O πρόεδρος του συλλόγου εθελοντών πολιτικής προστασίας Κρυονερίου, Κυριάκος Ζηκίδης μιλάει στο Andro για την πρόσφατη  χιονόπτωση και πώς οι εθελοντές βοήθησαν ουσιαστικά στη λύση των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν.

    Από χθες, διαβάζω παντού για μια «τηλεφωνική γραμμή που κρατά συντροφιά σε γυναίκες που περπατούν μόνες τους τη νύχτα». Δυστυχώς ανακάλυψα ότι το Strut Safe, ένας οργανισμός που αποτελείται από εθελοντές που ξαγρυπνούν απαντώντας στα τηλεφωνήματα, δραστηριοποιείται στη Σκωτία, και πολλοί συμπολίτες μας, πιθανώς, να μην μπορούν να καλέσουν αυτό τον αριθμό. Ωστόσο, αυτή η λεπτομέρεια, δεν αποθάρρυνε όλα τα sites της χώρας να αναδημοσιεύσουν την είδηση, προκαλώντας ίσως παρανοήσεις.

    Πράγματι, μου φάνηκε πολύ χρήσιμη πρωτοβουλία. Κυρίως επειδή το θέμα με έχει απασχολήσει προσωπικά, θεωρώντας ανήκουστο να μην έχουμε ως τώρα εκμεταλλευτεί την τεχνολογία για να προστατεύσουμε τους ανθρώπους που νιώθουν ανασφάλεια. Συν τοις άλλοις, το πρόσφατο παράδειγμα της κοπέλας που ακολουθήθηκε στη Νέα Σμύρνη ανέδειξε την αποκρουστικότητα του προβλήματος.

    «Αν δεν είσαι ευσυνείδητος πολίτης, δεν μπορείς να είσαι δοτικός και δε μπορείς να συνεργαστείς με το κράτος, συνεπώς δεν μπορείς να προσφέρεις».

    Ας πάμε όμως στο κυρίως θέμα. Το Strut Safe, αυτή η τηλεφωνική γραμμή, αποτελείται από εθελοντές και λειτουργεί επειδή ορισμένοι άνθρωποι αφιερώνουν τον ελεύθερο χρόνο τους. Μοιράζουν τις βάρδιες, ίσως να βάζουν μια κούπα καφέ, και κάποια βράδια από την εβδομάδα μένουν ξύπνιοι για να βοηθήσουν άλλους να γυρίσουν ασφαλείς από την έξοδο τους. Πολλοί θα πουν ότι αυτό έπρεπε να είναι δουλειά του κράτους.

    Ωστόσο, είναι καιρός να πάρουμε απόφαση ότι το κράτος δεν μπορεί να είναι παντού, άλλωστε μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν τρομακτική. Από την άλλη, δεν μπορεί και το κράτος να επικαλείται την ατομική ευθύνη σε κάθε ζήτημα, ώστε να ξεγλιστράει σαν επιδέξιος σκιέρ από τις δικές του ευθύνες. Προφανώς, θέλω να μιλήσω για το χιόνι.

    Το παράδειγμα του πρέσβη της Νορβηγίας που καθάρισε τον κήπο του δεν μπορεί να είναι δικαιολογία για την απραξία ή την ανοργανωσιά του κρατικού μηχανισμού. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, είναι γελοίο ότι γίνεται είδηση. Δεν είναι δυνατόν οι άνθρωποι των πόλεων να έχουμε γίνει τόσο μη μου άπτου, ώστε σε τέτοιες περιπτώσεις να περιμένουμε τα πάντα από τα συνεργεία των δήμων ή τα σώματα ασφαλείας.

    Φυσικά, δεν λέει κανείς να πάμε μόνοι μας να ξανασυνδέσουμε τα καλώδια της ΔΕΗ, αλλά, προς θεού, μπορούμε να ρίξουμε ένα φτυάρισμα. Κυρίως, όμως, να μπορούμε να επικοινωνούμε μεταξύ μας και να ενώνουμε τις δυνάμεις μας για χάρη του ευρύτερου καλού.

    Εδώ είναι που χρειάζεται η απαραίτητη σχεδία του εθελοντισμού. Όχι βέβαια ο πονηρός εθελοντισμός, εκείνος που καπηλεύεται την διάθεση προσφοράς για να τη μετατρέψει σε κέρδος (βλέπε συνέδρια, αναδασώσεις και δε συμμαζεύεται). Αυτοί οι καλοθελητές διαστρέβλωσαν την έννοια και την αξία του εθελοντισμού, απομακρύνοντας για τα καλά όσους είχαν όρεξη. Αλλά, ο εθελοντισμός που ξεκινάει από την πηγαία αγάπη και το ενδιαφέρον προς το περιβάλλον που ζεις, την κοινότητα ή τη γειτονιά. Έναν εθελοντισμό που δεν μπορεί παρά να έχει χαρακτήρα τοπικό.

    «Η αντιμετώπιση των φυσικών φαινομένων χρειάζεται συσπείρωση. Ο εθελοντισμός δεν είναι τίποτα άλλο, πέρα από έναν συνδυασμό φιλότιμου και ανιδιοτέλειας».

    Επικοινώνησα, έτσι, με τον πρόεδρο του συλλόγου εθελοντών πολιτικής προστασίας Κρυονερίου, τον realty expert, Κυριάκο Ζηκίδη. Μου τράβηξε την προσοχή μια από τις δημοσιεύσεις του στη διάρκεια της κακοκαιρίας, η οποία συμπύκνωνε πολλές από τις δικές μου σκέψεις: «Ατομική ευθύνη πολιτών + Εθελοντισμός + Συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση = Ελπίδα».

    «Ξέραμε ότι ο χιονιάς θα χτυπήσει την ώρα που ο κόσμος θα είναι έξω, οπότε το πρωί της Δευτέρας βρεθήκαμε αμέσως σε μεγάλη εγρήγορση».

    Αφού ηρέμησε από την ένταση των ημερών, καταφέραμε να κάνουμε μια συζήτηση για τον συντονισμό της εθελοντικής ομάδας του Κρυονερίου τις δύσκολες μέρες του χιονιά. Αν και ο σύλλογος εθελοντών δραστηριοποιείται κυρίως το καλοκαίρι για την πρόληψη των πυρκαγιών, δεν θα μπορούσαν να μείνουν άπραγοι μπροστά σε ακόμα μια δύσκολη συνθήκη. Έτσι, κατάφεραν να είναι απ’ τις ελάχιστες περιοχές που καθάρισαν τους δρόμους άμεσα, χωρίς να υπάρχουν σοβαρά προβλήματα ανάμεσα στους κατοίκους.

    – Πρώτα απ’ όλα, τι σημαίνει εθελοντική προσφορά για εσάς;

    Η αντιμετώπιση των φυσικών φαινομένων χρειάζεται συσπείρωση. Ο εθελοντισμός δεν είναι τίποτα άλλο, πέρα από έναν συνδυασμό φιλότιμου και ανιδιοτέλειας.

    – Πώς αντιλαμβάνεται την ανιδιοτέλεια ένας εθελοντής;

    Είναι η προστασία των πιο αδύναμων, των συνανθρώπων που δε μπορούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των φυσικών αντιξοοτήτων. Οφείλεις να βοηθήσεις εκείνους που δε μπορούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους. Το πιο απλό παράδειγμα αυτού του χιονιά ήταν ο απεγκλωβισμός του αμαξιού δύο γυναικών που απλά δεν μπορούσαν να το κάνουν μόνες τους.

    – Πόσο σχετίζεται με την ατομική ευθύνη;

    Η ατομική ευθύνη είναι συνείδηση, αν δεν την έχεις δεν μπορείς να γίνεις εθελοντής. Αν δεν είσαι ευσυνείδητος πολίτης, δεν μπορείς να είσαι δοτικός και δε μπορείς να συνεργαστείς με το κράτος, συνεπώς δεν μπορείς να προσφέρεις. Το κράτος δίνει μια κατεύθυνση που ακολουθείς συνειδητά και έτσι βάζεις το χρόνο σου. Ο εθελοντισμός καλύπτει το αριθμητικό κενό της πολιτείας.

    – Πώς λειτουργεί αποτελεσματικά μια εθελοντική ομάδα πολιτικής προστασίας;

    Στην συγκεκριμένη κακοκαιρία, πήραμε πρώτα ενημέρωση από την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, κι ύστερα από συσκέψεις της Περιφέρειας ξέραμε ότι ο χιονιάς θα χτυπήσει την ώρα που ο κόσμος θα είναι έξω, οπότε το πρωί της Δευτέρας βρεθήκαμε αμέσως σε μεγάλη εγρήγορση.

    «Η ατομική ευθύνη είναι συνείδηση, αν δεν την έχεις δεν μπορείς να γίνεις εθελοντής».

    – Όντας εθελοντές, αυτό δεν είναι πρόβλημα για ανθρώπους που εργάζονται ταυτόχρονα;

    Πράγματι, και τα 35 μέλη της ομάδας είναι εργαζόμενοι, εκ των οποίων κάποιοι είναι υπάλληλοι του Δήμου και έρχονται μετά τα καθήκοντά τους, άλλοι έρχονται μετά τη δουλειά και κάνουν βραδινές βάρδιες, πηγαίνοντας ξανά στη δουλειά σερί ή με ελάχιστο ύπνο, ενώ όσοι μπορούν δεν πάνε καν στις δουλειές τους. Ο καθένας κάνει πραγματικά ότι μπορεί.

    «Μέσω της εθελοντικής μας ομάδας, έχει χτιστεί μια κουλτούρα συνεργασίας στην τοπική κοινωνία, διότι πλέον μας δείχνει εμπιστοσύνη».

    – Πώς προετοιμάζετε τους πολίτες; Είδα στα social media του συλλόγου ότι κάνατε ρίψη αλατιού και προειδοποίησατε σχετικά τους κατοίκους για να μετακινήσουν τα αυτοκίνητα τους. Δεν υπήρχαν άτομα που αντέδρασαν;

    Μέσω της εθελοντικής μας ομάδας, έχει χτιστεί μια κουλτούρα συνεργασίας στην τοπική κοινωνία, διότι πλέον μας δείχνει εμπιστοσύνη. Για παράδειγμα, σε όσους μπορέσαμε, είπαμε να μη φύγουν απ’ το Κρυονέρι και σώθηκαν. Αυτή η εμπιστοσύνη ήρθε με την πάροδο χρόνων, αφού το σωματείο είναι πολλά χρόνια ενεργό, αλλά και λόγω των δυσκολιών που αντιμετώπισε η περιοχή, όπως για παράδειγμα οι καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού, που συμμετείχαν πολλοί νέοι εθελοντές. Νομίζω ότι μας εμπιστεύονται επειδή δείχνουμε αποτελεσματικότητα και ευαισθητοποίηση χωρίς κριτήρια, δεν υπάρχουν δηλαδή κίνητρα οικονομικά ή πολιτικά για να προστρέξουμε σε κάποιον.

    Ενάλιο παράδειγμα εθελοντισμού: η πρόσφατη βοήθεια στη φάλαινα στον Άλιμο από την Lifeguard Hellas και άλλους εθελοντές.

    – Ακόμα και οι καλές προθέσεις μπορούν να συναντήσουν εμπόδιο στην δυσκολία ανεύρεσης πόρων. Πώς καλύπτετε τα έξοδα;

    Στη δική μας περίπτωση, ο Δήμος καλύπτει μεγάλο κομμάτι, προσφέρει τη στέγη και τα πάγια έξοδα, τα service, τα ελαστικά και τα καύσιμα των οχημάτων. Οι υπόλοιποι πόροι έρχονται είτε από μας τους ίδιους, είτε από χορηγίες τοπικών επιχειρηματιών, απλών κατοίκων ή ακόμα και από μεγάλες εταιρείες.

    – Διάβασα στη σελίδα σας ορισμένα παράπονα δημοτών παραπλήσιων κοινοτήτων που ανήκουν στον ίδιο Δήμο (πχ. Άνοιξη, Αγ. Στέφανος, κτλ.) που παραπονέθηκαν γιατί οι δικοί τους δρόμοι δεν είχαν καθαρίσει έγκαιρα. Τι σκέφτεστε όταν βλέπετε κάτι τέτοιο;

    Πρέπει οι ίδιοι οι πολίτες, κάθε περιοχής που αντιμετωπίζει τέτοιες συνθήκες, να καταλάβουν ότι πρέπει να έχεις φτυάρι, τρόφιμα και διάθεση να βοηθήσεις. Όταν, για παράδειγμα, συναντάμε ένα νέο ζευγάρι και μας ρωτάει πού έχει αλάτι, τους δείχνουμε και εκείνοι ρωτάνε ποιος θα τους το φέρει, αυτό το βρίσκω αδιανόητο. Νομίζω ότι πρέπει να αλλάξει αυτή η νοοτροπία. Μια τόσο δύσκολη κατάσταση έχει πολλά απρόοπτα, δεν είναι απλό αν δεν έχουν βοηθήσει οι πολίτες.

    «Πρέπει οι ίδιοι οι πολίτες, κάθε περιοχής που αντιμετωπίζει δύσκολες συνθήκες, να καταλάβουν ότι πρέπει να έχεις φτυάρι, τρόφιμα και διάθεση να βοηθήσεις».

    – Ποια είναι τα προβλήματα που προκύπτουν;

    Μπορεί να σπάσει ένα μηχάνημα και να πρέπει να βρούμε γρήγορα τρόπο να το αναπληρώσουμε. Ακόμα, πρέπει για παράδειγμα να κυνηγήσεις τον χειριστή του εκχιονιστικού για να βεβαιώσεις και τη δική του όρεξη.Επίσης, πρέπει να ξέρεις το ανάγλυφο της περιοχής για να είσαι αποτελεσματικός. Με τον καιρό δε δίνει ραντεβού κανείς. Δε γίνεται να κοιμάσαι 12-6 και να έχει ρίξει 30 πόντους χιόνι, μετά είναι δύσκολος ο καθαρισμός. Συνεχή εγρήγορση. Πρέπει να μη σπάσεις, να μη γκρινιάξεις, να μην τσακωθείς. Ακόμα τσακώνομαι, είναι δύσκολο να είσαι 24 ώρες ξύπνιος, όμως, οι εμπειρίες τόσων κρίσεων με έχουν διδάξει να το κάνω μόνο εκεί που χρειάζεται.

    «Με γεμίζει πολύ να μπορώ να προσφέρω, είναι για μένα ηθική ικανοποίηση και αν το θες η ψυχοθεραπεία μου».

    – Δεν μπορώ να μην σας ρωτήσω και για τις ιδιωτικές εταιρείες διαχείρισης δρόμων, με αφορμή κάποια άλλα παράπονα στην σελίδα περί μη καθαρισμού, στα οποία απαντήσατε ότι εκείνοι οι δρόμοι αποτελούσαν ευθύνη της Νέας Οδού. Τι συμβαίνει με τους ιδιώτες;

    Σε γενικές γραμμές, οι ιδιώτες ανταποκρίνονται καλά διότι έχουν και κάποιες ρήτρες, αλλά πρέπει να κάνουν και κάτι παραπάνω. Δεν γίνεται ας πούμε να σταματάς το εκχιονιστικό 300μ. πριν την πλατεία, ε, κάνε και την πλατεία. Έχεις τους ίδιους πελάτες, πρέπει να βοηθάς και την τοπική κοινωνία όπου δραστηριοποιείσαι. Όταν συμβαίνει όλο αυτό, κι εμείς θα ρίξουμε αλάτι στον παράδρομο, ακόμα κι αν ανήκει σε ιδιώτες. Πρέπει να συνεργαζόμαστε.

    «Με τον καιρό δε δίνει ραντεβού κανείς. Δε γίνεται να κοιμάσαι 12-6 και να έχει ρίξει 30 πόντους χιόνι, μετά είναι δύσκολος ο καθαρισμός» (Φωτογραφία: Sooc).

    – Επιτρέψτε μου μια τελευταία, προσωπική ερώτηση, εσείς γιατί το κάνετε;

    Με γεμίζει πολύ να μπορώ να προσφέρω, είναι για μένα ηθική ικανοποίηση και αν το θες η ψυχοθεραπεία μου. Είναι ο διοικητικός ρόλος που έχω στην ομάδα την ώρα της κρίσης που μου δίνει ακόμα μεγαλύτερη ικανοποίηση, όταν με εμπιστεύονται τα μέλη της ομάδας. Είμαστε μια παρέα που περνάμε καλά βοηθώντας τον τόπο μας.

    Από τα παραπάνω, συμπεραίνω είναι ότι οι κατάρες είναι ανώφελες, ενώ την ίδια στιγμή, ο περιστασιακος ηρωισμός δεν είναι αρκετός. Οι απρόσμενες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, οι φυσικές καταστροφές και ο εθελοντισμός σε τοπικό επίπεδο, ως απάντηση στα παραπάνω, απαιτεί ταυτόχρονα ενημέρωση, οργάνωση και συμμετοχή.

     

    Διαβάστε ακόμα: Μαρτυρία. Η Οδύσσεια ενός οδηγού στην Αττική Οδό.

     

     

    x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

    Button to top