Ας το κάνουμε όπως ο Σον Κόνερι (Photo by Keystone Features/Getty Images/Ideal image).

Ξέρω, ξέρω: είστε άνθρωποι του έξω. Σας αρέσει ένας χαλαρός περίπατος τώρα που σκάει ο ήλιος πάνω στο λευκό δέρμα. Πώς να καλουπώσεις τις επιθυμίες σου στο αναγκαστικό περίγραμμα μιας καραντίνας; Να θυμάστε πάντα αυτό που έλεγε ο Σοπενάουερ: η ανάγκη είναι η μετρέσα της ζωής και στην παρούσα φάση όλοι είμαστε αναγκεμένοι. Αυτοί που έχουν κολλήσει τον ιό και οι άλλοι που φοβούνται ότι μπορεί να είναι οι επόμενοι φορείς του.

Το έξω, λοιπόν, δεν θα το χάσουμε. Θα έρθουν και πάλι οι ημέρες του κρασιού και των ρόδων. Αυτό που οφείλουμε να διατηρήσουμε τώρα είναι την εσωτερική μας ηρεμία. Δείτε το κι από τη θετική του σκοπιά: θα έχετε περισσότερο χρόνο για τον εαυτό σας. Και, ναι, για να μπούμε στο προκείμενο: να διαβάσετε -επιτέλους- αυτά τα πολυσέλιδα βιβλία που όλο λέγατε πως θα το κάνετε και ποτέ δεν συνέβαινε. Τώρα είναι η ευκαιρία.

Σας προτείνω δέκα κλασικά του είδους, τα οποία επειδή ακριβώς έχω προσωπική αναγνωστική εμπειρία, θεωρώ πως θα σας ταιριάξουν γι’ αυτές τις άνυδρες ημέρες του υποχρεωτικού εγκλεισμού στο σπίτι. Και να θυμάστε πως καμία καραντίνα δεν είναι παντοτινή.

Όλοι έχουμε την εντύπωση πως ο άμοιρος Δον Κιχώτης είναι ένας ημίτρελος που κυνηγάει ανεμόμυλους.

Ο Δον Κιχώτης, Μιγκέλ ντε Θερβάντες

Η αρχή των πάντων. Μ’ αυτό το μυθιστόρημα εκκινεί η σημαντική φάση του μεγάλου μυθιστορήματος έτσι όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Ο ευφάνταστος ιππότης Δον Κιχότε ντε λα Μάντσα, όπως είναι ο κανονικός τίτλος του βιβλίου, είναι το πρώτο μεγάλο έργο που μας εισάγει έναν κεντρικό ήρωα που κουβαλάει διάφορα εσωτερικά πάθη. Όλοι έχουμε την εντύπωση πως ο άμοιρος Δον Κιχώτης είναι ένας ημίτρελος που κυνηγάει ανεμόμυλους. Αν το πιστεύετε ακόμη μάλλον έχετε ξεχάσει όλο το κίνημα του Ρομαντισμού. Και, όχι, ρομαντισμός δεν σημαίνει μόνο κοιτάζω τα αστέρια και λούζομαι με ροζ σκόνη.


Ο ήρωας του Ντοστογιέφσκι κατατρύχεται από τύψεις και μόνο ο έρωτας θα τον βάλει ξανά στις ράγες του ανθρωπισμού.

Έγκλημα και Τιμωρία, Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι

Ο γνωστός Ρασκόλνικοφ. Κατά πολλούς ένας δολοφόνος, κατ’ άλλους ένας υπεράνθρωπος. Πολλοί τον γνωρίζουν και τον επικαλούνται, πόσο όμως έχουν διαβάσει το βιβλίο του Ντοστογιέφσκι; Κι όμως, η ληστεία μετά διπλού φόνου που διαπράττει δεν ανήκει στη σφαίρα του κοινού ποινικού δικαίου. Ο ήρωας του Ντοστογιέφσκι κατατρύχεται από τύψεις και μόνο ο έρωτας θα τον βάλει ξανά στις ράγες του ανθρωπισμού. Υπάρχει προσωπική ευθύνη για τις αποφάσεις σας; Έχουμε δικαίωμα να αυτοδικούμε; Μπορεί να υπάρξει μια κοινωνία ανθρώπων στην οποία θα βασιλεύει η κοινωνική δικαιοσύνη; Αν διαβάσετε το βιβλίο θα σας γεννηθούν κι άλλα ερωτήματα.


Γιατί πολεμούν οι άνθρωποι; Τι είναι αυτό που τους αναγκάζει να οδηγούνται στα άκρα;

Πόλεμος και Ειρήνη, Λέων Τόλστοι

Χμ, εδώ ίσως σας χρειαστούν δύο καραντίνες (sic). Το βιβλίο του Τολστόι είναι ο ορισμός του «ποταμού». Επικών διαστάσεων από τον κλασικό συγγραφέα-θεό που ορίζει το υλικό του και τις πράξεις των ηρώων του. Εδώ έχουμε μια ολόκληρη τοιχογραφία ανθρώπων. Ο πόλεμος είναι μεταξύ των Ρώσων και των Γάλλων του Ναπολέοντα το 1805 και το 1812. Γιατί πολεμούν οι άνθρωποι; Τι είναι αυτό που τους αναγκάζει να οδηγούνται στα άκρα; Κι όμως, η ζωή ξεπερνάει κατά πολύ τις επιθυμίες και τις προσδοκίες μας. Τα γεγονότα της μεγάλης Ιστορίας, αλλά και της προσωπική μας πάντα θα μας ξεπερνούν.


Το θρυλικό βιβλίο του Τζέιμς Τζόυς είναι μια ημέρα του Λεοπόλδου Μπλουμ (16/6/1904) και η περιδιάβασή στους δρόμους του Δουβλίνου.

Οδυσσέας, Τζέιμς Τζόυς

Με τις υγείες σας, αν το επιλέξετε. Προσοχή: θα πέσετε στα βαθιά του μοντερνισμού, αλλά πραγματικά αξίζει τον κόπο. Αν δεν καταφέρετε να το τελειώσετε μην αισθανθείτε άσχημα, ωστόσο δώστε μια ευκαιρία στον εαυτό σας. Το θρυλικό βιβλίο του Τζέιμς Τζόυς είναι μια ημέρα του Λεοπόλδου Μπλουμ (16/6/1904) και η περιδιάβασή στους δρόμους του Δουβλίνου. Η σχέση αυτού του Οδυσσέα με τον Ομηρικό είναι οργανικά πλεγμένη από τον μάστορα Τζόυς. Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε κεφάλαιο φέρει έναν αμιγώς ομηρικό τίτλο. Είναι ένα βιβλίο που θα σας προσφέρει το απόλυτο «τριπάρισμα».


Το ταξίδι του Πίκουοντ και του καπετάνιου Αχαάβ είναι στην πραγματικότητα ένα βαθύ ταξίδι στα έγκατα του ανθρώπου.

Μόμπι Ντικ, Χέρμαν Μέλβιλ

Η αμερικανική λογοτεχνία στηρίζεται πάνω σε έναν γερό πυλώνα: τον Μόμπι Ντικ. Ιδού πώς μια φάλαινα και ο τιτάνιος αγώνας του ανθρώπου μπορούν να ορίσουν αυτό που ονομάζουμε μεγάλη και σπουδαία λογοτεχνία. Το ταξίδι του Πίκουοντ και του καπετάνιου Αχαάβ (τι φοβερός ήρωας) είναι στην πραγματικότητα ένα βαθύ ταξίδι στα έγκατα του ανθρώπου: η μοίρα του είδους από το οποίο προερχόμαστε, καθώς και οι έννοιες του καλού και του κακού που ενυπάρχουν μέσα μας. Επιπλέον, αφεθείτε στη μαγεία του πραγματικού ταξιδιού έτσι όπως μας το προσφέρει ο Μέλβιλ με πάσα λεπτομέρεια.


Ό,τι έχετε διαβάσει για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ωχριά μπρος στο μεγαλείο αυτού του μυθιστορήματος.

Το ουράνιο τόξο της βαρύτητας, Τόμας Πύντσον 

Χίλιες σελίδες πυρίκαυστης λογοτεχνίας. Μπορεί ο Πύντσον να θεωρείται δύσκολος συγγραφέας για κάποιους ή ένα σκαμπρόζικο πνεύμα κατ’ άλλους, εντούτοις αυτό το βιβλίο ανήκει στην κατηγορία των εμβληματικών. Ό,τι έχετε διαβάσει για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ωχριά μπρος στο μεγαλείο αυτού του μυθιστορήματος. Ο Πύντσον εμπλέκει τα πάντα με τα πάντα: συνωμοσίες, διαπλοκές, μεταφυσικούς συμβολισμούς και συνεχόμενους δαιδάλους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε και τους περιβόητους πυραύλους V-2 που πέφτουν στο Λονδίνο. Πρόκειται περί αναγνωστικής εμπειρίας.


Δεν υπάρχει περίπτωση να μην σας καθηλώσει ο κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος, ο Ζυλιέν Σορέλ.

Το κόκκινο και το μαύρο, Σταντάλ

Ένας στυλιστικός «πύργος» διά χειρός Σταντάλ. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην σας καθηλώσει ο κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος, ο Ζυλιέν Σορέλ. Εχουμε να κάνουμε με ένα επαρχιωτόπουλο που θαυμάζει τον Ναπολέοντα και επιθυμεί να ξεφύγει από τον στενό κύκλο της οικογενειακής ρίζας και να γίνει μέγας και τρανός στην  παρακμιακή γαλλική κοινωνία της Παλινόρθωσης των Βουρβόνων. Μεγαλαυχικός ή ευφυής; Φιλόδοξος ή μωρός; Ο Σορέλ θα χτίσει το όνειρό του πάνω στην υποκρισία της γαλλικής κοινωνίας. Ανεβαίνει με ταχύτατους ρυθμούς. Με τον ίδιο τρόπο, όμως, θα έρθει και η πτώση του.


Εδώ έχουμε την ανατομία της σύγχρονης Αμερικής, αλλά και ολόκληρου κόσμου.

Υπόγειος κόσμος, Ντον ΝτεΛίλλο

Ένα σύγχρονο έπος. Κατά πολλούς ο ΝτεΛίλλο είναι ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή συγγραφείς. Και όχι άδικα. Εδώ έχουμε την ανατομία της σύγχρονης Αμερικής, αλλά και ολόκληρου κόσμου. Η αναζήτηση ενός κάποιου νοήματος του ζειν, η μαζική κουλτούρα, η αγωνία που προκύπτει από μια πυρηνική καταστροφή και η αδυναμία του ανθρώπου να ορθωθεί μπρος στα μεγάλα γεγονότα.  Η δράση ξεκινάει στη Νέα Υόρκη τον Οκτώβριο του 1951 με έναν περίφημο αγώνα μπέιζμπολ, ο οποίος συμπίπτει με την πρώτη πυρηνική δοκιμή στη Σοβιετική Ένωση. Στην πορεία αντιλαμβανόμαστε πως όλη η αλήθεια στις ΗΠΑ και τον κόσμο δεν υπάρχει στην επιφάνειά του, αλλά στον σκοτεινό υπόγειο κόσμο.


Η διπλοτυπία, οι παράλληλοι κόσμοι και ο άλλος μας εαυτός διαπερνούν αυτό το μυθιστόρημα.

4,3,2,1, Πολ Όστερ

Το τελευταίο βιβλίο του μαγευτικού Όστερ. Κατά πολλούς δεν πρόκειται να γράψει άλλο, καθώς δεν το επιτρέπει και η κλονισμένη του υγεία. Οι βασικές θεματικές του Όστερ σ’ αυτό το μυθιστόρημα εμφανίζονται εν εκτάσει. Η διπλοτυπία, οι παράλληλοι κόσμοι, ο άλλος μας εαυτός. Εδώ μάλιστα έχουμε τέσσερις εκδοχές του ίδιου ανθρώπου, του Άρτσιμπαλντ Ισαάκ Φέργκιουσον, μοναδικού παιδιού της Ρόουζ και του Στάνλεϊ Φέργκιουσον. Από αυτή τη… μήτρα θα αρχίσουν να ξεδιπλώνονται τέσσερις διαφορετικές εκδοχές ζωής. Το αποτέλεσμα συνταράσσει για το πόσο ευφάνταστο είναι.


Ο Μαν συνθέτει ένα έργο που ξεπερνάει τα ανθρώπινα, ενώ μιλάει γι’ αυτά.

Το μαγικό βουνό, Τόμας Μαν

Σπάνιο ένα βιβλίο μετατρέπεται σε αριστούργημα. Ο Μαν συνθέτει ένα έργο που ξεπερνάει τα ανθρώπινα, ενώ μιλάει γι’ αυτά.  Η υπόθεση είναι φαινομενικά απλή. Ο νεαρός μηχανικός από το Αμβούργο Χανς Κάστορπ επισκέπτεται το σανατόριο Μπέργκχοφ της Ελβετίας για να δει τον ξάδερφό του. Μια μικρή αδιαθεσία και ένας παρατεταμένος πυρετός οδηγούν τον γιατρό Μπέρενς να του προτείνει να παρατείνει την παραμονή του. Τελικά, μένει επτά ολόκληρα χρόνια μεθώντας από τις ιδέες που αναπτύσσονται στο σανατόριο. Ισως το απόλυτα συμβολικό έργο από έναν ευρωπαίο συγγραφέα.

 

Διαβάστε ακόμα: Γιώργος Χειμωνάς – «Αυτές οι τέσσερις αισθήσεις όρισαν τους τρόπους μου να ζω».

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top