Απίκιος: «Τι πρέπει να τρώμε τον Αύγουστο»

«Εδώ ξυπνούν ‘‘στο τρίτο κρασοπότηρο πουλιά του παραδείσου’’, εδώ εκφράζεσαι ‘‘όπως ένα περγαμόντο στον πρωινό αέρα’’». (Roland Petersen, «Beach Picnic», 1984).

Τι πρέπει να τρώμε στις διακοπές;
Το ερώτημα, αφελές εκ πρώτης όψεως, όταν φωταγωγείται από έναν μάγειρο-ήλιο κι όταν οι σερβιτόροι ενδύονται όλες τις αποχρώσεις του γαλάζιου κύματος, αποκτά μια νομιμοφανή επικαιρότητα.
Μπορείς, φερ’ ειπείν, να έχεις βαδίσει κάτω από τον τεθλασμένο ελληνικό φως και μετά να φας φουαγκρά και τρούφες, έστω και με τη γοητευτική συνταγή του Καλβίνο;
Και η απομεσημεριάτικη πείνα σου –καθώς μαίνονται τα τζιτζίκια–, μπορεί να έχει σχέση με μια παγωμένη βορινή του Χάμσουν;
Ακόμα και το αχνιστό κομμάτι του ψωμιού δεν γίνεται να συγγενεύει με το αρχέτυπο καρβέλι του Γιάννη Αγιάννη, μια και το μόνο κλοπιμαίο, αλλά νόμιμο, είναι το ίζημα του μπλε που μας περιβάλλει.

Εδώ τα αμνοερίφια και τα βοοειδή του Ομήρου δεν κάνουν livarot και époisse, αλλά μυζήθρα, χλωρό και καλαθάκι, δεν μας δίνουν Saint-Nectaire και Saint-Marcellin, αλλά, βοσκώντας νωχελικά μπροστά σε ξωκλήσια νησιώτικων αγίων, μεταμορφώνονται σε θηλυκοτύρι, πόσια και γυλωμένη μανούρα.
Εδώ στα φεγγαρόφωτα μονοπάτια της Σαπφούς, δεν φύονται chénophodes, gentiane, pimpiolet, génépi, αλλά καυκαλήθρες, μυρόνια και οβριές, παπούλες, λάπαθα και σέσκουλα.
Εδώ ο Ερωτόκριτος και η Αρετούσα περιφρονούν το prosciutto, το speck και τη bresaola, και καταβροχθίζουν, κάτω απ’ τον ήχο του λαγούτου, κρητικό απάκι και νούμπουλο και λούτζα και απόχτι.

«Μπορείς, φερ’ ειπείν, να έχεις βαδίσει κάτω από τον τεθλασμένο ελληνικό φως και μετά να φας φουαγκρά και τρούφες, έστω και με τη γοητευτική συνταγή του Καλβίνο;». (Αριστερά: Θωμάς Τουρναβίτης, «Marine all day», 2017, ιδιωτική συλλογή. Δεξιά: Παύλος Σάμιος, «Materials from the inside world», 2000).

Εδώ, «όλος ο γυαλός ροδίζει γύρω. Τα κύματα φρικιούν ήρεμα και το φωσφόρισμά των ανταυγάζει αποχρώσεις ερυθρού γαροφάλλου» (1).
Εδώ μόνο «η έγκυα στάμνα ιδρωμένη, παγώνει το νερό· και το φαρδύ της στόμα, κλεισμένο μ’ ένα κουκουνάρι, ευωδιάζει αγιασμένο απ’ τα στόματα των ποιητών, των ξυλουργών και των ψαράδων που το ασπάστηκαν» (2).
Εδώ «πρόοδος είναι να επιστρέφεις από νοημοσύνη, να πίνεις το νεράκι απ’ το βράχο με νεολιθική ωριμότητα, με ανώγεια ματιά» (3).
Εδώ, «πάνω στο στρωμένο τραπέζι: πελώριες συναγρίδες, πελώριες ντοματοκρεμμυδοσαλάτες, πελώριες φέτες καρπούζι» (4).
Εδώ «βρίσκεις το πράσινο εύκολο σε φασολάκια, κολοκύθια, μολόχες και κρινάκια» (5).

Εδώ –«υπό σκιάν τοίχου»– τρως «νωπόν άρτον, τεμάχιον λευκού τυρού εντός αμπελοφύλλου, ροδόχρουν ντομάταν, δροσερόν αγγούριον, βότρυν σταφυλής», ενώ στο βαμμένο σιδερένιο τραπεζάκι «πρωταγωνιστούσαν η σαρδέλλα, ο παστός σκόμβρος, αι ελαίαι, τα μαρούλια και ο ωχρόξανθος ρητινίτης» (6).
Εδώ «φαντασία ψυγείου δεν μας χρειάζεται, ούτε διαλογισμός καπνιστός. Χρειάζεται να ’ναι η σκέψη σαν πέστροφα και να μη φτάνει ποτέ της ώς τη φωτιά» (7).
Εδώ ξυπνούν «στο τρίτο κρασοπότηρο πουλιά του παραδείσου» (8), εδώ εκφράζεσαι «όπως ένα περγαμόντο στον πρωινό αέρα» (9).
Εδώ, «τρώγοντας σε λίγο με βουλιμία τους γλυκούς μπαμπάδες, σχεδόν δακρύσαμε από ευχαρίστηση» (10).

«Εδώ, ‘‘πάνω στο στρωμένο τραπέζι: πελώριες συναγρίδες, πελώριες ντοματοκρεμμυδοσαλάτες, πελώριες φέτες καρπούζι’’». (Πίνακας: Παναγιώτης Τέτσης).

Τι πρέπει να τρώμε στις διακοπές;
Πώς συναινεί στο διαιτολόγιο του ελληνικού θέρους ο απότομος βράχος ή η νωχελική άμμος;
Προσμετρώντας τις θερμίδες του πνεύματος, η απάντηση είναι απλή, σχεδόν αυτονόητη: ας τρώμε με τα μάτια ελληνικά βιβλία.

Παραπομπές: 1. Παπαδιαμάντης. 2. Ρίτσος. 3. Καρούζος. 4. Ελύτης. 5. Δημουλά. 6. Ροΐδης. 7. Ελύτης. 8. Μαλακάσης. 9. Ελύτης. 10. Ιωάννου.

//Από το βιβλίο του Απίκιου «Πένες σε μελάνι», εκδ. Μελάνι, 2005.

Διαβάστε ακόμα: Πάτρικ Λη Φέρμορ – «Ένα χρέος ευτυχίας στην Καρδαμύλη».

TAGS :
Απίκιος Άυγουστος βιβλίο

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook