή του ελληνικού διαδικτύου, ένα succes story μοναδικό όχι μόνο στα ελληνικά αλλά και στα παγκόσμια χρονικά: το troktiko.blogspot για όσους θυμούνται.

Η εποχή π.Τ. (προ Τρωκτικού) ήταν σχετικά απλή για την ελληνική ειδησεογραφία στο Διαδίκτυο. Η ροή των ειδήσεων ήταν ανθρώπινη -μια είδηση ανά 15 έως 20 λεπτά -, τσεκαρισμένη, με αρχή, μέση, τέλος, και φυσικά κείμενο τουλάχιστον τριών παραγράφων.

Κι ύστερα ήρθε το Τρωκτικό και οι όμοιοι του. Μια παρέα πιτσιρικάδων που υπό την καθοδήγηση ενός «έμπειρου» δημοσιογράφου έβγαζαν ό,τι να ‘ναι, όπως να ‘ναι, ανά λεπτό: «Φοβερό τροχαίο στη Σόλωνος», «Φωτιά τώρα σε ρετιρέ στο Παγκράτι», «Έκτακτο: Συνέλαβαν τον δράστη της κλοπής των γιλέκων», «Ισχυρός σεισμός, τον νιώσατε;», «Γιατί στη Χίο δεν κόβουν αποδείξεις τα περίπτερα;».

Μέσα σε λίγους μήνες είχε σχηματοποιηθεί η απόλυτη συνταγή επιτυχίας, αυτό που θα μπορούσε κανείς να περιγράψει ως «τηλεοπτικό διαδίκτυο», αφού πια η ροή στα sites ήταν τόσο πυκνή, λες και περνούσε από μπροστά σου κανονικό τηλεοπτικό πρόγραμμα. Όπως όταν ανοίγεις την τηλεόραση θεωρείται ανεπίτρεπτο να βγει «μαύρο» έτσι και με τα Τρωκτικά οι αναρτήσεις απείχαν μεταξύ τους το πολύ δύο λεπτά.

Η συνταγή σύντομα αντιγράφηκε από το σύνολο, σχεδόν, της διαδικτυακής ειδησεογραφίας και μας καταδυναστεύει ακόμα. Χρόνια μετά το «κλείσιμο» του Τρωκτικού λόγω της ειδεχθούς δολοφονίας του ιδρυτή του, Σωκράτη Γκιόλια, το Διαδίκτυο γυρνά με μανία τη ρόδα που μπήκε τότε σε κίνηση.

Κάπου εδώ όμως το πράγμα αρχίζει να στραβώνει. Πρώτον, οι «Τρωκτικοί» ήταν ερασιτέχνες, που μπορούν να ισχυριστούν ότι έκαναν και λίγο το κέφι (;) τους. Στους «κανονικούς» δημοσιογραφικούς οργανισμούς όμως, με έξοδα μισθοδοσίας, γενικότερης λειτουργίας, με διαφημιστικά συμβόλαια και κυρίως με ανθρώπους που ζουν από αυτό το επάγγελμα, το σενάριο «γράψε λάθος» δεν παίζει. Ή τουλάχιστον δεν είναι τόσο απλό να καλυφθεί.

Δεύτερον, η ροή στην τηλεόραση είναι «υδαρής». Μια ατάκα είναι σημαντική αλλά «περνάει», την παίρνει ο αέρας. Άσε που μπορείς πάντα να επικαλεστείς τη «ρύμη του λόγου». Verba volant, με άλλα λόγια. Στην έγγραφη δημοσιογραφία τα πράγματα είναι πιο στιβαρά καθώς… scripta manent, με ό, τι αυτό συνεπάγεται σε όρους εγκυρότητας.

Στο διά ταύτα, θα πει κανείς. Η λύση, ποια είναι η λύση;

Κακά τα ψέμματα, ο ένας υπεύθυνος δεν πρόκειται ποτέ να επιβάλλει κανόνες δεοντολογίας στους υπόλοιπους εννέα ανεύθυνους. Εκείνοι θα καθορίζουν τον ρυθμό και αυτός απλά θα κρατάει τα μπόσικα. Ως εκεί. Ούτε μπορεί να αυτορυθμιστεί η πιάτσα όπως λέγεται. Είναι τόσοι αυτοί που ζητούν μερίδιο αγοράς, ώστε θα κάνουν τα πάντα για να το αποκτήσουν με συνέπεια και αυτοί που θέλουν -αν θέλουν- να αλλάξουν ρότα, να μην το τολμούν.

Τη λύση μπορεί να τη δώσει μόνο ο πελάτης, δηλαδή το κοινό. Αυτό το άρθρο φερειπείν δεν αξίζει τίποτα, εκτός αν το διαβάσατε και το προτείνατε σε φίλους. Με άλλα λόγια το κάθε άρθρο, η κάθε είδηση αξίζει όσο το μέγεθος του κοινού του. Το κείμενο είναι ανίσχυρο από μόνο του. Ζύγισε το με τους αναγνώστες του, και αποκτά αξία. Κάτι σαν την «ανθρωπική αρχή»: το Σύμπαν δημιουργήθηκε και ρυθμίστηκε με ακρίβεια, έτσι ώστε να υπάρξει ζωή και συνείδηση πάνω στον πλανήτη Γη για να μπορεί τελικά να παρατηρεί το Σύμπαν.

Εν κατακλείδι: Αν ποτέ δείτε τους τίτλους «Αναφορές για προσγείωση στην πλατεία Συντάγματος εξωγήινων ελέγχονται ως φάρσα» και «Έκτακτο: Οι Κλίνγκονς εξαϋλώνουν την Αθήνα», στο ελληνικό διαδίκτυο, πιστέψτε μόνο τον πρώτο. Άλλωστε αν κάτσει η μπίλια στον δεύτερο δεν θα έχει καμία σημασία. Για κανέναν πια. Τουλάχιστον, πριν… εξαϋλωθείτε, θα έχετε στηρίξει αυτόν τον έναν στους δέκα, που πήγαινε με τον Σταυρό στο χέρι.

Διαβάστε ακόμα: 5 μικροπράγματα που έχουν βελτιωθεί στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια

TAGS :
είδηση ενημέρωση μίντια ομάδα σπηλιά ταϊλανδη

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook