365 μέρες με τον Αλέξη Τσίπρα

Ο Αλέξανδρος Παπανικολάου και η Έμιλυ Γιαννούκου, δημιουργοί του ντοκιμαντέρ “Στο Νήμα”.

Ο Αλέξανδρος Παπανικολάου και η Έμιλυ Γιαννούκου είναι δύο νέοι, ανεξάρτητοι δημιουργοί, κινηματογραφιστές και φωτογράφοι που ζουν εδώ και χρόνια στο Παρίσι και δουλεύουν μαζί από το 2003. Η δουλειά τους έχει βραβευτεί σε διεθνή φεστιβάλ -το ντοκιμαντέρ “Ανάδυση” με ήρωα τον παραολυμπιονίκη Αλέξανδρο Ταξιλδάρη έχει βραβευτεί στα φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, του Παλέρμο και του Λος Άντζελες. Τώρα, με το ντοκιμαντέρ “Στο Νήμα”, ακολουθούν τον Αλέξη Τσίπρα, στη διάρκεια ενός έτους. Από την προεκλογική εκστρατεία του 2012, μέχρι το κλείσιμο της ΕΡΤ τον Ιούνιο του 2013, το ντοκιμαντέρ ρίχνει φως στην προσωπικότητα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τις πολιτικές απόψεις και τις φιλοδοξίες του. Η κάμερα “τρυπώνει” στα άδυτα του Πολιτικού Γραφείου του κόμματος, που μέσα σε λιγότερο από τρεις μήνες, έφτασε από το 4% στο 27%.

Τί θέλατε να δείξετε μέσα από αυτό το ντοκιμαντέρ και τί πιστεύετε ότι θα ήθελε ο Αλέξης Τσίπρας να περάσει στον κόσμο;
Δεν ξέρω τι θα ήθελε να περάσει ο Αλέξης, αυτό ίσως πρέπει να το ρωτήσετε στον ίδιο. Εμείς πάντως θελήσαμε να καταγράψουμε και να σκιαγραφήσουμε την προσωπικότητα του αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή. Να δούμε ποια είναι η δουλειά αυτού του νέου πολιτικού προσώπου που αναδείχτηκε μέσα στην κρίση και που μπορεί κάποτε να είναι και ο Πρωθυπουργός της χώρας.
Το άλλο θέμα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πάντα ένα κόμμα αντιπολίτευσης. Αυτό είναι και ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο που προσπαθήσαμε να αναδείξουμε. Δηλαδή τη μετατροπή ενός κόμματος από αντιπολιτευτικό σε δυνάμει κυβερνητικό και παράλληλα την αλλαγή ενός πολιτικού προσώπου, που από την κριτική ενός συστήματος βρίσκεται πλέον στο κατώφλι της ανατροπής του.

Προσπαθήσαμε επίσης να φέρουμε στο φως τις πολιτικές απόψεις που προκύπτουν από συζητήσεις κεκλεισμένων των θυρών, στο εσωτερικό του κόμματος. Πώς αυτές οι απόψεις εξελίσσονται και πώς ο Τσίπρας τις παρουσιάζει στο κοινό, διαμορφώνει την κοινή γνώμη και γίνεται σύμβολο της αντίστασης ενάντια στο μνημόνιο. Θελήσαμε δηλαδή να περιγράψουμε την εικόνα ενός πιθανού “homo politicus” σε αυτή τη συγκεκριμένη πολιτική συγκυρία, που η Ελληνική κοινωνία προσπαθεί να επαναπροσανατολιστεί. Μακριά από τηλεοπτικά και ειδησεογραφικά ρεπορτάζ, η φιλοδοξία μας ήταν να καταφέρουμε να διηγηθούμε μια ανθρώπινη ιστορία, να σκιαγραφήσουμε ένα πιο βαθύ, ειλικρινές πορτραίτο και σε δεύτερο επίπεδο να καταγράψουμε αυτή τη συγκεκριμένη περίοδο, ως φορέα μεγάλων και σημαντικών αλλαγών.
Θελήσαμε, κυρίως, να πάρουμε τον χρόνο μας, να καταγράψουμε την μη-είδηση, αυτό που συμβαίνει παραδίπλα, το εκτός κάδρου, όχι αναγκαστικά τη δράση ή το γεγονός, και να πάρουμε απόσταση από την ένταση και το θόρυβο της καμπάνιας, εστιάζοντας σε ένα νεύμα, ένα αντικείμενο, συλλαμβάνοντας μια σιωπή ή μια περιφερειακή λεπτομέρεια. Το να μετακινηθούμε και να αλλάξουμε άξονα μας δίνει και την κατάλληλη απόσταση έτσι ώστε να δούμε τα γεγονότα με ψυχραιμία, σαν παρατηρητές.

Διαβάστε ακόμα: Ο Νεριτάν Ζιντζιρία –και η εικόνα που οι κινηματογραφιστές κυνηγάνε να ξαναζήσουν

«Μας δόθηκε αποκλειστική πρόσβαση στο πρόγραμμα του Αλέξη Τσίπρα και στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων».

Ποια περίοδο καλύπτει το ντοκιμαντέρ;
Το ντοκιμαντέρ ξεκινάει από τη δεύτερη προεκλογική εκστρατεία και συγκεκριμένα από τις 21 Μαΐου του 2012 στην συνέντευξη τύπου που έδωσε με τον Ζ.Λ. Μελανσόν στο Παρίσι και φτάνει μέχρι και το τέλος των εκλογών στις 17 Ιούνη. Έπειτα τον ακολουθήσαμε, αυτόν και την ομάδα του, σε σημαντικές στιγμές όπως το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, τα ταξίδια του σε Λονδίνο και Βερολίνο και μέχρι το κλείσιμο της ΕΡΤ τον Ιούνιο του 2013.

Πώς ξεκίνησε η ιδέα;
Πριν τις εκλογές του Μάη βλέπαμε ότι κάτι συμβαίνει στην Ελλάδα και ότι το πολιτικό φάσμα πάει να αλλάξει. Οπότε αποφασίσαμε πως κάπως έπρεπε να το δείξουμε αυτό κι έτσι σκεφτήκαμε να καταγράψουμε την πορεία του τότε outsider.

Πώς καταφέρατε να κερδίσετε την εμπιστοσύνη του και να μπείτε στα ενδότερα ενός κόμματος σε προεκλογική περίοδο; Συναντήσατε δυσκολίες;
Η ταινία “Στο Νήμα” είναι παρατηρητικό ντοκιμαντέρ, χωρίς σχόλια και η αντιμετώπιση του θέματος γίνεται με άμεσο τρόπο. Μας δόθηκε αποκλειστική πρόσβαση στο πρόγραμμα του Αλέξη Τσίπρα και στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Η κεντρική ιδέα ήταν να κάνουμε ένα πορτραίτο πλησιάζοντας όσο περισσότερο γίνεται στην προσωπικότητά του. Βασική προϋπόθεση για να γίνουν σωστά τα γυρίσματα, ήταν να υπάρχει εμπιστοσύνη μεταξύ της ομάδας του Αλέξη Τσίπρα και της δικής μας, για να έχουμε μια σχετική ελευθερία κινήσεων. Για να μην τους ενοχλούμε και τους είμαστε βάρος αλλά και για να μπορέσουμε να “ξεχαστούμε”, σχηματίσαμε μια πολύ μικρή ομάδα, δυο ατόμων, με ελαφρά μέσα. Η σχέση με όλη την ομάδα του Τσίπρα αλλά και με τον ίδιο ήταν πολύ καλή. Φυσικά δεν μπορέσαμε να είμαστε παντού, αλλά σε γενικές γραμμές μας άφησαν μεγάλη ελευθερία.

Πόσο “ανοιχτή” πρόσβαση είχατε σε πληροφορίες; Υπήρχαν πράγματα που δεν σας επέτρεψαν να δείξετε;
Η πρόσβαση που είχαμε ήταν αρκετά μεγάλη αλλά σίγουρα υπήρξαν πράγματα που δεν μπορέσαμε να τραβήξουμε, όπως κάποια ραντεβού στο γραφείο του ή κάποιες συσκέψεις. Είναι λογικό, γιατί στο κάτω – κάτω μιλάμε για πολιτική και επίσης δεν μας ήξεραν και από πριν. Πάντως, ό,τι τραβήξαμε ήταν δικό μας, χωρίς περιορισμούς και επίσης, προς τιμήν τους, δεν μας ζήτησαν ποτέ να ελέγξουν το τελικό μοντάζ.

Πώς είναι από κοντά ο Αλέξης Τσίπρας; Τον ζήσατε στην καθημερινότητά του. Πού μένει και πώς ζει;
Ο Αλέξης φαίνεται απλός άνθρωπος, πολύ συμπαθητικός και ήρεμος. Αυτό που μας έκανε εντύπωση είναι η μεγάλη ηρεμία του σε κάθε περίσταση. Ζει με τα παιδιά του και τη γυναίκα του σε μια λαϊκή γειτονιά της Αθήνας, σε ένα διαμέρισμα πολυκατοικίας. Επίσης ένα σημαντικό κομμάτι για εμάς είναι ότι κράτησε το λόγο του, δηλαδή από τι στιγμή που μας είπε ναι για την ταινία δεν έκανε πίσω και δεν επενέβη στο μοντάζ.

Snapshot από το ντοκιμαντέρ: Ο Αλέξης Τσίπρας σχολιάζει έκπληκτος το περιστατικό του ξυλοδαρμού της Λιάνας Κανέλλη από τον Κασιδιάρη.

Ανήκετε στην ίδια γενιά με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Πόσο αυτό έπαιξε ρόλο στην επικοινωνία σας;
Σίγουρα έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο. Ανήκουμε στην ίδια γενιά και είμαστε συνομήλικοι οπότε ήταν πολύ απλή η επικοινωνία μεταξύ μας. Ήταν σίγουρα ένα ατού και για τα γυρίσματα. Αυτό φυσικά ισχύει και για όλη την ομάδα του Τσίπρα που σε γενικές γραμμές είναι νέοι, από τις βοηθούς και γραμματείς του, μέχρι και τους αστυνομικούς.

Είδατε αλλαγές στην προσωπικότητα του στην πορεία ενός χρόνου;
Στην προσωπικότητα του όχι, νομίζω είναι ο ίδιος άνθρωπος αλλά με ακόμα πιο γεμάτο πρόγραμμα. Σαν πολιτικός σίγουρα, διότι απέκτησε ακόμα περισσότερη εμπειρία και επειδή είναι άνθρωπος που ακούει, μαθαίνει και γρήγορα.

Έχετε την αίσθηση ότι είναι έτοιμος να μας κυβερνήσει;
Αυτή την ερώτηση δεν τη κατάλαβα ποτέ! Ποιος είναι έτοιμος για οτιδήποτε στη ζωή; Αναρωτήθηκε ποτέ κανείς αν είναι έτοιμος ο Ρέντσι στην Ιταλία να κυβερνήσει; Που εμφανίστηκε πριν από δύο μήνες και είναι μόλις 39 χρονών; Όχι, γιατί απλά αυτό που έχει σημασία είναι τι μας προτείνει ένας πολιτικός, πόσο τίμιος είναι κλπ. Στο κάτω κάτω και οι υπόλοιποι, αυτοί που φαίνονται ή που είναι έτοιμοι δεν κάνουν λάθη;

Πόσο σας απασχόλησε η έννοια της αντικειμενικότητας; Να μη φανεί δηλαδή ότι παίρνετε θέση, υπέρ ή κατά;
Πολύ, γι΄αυτό και επιλέξαμε να δουλέψουμε την ταινία παρατηρητικά και χωρίς αφήγηση. Σε μια ταινία βέβαια, το μοντάζ εκφράζει από μόνο του μια άποψη. Επίσης είναι πορτραίτο, οπότε αναγκαστικά βλέπουμε μόνο τη μια μεριά, αλλά προσπαθήσαμε να το κάνουμε με ειλικρίνεια και γι’ αυτό αφιερώσαμε και το χρόνο που χρειαζόταν.

Ποιοι από το περιβάλλον του, που γνωρίσατε, θεωρείτε ότι είναι άνθρωποι – κλειδιά και θα παίξουν ρόλο σε μελλοντικές εξελίξεις;
Δεν μπορούμε να το πούμε με σιγουριά, αλλά το πιο πιθανό είναι ο κοντινός του κύκλος. Ο Δραγασάκης, ο Νίκος ο Παππάς, ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης που είναι και υποψήφιος δήμαρχος για την Αθήνα, ο Γιώργος Σταθάκης…

Διαβάστε ακόμα: «Πώς έκανα στον Κλούνεϊ την ερώτηση για τα μάρμαρα»

«Πριν τις εκλογές του Μάη βλέπαμε ότι κάτι συμβαίνει στην Ελλάδα και ότι το πολιτικό φάσμα πάει να αλλάξει». Φωτογραφία: Persona Production

Ζείτε στο εξωτερικό. Πώς βλέπουν τον Τσίπρα οι ξένοι;
Τον βλέπουν φυσικά σαν την έκπληξη των προηγούμενων εκλογών και κατά καιρούς κάνουν εκτενή ρεπορτάζ σε εφημερίδες και τηλεοράσεις. Επίσης, ανάλογα με τις πολιτικές πεποιθήσεις του κάθε μέσου ενημέρωσης, θεωρείται ελπίδα για τους Ευρωπαίους ριζοσπαστικούς αριστερούς και κίνδυνος για τους συντηρητικούς δεξιούς. Πάντως, ακούγεται πολύ στα μέσα ενημέρωσης.

Το ντοκιμαντέρ “Στο Νήμα” έκανε πρεμιέρα στο επίσημο πρόγραμμα του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, στις 16/03. Από τις 8 Μαϊου θα προβάλλεται στον κινηματογράφο ΙΝΤΕΑΛ της Αθήνας. 

ΔΕΙΤΕ ΤΟ TRAILER EΔΩ

Ντοκιμαντέρ 73 λεπτών
Παραγωγή: Persona production (Γαλλία)
Συμπαραγωγή: Elibo productions (Ελλάδα)
Σενάριο, σκηνοθεσία, παραγωγή: Αλέξανδρος Παπανικολάου & Έμιλυ Γιαννούκου
Μοντάζ: Άγγελος Αγγελίδης
Εικόνα: Αλέξανδρος Παπανικολάου
Ήχος: Σταύρος Αβραμίδης
Έρευνα: Μάκης Μαλαφέκας
Συμπαραγωγός: Ηλίας Μπόβαλης
Μιξάζ: Yves Zarka
Color correction: Γρηγόρης Αρβανίτης

TAGS :
Alexandre documentary Emilie Giannoukou Papanikolaou Persona Production tsipras Αλεξανδρος Αλέξης Γιαννούκου Έμιλυ Ντοκιμαντέρ ντοκυμαντέρ Παπανικολάου Πολιτική Τσίπρας

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook