O Kώστας Καρράς αφιέρωσε τη ζωή του στην προστασία της εθνικής μας κληρονομιάς, όπως και της φύσης.

Γιος του καπετάν Γιάννη Καρρά, ιδρυτή του Πόρτο Καρράς, ένθερμος υποστηρικτής του ελληνικού πολιτισμού, ενεργός στην προστασία του περιβάλλοντος και των πραγματικών αξιών που οφείλουν να ορίζουν τη ζωή ενός ενεργού και σκεπτόμενου πολίτη, ο Κώστας Καρράς που έφυγε χθες (28/2) από τη ζωή σε ηλικία 84 ετών υπήρξε μια ξεχωριστή περίπτωση έλληνα ευπατρίδη.

Οι άνθρωποι που τον έζησαν από κοντά και συνεργάστηκαν μαζί του έχουν να λένε για έναν άνθρωπο με σπάνιο ήθος, παιδεία, λεπτότητα και πολιτισμό. Στάθηκε αταλάντευτος στις θέσεις του – ιδιαιτέρως σε θέματα που πίστευε και κάθε φορά που χρειαζόταν είχε εμπεριστατωμένα επιχειρήματα να παραθέσει για να εκφράσει τις απόψεις του. Συνδύαζε τον ενθουσιασμό με το πάθος και την μαχητικότητα με τη διανόηση.

Ο Κώστας Καρράς είχε απίστευτη γνώση της ιστορίας, όχι μόνο γνωρίζοντας γεγονότα και λεπτομέρειες, αλλά και την δυνατότητα να συνθέτει πάντα την γνώση του αυτή σε μία πλήρη, βαθιά και διαφωτιστική ανάλυση της όποιας κατάστασης ή όποιου θέματος συζήτησης

Δεν το ένοιαζε να είναι συμπαθής, αλλά αυτοί με τους οποίους διαφωνούσε ήταν αναγκασμένοι να του αναγνωρίσουν την ειλικρίνεια, τις αγαθές προθέσεις και την μαχητικότητά του. Όλα αυτά όμως τα συνδύαζε με μία ευγένεια, με σεβασμό, με ηπιότητα και με μια πολύ ανοιχτή αποδοχή των άλλων.

Η ζωή του υπήρξε πλούσια σε εμπειρίες, αλλά και ευγενείς στόχους που κατάφερε να τους φέρει εις πέρας. Γεννήθηκε στο Λονδίνο και από νέος ακόμη έδειξε μια ιδιαίτερη κλίση στα γράμματα. Σπούδασε φιλοσοφία, ιστορία και αρχαία ελληνικά στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.

Το μεγάλο έργο της ζωής του ήταν η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού που ιδρύθηκε το 1972.

Στη συνέχεια, ακολουθώντας τα βήματα του πατέρα του εργάστηκε επί 25 χρόνια στη ναυτιλία και διετέλεσε μέλος του ΔΣ της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών από το 1975 μέχρι το 1985. Το 1972 ίδρυσε την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, της οποίας διετέλεσε πρόεδρος.

Από το 1976 είναι αντιπρόεδρος της Europa Nostra (ομοσπονδία των ευρωπαϊκών οργανώσεων περιβάλλοντος και πολιτισμικής κληρονομιάς). Το 1974 ίδρυσε την οργάνωση “Friends of Cyprus” στο Λονδίνο. Από το 1988 ήταν ο Έλληνας συντονιστής του Ελληνο-Τουρκικού Φόρουμ για τον ανεπίσημο διάλογο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Το 1995 υπήρξε συνιδρυτής του Κέντρου για τη Δημοκρατία και Συμφιλίωση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και παρέμενε μέλος του ΔΣ μέχρι σήμερα. Ήταν Άρχων του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Το κύριο έργο της ζωής του ήταν η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. Συνιδρυτές υπήρξαν ο Κώστας και η συζυγός του, Λυδία Καρρά. Ηταν η δική τους αντίδραση στις τεράστιες καταστροφές που επέφερε η δικτατορία τόσο στον φυσικό πλούτο όσο και στην αρχιτεκτονική κληρονομιά της χώρας.

Διαρκούσε επίσης η εποχή της αντιπαροχής και η μία μετά την άλλη οι ιστορικές πόλεις γκρεμίζονταν για πάντα. Οι όποιες αμφιβολίες για ανάληψη δράσης την εποχή της δικτατορίας παραμερίσθηκαν μετά τη βάρβαρη κατεδάφιση της εντυπωσιακής καθολικής εκκλησίας του Σωτήρος στο Ηράκλειο που έγινε χώρος στάθμευσης με διαταγή του Παττακού.

Το μεγάλο έργο της ζωής του διοχετεύτηκε μέσω της Ελληνικής Εταιρίας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού που ιδρύθηκε το 1972.

Οι βασικοί στόχοι της Εταιρείας ήταν η προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Ελλάδας, όπως και της φύσης της.

Οι βασικοί στόχοι της Εταιρείας ήταν η προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Ελλάδας, όπως και της φύσης της. Ο Καρράς επιθυμούσε να έχει οικονομική αυτοτέλεια η Εταιρεία, γι’ αυτό και απευθύνθηκε σε επιφανείς επιχειρηματίες (βλ.  Γιώργος Λιβανός, Αντώνης Χανδρής, Γιάννης Κουλουκουντής, Γιώργος Ποταμιάνος) πείθοντάς τους  να υπογράψουν ως συνιδρυτές καταθέτοντας και αυτοί τα πρώτα κεφάλαια για το ξεκίνημα στην Fondation pour la Sauvegarde du Patrimoine Grec, αδελφή οργάνωση της ΕΛΛΕΤ που είχε ιδρύσει ο Κώστας Καρράς στην Ελβετία, ώστε τα χρήματα να είναι προστατευμένα από την Χούντα.

Η αποφυγή της βιομηχανικής ζώνης στο Νότιο Σαρωνικό ήταν από τις πρώτες ενέργειες της Εταιρείας. Μια κίνηση που συγκέντρωσε τριγύρω της αρκετούς δημοκράτες. Το «στοίχημα» είχε θετική κατάληξη κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης όπου η κυβέρνηση Καραμανλή ακύρωσε τα σχέδια της χούντας.

Τον ίδιο επίμονο αγώνα έδωσε η Ελληνική Εταιρεία για τη σωτηρία της Πλάκας, αλλά και την προστασία των Πρεσπών. Γι’ αυτό τον σκοπό ιδρύθηκε ο Επιστημονικός Σταθμός – το μόνο κτίσμα στη λίμνη της Μικρής Πρέσπας- σε σχέδιο του Μίμη Φατούρου.

Η ΕΛΛΕΤ μαζί με τον τέως δήμαρχο Γιάννη Μπουτάρη και άλλους φορείς πολέμησε τα τελευταία χρόνια για τη διατήρηση των αρχαίων του μετρό της Θεσσαλονίκης.

Την ίδια περίοδο ξεκινάει η μέριμνα για το Αιγαίο με το με το γραφείο Αρχιτεκτονικών συμβούλων στη Σύρο, οι αναστηλώσεις στον Χορτιάτη και στα Φυρόγια στη Σίφνο, όπως και τα πρώτα εκπαιδευτικά προγράμματα σαν το Διαστημόπλοιο Γη κ.α.

Ακόμα, δόθηκαν 40 υποτροφίες για αρχιτέκτονες – αναστηλωτές, δημιουργώντας έτσι μια απαραίτητη υποδομή για αποκαταστάσεις μνημείων. Η Εταιρεία είχε σημαντικό ρόλο και στο σχέδιο του περίφημου άρθρου 24 του Συντάγματος.

Να σημειωθεί πως ο Κώστας Καρράς ίδρυσε, για να στηριχθεί το έργο της Ελληνικής Εταιρείας, άλλες δύο αδελφές οργανώσεις στο εξωτερικό: στην Αγγλία το National Trust for Greece, και στην Αμερική το Society for the Protection of the Greek Heritage (SPGH).

Δεξιά: η σύζυγος του Κώστα Καρρά, Λυδία Καρρά.

Και στις τρεις υπηρέτησαν προσωπικότητες όπως ο εξέχων βυζαντινολόγος Steven Runciman και οι καθηγητές Robert Browning στη Βρετανία και Bernard Knox στην Αμερική. Η διεθνής υποστήριξη ήταν έμπρακτη, καθώς βοήθησε στην προστασία της Ύδρας, του Αγίου Όρους, των Δελφών, της Ακρόπολης κ.α.

Το 2007 ο Κώστας Καρράς κατηγορήθηκε αδίκως για αρχαιοκαπηλία και συνελήφθη. Πολλά ΜΜΕ έκαναν εκτενή αφιερώματα εκείνη την περίοδο αλλά σχεδόν σιώπησαν όταν ο τότε πρόεδρος της ΕΛΛΕΤ αθωώθηκε πανηγυρικά μετά από έξι χρόνια.

Οπως είχε πει σε συνέντευξή του στην Καθημερινή: «Ηταν μια στημένη υπόθεση και θυμάμαι το σοκ της σύλληψης αλλά και εκείνες τις ημέρες κατά τις οποίες λόγω του αυτοφώρου τις πέρασα στην ΓΑΔΑ. Προσπάθησα να είμαι ψύχραιμος, ήξερα πως είμαι αθώος. Επιασα μάλιστα και κουβέντα με τους συγκρατούμενούς μου».

Η ΕΛΛΕΤ μαζί με τον τέως δήμαρχο Γιάννη Μπουτάρη και άλλους φορείς πολέμησε τα τελευταία χρόνια για τη διατήρηση των αρχαίων του μετρό της Θεσσαλονίκης στη θέση τους, δίχως απόσπαση. Επί του θέματος είχε σημειώσει ο Κώστας Καρράς στη συνέντευξή του στην Καθημερινή: «Μπορείς να μετακινήσεις ένα κτίριο, αλλά όχι να μετακινήσεις όλα αυτά τα ευρήματα που είναι σπουδαία. Η κατακραυγή δεν έρχεται μόνον από την Ελλάδα αλλά και από το εξωτερικό».

«Η αρχαιολογική υπηρεσία είχε πει από την αρχή ότι δεν θα έπρεπε να έχει χαραχθεί αυτή η διαδρομή», συνέχιζε, «διότι ήταν επόμενο ότι θα έβρισκαν τμήματα της παλιάς πόλης. Και όντως η σκαπάνη αποκάλυψε κάτι τρομερά σημαντικό για την ιστορία του Βυζαντίου. Για να καταλάβουμε το μέγεθός του, πρέπει να σκεφθούμε ότι στην Κωνσταντινούπολη δεν θα μπορούσαμε να δούμε κάτι αντίστοιχο, διότι έχει χτιστεί όλη η σύγχρονη πόλη η οποία κατοικείται από ανθρώπους που δεν ενδιαφέρονται να ανακαλύψουν το παρελθόν της».

 

Διαβάστε ακόμα: In memoriam Έντμουντ Κίλι. Ενας σπουδαίος Αμερικανός που έγινε… Έλληνας.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top