Η ρητορική εταιρεία «Debating.gr»: Μάθε παιδί μου διάλογο!

Xάρης Μυστακελης, Νόρα Δημοπούλου, Κατερίνα Καραδημήτρη, Βασιλης Τσιπόπουλος. Οι ιθύνοντες νόες που δίνουν χώρο και βήμα στη διαφωνία.

Ποιος δεν έχει απηυδήσει παρακολουθώντας τα τηλεοπτικά παράθυρα, ειδικά στην προεκλογική περίοδο, όπου οι αντιπαραθέσεις είχαν την ευγένεια ροντέο για χάρη της Aγίας Tηλεθέασης. Με ελάχιστες έως ανύπαρκτες εξαιρέσεις, οι λεκτικές αψιμαχίες ήταν τόσο έντονες που το κουμπάκι του mute χάριζε έστω και για λίγο ηρεμία και ησυχία.

Αυτή είναι η μία όψη. Την άλλη, αυτού που λέμε πολιτισμένο διάλογο, εκφράζει η καθαρόαιμα ανυστερόβουλη πρωτοβουλία μιας ομάδας νεαρών παιδιών που συνέστησαν μόλις το 2013 την πρωτότυπη μη κερδοσκοπική εταιρεία «Debating.gr». Εδώ, στη χώρα που γεννήθηκε (αλλά μετά εξαφανίστηκε) το μέτρο, ο λόγος και η ρητορική, ήρθαν τα παιδιά από την Πάτρα (και όχι μόνο) να μας «μάθουν» ξανά πως ένας διάλογος ανυψώνει και ανυψώνεται μέσα από την ψυχραιμία, τον αλληλοσεβασμό, την επιχειρηματολογία και κυρίως τη λογική.

Στην Ελλάδα υπάρχουν όμιλοι ρητορικής κυρίως σε ιδιωτικά σχολεία και στα Πανεπιστήμια. Στα δημόσια σχολεία οι ελπίδες εναποτίθενται στην πρωτοβουλία των όποιων εμπνευσμένων εκπαιδευτικών.

Νόρα Δημοπούλου, Κατερίνα Καραδημήτρη, Βασίλης Τσιπόπουλος, Μάνος Μοσχόπουλος, Χάρης Μυστακέλης και Αλέξανδρος Δολιανίτης. Είναι οι ιθύνοντες νόες που συμφώνησαν να δώσουν χώρο και βήμα σε μια νέα προσέγγιση στη διαφωνία. Όλες και όλοι φοιτητές, πτυχιούχοι ή εργαζόμενοι με κοινό παρονομαστή την αδυναμία στη ρητορική δεινότητα και στη λογική δόμηση των επιχειρημάτων.

Το επιτυχημένο πείραμα γεννήθηκε εν έτει 2013, όταν συνειδητοποίησαν ότι οι ρητορικοί όμιλοι των Πανεπιστημίων (ναι, υπάρχουν ρητορικοί όμιλοι στα πανεπιστήμια) είχαν φτάσει σε υψηλά επίπεδα δημοτικότητας, αλλά και οργάνωσης, και χρειαζόταν απλώς ένα «βήμα» ώστε αυτή η εξέλιξη να προχωρήσει. Για να μπορούν ακόμα περισσότεροι να συμμετέχουν σε πιο σύνθετες και μεγαλύτερες διοργανώσεις debate, αλλά και σε διαγωνισμούς.

Πρώτο εγχείρημα της ομάδας το «Patra’s open 2013», ένα διεθνές πρωτάθλημα debate, το οποίο φιλοξένησε ανθρώπους από 17 χώρες και στέφθηκε με επιτυχία. Παράλληλα, διοργάνωσαν και διοργανώνουν ημερίδες ανοιχτού διαλόγου, καθώς και debates μέσω Skype, τα οποία είναι διαθέσιμα για τους ενδιαφερόμενους στο YouTube. Όσο για το δεύτερο διεθνές πρωτάθλημα, «Thessaloniki open 2014», ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 2014 και απευθυνόταν κυρίως σε φοιτητές.

Σε ένα καλό debate παρατίθενται πλούσιες ιδέες, καλά επιχειρήματα, ροή ιδεών που δεν διακόπτεται αυθαίρετα, αλλά μόνο με την άδεια του ομιλούντος και, κυρίως, επικρατεί ο σεβασμός προς τον αντίπαλο και τις θέσεις του. Όπως θα έπρεπε να είναι μια μέση πολιτική κουβέντα στην ελληνική τηλεόραση.

Tο επόμενο βήμα είναι το «Thessaloniki WUDC 2016» (Thessaloniki World Universities Debating Championship), ένα σχέδιο που θα πραγματοποιηθεί το Δεκέμβριο του 2015 και στο οποίο έχουν στρέψει όλες τις προσπάθειες και τις προσδοκίες τους. Πρόκειται για ένα πρωτάθλημα debate παγκόσμιας πλέον εμβέλειας, με 1.500 συμμετέχοντες από 70 χώρες και με την παρουσία 150 Πανεπιστημίων απ’ όλο τον κόσμο. Είναι πράγματι μία από τις μεγαλύτερες φοιτητικές διοργανώσεις.

Η Νόρα Δημοπούλου εξηγεί γιατί ο εποικοδομητικός διάλογος είναι τόσο σημαντικός σε μια σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία. «Γιατί μπορούμε και διαλεγόμαστε με σεβασμό ως προς τις σκέψεις και τις τοποθετήσεις του άλλου και μαθαίνουμε να ακούμε, να είμαστε ανοιχτοί και όχι δογματικοί στις απόψεις μας, διαλεκτικοί και διαλλακτικοί. Δεν ασχολούμαστε με τη ρητορική τέχνη όπως είχε στην Αρχαία Ελλάδα, όπου κυριαρχούσε η πειθώ, οι δικολαβίες, οι σοφιστείες και οι διαστρεβλώσεις.

Η καλύτερη ηλικία για να αρχίσει κάποιος να ασχολείται με τη ρητορική είναι μεταξύ Γυμνασίου και Λυκείου. Τότε οι νέοι/ες αρχίζουν και συνειδητοποιούν τι συμβαίνει γύρω τους και έχουν αναπτύξει την κριτική τους σκέψη.

Για μας, η λογική αντίκρουση είναι σημαντικότερη από την επικάλυψη και την πειθώ δια βοής, κάτι τόσο σύνηθες στη δημόσια ομιλία, κατ’ εξοχήν δε στην πολιτική. Τα σωστά επιχειρήματα βασίζονται μόνο στη λογική, ενώ στις μέρες μας βλέπουμε ότι οι αντιπαραθέσεις και τα επιχειρήματα στοχεύουν ως επί το πλείστον στο συναίσθημα. Σε ένα αγωνιστικό debate κάτι τέτοιο θα αποσπούσε μόνο αρνητική βαθμολογία».

Η καλύτερη ηλικία για να αρχίσει κάποιος να ασχολείται με τη ρητορική είναι μεταξύ Γυμνασίου και Λυκείου. Τότε οι νέοι/ες αρχίζουν και συνειδητοποιούν τι συμβαίνει γύρω τους και έχουν αναπτύξει την κριτική τους σκέψη. Στην Ελλάδα υπάρχουν όμιλοι ρητορικής κυρίως σε ιδιωτικά σχολεία και στα Πανεπιστήμια. Στα δημόσια σχολεία οι ελπίδες εναποτίθενται στην πρωτοβουλία των όποιων εμπνευσμένων εκπαιδευτικών.

Στο εξωτερικό, η ρητορική είναι από τις σημαντικότερες ενασχολήσεις, κυρίως στα Πανεπιστήμια, όπου, αν κάποιος έχει επιτυχημένη παρουσία σε αγωνιστικά debates, η ακαδημαϊκή του υπόσταση αποκτά πρόσθετο κύρος. Το μόνο που χρειάζεται ένας καλός debater είναι ανοιχτό μυαλό και διάθεση ενασχόλησης. Δεν υπάρχουν θέματα που δεν είναι συζητήσιμα ούτε απόλυτες αλήθειες.

Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2014, το οποίο διεξήχθη στη Μαλαισία, καλύτερος debater αναδείχθηκε ένας ομιλητής από την Αγγλία. Ο βαθμός του; Χτύπησε 89 και κάτι στα 100! Δεν είναι εύκολο το άθλημα σας λέμε…

Τα σωστά επιχειρήματα βασίζονται μόνο στη λογική, ενώ στις μέρες μας βλέπουμε ότι οι αντιπαραθέσεις στοχεύουν στο συναίσθημα. Σε ένα αγωνιστικό debate κάτι τέτοιο θα αποσπούσε μόνο αρνητική βαθμολογία.

Βιβλιογραφία που ενημερώνει και εκπαιδεύει υπάρχει αρκετή, όμως είναι κυρίως στα αγγλικά. Στόχος των Ελλήνων debaters που δημιούργησαν τη ρητορική εταιρεία είναι και η μετάφραση στα ελληνικά. Για την ώρα, όμως, είναι πρόθυμοι να μοιραστούν τη βιβλιοθήκη τους με κάθε σοβαρό ενδιαφερόμενο.

Σε ένα καλό debate παρατίθενται πλούσιες ιδέες, καλά επιχειρήματα, ροή ιδεών που δεν διακόπτεται αυθαίρετα, αλλά μόνο με την άδεια του ομιλούντος και, κυρίως, επικρατεί ο σεβασμός προς τον αντίπαλο και τις θέσεις του. Όπως θα έπρεπε να είναι μια μέση πολιτική κουβέντα στην ελληνική τηλεόραση. Αλλά είπαμε, τις φωνές πολλοί εμίσησαν, την τηλεθέαση ουδείς.

//Το site debating.gr ενημερώνει διαρκώς κάθε ενδιαφερόμενο για όρους συμμετοχής, νέα, δραστηριότητες, προγράμματα και πληροφορίες για το τι είναι σωστό debate.

Διαβάστε ακόμα: Πώς γίναμε ξαφνικά υπέρμαχοι του βλάσφημου χιούμορ.

TAGS :
debating Ελληνική εταιρεία πανεπιστήμιο Ρητορική

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook