καλπακι

    Το ηθικό του στρατεύματος ήταν ακμαιότατο. Με τραγούδια, τη Βέμπο και πολλά άλλα. Παρά τις κακουχίες, παρά τις ελλείψεις, παρά την πεζοπορία, γιατί ο στρατός μας ήταν στρατός του 1912 και όχι του 1939.

    Η διαβίωση πώς ήταν;
    Άθλια, ούτε νερό είχαμε. Δίναμε τα παγούρια σε έναν οπλίτη, ο οποίος περπατούσε χιλιόμετρα για να μας τα γεμίσει. Εχθρός μας, εκτός από τους Ιταλούς, ήταν και η ψείρα. Να φανταστείς ότι πολλές φορές με τις χούφτες τις βγάζαμε από τις μασχάλες μας. Επίσης, ο βαρύς χειμώνας μας προκάλεσε κρυοπαγήματα. Ελλιπής διατροφή. Παρά όμως τις συνθήκες αυτές, το ηθικό εξακολουθούσε να είναι υψηλό. Ένα περίεργο πράγμα. Είχε συνειδητοποιήσει όλος το στρατός ότι από τη δική μας στάση εξαρτάται η τύχη του έθνους ολόκληρου.

    Καταγραφή ημερολογίου 11 Απριλίου (Παρασκευή) – 1941.
    Είχα στρώσει μέσα στο αμπρί, για να ησυχάσω, όταν κατά τις 7 μας φώναξαν «στα όπλα». Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τι μας περίμενε. Οι παρατηρητές μας αντελήφθησαν επίθεση των Ιταλών. Μπήκαμε στο χαράκωμα και τους περιμέναμε. Σε μία στιγμή πήγαν να μας κυκλώσουν. Ήταν η πιο κρίσιμη στιγμή. Έστειλα το οπλοπολυβόλο να τους χτυπήσει, τους χτυπήσαμε κι εμείς και έτσι εξουδετερώσαμε την απόπειρα. Από τις θέσεις μας βλέπαμε 4 σκοτωμένους και έναν που κουνούσε το χέρι του. Τον χτυπήσαμε, μα σε λίγο άρχισε να φωνάζει από τους πόνους. Στείλαμε δυο στρατιώτες που ο ένας τον έφερε στον ώμο και ο άλλος έφερε το οπλοπολυβόλο του και ένα κιβώτιο με πυρομαχικά. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σημειώσω ότι τα όπλα που διέθεταν οι Ιταλοί ήταν όλα σύγχρονα και αποτελεσματικότατα, εν συγκρίσει με τα δικά μας που τα μεν οπλοπολυβόλα ήταν κάτι παλαιά «Χότσκις», τα δε τυφέκια ήταν κι αυτά πεπαλαιωμένα «Μάνλιχερ – Σενάουερ – Μπρέντα». Ο τραυματίας Ιταλός ήταν πολύ βαριά, μιλούσε μόνον ιταλικά και έδωσε κάποιες πληροφορίες. Είπε ότι απέναντι μας έχουμε 4.000 και ότι είχαν διαταγή να βαδίσουν μπροστά. Το βράδυ μάθαμε πως πέθανε.
    Κατά τις 9 της ίδιας ημέρας γύρισε ο καιρός. Βροχή, χιόνι και κρύο. Μαρτύριο πραγματικό μέσα στο χαράκωμα. Η ομίχλη δεν μας αφήνει ούτε να παρατηρούμε καλά. Την επίθεση την είχαμε αποκρούσει, αλλά είχαμε γίνει μούσκεμα και ξυλιάσαμε. Το βράδυ πήγα και περίπολο με άλλους 7 στον τόπο που ήταν οι νεκροί. Αφού ανιχνεύσαμε αρκετά πήγαμε και στους σκοτωμένους. Όλοι επιδόθηκαν στο πλιάτσικο. Εγώ τους απέτρεψα. Τους είπα «Τι κάνετε ρε; Είστε βέβαιοι ότι αυτά που πλιατσικολογείτε θα τα χαρείτε; Είστε βέβαιοι ότι δεν θα πεθάνετε παραπέρα; Ντροπή είναι και αμαρτία». Εγώ από έναν πήρα το κράνος του, το όπλο του και το κιβώτιο των πυρομαχικών του. Φύγαμε σε λίγο. Η ψυχή μου ήταν σφιγμένη και δεν είχα όρεξη για τίποτα. Όλο νεύρα και όλα με πείραζαν. Η κατάσταση μου ήταν εκτός περιγραφής. Μουσκεμένος, έπεσα για ύπνο στις 3.

    Δεν κοιμάται κανένας, γιατί δεν υπάρχει ούτε τόπος μα ούτε σε αφήνει το κρύο. Όλοι είναι απογοητευμένοι, τα όπλα παγωμένα. Ήπιαμε νερό με μία χειροβομβίδα την οποία έχω για ταμπακιέρα.

    Πώς άλλαξε η κατάσταση όταν χτύπησαν οι Γερμανοί;
    Όταν χτύπησαν οι Γερμανοί, φυσικό ήταν να μην μπορούμε να συνεχίσουμε τον πόλεμο. Οπότε, στις 12 Απριλίου, έρχεται η διαταγή να υποχωρήσουμε. Τα αντίσκηνά μας ξυλιασμένα, αποκλειόταν να τα μαζέψουμε. Εγώ είχα κάνει έναν τεράστιο γυλιό, αλλά πέταξα στην πορεία πολλά πράγματα. Εκεί χάθηκε και το πρώτο μέρος του ημερολογίου μου. Οι Ιταλοί μάς παρακολουθούν από μακριά, αλλά δεν μας χτυπούν. Κάποια τμήματα μας, ωστόσο, έδωσαν σκληρές μάχες. Ύστερα από πορείες, φτάσαμε σε ένα ελληνόφωνο χωρίο στα σύνορα. Λεσκοβίκι, αν θυμάμαι καλά. Εκεί από νωρίς ανάψαμε μια μεγάλη φωτιά και γύρω-γύρω μας βρήκε το πρωινό. Ήταν μια ωραία ημέρα. Λιακάδα. Βγάλαμε τα ρούχα και εγώ είχα βγάλει και τα παπούτσια μου. Είχα κρυοπαγήματα, φοβερά κρυοπαγήματα, αλλά απέφευγα να πάω στα νοσοκομεία. Δεν ήθελα, διότι όσοι πήγαιναν στα νοσοκομεία μας με κρυοπαγήματα έχαναν τα πόδια τους. Τους ακρωτηρίαζαν όλους. Εν γνώση μου ότι θα πάθω και εγώ το ίδιο δεν πήγα στον γιατρό. Και έτσι γλίτωσα τα πόδια μου. Εκεί που καθόμουν στον ήλιο με τα πόδια εκτεθειμένα πέρασε ένας γιατρός που με γνώριζε. «Βρε Ιωαννίδη, τι πόδια είναι αυτά; Θα πάθεις γάγγραινα. Πρέπει να πας σε νοσοκομείο» μου είπε. «Άσε με, δεν θέλω» του απάντησα. «Εγώ σαν γιατρός δεν μπορώ να σε αφήσω έτσι. Πήγαινε αμέσως να παραδώσεις τον οπλισμό σου». Πράγματι έτσι έγινε και με έστειλε στο ορεινό χειρουργείο. Ευτυχώς, όμως, ήταν υπό διάλυση. Τους βρήκα στο δρόμο και με πήραν κι εμένα και πήγαμε στο στρατιωτικό νοσοκομείο των Ιωαννίνων. Ήταν περίπου Πάσχα. Εκεί μας βομβάρδιζαν οι Γερμανοί και οι Ιταλοί. Βομβάρδισαν και ένα νοσοκομείο, το διπλανό από το δικό μας, όπου σκοτώθηκαν πολλοί τραυματίες. Υπό το φόβο αυτό, μας πήραν και μας πήγαν σε ένα νοσοκομείο του Μεσολογγίου.

    DSCN2394

    Πρέπει στον πόλεμο να το πάρεις απόφαση. Ή θα επιζήσεις ή θα πεθάνεις. Εάν δεν φιλοσοφήσεις είσαι χαμένος. Υπήρξαν πολλοί που έχαναν το ηθικό τους και μαζί τα λογικά τους. Εν πάση περιπτώσει, ήταν ένας άνισος πόλεμος.

    Καταγραφή ημερολογίου 13 Απριλίου (Κυριακή) – 1941.
    Βρισκόμαστε πάνω στο ύψωμα (2.090 μ.), όπου επρόκειτο να μείνουμε για να υποστηρίξουμε την υποχώρηση του 1ου τάγματος. Ο λόχος μας – πάντα τυχερός – ορίζεται ως πρώτη γραμμή αντίστασης και οργανώνουμε θέσεις πάνω στην οροσειρά. Το χιόνι είναι περίπου ένα μέτρο και ανοίγουμε πρώτοι δρόμο στο παρθένο τοπίο. Έχει λιακάδα, μα κάνει κι ένα τσουχτερό κρύο που δεν περιγράφεται. Αλλάζω κάλτσες, αφού έτριψα τα πόδια μου με χιόνι. Μαθαίνω πως πρόκειται να αμυνθούμε σε αυτήν τη θέση μέχρις εσχάτων. Σιγά-σιγά έρχεται η νύχτα. Το κρύο όσο πάει γίνεται πιο τσουχτερό. Δεν κοιμάται κανένας, γιατί δεν υπάρχει ούτε τόπος μα ούτε σε αφήνει το κρύο. Όλοι είναι απογοητευμένοι, τα όπλα παγωμένα και τα πυρομαχικά ελάχιστα. Βρίσκουμε έναν στρατιώτη παλαιάς κλάσεως με άσπρους κροτάφους που μας παρακαλάει να τον σώσουμε. Δίνει 5.000 δραχμές αν βρισκόταν κανένα μεταγωγικό να τον μεταφέρει. Δεν μπορεί να ακολουθήσει το τάγμα του που πέρασε, γιατί έχει πλευρίτιδα. Αφού ήπιαμε νερό με μία χειροβομβίδα την οποία έχω για ταμπακιέρα, γυρίσαμε και τον βοηθήσαμε να ανέβει μέχρι το λόχο μας…

    Στην επόμενη σελίδα: Οι Γερμανοί, ο φόβος, η Ελλάδα σήμερα.

    1 2 3

     

     

    x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

    Button to top