DSC_0953

Ο Joe Kable είναι φημισμένος για το ερευνητικό του έργο σε Behavioral & Gognitive Neuroscience, στο Πανεπιστήμιο Πενσυλβανίας.

Πάντα πίστευα στη δύναμη της φαντασίας. Είναι μια ικανότητα –δεν αναφέρομαι στην ονειροπόληση– με την οποία εξασκείσαι στο παρόν, αλλά για μελλοντικά θέματα. Αφήστε, που μπορεί να πληρώσει τεράστια «μερίσματα» αυτό το μέλλον, όταν το φανταζόμαστε.

Αρκεί λίγη φαντασία, καλή διάθεση, θετική σκέψη και μετά μπόλικη πράξη; Εσείς πρέπει να απαντήσετε σ’ αυτό. Η φαντασία ήταν πάντα ένα δίπολο που στις ταινίες έπαιρνε μυθικές διαστάσεις (την ταυτίζαμε με το τρελό παραμύθι), ενώ στην πραγματική ζωή πάντα την υποτιμούσαμε!

Αλλά η νευρολογία έχει επισημάνει τα θετικά του φαντασιακού, στο μυαλό και στις πράξεις των ανθρώπων. Ας πούμε, η φαντασία μπορεί πραγματικά να τους βοηθήσει να εξοικονομήσουν χρήματα. Να είναι καλύτεροι στην αποταμίευση, ας πούμε, γιατί όχι;

Ο Joe Kable είναι φημισμένος για το ερευνητικό του έργο σε Behavioral & Gognitive Neuroscience, στο Πανεπιστήμιο Πενσυλβανίας. Έκανε πρόσφατα μία μελέτη, που αποκάλυψε ότι τα άτομα των οποίων οι εγκέφαλοι παρουσιάζουν αυξημένη φαντασιακή δραστηριότητα για το μέλλον παίρνουν καλύτερες οικονομικές αποφάσεις.

Οι εθελοντές της έρευνας ρωτήθηκαν, εάν θα προτιμούσαν να έχουν μια άμεση ανταμοιβή ή μια μεγαλύτερη στο μέλλον. Όσοι είχαν μεγαλύτερη δραστηριότητα, στο τμήμα του εγκεφάλου που «στεγάζει» τη φαντασία, επέλεξαν το δεύτερο. Ο Kable υποστηρίζει, ότι ενεργοποιώντας τη φαντασία των ανθρώπων, εκείνοι μπορούν να σκέφτονται καλύτερα και καθαρότερα για σχέδια περί μακροπρόθεσμης ικανοποίησης και καλές ανταμοιβές.

Ξέρω, ζούμε στην εποχή του τώρα, εξαναγκάζοντας τον εαυτό μας να αναζητά τη συνεχή ικανοποίηση. Αλλά η βιωσιμότητα, ως έννοια, βασίζεται στην ιδέα για ένα καλύτερο μέλλον, το οποίο δεν προκύπτει από το «τώρα το θέλω»! Το μέλλον ορίζεται διαφορετικά από τον καθένα, αλλά εμπεριέχει την έννοια της σταδιακής εξέλιξης και της βελτίωσης καταστάσεων κοινωνικά και προσωπικά. Η φαντασία μας πηγαίνει σε αυτό το καλύτερο προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο, απελευθερώνοντας ορμόνες που συνήθως αναστέλλονται από τη ρουτίνα της καθημερινότητας.

Η φαντασία συγκινούσε και κινητοποιούσε πάντα εφευρέτες, εμπόρους, διανοητές, αρχαιολόγους, δασκάλους, οι οποίοι έφταναν στα άκρα ενός νοητού κόσμου και έδιναν στην κοινωνία λίγο πιο προχωρημένες –για την εποχή– ανακαλύψεις, ιδέες και ερεθίσματα. Σήμερα, νομίζω, ότι χρειάζεται, να ενεργοποιήσουμε ξανά τη δύναμη της φαντασίας μας και να πάμε λίγο πιο μπροστά από τις συνήθειες και τα μόνιμα πιστεύω μας… Ξέρετε, αυτά που μας εμφυτεύει το οικείο περιβάλλον και τα θεωρούμε σημείο αναφοράς.

Μια ολόκληρη κοινωνία σταμάτησε να φαντάζεται ένα καλύτερο μέλλον, συλλογικό και προσωπικό. Και τα σημεία αναφοράς, τα ερεθίσματα, οι νέες ιδέες χάθηκαν κάτω από την επανάληψη της μετριότητας.

Η φαντασία δεν έκανε άραγε τον Walt Disney να μας δώσει 70 χρόνια ψυχαγωγίας; Τον Vint Cerf, τον πατέρα του internet, να μας δώσει ένα παγκόσμιο κανάλι αλληλεπίδρασης και γνώσης; Τον Έλληνα πρωτοπόρο ερευνητή Παπανικολάου, να δώσει το pap test στην υφήλιο; Αλλά και δίπλα μας, τα παιδιά μας που κάθε λεπτό φαντάζονται και από μία νέα ιστορία, γεμίζοντας ενέργεια τους νεύρωνές τους;

Γιατί όλα αυτά να τα θεωρεί σήμερα η κοινωνία μας ως κάτι μακρινό και σπάνιο; Γιατί ποδηγετούμε τη φαντασία με μόνιμη επίκληση τη λογική; Εσείς που σχεδιάζετε μία νεοφυή επιχείρηση, γιατί πάτε με ευκολία στις ρετσέτες της αντιγραφής; Γιατί ένας άνθρωπος προτού ανοίξει ένα μαγαζί, δεν περνάει 1 μήνα εκεί όπου υπάρχουν παρόμοια μαγαζιά, να αντλήσει ερεθίσματα, για να φανταστεί κάτι καινούργιο; Γιατί ο προϊστάμενος μιας ομάδας δεν βγάζει τρεις μέρες εκτός γραφείου τους εργαζόμενους να φανταστούν πώς θα είναι η αγορά σε 5 χρόνια και τι μπορούν να κάνουν γι’ αυτό;

Όλα αυτά τα γιατί  -και ακόμη τόσα- είναι βαριά, όταν σκεφτείς πως ό,τι κάνουμε είναι μια επανάληψη πρακτικών που κάποτε μάθαμε, κάποτε ακούσαμε σε ένα σεμινάριο, κάποτε το είπε ένας ειδικός, κάποτε το έγραψε η εφημερίδα κ.ο.κ.

Πώς λοιπόν θα έρθει το διαβόητο καλύτερο μέλλον; Οι άνθρωποι που γνώρισα στην επαγγελματική μου διαδρομή και την προσωπική μου ζωή, εκείνοι που είχαν ικανές δόσεις φαντασίας, ξεχώρισαν. Ήταν λίγοι, μια μειοψηφία, αλλά ξεχώριζαν, γιατί πάντα αναρωτιόντουσαν τι μπορεί να γίνει, πώς θα μπορούσε να αλλάξει κάτι προς το καλύτερο. Αυτοί οι άνθρωποι έγιναν και από εμάς, τους υπόλοιπους, μειοψηφία δακτυλοδεικτούμενη. Κάτι σαν τρελοί του χωριού.

Απορροφημένη από τον προσπορισμό του εύκολου και γρήγορου πλούτου, μια ολόκληρη κοινωνία σταμάτησε να φαντάζεται ένα καλύτερο μέλλον, συλλογικό και προσωπικό. Άρα, τα σημεία αναφοράς, τα ερεθίσματα, οι νέες ιδέες χάθηκαν κάτω από την επανάληψη της μετριότητας.

Κι αυτός ο κίνδυνος παραμονεύει, ιδιαίτερα για τα νέα παιδιά, που μένουν αποπροσανατολισμένα και χωρίς παραδείγματα άριστων ανθρώπων. Το πρόβλημά είναι ακόμη μεγαλύτερο, αν φανταστούμε για λίγο πόσο αλλαγμένος θα είναι ο κόσμος στα επόμενα 20 με 30 χρόνια και πόσο μακριά από τις εξελίξεις του μένει ολόκληρη η χώρα.

Αν πάντως θέλετε ένα καλύτερο μέλλον, αρχίστε να το φαντάζεστε. Αν μη τι άλλο, θα είναι λίγο καλύτερη η καθημερινή, βαρετή, ζωή…

 

Διαβάστε ακόμα: Τι κάνουμε όταν η επιχείρηση ανεβάζει πυρετό.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top