– Πιτσιρικάς, τι δουλειά λέγατε ότι θα κάνετε «όταν μεγαλώσω»;
Ήθελα να γίνω αστροναύτης και γιατρός. Ουσιαστικά να αγγίξω το άπειρο και να γιατρέψω τον κόσμο. Μετά επέστεψα στην γη.
– Πότε συλλάβατε το όραμα που σας κατευθύνει μέχρι σήμερα;
Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής εξέλιξα μια βάση που προϋπήρχε, εξορθολογίζοντας το δικό μου όραμα. Αυτό ήταν το σημείο εκκίνησης, ώστε να καταλήξουμε σήμερα να είμαστε μια επιχειρηματική δομή που προωθεί ανώτερες γευστικές εμπειρίες.
– Ποιο είναι, με δυο λόγια, το mission statement της επιχείρησής σας;
Τα mission statements, είναι πολύ σημαντικά για να καταλήγουν αόριστα και στομφώδη. Οπότε, σας λέω ότι το δικό μας είναι να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο, με κάθε μπουκιά, σε κάθε γουλιά.
– Τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε περισσότερο να συνεχίσετε παρά τις αντιξοότητες όταν στήνατε την επιχείρησή σας;
Σε αυτές τις περιπτώσεις μάλλον δεν χωρά πολύ συζήτηση σχετικά με τα κίνητρα των ανθρώπων. Λέω κατηγορηματικά ότι αυτά που με παρακινούν είναι πολλά, αλλά το βασικότερο είναι οι άνθρωποι που δουλεύουν μαζί μου. Δεν μπορώ να επιτρέψω στον εαυτό μου λάθη ή αστοχίες που θα υπονόμευαν την επιτυχημένη πορεία μας.
– Τι σημαίνει για εσάς επιτυχία;
Κοιτάξτε, ας συμφωνήσουμε κατ’ αρχάς ότι οι αριθμοί λένε την επιχειρηματική αλήθεια. Και η αντικειμενική απολυτότητά τους, δείχνει ότι σε διάστημα 10 ετών τριπλασιάσαμε το μέγεθος μας. Ωστόσο, αυτό που προσωπικά αξιολογώ ως εξίσου αν όχι περισσότερο σημαντικό, είναι το κλίμα στον εργασιακό χώρο. Αυτό που, τελικά, κάνει τους ανθρώπους τόσο εντός της εταιρίας, όσο και τους συνεργάτες μας, με κάποιον τρόπο να αποκομίζουν κάτι θετικό από την προσπάθεια μας. Μπορεί να είναι μια επιπλέον παροχή σε έναν υπάλληλο ή μια πρόταση σε έναν πελάτη που θα του επιτρέψει να υλοποιήσει το δικό του σχέδιο, καθ’ οδόν για την προσωπική του, πλέον, επιτυχία.
– Η προσωπική σας ευτυχία συνδέεται με την επαγγελματική σας επιτυχία;
Ασφαλώς και νομίζω ότι δύσκολο να αποσυνδεθούν. Ας μου επιτραπεί ο παραλληλισμός, ότι αποτελούν μια οντότητα, όπως και το σώμα με το νου. Ναι, έχουν ξέχωρα χαρακτηριστικά, αλλά και ένα σημαντικό, κοινό υποσύνολο. Επίσης, αν η επαγγελματική δραστηριότητα αφήνει τελείως ανεπηρέαστη την προσωπική ζωή, κάπου έχουμε διαλέξει λάθος δρόμο, ενώ ισχύει και το αντίστροφο. Εννοώ ότι είμαστε άνθρωποι, όχι παραγωγικές ή υπολογιστικές μηχανές. Θεωρώ αδύνατο ή ακόμη και προβληματικό, να μην υπάρχει μια κάποιου είδους σύνδεση μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής επιτυχίας.
– Ποια ήταν η μεγαλύτερη σας επαγγελματική αποτυχία; Τι σας έχει διδάξει;
Δεν αφορά στη συγκεκριμένη εταιρία, αλλά σε μια άλλη προσπάθεια στο παρελθόν, η οποία δεν απέδωσε. Με δίδαξε όμως ένα σημαντικό μάθημα: σε μια συνεργασία, οι όροι θα πρέπει να είναι είναι απολύτως ξεκάθαροι από την αρχή. Στις επιχειρηματικές εκκινήσεις, όλοι είμαστε φίλοι, προϊόντος του ενθουσιασμού και της “επιχειρηματικής αδρεναλίνης”. Στα “δύσκολα” όμως δεν υπάρχει χώρος για υπεκφυγή. Οι ευκρινείς, κατανοητοί απ’ όλες τις πλευρές και ξεκάθαροι όροι, είναι αναντίρρητος παράγοντας επιτυχίας. Όχι βεβαίως ο μοναδικός, αλλά ένας από τους βασικότερους.
– Για ποια απόφασή σας έχετε μετανιώσει;
Μετάνιωσα για όλα όσα δεν δοκίμασα. Κατά συνέπεια, τώρα προτιμώ να μετανιώνω για αυτό που τόλμησα, ανεξάρτητα με το αποτέλεσμα.
– Τα χρήματα που έχετε κερδίσει έχουν βελτιώσει την ποιότητα ζωής σας;
Σίγουρα προσφέρουν σημαντικές ευκολίες, αλλά δεν νιώθω πιο ευτυχισμένος τώρα από την χρονική περίοδο που ήμουν φοιτητής και μέτραγα την κάθε δεκάρα.
– Τι έχετε «επιστρέψει» στην κοινωνία ως «μέρισμα» για την επιτυχία σας;
Πιστεύω ειλικρινά ότι, όσα κι αν “επιστρέψουμε” δεν θα είναι ποτέ αρκετά. Παρ’ όλα αυτά στην παρούσα φάση επικεντρωνόμαστε να αυξάνουμε σταδιακά, αλλά σταθερά, τις παροχές προς τους ανθρώπους της ομάδας μας. Είναι πολύ σημαντικό να παρέχουμε όχι μόνο άρτιο εργασιακό πλαίσιο, αλλά και ένα καλύτερο πλαίσιο ζωής. Η ευημερία μιας εταιρίας, είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ευημερία των μελών που την απαρτίζουν.
– Τι ώρα ξυπνάτε το πρωί και ποιο είναι το πρώτο πράγμα που κάνετε;
Περίπου στις 7:00 και η ρουτίνα μου είναι το περπάτημα ή το τρέξιμο. Κυριολεκτικά, κίνηση που δίνει ώθηση για την υπόλοιπα μέρα.
– Μιλάτε στο τηλέφωνο στο εστιατόριο; Τσεκάρετε τα email σας τη νύχτα; Πηγαίνετε στο γραφείο το Σαββατοκύριακο; Παίρνετε δουλειά μαζί σας στις διακοπές;
Όλα αυτά ενίοτε συμβαίνουν. Όμως, το κρίσιμο είναι να μπορούν να αποφεύγονται. Αν αποτελούν κανόνα, είναι αντιπαραγωγικό, σημαίνει ότι κάτι δεν είναι αποδοτικό, μια λάθος διαδικασία που πρέπει να διορθωθεί. Στο βαθμό που όλα αυτά εμπίπτουν στην κατηγορία της εξαίρεσης, δεν τα θεωρώ πρόβλημα που ζητά λύση.
– Γιατί, κατά τη γνώμη σας, η επιχειρηματικότητα έχει δαιμονοποιηθεί στη χώρα μας;
Προσωπικά, δεν έχω αυτή την αίσθηση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το πλαίσιο δεν μπορεί να γίνει ακόμη πιο ελκυστικό και ευέλικτο ώστε να προωθεί περισσότερο την διάθεση για το επιχειρείν.
– Ποιο θα έπρεπε να είναι, κατά τη γνώμη σας, το μοντέλο ανάπτυξης της Ελλάδας;
Θεωρώ ότι πρέπει να βασιστεί σε δύο πυλώνες: ανάπτυξη δεξιοτήτων και κίνητρα επιχειρηματικότητας/παραγωγικότητας. Αυτό το μείγμα μπορεί να να υπηρετήσει τη λογική αύξησης του παραγωγικού πληθυσμού και τόνωσης της παραγωγικότητας. Αν δε, η έμφαση δοθεί σε συγκεκριμένους, νευραλγικούς για την οικονομία της χώρας μας τομείς, μπορεί να αποδώσει συγκριτικά πλεονεκτήματα. Αναφέρομαι σε τομείς όπως η ναυτιλία, η ενέργεια και ο πρωτογενής τομέας, κάποιοι από τους οποίους μπορούν να εξασφαλίσουν παράλληλα και μεγαλύτερη αυτάρκεια.
– Τι εκτιμάτε περισσότερο στους ανταγωνιστές σας;
Ότι με “υποχρεώνουν” να γίνομαι καλύτερος.
– Πότε γίνεστε σκληρός με τους συνεργάτες σας;
Όταν νιώθω ότι αδικούν: τις αρμοδιότητες τους, την εταιρία, τους συνεργάτες τους, τις δυνατότητες τους, εμένα, ή οτιδήποτε άλλο.
– Ποιο είναι το βασικό γνώρισμα του δικού σας επιχειρηματικού στυλ;
“To the point”.
– Ποια επαγγελματική αρετή ξεχωρίζετε σ’ έναν άνδρα;
Δεν διαχωρίζω ποτέ φύλα άρα μου είναι αδύνατον να απαντήσω σε αυτό.
– Ποια επαγγελματική αρετή ξεχωρίζετε σε μια γυναίκα;
Ισχύει, φυσικά, η προηγούμενη απάντησή μου. Αλλά, δράττομαι της ευκαιρίας να πω ότι το βασικότερο που αναζητώ σε οποιοδήποτε συνεργάτη ή υπάλληλο είναι η ειλικρίνεια.
– Πώς καταφέρνετε να διαχειρίζεστε καλύτερα το ανθρώπινο κεφάλαιο στην εταιρεία σας και να κρατάτε ψηλά το ηθικό των συνεργατών σας;
Δημιουργώντας ένα ομαδικό κλίμα με κοινό όραμα. Και αυτό δεν είναι θεωρητικολογία. Όταν νιώθουμε όλοι συμμέτοχοι και μια “κατάσταση” είναι κοινή, όταν θεωρούμε ότι η επιτυχία είναι επ’ ωφέλεια όλων ανεξαιρέτως, τότε μπορούμε να υλοποιήσουμε το σχέδιό μας.
– Ποιο μειονέκτημά σας στο μάνατζμεντ σαρκάζετε;
Μάλλον την εμμονή μου με την οργάνωση.
– Αν δεν ήσασταν στο τιμόνι της εταιρείας σας, ποια άλλη δουλειά θα σας γοήτευε να επιχειρούσατε;
Χωρίς καμία αμφιβολία το σχέδιο – πιθανότατα αρχιτεκτονικό σχέδιο ή industrial design.
– Όταν πρόκειται να πάρετε μια σημαντική απόφαση, λειτουργείτε περισσότερο με τη λογική ή με το ένστικτο;
Έχω ακούσει μεγάλους επιχειρηματίες, όπως οι Jeff Bezos και Elon Musk να λένε ότι πράττουν με ένστικτο, με το περιβόητο “gut feeling”. Νομίζω όμως ότι εν τέλει πρόκειται για μια λογική απόφαση της οποίας δεν κατανοούμε τη λειτουργία λήψης. Λαμβάνουμε κάποια ερεθίσματα και ο εγκέφαλος καταλήγει σε αυτή. Απλώς μερικές φορές δεν είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε όλους τους σύνθετους λόγους της απόφασης, αλλά και τον ίδιο τον μηχανισμό της λήψης. Πιστεύω ότι η λογική είναι παρούσα. Απλά μερικές φορές είναι μασκέ.
– Ποια είναι τα πρόσωπα που επηρεάζουν την κρίση σας και με ποιον τρόπο το πετυχαίνουν;
Γενικά όλοι με επηρεάζουν, από όλους έχουμε κάτι να μάθουμε και να αποκομίσουμε – είτε το επιδιώκουν είτε όχι. Συνήθως όμως, αυτοί που θα με επηρεάσουν ουσιαστικά, είναι όσοι έχουν αποδείξει τις δεξιότητες, ή την εξειδίκευσή τους σε κάποιο αντικείμενο και, ενδεχομένως, αναγνωρίζονται γι’ αυτά.
– Ποιο είναι αγαπημένο σας ρητό; Πώς σας έχει επηρεάσει στις αποφάσεις σας;
Εν οίδα ότι ουδέν oίδα. Κατά την άποψή μου, πρόκειται για ό,τι σοφότερο έχει ειπωθεί. Αφενός με διατηρεί μόνιμα σε μια ταπεινότητα: ακόμη κι αν είναι μεγάλο το πλήθος αυτών που γνωρίζει κάποιος, όταν ο “παρονομαστής” είναι το άπειρο, τότε το πλήθος τείνει στο μηδέν. Αφετέρου ωστόσο, με εμπνέει, με κάνει να βλέπω το άγνωστο ως ευκαιρία, ότι όλα είναι δυνατά. Έτσι, λειτουργώ σε ένα ελπιδοφόρο πλαίσιο και δουλεύω για κάτι καλύτερο που επιδιώκω να ανακαλύψω.
– Ποιος επιχειρηματίας σάς έχει εμπνεύσει με το success story του;
Ο Steve Jobs.
– Πώς μοιάζει το γραφείο σας εσωτερικά;
Αν μιλάμε για το προσωπικό μου γραφείο δεν έχει πια τίποτα στα συρτάρια. Αν αναφερόμαστε για το στυλ των γραφείων μας, θα δείτε παντού γυάλινες επιφάνειες, open spaces και λιτή, απέριττη, ήρεμη καθαρότητα.
– Πείτε μας ένα βιβλίο για τη διοίκηση ή το επιχειρείν που σας έχει βοηθήσει στην πορεία σας.
Ένα βιβλίο που με έχει βοηθήσει αρκετά είναι το “Factfulness”. Σε αναλυτικό επίπεδο, έμαθα πάντα να ψάχνω και στη συνέχεια να βασίζομαι σε δεδομένα και όχι σε αβάσιμα «πιστεύω».
– Με ποιες ιστορικές προσωπικότητες νιώθετε πνευματική συγγένεια;
Το θέτετε δύσκολα με τον όρο “συγγένεια”, αλλά θα ομολογήσω ότι μ ’αρέσει η “προσωπικότητα” του Σωκράτη, όπως και αυτή του Descartes. Σε περιπτώσεις πολιτικών προσώπων, βρίσκω ότι κάποιες φράσεις του Winston Churchill είναι μοναδικά διασκεδαστικές, μέσα στον σαρκασμό και την ευφυία τους.
– Με ποιο έμφυτο ταλέντο θα θέλατε να είστε προικισμένος;
Την κοινωνικότητα.
– Ποια είναι η φθηνότερη και ποια η ακριβότερη επένδυση που έχετε κάνει στην επιχείρησή σας;
Θα σας πω ότι οι μόνες επενδύσεις που έχουν κάποιο νόημα, είναι αυτές που αφορούν τους ανθρώπους που δουλεύουν μαζί μου, αυτές που μπορούν να κάνουν τη ζωή τους καλύτερη, σε οποιοδήποτε επίπεδο και έκφανση.
– Τι σας δίδαξε ο πατέρας σας και θα θέλατε μια μέρα να κληροδοτήσετε ως γνώση στο παιδί σας;
Ό,τι πιο πολύτιμο μου κληροδότησαν οι γονείς μου -και όχι ο πατέρας μου αποκλειστικά- είναι η ενσυναίσθηση, η κατανόηση για τις ανάγκες των ανθρώπων και ο σεβασμός για την προσωπικότητά τους.
– Πιστεύετε ότι η επιχείρηση που δημιουργήσατε θα διαρκέσει και αφού φύγετε από τη ζωή;
Ιδανικά, νομίζω ότι αυτό που όλοι θέλουμε στην εταιρία, είναι οι στιγμές που γεννιούνται χάρη στα προϊόντα μας να διαρκέσουν αιώνια.
– Πώς θα επιθυμούσατε να σας θυμούνται;
Είμαι 39, άρα αρχικά θα ήθελα σε πρώτο στάδιο να με γνωρίσουν και να τους ζήσω. Έχουμε χρόνο για το “μετά”.
– Το ελληνικό κρασί είναι το απόλυτο success story της χώρας. Πού οφείλεται πιστεύετε αυτή η επιτυχία;
Είναι όντως απίστευτη η εξέλιξή του τις πρόσφατες δεκαετίες. Πιστεύω βέβαια ότι έχει ακόμα πολλά να προσφέρει, ειδικά στο εξωτερικό. Η επιτυχία οφείλεται στους ανθρώπους που εντόπισαν και πίστεψαν στις μοναδικές δυνατότητες των περιοχών και ποικιλιών.
– Με ποια λογική επιλέγετε να προωθήσετε κάποιες ετικέτες; Τι είναι αυτό που θα κάνει την Deals να πει «ναι» σε ένα κρασί;
Ένας είναι ο βασικός παράγοντας για την επιλογή προϊόντων μας: να υπάρχει “καλό”. “Καλό” στο ίδιο το προϊόν και “καλό” στον άνθρωπο που το δημιούργησε.
– Για χρόνια οι Έλληνες προτιμούσαμε το χύμα κρασί ή κάποια αμφιβόλου ποιότητας. Έχει αλλάξει αυτό στις μέρες μας;
Δεν νομίζω ότι είναι πρόβλημα το χύμα κρασί, αυτό καθαυτό. Είναι η αντίληψή περί του “χύμα” και δεν αναφέρομαι εδώ στο κρασί. Εξάλλου, θεωρώ ότι έχουμε εξελιχθεί ιδιαίτερα σε γαστρονομικό επίπεδο, ενώ ταυτόχρονα έχουμε καταστεί -ως χώρα και περιβάλλον- κορυφαίος πια προορισμός, τόσο οινικά όσο γενικότερα.
Διαβάστε ακόμα: Dathènes: πώς είναι, άραγε, η μπίρα της Αθήνας;