Βασίλης Χαραλαμπίδης

«Ευελπιστούμε ότι εδώ, σε μια περιοχή που μέχρι πρότινος ήταν ”νεκρή ζώνη”, θα στήσουμε μια κυψέλη δημιουργίας, η οποία θα συστήσει ένα διαφορετικό πλαίσιο επαγγελματικής συνύπαρξης».

Είμαι παιδί του κέντρου. Μεγάλωσα στη Νεάπολη, στα Εξάρχεια –το πατρικό μου ήταν ακριβώς πάνω από το βιβλιοπωλείο «Παρά 5’». Εκεί μέσα πέρασα όλη μου την εφηβεία, πότε ξεφυλλίζοντας καινούρια βιβλία, πότε «σκαλίζοντας» παλιά κόμιξ και πότε «κλέβοντας» αυτοκόλλητα από τους Το «Παρά 5’» ήταν για μένα ο παράδεισος της νιότης μου, ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο.

Στα δεκαπέντε μου έπιασα την πρώτη μου δουλειά, δίπλα σε έναν από τους πρώτους γραφίστες της εποχής, ο οποίος είχε μόλις αγοράσει έναν υπολογιστή, στις αρχές των ’90s και χρειαζόταν κάποιον να τον «μυήσει» στη νέα τεχνολογία. Εγώ, ως geek παιδί, ήμουν ο ιδανικός. Έτσι, με πήρε κοντά του και αρχίσαμε να δουλεύουμε μαζί στο δώμα όπου ήταν τότε τα γραφεία του, στην οδό Σολωμού…

«Το όραμά μου είναι να αναπτυχθούν οι εταιρείες που φιλοξενούμε τώρα στη ”Θερμοκοιτίδα” και σιγά σιγά να ”μετακομίσουν” στην περιοχή σε νέους χώρους, δίνοντας νέο χρώμα και ύφος στο κέντρο».

Από την πρώτη στιγμή με συνεπήρε η γραφιστική. Το δημιουργικό σχέδιο, οι γραμματοσειρές, τα σχήματα και τα χρώματα εξελίχθηκαν, δίχως να το καταλάβω, σε έναν απίστευτα ερεθιστικό εθισμό. Να φανταστείς, δεν χρειάστηκε καν να συμπληρώσω το «κολασμένο» μηχανογραφικό για τις πανελλήνιες εξετάσεις. Ήδη από τα δεκαεφτά μου ήξερα τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Θα γινόμουν graphic designer.

Στα μέσα των ’90s άρχισα να συνεργάζομαι με τα πρώτα περιοδικά που ξεπηδούσαν σωρηδόν εκείνη την εποχή ως η κυρίαρχη τάση. Θυμάμαι τα πρώτα κασέ τα φτιάχναμε με μασούρια, ξύναμε τα φιλμάκια, κολλούσαμε αυτοκολλητάκια, ήμασταν «χειρώνακτες». «Χειρώνακτες» του κολάζ… Αργότερα πέρασα και στο κομμάτι της διαφήμισης, πραγματοποιώντας «δημιουργικά» και bellow the line ενέργειες για μεγάλες εταιρείες –«τσιγαράδες» ως επί το πλείστον. Το μεγάλο μου πάθος, όμως, ανέκαθεν ήταν η μουσική και τα πολιτιστικά γενικότερα. Έτσι, στον ελεύθερο χρόνο μου έπαιζα dj σε μαγαζιά, ενώ σιγά, σιγά διοργάνωσα και τις πρώτες βραδιές electronica στην πόλη, στο παλιό «Mad Club»… Σχεδίαζα, τότε, έως και τα «flyer» των πάρτι –μια εποχή τα μισά «flyer» των αθηναϊκών πάρτι περνούσαν από τα χέρια μου! Όμως, αισθανόμουν ότι κάτι μου έλειπε…

«Πήραμε το ρίσκο –γιατί είναι μεγάλο ρίσκο για εμάς– να νοικιάσουμε, να αναδιαμορφώσουμε και να επανενεργοποιήσουμε ένα χώρο 3.000 τ.μ., δηλαδή τρεις φορές μεγαλύτερο από το Bios».

Το Bios ξεκίνησε αρχικά ως φεστιβάλ στις παλιές αποθήκες της Βιοσώλ, στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στόχος μας όμως ήταν στην πορεία να εξελιχθεί σε ένα think tank, σε μια κυψέλη δημιουργίας για τους ανθρώπους της πόλης. Ασφαλώς περάσαμε από σαράντα κύματα για να τα καταφέρουμε… Το καλό είναι ότι από τις στάχτες του φεστιβάλ, καταφέραμε να δημιουργήσουμε τη νέα μορφή του Bios, στην Πειραιώς, όπου λειτούργησε τα πρώτα πέντε περίπου χρόνια ως ένα κέντρο νέων μέσων, τεχνολογίας και μουσικής…

Στο πέρασμα του χρόνου η μορφή του Bios άλλαξε αρκετές φορές, καθώς ανά τριετία αναθεωρούσαμε ιδέες, επαναπροσδιορίζαμε πλαίσια, γυρεύαμε το «διαφορετικό». Κάποια στιγμή, για παράδειγμα, κρίναμε ότι η τεχνολογία και τα new media ήταν πια μια παρωχημένη συζήτηση: το ενδιαφέρον στρεφόταν ξανά πίσω στο ανθρώπινο σώμα και στις αναπαραστατικές τέχνες. Έτσι κάναμε στροφή 180ο προς το θέατρο, το χορό, τη μουσική (performing arts)…

O χώρος εκδηλώσεων στο ισόγειο.

Το «Ρομάντσο» και η «Θερμοκοιτίδα» είναι, ουσιαστικά, η επέκταση του Bios σε ένα νέο πολιτιστικό χώρο και μια καλλιτεχνική θερμοκοιτίδα μαζί. Αφού εξερευνήσαμε την καλλιτεχνική έκφραση σε ένα ευρύ φάσμα, στόχος μας πλέον είναι να «ιχνηλατήσουμε» νέα μονοπάτια, συνδυάζοντας τις τέχνες και τον πολιτισμό με τη δημιουργική επιχειρηματικότητα. Εξ ου και πήραμε το ρίσκο –γιατί είναι μεγάλο ρίσκο για εμάς– να νοικιάσουμε, να αναδιαμορφώσουμε και να επανενεργοποιήσουμε ένα χώρο 3.000 τ.μ., δηλαδή τρεις φορές μεγαλύτερο από το Bios. Ευελπιστούμε ότι εδώ, σε μια περιοχή που μέχρι πρότινος ήταν «νεκρή ζώνη», θα στήσουμε μια κυψέλη δημιουργίας, η οποία θα ανανεώσει το κέντρο, συστήνοντας ένα διαφορετικό πλαίσιο επαγγελματικής συνύπαρξης.

Στη «Θερμοκοιτίδα» τα συμβόλαια κάθε μέλους είναι ετήσια και μπορούν να ανανεωθούν έως και τρία χρόνια. Μετά η εταιρεία θα πρέπει να αποχωρήσει – προχωρήσει, δίνοντας τη θέση της σε κάποια άλλη. Αυτό γίνεται για να υπάρχει διαρκής ανανέωση στο χώρο, αλλά και να υπάρχουν διαφορετικές συνθέσεις συμβατών ανθρώπων. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σκοπός μας είναι η αλληλεπίδραση των studio και η συνεργασία. Χωρίς, φυσικά, κάτι τέτοιο να είναι υποχρέωση κανενός.

Tο καφέ, χώρος συνάντησης στο ισόγειο.

Συνολικά στο «Ρομάντσο», ή, πιο σωστά, στη «Θερμοκοιτίδα», υπάρχουν 28 αυτόνομοι χώροι (working spaces), από τους οποίους οι επτά τελευταίοι βρίσκονται στο υπόγειο και δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμα –πρόκειται για studio μουσικής. Έχουν διαχωριστεί από τους υπόλοιπους για λόγους ηχορύπανσης και θα είναι έτοιμοι το επόμενο διάστημα. Μέχρι στιγμής η ανταπόκριση από τους ενδιαφερόμενους είναι εξαιρετική, κι αυτό είναι λογικό, δεδομένου ότι οι τιμές είναι ιδιαίτερα προνομιακές –το κόστος ενός αυτόνομου γραφείου είναι στα 230 ευρώ και περιλαμβάνει τα πάντα: από internet, λειτουργικά κόστη και γραμματειακή υποστήριξη έως διάφορες εκθέσεις και δράσεις που προβάλλουν τη δουλειά των ανθρώπων μας…

«Συνολικά στη ”Θερμοκοιτίδα” υπάρχουν 28 αυτόνομοι χώροι (working spaces), από τους οποίους οι επτά τελευταίοι βρίσκονται στο υπόγειο και δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμα –πρόκειται για studio μουσικής».

Το όραμά μου, αν και δεν θέλω να ακουστεί βαρύγδουπη η λέξη, είναι πολύ απλό: Να αναπτυχθούν, μέσα σε τρία χρόνια, οι εταιρείες που φιλοξενούμε τώρα στη «Θερμοκοιτίδα» και σιγά, σιγά να «μετακομίσουν» στην περιοχή σε νέους χώρους, δίνοντας νέο χρώμα και ύφος στο κέντρο. Αυτό ονειρεύομαι προσωπικά. Να ξαναζωντανέψει το νεκρό κομμάτι της Αθήνας, να αναγεννηθούν οι γειτονιές, να αλλάξει η εικόνα της πόλης μέσα από την υγιή επιχειρηματική δραστηριότητα –και ασφαλώς δεν αναφέρομαι σε ένα αποστειρωμένο ντιζαϊνάτο κέντρο με corporate στοιχεία, αλλά σε ένα κατοικήσιμο, ποικιλόμορφο και ζωντανό κέντρο χωρίς γκετοποίηση και διακρίσεις…

Aστική θέα από το πίσω παράθυρο.

Η επιλογή να δραστηριοποιηθούμε στα παλιά γραφεία του περιοδικού «Ρομάντσο», μόνο τυχαία δεν ήταν. Ανέκαθεν με γοήτευε το εμβληματικό αυτό κτίριο: για χρόνια κάθε φορά που πήγαινα από το σπίτι μου, στα Εξάρχεια, στο Bios, κοντοστεκόμουν και το χάζευα. Ήταν για μένα η «ζωντανή» ιστορία του κέντρου. Εξ ου και μόλις ωρίμασε η ιδέα της «Θερμοκοιτίδας» προσεγγίσαμε χωρίς δεύτερη σκέψη τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι, μόλις τους εξηγήσαμε τι θέλαμε να κάνουμε, ενθουσιάστηκαν και ήταν άκρως υποστηρικτικοί στα πάντα. Ουσιαστικά, δίχως αυτούς δεν θα τα είχαμε καταφέρει. Διότι δεν αντιμετώπισαν την ιδέα μας ως μια επιχειρηματική κίνηση, προσβλέποντας στο κέρδος, αλλά αγκάλιασαν το όραμά μας σαν να ήταν δικό τους…

Πολλοί με ρωτούν πώς διαχειρίζομαι το ρίσκο που κρύβει ένα πρότζεκτ σαν το «Ρομάντσο». Τους απαντώ ότι «… δεν φοβάμαι να αποτύχω». Γιατί ξέρεις τι κατάλαβα με τα χρόνια; Ότι τελικά δημιουργικότητα είναι να επιτρέπεις στον εαυτό σου να κάνει λάθη. Και τέχνη, να ξέρεις ποια από αυτά θα κρατήσεις…