Tότε και τώρα…

Το 1971, κατά τη διάρκεια της πρεμιέρας της ταινίας «Θάνατος στη Βενετία», ο σκηνοθέτης Λουκίνο Βισκόντι παραδέχθηκε ευθέως στους δημοσιογράφους πως ο Τάτζιο, ο ονειρώδης νεαρός που κατατρύχει τη σκέψη του καθηγητή Φον Άσενμπαχ, είναι «το ωραιότερο παιδί στον κόσμο».

Προφανώς και δεν μιλούσε για τον μυθιστορηματικό Τάτζιο, έτσι όπως ξεπήδησε από τις σελίδες του βιβλίου του Τόμαν Μαν (αν κι εκεί ο Νομπελίστας συγγραφέας έχει σκιαγραφήσει ένα πρόσωπο αγγελικής ομορφιάς), αλλά για τον ηθοποιό-εύρημα που ενσάρκωνε το ρόλο στην ταινία του. Το όνομα αυτού: Björn Andrésen.

Έκτοτε έγινε ένας κλασικός teen star. Τα κοριτσάκια έσχιζαν τις μπλούζες τους για πάρτη του. Όπου κι αν πήγαινε τον ακολουθούσαν ουρλιαχτά παράνοιας και παραληρηματικές εκδηλώσεις λατρείας.

Ο Björn Andrésen όπως είναι σήμερα (Φωτογραφία: courtesy of MantarayFilm).

Στο απόγειο της εφηβικής του φήμης, ο ηθοποιός Björn Andresen βασανιζόταν από έναν ιδιαίτερο φόβο: ότι οι θαυμαστές που τον αναζητούσαν σε εκδηλώσεις κρατούσαν ψαλίδι για να κόψουν μια από τις χρυσές του μπούκλες. Η φήμη του νεαρού Σουηδού ήταν τόσο συντριπτική που η ιδέα αυτή δεν ήταν απλώς πιθανή, αλλά κάλλιστα θα μπορούσε να γίνει αληθινή.

Το ντοκιμαντέρ είναι μια καταβύθιση στο  βεβαρημένο παρελθόν και το περίπλοκο παρόν του.

Χάρη στον Βισκόντι, ο Andresen εκτοξεύτηκε στη συνείδηση του κοινού σε ηλικία 15 ετών. Εντέλει, η χαρωπή βόλτα του στον κόσμο της δόξας και της αναγνωριμότητας αποδείχθηκε αρκούντως καταστροφική. Λες κι από τότε τον κυνήγησε μια κατάρα.

Πενήντα χρόνια από εκείνη την πρώτη παρουσία του στα φώτα της δημοσιότητας, ο 65αρης, πλέον, Andresen επανέρχεται στο προσκήνιο μέσω του συντριπτικού ντοκιμαντέρ των Kristina Lindström και Kristian Petri που έχει τον τίτλο «The Most Beautiful Boy in the World». Το ντοκιμαντέρ είναι μια καταβύθιση στο  βεβαρημένο παρελθόν και το περίπλοκο παρόν του. Δίχως περικοπές εκτίθεται η αφάνταστη θλίψη και ο πόνος που κουβαλάει αυτός ο άνθρωπος τόσες δεκαετίες.

Στο ντοκιμαντέρ βλέπουμε πρώτη φορά τον Andresen ως άβγαλτο πιτσιρικά. Τότε που ο Λουκίνο Βισκόντι (συγκεκριμένα τον χειμώνα του 1970) μεταβαίνει στη Σουηδία για να βρει τον ηθοποιό που θα κουβαλάει την «καθαρή ομορφιά» που ψάχνει για τον δικό του Τάτζιο.

Ο «Θάνατος στη Βενετία» του έφερε τη φήμη, την άρρωστη προσοχή και την αίσθηση ότι ήταν απλώς κάτι που μπορούσε να καταναλωθεί.

Ο Βισκόντι γοητεύεται αμέσως από τον Andresen, αγκομαχάει για το πόσο μεγάλος είναι για την ηλικία του, απολαμβάνει τα γυαλιστερά ξανθά μαλλιά του και σύντομα του ζητάει να γδυθεί μέχρι το εσώρουχο. Μπορείς να δει κανείς νύξεις για τον άντρα που θα γίνει ο Andresen, αλλά εκείνη τη στιγμή είναι ξεκάθαρα ένα ντροπαλό παιδί. Επίσης, προφανής είναι η υπέρτατη δυσφορία του γι’ αυτό που του ζητούν να κάνει μπροστά σε άγνωστους ανθρώπους.

Ο Björn Andrésen και ο Luchino Visconti στα γυρίσματα της ταινίας (Φωτογραφία: Mario Tursi).

Δεκαετίες αργότερα, εξακολουθεί να αισθάνεται άβολα, καθώς βρίσκουμε έναν ενήλικα Andresen να τριγυρνάει στη βρόμικη κουζίνα του. Το «The Most Beautiful Boy in the World» γλιστράει ανάμεσα στα παράξενα, γεμάτα δόξα χρόνια του Andresen και τη σημερινή του ύπαρξη, όπου τον ταλαιπωρούν θέματα πιο ταπεινά. Όπως σε ποιο σπίτι θα καταφέρει να μείνει, πώς θα οργανώσει την προσωπική του αταξία και η αυξανόμενη αίσθηση ότι υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που πρέπει ακόμα να αποδεχτεί στη ζωή του.

Η ταινία ξεδιπλώνεται με εκπληκτική οδυνηρότητα καθώς σκιαγραφεί την αξιοσημείωτη αλλά τραγική πορεία του Andrésen.

Ο «Θάνατος στη Βενετία» του έφερε τη φήμη, την άρρωστη προσοχή και την αίσθηση ότι ήταν απλώς κάτι που μπορούσε να καταναλωθεί. Το ντοκιμαντέρ θίγει, επίσης, την περίπλοκη παιδική και οικογενειακή ζωή του Άντρεσεν, συμπεριλαμβανομένου ενός άγνωστου πατέρα και μιας τραγικής μητέρας.

Ο Andresen και οι πολλοί ομιλητές της ταινίας κάνουν ό,τι μπορούν για να περιηγηθούν σ’ αυτές τις τρομερές αναμνήσεις. Όλο αυτό το αρχειακό υλικό κάνει θαύματα καθώς παρακολουθούμε τη μυθοποίηση και την εμμονή του Βισκόντι να ξεδιπλώνεται μπρος στην κάμερα. Από την παραγωγή του «Θάνατος στη Βενετία», κατά την οποία ο σκηνοθέτης είπε στο κατά πλειοψηφία γκέι συνεργείο του να μην κοιτάξουν καν τον Andresen, για να τον κρατήσει καλύτερα για τον εαυτό του, μέχρι τον «ζωντανό εφιάλτη» μιας περιοδείας σε φεστιβάλ που είδε τον Σουηδό να διαλέγεται σαν κομμάτι κρέας.

Ο Luchino Visconti έβγαλε από την αφάνεια τον Andresen, αλλά σε βάθος χρόνου αυτή η φήμη του κατέστρεψε τη ζωή (Φωτογραφία: Mario Tursi).

Πλέκοντας αποτελεσματικά ανάμεσα το αρχειακό υλικό και το παρόν, η ταινία ξεδιπλώνεται με εκπληκτική οδυνηρότητα καθώς σκιαγραφεί την αξιοσημείωτη αλλά τραγική πορεία του Andrésen, γεμάτη τραύματα και τραγωδίες εντός και εκτός του προσκήνιου. Πολλές εμπειρίες μένουν ανεκπλήρωτες – σε ένα γκέι κλαμπ στη γαλλική Riveria όπου τα ποτά έρεαν, σε διαμερίσματα στο Παρίσι που προμηθεύονταν «σκιώδεις» άνδρες, στην Ιαπωνία όπου του δίνουν άγνωστα χάπια για να τον ηρεμήσουν. Το γεγονός ότι αυτή η ιστορία αντικειμενοποίησης επικεντρώνεται σε έναν άνδρα. Κάτι που την κάνει πιο ασυνήθιστη, αλλά όχι λιγότερο οδυνηρή.

Γινόμαστε τελικά μάρτυρες της επιστροφής του Andrésen στη Βενετία στο σήμερα, παρακολουθώντας την παραλία όπου κάποτε στριφογύριζε σε Technicolor φορώντας εδουαρδιανό μαγιό. Το πόσο έχει αλλάξει εσωτερικά, έπειτα από πέντε δεκαετίες, παραμένει ως το τέλος ασαφές. Ισως διότι οι ανθρώπινες πληγές δεν έχουν ημερομηνία.

Η ταινία «The Most Beautiful Boy in the World» έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ του Sundance και αναμένεται να βγει στις οθόνες μέσα στο μήνα.

 

Διαβάστε ακόμα: O Warhol κι ο θρύλος των Velvet Underground.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top