Μπορίς Βιάν: ένας Charlie με τρομπέτα

Xάρη σ’ αυτόν, ο κόσμος βγάζει τον αποπνικτικό κορσέ της σοβαροφάνειας. Έτσι καταλήγουμε να τον αγαπάμε και με κάποιον τρόπο να ‘μαστε ευγνώμονες σ’ αυτό το κωλόπαιδο με τη χαλασμένη καρδιά που φύσαγε στην τρομπέτα του όπως ουρλιάζουμε στους τάφους μας.

Είναι ο συγγραφέας του λυκείου. Στα διαλείμματα, αφηγούμασταν με πυρετώδη μάτια καυτές σκηνές από το «Θα φτύσω στους τάφους σας». Μόλις καβατζάραμε την εικοσαετία, μας ήταν πια αδύνατο να καταλάβουμε τι είχαμε καταλάβει. Αυτό το υποχρεωτικό πέρασμα από τον Βιάν, όπως περνάς από την ακμή στο σύνθημα «Θάνατος στους μαλάκες», είναι ένα ακατανόητο μυστήριο που ακούει στο όνομα «εφηβεία». Που συνοδεύει τα τρυφερά, αξέχαστα, απονεννοημένα «πηδήματα» της πενθήμερης εν μέσω rock&roll parties. Αλλά μας άρεσε, μας άρεσε τρελά. Το θέμα είναι «γιατί;»

Ας βάλουμε κάτω τα βασικά: συγγραφέας που γνώρισε τη δόξα μετά θάνατον, τραγουδιστής μετριότατος (ήταν για τη σκηνή ό,τι ο Σαρτρ για το ακροβατικό be-bop), χρονικογράφος της jazz, όψιμος τρομπετίστας, ποιητής, πλακατζής, δραματουργός, μουσικός παραγωγός, σεληνιακός γιος ενός μυθικού Saint-Germain, και νά ‘τος ο Βιάν στην καθημερινότητά του, στο ρυθμό μιας άρρωστης καρδιάς, στις εκλάμψεις της μεγαλοφυίας του και τις ασυναρτησίες της παιδιάστικης συμπεριφοράς του. Ένας Πίτερ Παν από το 1920 ως το θάνατο, στα 39 του. Ένας παρείσακτος σε κόσμους ενηλίκων.

Μπλοκαρισμένος διά βίου στην ανάμνηση μιας υπερπροστατευτικής μητέρας και στα swing parties του τεράστιου πατρικού, σε μια ηλικία που φλέρταρε με τους συνοικιακούς δοκησίσοφους, κάνοντας συλλογή τις μουσικές του αγαπημένου του Duke Ellington. Αυτό, βέβαια, δίνει μια φαντεζίστικη γοητεία, μια εξοργιστική φιλαυτία, έναν ανεύθυνο σύζυγο, έναν ελλειμματικό πατέρα, ένα ασυναίσθητο σπάταλο που μπορεί να κερνάει μια γύρα όλο το Saint-Germain, αλλά φόρους και χρέη ποτέ. Πράγμα που, διαβάζοντάς τον, σου προκαλεί την επιθυμία να του δώσεις ξυλιές στον πισινό.

O Βιάν, σεληνιακός γιος ενός μυθικού Saint-Germain, ανάμεσα στα “ιερά τέρατα” Σαρτρ και Μποβουάρ (δεξιά).

Ο Βιάν είναι το παραχαϊδεμένο παιδί μιας εποχής που τη συναρπάζει η νιότη. Αγαπώ τον Βιάν σημαίνει τρέφομαι από την αιώνια νοσταλγία εκείνου του τότε όπου οι φιλόσοφοι χόρευαν στα πάρτι. Όμως, χάρη σ’ αυτόν, ο κόσμος βγάζει τον αποπνικτικό κορσέ της σοβαροφάνειας. Ο Σαρτρ, ο Κενό, ο Καμί δεν λιβελογραφούσαν πίσω απ’ τα σοβαρά τους γραφεία. Πλακωνόντουσαν μπροστά σε μια τάρτα ή στη θέα ενός κοριτσιού με άσπρα καλτσάκια.

Ο Μπορίς μιλάει στον ενικό στον γέροντα Gallimard, φτιάχνει τηγανητές πατάτες στον Ντιούκ Έλιγκτον στις τρεις η ώρα το πρωί, βάζει φιτιλιές στους «Temps Modernes». Έτσι καταλήγουμε να τον αγαπάμε, και με κάποιον τρόπο να τού ‘μαστε ευγνώμονες. Ευγνώμονες σ’ αυτό το κωλόπαιδο με τη χαλασμένη καρδιά που φύσαγε στην τρομπέτα του όπως ουρλιάζουμε στους τάφους μας.

//Νέες μεταφράσεις, όλες από τις εκδόσεις Νεφέλη:

1. Ο αφρός των ημερών, μτφ. Μαρίνα Λεοντάρη – Μαρία Παπαδήμα.

2. Πορνογραφικά γραπτά, μτφ. Ρίτα Κολαϊτη.

3. Φθινόπωρο στο Πεκίνο, μτφ. Αχιλλέας Κυριακίδης.

4. Όλοι οι νεκροί έχουν το ίδιο χρώμα, μτφ. Ρίτα Κολαϊτη.

TAGS :
boris vian βιβλίο συγγραφέας

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook