Ολες οι ανεμογεννήτριες είναι πανομοιότυπες, απ’ τη Δανία ως την Ικαρία, δίχως αναφορά στο γεωγραφικό τους περιβάλλον (Φωτογραφία: Menelaos Myrillas / SOOC).

Είναι πλήθος οι ευαίσθητοι που δεν τους ενοχλεί η πολυκατοικία στην Κυψέλη, ο θερμοσίφωνας, οι κεραίες, αλλά μαίνονται κατά των ανεμογεννητριών. Καθότι διασαλεύουν το τοπίο και την αρμονία του, σύμφωνα με την «αισθητική» τους. Γιατί αυτοί οι άνθρωποι εκστασιάζονται μπροστά στους ανεμόμυλους και τσινάνε στη θέα των ανεμογεννητριών; Γιατί δεν έχουν ανάλογο πρόβλημα με τα φωτοβολταϊκά στις ταράτσες;

Οπωσδήποτε, είναι αντικειμενικά δύσκολο να αρνηθείς τις διαστάσεις του κατασκευάσματος. Φαντάζουν (προς ώρας) δυσανάλογες σε μέγεθος με τον τόπο όπου εγκαθίστανται. Ας πούμε πως τίθεται ένα πρόβλημα κλίμακας. Από την άλλη, πρόκειται για ένα νέο τοπίο, υβριδικό, μισό βιομηχανικό, μισό φυσικό. Με αναμφίβολα ιερατική όψη. Μοντέρνα τοτέμ.

Το αν μια πιλοτή είναι άσκημη, δεν σημαίνει ότι μια ανεμογεννήτρια είναι όμορφη.

Οι υποστηρικτές τους προωθούν εν γένει ένα επιχείρημα το οποίο, κατά τη γνώμη μου πάσχει: Ότι ο ωφελιμισμός, χρωματισμένος από μια οικολογική ιδεολογία που πιστεύει στο μέλλον της τεχνικής, υπερέχει κάθε άλλης θέασης της κοινωνίας και των αισθητικών ή συναισθηματικών αξιών της. Θα ισχυριστούν, δικαιολογημένα, πως μια ανεμογεννήτρια δεν είναι πιο άσκημη από έναν πυλώνα, την Εγνατία οδό ή ένα θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο.

Αυτό, όμως, δεν απαντάει στο ερώτημα κατά πόσον μια ανεμογεννήτρια είναι ωραία ή άσκημη. Το αν μια πιλοτή είναι άσκημη, δεν σημαίνει ότι μια ανεμογεννήτρια είναι όμορφη. Ταυτόχρονα, πίσω απ’ αυτό, διακρίνεται η κοινή πεποίθηση πως οποιαδήποτε μηχανή είναι άσκημη. Πράγμα το οποίο είναι τουλάχιστον βλακώδες. Αρκεί να δεις τη διάταξη ενός κινητήρα της F1.

Θέλω να πω, το γεγονός ότι η πανούκλα είναι μια συμφορά αυτό δεν εμποδίζει τη χολέρα να είναι επίσης μία. Από την άλλη: Μια ανεμογεννήτρια είναι προϊόν του σύγχρονου σχεδιασμού και ο ορθολογισμός της εξάρει την καθαρότητα των γραμμών της.

Με τη διαφορά πως δεν πρόκειται για μία ανεμογεννήτρια, αλλά για ένα αιολικό πάρκο ή μια φάρμα – επιλογή λέξεων που σκοπεύουν να προσδώσουν στο εγχείρημα βουκολικό χαρακτήρα. Οφείλει καθείς να τις βλέπει ως σύνολο και ουχί μεμονωμένα. Οπότε ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα ζήτημα τοπιογραφίας και όχι καλλιτεχνικής αισθητικής.

Από παλαιότερη διαμαρτυρία για το περιβάλλον με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, στο Σύνταγμα (Φωτογραφία: Nikos Libertas / SOOC).

Δεύτερον, όλες οι ανεμογεννήτριες είναι πανομοιότυπες, απ’ τη Δανία ως την Ικαρία, δίχως αναφορά στο γεωγραφικό τους περιβάλλον. Οι καλλιτέχνες της land art π.χ. εντάσσουν τις δημιουργίες τους σ’ ένα συγκεκριμένο χώρο, δεν τις αναπαράγουν όπου νά ‘ναι. Δεν μπορεί να είναι κοινότοπες.

Πολλοί υποστηρίζουν την επιβλητική ομορφιά αυτών των γιγάντων. Αλλά αφήνουν απέξω τον περιβάλλοντα χώρο.

Θέλω να πω: πολλοί υποστηρίζουν την επιβλητική ομορφιά αυτών των γιγάντων. Αλλά αφήνουν απέξω τον περιβάλλοντα χώρο. Δεν μπορείς να μιλήσεις για τη φινέτσα τους, αν δεν λάβεις υπ’ όψιν το τοπίο τους. Δικαιολογημένα θα ειπωθεί ότι οι κολοσσιαίες μηχανές της εποχής μας, συστατικές του πολιτισμικού μας πλούτου, ταυτόχρονα τον αμφισβητούν ριζικά με το γιγαντισμό τους. Όμως έτσι δημιουργούν ένα νέο.

Περνάμε λοιπόν στο πεδίο του υποκειμενισμού. Αλλά μια τέτοια προσέγγιση δεν βοηθάει. Είναι παντελώς άχρηστη. Διότι αν αποφανθώ ότι είναι ωραία η εγκατάσταση του Τζεφ Κουνς στην Ύδρα, μετά θά ‘ναι δύσκολο να χαρώ τον Χαλεπά. Η υποκειμενικότητα δεν ορίζει το καλό γούστο. Μόνο δικαιολογεί την αυθαιρεσία των ατομικών επιλογών.

Είναι άχαρο αυτό το θέαμα;

Στο όνομα του προσωπικού γούστου, δεν μπορώ να ορθώσω 6όρωφο με πιλοτή στα Αναφιώτικα.

Η διαχείριση του δημόσιου χώρου χρήζει κανόνων. Στο όνομα του προσωπικού γούστου, δεν μπορώ να ορθώσω 6όρωφο με πιλοτή στα Αναφιώτικα. Θα υπήρχε συντριπτική διαφορά κλίμακας, ύφους και λειτουργίας. Αλλά ένα δυναμικό αστικό τοπίο καλωσορίζει κάτι σαν το Πομπιντού στο Παρίσι.

Τούτων λεχθέντων, θα έχετε σχηματίσει την άποψη πως είμαι κατά. Απατάσθε. Απλώς θέλω να φανώ ευσυνείδητος. Ο Αίoλος ήταν θεός. Και στην Αρχαία Ελλάδα τους θεούς τους χρησιμοποιούσαν για το καλό της Πόλης. O λαϊκισμός δεν ενδιαφέρεται για το καλό της πόλης. Συν ότι υπάρχει πάντα το ζητούμενο μιας νέας ποιητικής.

Κάποιοι θα πούνε ναι, αλλά σκοτώνονται πουλιά. Πρώτον, δεν διαπραγματεύεται αυτό το άρθρο, αλλά την αισθητική. Δεύτερον, με την ίδια λογική δεν θά ‘πρεπε να πετάνε αεροπλάνα. Με τελευταίο το εξής ερώτημα: Πώς νομίζετε ότι θα μπορούν να λειτουργούν από εδώ και πέρα τα κλιματιστικά σας (ο ορισμός της ομορφιάς, γκουχ-γκουχ);

 

Διαβάστε ακόμα: Tι θα κάναμε χωρίς τα κλιματιστικά;

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top