OMZ-1.jpg

    “The mask of Warka”. Όπως το τοποθετεί ένας πολιτικός παρατηρητής “Χωρίς τον Μπογδάνο, τα αρχαία δεν θα είχαν γυρίσει ποτέ στη Βαγδάτη. Ίσως το Μουσείο της, το οποίο ξαναλειτουργεί, να είναι το μόνο θετικό στίγμα που αφήνουν πίσω οι Αμερικανοί στο Ιράκ”.

    Το πετρέλαιο δεν είναι ο μόνος θησαυρός του Ιράκ. Μπορεί ο Μπους και οι καουμπόηδές του –λένε οι λάτρεις των συνωμοσιών- να πήγαν εκεί για το πετρέλαιο, για τους πιο εξευγενισμένους των ημερών μας όμως, που προτιμούν την Τέχνη από το λάσο, το Ιράκ είναι κάτι παραπάνω από πατρίδα του Σαντάμ Χουσεΐν και γη του πετρελαίου – του οποίου οι εξαγωγές έφεραν μόνο το 2010 στην αμερικανοκρατούμενη τότε χώρα περίπου $ 5 δις.

    Αλλά τα χρόνια και οι μνήμες του Ιράκ είναι μάλλον περισσότερα από τα δολάρια του πετρελαίου. Πολύ προτού γίνει τσιφλίκι δικτατόρων και υπερδυνάμεων, το Ιράκ λεγόταν Μεσοποταμία και στις κοιλάδες του άνθισαν αξέχαστοι πολιτισμοί, όπως αυτός των Σουμερίων, οι οποίοι, σύμφωνα με αρχαιολογικές και ιστορικές εκτιμήσεις, ήταν οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής. Πολύ προτού ανθίσουν οι πολιτισμοί των Ελλήνων και των Ρωμαίων, πολύ προτού γεννηθούν ο Όμηρος και ο Βιργίλιος, οι Σουμέριοι είχαν ήδη τους θεούς τους, τους ποιητές τους, τους ήρωές τους, την τέχνη τους και τα έπη τους.

    Στο πιο γνωστό από αυτά, το «Γκιλγκαμές» (δεύτερη χιλιετία π.Χ.), το οποίο θεωρείται το πρώτο έπος της ανθρωπότητας, ο σατράπης βασιλιάς Γκιλγκαμές του Ουρούκ παλεύει με τη μοίρα και ανακαλύπτει το νόημα της ζωής και του θανάτου μέσα από ένα ταξίδι αυτογνωσίας που προκαθόρισε την ηρωική ταυτότητα την οποία θα διεύρυνε αργότερα ο Όμηρος και οι μεταγενέστεροί του. Ήταν σ’ αυτήν την πρώιμη φάση, γνωστή ως Εποχή του Χαλκού, που οι Σουμέριοι, πέρα από ποιήματα και επινοημένες θεότητες, δημιούργησαν σπουδαία καλλιτεχνήματα, μερικά από τα οποία επέζησαν των χιλιετιών και κατέληξαν στο Μουσείο της Βαγδάτης.

    Έφτασε στη Βαγδάτη λίγο μετά την έναρξη του πολέμου. Η ομάδα του στρατοπέδευσε στη βιβλιοθήκη του Μουσείου του Ιράκ. Πρώτη φορά σε τοπίο μάχης στήθηκε μια τόσο μεγάλη επιχείρηση διάσωσης αρχαίων.

    Αυτό το πάλαι ποτέ υποβαθμισμένο μουσείο, στο οποίο βρίσκονται μερικά από τα πιο σημαντικά αρχαιολογικά εκθέματα στον κόσμο, έπεσε κατά καιρούς θύμα των πολιτικών εξελίξεων μιας χώρας που, από τον καιρό του «Γκιλγκαμές» ως τις μέρες του Σαντάμ Χουσεΐν, σπάνια σήκωσε κεφάλι από το ζυγό του απολυταρχισμού. Ειδικά ο 20ος αι. δεν ήταν από τους ευνοϊκότερους στην ιστορία του σύγχρονου Ιράκ. Πόλεμοι, δικτατορίες, θρησκευτικός φανταμενταλισμός, κοινωνικές αναταραχές λεηλάτησαν το πρεστίζ αυτής της χώρας. Έτσι, από ένδοξο λίκνο του πολιτισμού, η τέως Μεσοποταμία και νυν Ιράκ πέρασε στην παρέα των «αζήτητων» χωρών του παγκοσμιοποιημένου κόσμου, όπως το Ιράν και το Αφγανιστάν.

    Αριστερά: Μία από τις πιο πολύτιμες αρχαιότητες που πήρε μέσα απο τα χέρια των αρχαιοκάπηλων ο Μπογδάνος, το ιερό "Vase of Warka". Δεξιά: Χρυσό Κεφάλι ταύρου, που διακοσμούσε τη χτυσή άρπα της βασίλισσας Πουαμπί.

    Αριστερά: Μία από τις πιο πολύτιμες αρχαιότητες που πήρε μέσα απο τα χέρια των αρχαιοκάπηλων ο Μπογδάνος: το ιερό “Vase of Warka”. Δεξιά: Χρυσό Κεφάλι ταύρου, το οποίο διακοσμούσε τη χρυσή άρπα της βασίλισσας Πουαμπί.

    Αν η Ρώμη και η Αθήνα κατάφεραν να διατηρήσουν την αίγλη τους ως must τουριστικές ατραξιόν της υφηλίου, η Βαγδάτη ξέπεσε σε ένα περιθώριο παρακμής και απομόνωσης. Όπως παρατήρησε ειρωνικά ένας Αμερικανός σχολιαστής, «το Ιράκ νομίζω πως ήταν καταδικασμένο πολύ προτού το αποκάνει η αμερικανική παρέμβαση. Όλοι σχεδιάζουμε τα ταξίδια μας στην Ιταλία ή στην Ελλάδα. Πόσοι από μας τους Δυτικούς ήθελαν ποτέ να πάνε για sightseeing στο Ιράκ;»

    ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

    Ο Μάθιου Μπογδάνος ήταν ένας από τους ελάχιστους Δυτικούς που πήγαν επανειλημμένα για sightseeing στο Ιράκ. Βεβαίως, τα κίνητρά του δεν ήταν ούτε τουριστικά ούτε ρομαντικά. Έφτασε στη Βαγδάτη μετά την αμερικανική εισβολή με τη γνώση του σπουδασμένου τεχνοκράτη και –όπως παρατήρησε ο αμερικανικός Τύπος– με τα κότσια του Ιντιάνα Τζόουνς. Και διακρίθηκε ως ο τολμηρός Ελληνοαμερικανός που έφερε πίσω στην πρωτεύουσα του Ιράκ μερικούς από τους πολλούς κλεμμένους καλλιτεχνικούς θησαυρούς της.

    Διαβάστε ακόμα: «Το να ταξιδεύεις είναι απαραίτητο, το να ζεις δεν είναι». 

    Όταν ξανάνοιξε τις πύλες του το Αρχαιολογικό Μουσείο της Βαγδάτης μετά από πολλά χρόνια φθοράς και λεηλασίας, ο Μπογδάνος χαιρετίστηκε από τους καλλιεργημένους Ιρακινούς και από τα ΜΜΕ, καθώς και από τον τέως πρόεδρο Μπους, ο οποίος του απένειμε μετάλλιο ανθρωπισμού, ως σωτήρα του πολιτισμού και της τέχνης. Σήμερα που η αμερικανική παρουσία στο Ιράκ έχει επισήμως λήξει, αναγνωρίζεται πανκοίνως ότι  η συμβολή του Μπογδάνου στη νέα πραγματικότητα της Βαγδάτης ήταν αξιοσημείωτη.

    Όπως το τοποθετεί ένας πολιτικός παρατηρητής, «χωρίς την καθοδήγηση και το κουράγιο του Μπογδάνου, τα αρχαία δεν θα είχαν γυρίσει ποτέ πίσω στη Βαγδάτη. Ίσως, λοιπόν, το Μουσείο της, που ξαναλειτουργεί, να είναι το μόνο θετικό στίγμα που άφησαν πίσω τους οι Αμερικανοί στο Ιράκ».

    Ο Μπογδάνος είναι ένας από τους σημαντικότερους Ελληνοαμερικανούς στους νομικούς, πολιτικούς και στρατιωτικούς κύκλους της Νέας Υόρκης και της Ουάσινγκτον. Γέννημα θρέμμα της Νέας Υόρκης, όπου μεγάλωσε από Έλληνες γονείς, από μικρός αγαπούσε ιδιαίτερα δύο ετερόκλητες απολαύσεις: το διάβασμα και την πυγμαχία. Ο πατέρας του είχε εστιατόριο στο νότιο Μανχάταν και εκεί ο Μάθιου έβγαζε το χαρτζιλίκι του ώς τη στιγμή που έφυγε για σπουδές. Η καριέρα του είναι τόσο πολύπλευρη όσο και το ακαδημαϊκό ρεζουμέ του.

    Έκανε κλασικές σπουδές στο πανεπιστήμιο Μπάκνελ στην Πενσιλβάνια και ακολούθως πήγε στο Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, όπου σπούδασε νομικά και πήρε μάστερ στις κλασικές σπουδές. Αργότερα θα έκανε ένα ακόμα μάστερ σε σπουδές στρατηγικής σε στρατιωτικό κολέγιο της Πενσιλβάνια. Στη δεκαετία του ’90 διέπρεψε ως εισαγγελέας στη Νέα Υόρκη του οποίου η πιο γνωστή υπόθεση, η δίκη του γνωστού ιμπρεσάριου της ραπ Σον «Πάφι» Κομπς, ο οποίος τότε έβγαινε με την Τζένιφερ Λόπεζ, τον έφερε στα πρωτοσέλιδα. Αλλά, βεβαίως, η μεγάλη στιγμή της καριέρας του θα ερχόταν μετά το μεγάλο χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001.

    "The Bassetki Statue" ξανά στη βάση του κι αυτό. Πίσω απο την "ίσως πιο επιτυχημέμη επιχείρηση διάσωσης αρχαίων του αιώνα" ήταν "ένας Έλληνας με τα κότσια του Ιντιάνα Τζόουνς".

    “The Bassetki Statue” ξανά στη βάση του κι αυτό. Πίσω από την “ίσως πιο επιτυχημέμη επιχείρηση διάσωσης αρχαίων του αιώνα” ήταν “ένας Έλληνας με τα κότσια του Ιντιάνα Τζόουνς”.

    Η στιγμή της καταστροφής, εκείνο το μοιραίο πρωί, τον βρήκε με την έγκυο σύζυγο του και τον τρίχρονο γιο τους στο διαμέρισμά τους, σε απόσταση αναπνοής από τους Δίδυμους Πύργους. Όπως διηγήθηκε ο ίδιος στο μπεστ σέλερ του «Οι κλέφτες της Βαγδάτης», το οποίο κυκλοφόρησε το 2005, εκείνο το πρωί έγινε η αφετηρία της νέας του ζωής. Θυμάται θρύψαλα από σπασμένα τζάμια και αντικείμενα – το διαμέρισμα τους ήταν σαν να είχε κουνηθεί από σεισμό. Η γκλάμορους εποχή του «Πάφι» ανήκε πια κυριολεκτικά σε άλλον αιώνα.

    Λίγο μετά το χτύπημα της Αλ Κάιντα, επιστρατεύτηκε από την υπηρεσία του. Σύντομα έφυγε για το Αγφανιστάν, όπου συμμετείχε στο κυνήγι των Ταλιμπάν, και διακρίθηκε επανειλημμένα για τις αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις του. Ήταν μεθοδικός, γρήγορος και αποτελεσματικός, στοιχεία που μετράνε εξίσου, αν όχι παραπάνω, από τη γενναιότητα, στις πλαγιές της καταδίωξης. Ως ερασιτέχνης πυγμάχος, ήταν επίσης σωματώδης και δυνατός. Ο Μπογδάνος δεν σταμάτησε ποτέ να ασκείται στο μποξ. Όπως αστειεύεται ο ίδιος στο βιβλίο του, τόσοι ξυλοδαρμοί στο ρινγκ όχι απλώς δεν πήγαν χαμένοι, αλλά τον έμαθαν να αμύνεται σωστά στις δύσκολες αποστολές του.

    Διαβάστε ακόμα: David Beriain – Ο Ισπανός δημοσιογράφος που ρισκάρει τη ζωή του για να τη ζεί αληθινά. 

    Πριν από το Αφγανιστάν, είχε υπηρετήσει ως έφεδρος σε μέρη όπως η Νότια Κορέα, η Λιθουανία, το Κόσοβο και το Καζακστάν. Αυτό που τον έκανε να ξεχωρίσει στο είδος του, πέρα από την τόλμη και τη γνώση του, ήταν ο ξεχωριστός τρόπος σκέψης ενός ανθρώπου που πάντα αντιμετώπιζε την Πολιτεία και το Στρατό ως θετικούς παράγοντες της ίδιας εξίσωσης. «Χωρίς μια μεγαλύτερη κατανόηση ανάμεσα στο Στρατό και στην Πολιτεία ή, ακόμα καλύτερα, μια σύνθεση των δύο, κινδυνεύουμε να δημιουργήσουμε ένα μέλλον όπου δεν θα επικρατεί η συνεργασία όλων μας προς έναν σκοπό», τόνιζε ο ίδιος πριν από κάποια χρόνια. «Και κινδυνεύουμε να κάνουμε κατάχρηση της στρατιωτικής δύναμης, λόγω μιας παρεξήγησης σχετικά με το τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει.

    Η λύση είναι μια καλλιεργημένη Πολιτεία που καταλαβαίνει τους στρατιώτες της, τους ναύτες της, τους αεροπόρους της και τους πεζοναύτες της – καταλαβαίνει ότι πάνω απ’ όλα είμαστε για τον πολίτη». Αυτή η φιλοσοφία εξισορρόπησης του Μπογδάνου, τον οποίο ορισμένοι αποκαλούν «εκσυγχρονιστή», εκφράστηκε σε μια εποχή που η αλλόκοτη εισβολή στο Ιράκ έκανε την αμερικανική Πολιτεία να αντιμετωπίζει τον αμερικανικό Στρατό και τα κίνητρα της ηγεσίας του με μεγαλύτερη δυσπιστία από ποτέ.

    Δεν είναι πλέον μυστικό –ούτε καν αντιπατριωτικό για έναν Αμερικανό να παραδεχτεί– ότι ο πόλεμος στο Ιράκ ήταν η μεγαλύτερη μπανανόφλουδα των Αμερικανών, μεγαλύτερη ίσως και από κείνη του Βιετνάμ. Είναι παράδοξο, λοιπόν, πως μέσα από το φιάσκο του Ιράκ, ο Μπογδάνος κατάφερε να βγει νικητής και δικαιωμένος. Το βιβλίο «Οι κλέφτες της Βαγδάτης», το οποίο εξιστορεί το χρονικό της περιπέτειάς του στο Ιράκ, δεν διαβάστηκε με ενδιαφέρον μόνο από τις μάζες, αλλά και από τεχνοκράτες και ηγέτες, ανάμεσα τους και ο Ομπάμα, οι οποίοι βοηθήθηκαν από τις αποκαλύψεις του.

    ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΚΑΠΗΛΩΝ

    Η ασυνήθιστη αποστολή του Μπογδάνου στο Ιράκ ήταν το κυνήγι των χαμένων αρχαίων θησαυρών. Έφτασε στη Βαγδάτη λίγο μετά την έναρξη του πολέμου, τον Απρίλιο του 2003. Είχε ήδη προετοιμάσει τη στρατηγική της πρώτης ειδικής μονάδας δίωξης της αρχαιοκαπηλίας στο Ιράκ, η οποία ιδρύθηκε από τον ίδιο, με στόχο αρχαιοκάπηλους εντός και εκτός της χώρας. Στους «Κλέφτες της Βαγδάτης» ανακαλεί πώς η ομάδα του στρατοπέδευσε στη βιβλιοθήκη του Μουσείου του Ιράκ, στη Βαγδάτη, όπου και σχεδιάστηκε η στρατηγική δίωξης των αρχαιοκάπηλων.

    Το γεγονός ότι είχε μάστερ στις κλασικές σπουδές τον βοήθησε να επικοινωνήσει καλύτερα με τους υπεύθυνους του Μουσείου και να καταλάβει την αξία των κλεμμένων αρχαίων, πολλά εκ των οποίων ήταν 4.000 ετών και συμπεριλάμβαναν θησαυρούς της σουμεριανής, ακκαδικής και ασσυριακής περιόδου –ανάμεσα τους και το Ιερό Βάζο του Βάρκα, το οποίο θεωρείται ο παλαιότερος πέτρινος σφυρηλατημένος αμφορέας (3200 π.Χ.).

    Αριστερά: Στο μουσείο του Ιράκ, τον Μάιο του 2003 ο επικεφαλής του Κυβερνητικού Συμβουλίου της χώρας, Αχμέντ Χαλάμπι (δεξιά). Μέσα απο το φιάσκο του Ιράκ, ο Μπογδάνος βγήκε νικητής και δικαιωμένος. Δεξιά: Αμερικάνοι στρατιώτες φρουρούν το Μουσείο της Βαγδάτης.

    Αριστερά: Στο μουσείο του Ιράκ, το Μάιο του 2003, ο επικεφαλής του Κυβερνητικού Συμβουλίου της χώρας, Αχμέντ Χαλάμπι (δεξιά). Μέσα απο το φιάσκο του Ιράκ, ο Μπογδάνος βγήκε νικητής και δικαιωμένος. Δεξιά: Αμερικάνοι στρατιώτες φρουρούν το Μουσείο της Βαγδάτης.

    Όπως εξηγεί στο βιβλίο του ο Μπογδάνος, πρώτη φορά σε τοπίο μάχης στήθηκε μια τόσο μεγάλη επιχείρηση διάσωσης αρχαίων. Το Μουσείο λεηλατήθηκε αμέσως μετά την εισβολή των Αμερικανών στη Βαγδάτη, κυρίως από τρομοκράτες που θα αντάλλασσαν τα αρχαία με δολάρια για όπλα. Όπως διηγήθηκε ένας άναυδος Ιρακινός, τέως υπάλληλος του Μουσείου, «από τις 8 Απριλίου 2003, όπου μέσα στο κλίμα του γενικότερου χάους η πύλη του παραβιάστηκε, το Μουσείο παρέμεινε ορθάνοιχτο και λεηλατημένο στο έλεος των βαρβάρων». Όσο έπεφταν οι βόμβες, η ειδική αποστολή της ομάδας του Μπογδάνου ήταν η διασφάλιση του Μουσείου, η οποία επιτεύχθηκε στις 16 Απριλίου, μία εβδομάδα δηλαδή μετά την παραβίασή του. Σε αυτό το διάστημα πολλά ευρήματα είχαν κάνει φτερά, αλλά αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που συνέβαινε κάτι τέτοιο.

    Το Μουσείο του Ιράκ στη Βαγδάτη ιδρύθηκε το 1923 από τη θρυλική Αγγλίδα αρχαιολόγο Γερτρούδη Μπελτ. Η ίδρυσή του χαιρετίστηκε από τη διεθνή αρχαιολογική κοινότητα ως ένα επίτευγμα που άργησε να έρθει στην αρχαιότερη ζώνη του πολιτισμού. Η λειτουργία του, ωστόσο, παρέμεινε προβληματική και η πορεία του στιγματίστηκε κατά καιρούς από πολιτικές σκοπιμότητες και ίντριγκες.

    Διαβάστε ακόμα: Κασμίρ: Ποιος πληγώνει τον παράδεισο;

    Για τους ντόπιους το Μουσείο ήταν πάντα μια λωρίδα ιμπεριαλισμού, ένα ίδρυμα στημένο από ξένους, το οποίο έλεγχαν και διηύθυναν οι σκοπιμότητές τους –ένας από τους ισχυρότερους διεθυντές του υπήρξε ο Αμερικανοθρεμμένος Ιρακινός ανθρωπολόγος Ντόνι Τζορτζ. Για τους «ξένους» το Μουσείο του Ιράκ έγινε ένα απόρθητο κάστρο στα είκοσι περίπου χρόνια που βασίλεψε το κόμμα του Χουσεΐν, ο οποίος σπάνια έδινε άδεια να ανοίξουν οι πύλες του για το κοινό.

    Δεν είναι να απορεί κάποιος, λοιπόν, πώς από τότε που ιδρύθηκε, τα ανυπολόγιστης αξίας ευρήματα του έγιναν κατά καιρούς στόχος πολλών αρχαιοκάπηλων. Δεν είναι, όμως, μόνο οι τρομοκράτες που τα αντάλλαξαν για όπλα την τελευταία δεκαπενταετία. Πριν από αυτούς ήταν όλοι οι σύγχρονοι Λόρδοι Έλγιν, οι οποίοι έφταναν από τις χώρες της εξέλιξης, και ιδιαίτερα πάντα από τη «φιλότεχνη» πατρίδα του Έλγιν και της Μπελ, όπου η αρχαιοκαπηλία αναδείχτηκε σε μεγαλύτερη τέχνη από την Τέχνη, για να αρπάξουν θησαυρούς με τις πλάτες κάποιου δωροδοκημένου υπευθύνου.

    Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Μπογδάνου, τα ευρήματα που κλάπηκαν κατά καιρούς από το Μουσείο ξεπερνούν τα 14.000. Έξι μήνες μετά από την πτώση του Χουσεΐν, ο ίδιος και η ομάδα του κατόρθωσαν να εντοπίσουν και να επιστρέψουν 5.500 από αυτά.

    Η κάστα του Χουσεΐν λεηλάτησε επίσης κατά καιρούς με το γάντι τους θησαυρούς του Μουσείου, για τις δικές της ανάγκες. Όπως το τοποθετεί ένας παρατηρητής, «οι ισχυροί του Ιράκ, και του κόσμου, κατά καιρούς έγδυσαν αυτό το λιγότερο περιφρουρημένο από τους νόμους της δημοκρατικής κοινωνίας μουσείο». Έτσι, τα πανάρχαια ευρήματά του έφτασαν στα πιο ανύποπτα σημεία του πλανήτη, αλλάζοντας χέρια μόνον υπογείως και κυρίως μέσω του Ίντερνετ, αφού, σύμφωνα με τους νόμους κατά της αρχαιοκαπηλίας που είναι ιδιαιτέρως αυστηροί στις ΗΠΑ και την Αγγλία, είναι πλέον αδύνατον να εμπορευτεί κάποιος δημοσίως τέτοιους θησαυρούς. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Μπογδάνου, τα ευρήματα που κλάπηκαν κατά καιρούς από το Μουσείο του Ιράκ ξεπερνούν τα 14.000. Έξι μήνες μετά από την πτώση του Χουσεΐν, ο ίδιος και η ομάδα του κατόρθωσαν να εντοπίσουν και να επιστρέψουν 5.500 από αυτά.

    Musee de Bagdad - Bas relief de Khorsabad, Roi Sargon II 721 a 705 av JC

    Ανάγλυφο που χρονολογείται μεταξύ 721 – 705 μ.Χ.

    Το μυστικό της επιτυχίας της αποστολής του Μάθιου Μπογδάνου ήταν η υπόσχεση της αμνηστίας που προσέφερε ο ίδιος στους αρχαιοκάπηλους. «Όταν ο Σαντάμ έπιανε αρχαιοκάπηλους, τους καθάριζε», σημειώνει στο βιβλίο του. «Εμείς είπαμε αμέσως στους Ιρακινούς πως δεν πρόκειται να τους καταδιώξουμε με ελικόπτερα, για να τους σκοτώσουμε». Τι σκοπό θα εξυπηρετούσε, άλλωστε, η δίκη και η φυλάκιση των αρχαιοκάπηλων σε μια ιστορικά χαώδη στιγμή της χώρας; Ο στόχος του Μπογδάνου ήταν η επιστροφή των κλεμμένων, όχι η τιμωρία των κλεφτών. Όπως σχολίασε ένας Άγγλος αρχαιολόγος, «αυτή ήταν ίσως η πιο επιτυχημένη επιχείρηση διάσωσης αρχαίων του τελευταίου αιώνα. Ο έξυπνος χειρισμός των αρχαιοκάπηλων από τον Μπογδάνο ήταν αποτελεσματικός και αναγκαίος».

    Το μυστικό της επιτυχίας της αποστολής του Μπογδάνου ήταν η υπόσχεση της αμνηστίας που προσέφερε ο ίδιος στους αρχαιοκάπηλους.

    Προτού φτάσει στη Βαγδάτη ο Μπογδάνος είχε ήδη διαμορφώσει μια λίστα με τα «Top 40» πιο γνωστά κλεμμένα κομμάτια του Μουσείου. Σήμερα, λιγότερα από τα μισά έχουν γυρίσει πίσω – ανάμεσα τους και το δοχείο του Βάρκα. Παρότι έχει προ πολλού επιστρέψει στη Νέα Υόρκη και ασχολείται πάλι με νομικές υποθέσεις, η ανάμειξή του με τα αρχαία του Ιράκ παραμένει ένα ήπιο πάθος. Η άμεση επαναλειτουργία του μουσείου ήταν, επίσης, εν μέρει μια δική του ιδέα, η οποία αρχικά δεν καλωσορίστηκε απ’ όλους. Όπως δήλωσε τότε κάπως εριστικά ο τέως διευθυντής του Μουσείου, ο Ντόνι Τζορτζ, «αν εξαρτιόταν από μένα, δεν θα άνοιγε ακόμα. Τα ανυπολόγιστης αξίας ευρήματα παραμένουν ασφαλή από κλοπή ή καταστροφή μόνο όσο παραμένει σφραγισμένο». Ωστόσο, από τότε που επαναλειτούργησε το μουσείο δεν έχουν σημειωθεί καταστροφές ή κλοπές.

    Σήμερα, δεν μπορεί κάποιος να μην αναρωτιέται ποιο θα είναι το επόμενο βήμα της ζαλισμένης αυτής χώρας. Με τη συνεχιζόμενη βοήθεια των Αμερικανών, οι Ιρακινοί φιλοδοξούν να μετατρέψουν κάποτε την πατρίδα τους από τοπίο κόλασης σε τουριστικό προορισμό, αλλά αυτό ίσως πάρει αρκετές δεκαετίες. Μία από τις μεγάλες υποσχέσεις του Ομπάμα ήταν πως μετά την αποχώρησή της από το Ιράκ, η Αμερική δεν θα πάψει να «βοηθάει» την περιοχή. Πρόκειται για μια υπόσχεση που για πολλούς Ιρακινούς ακούγεται ως ευχή και κατάρα. Όπως και μετά την απομάκρυνσή τους από τη Σομαλία, μετά από μια καταστροφική παρέμβαση, η υπόληψη των Αμερικανών στο Ιράκ δεν βρίσκεται ακριβώς στα ύψη της λατρείας.

    Ελάχιστοι από αυτούς είναι δημοφιλείς στους κύκλους του μεταπολεμικού Ιράκ και ανάμεσά τους ο Μάθιου Μπογδάνος. Ο οποίος παραμένει για τους Ιρακινούς ένας φρουρός της ειρήνης και ο άνθρωπος που κατάφερε να ανυψώσει τη σημασία της Τέχνης και της Ιστορίας μέσα σε ένα φλεγόμενο τοπίο. Μπορεί αυτός ο Ιντιάνα Τζόουνς να μην βρίσκεται πλέον στο Ιράκ, πολλοί Ιρακινοί όμως τον θυμούνται ως κάτι σπάνιο και ως κάποιον που δεν θα γίνει ποτέ γι’ αυτούς ούτε ο Ομπάμα. Όπως το έθεσε ένας Ιρακινός διπλωμάτης, «ο Μάθιου Μπογδάνος είναι ένας καλός Αμερικανός».

     

    Διαβάστε ακόμα: Ο γιατρός και τεξιδευτής Κύρος Κόκκας εξηγεί πώς 6 μήνες στην Ασία τον άλλαξαν για πάντα.

     

     

    x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

    Button to top