«Όταν τα αντικείμενα καθίστανται απόξενα και μονήρη στο δημόσιο χώρο, όταν αυτονομούνται χάνοντας τη σύνδεση που είχαν με τον αρχικό τους σχεδιασμό, τη χρήση και το περιβάλλον τους. Όταν απορρυθμίζονται.»

    «Αφετηρία του έργου έργο ‘’Disjunction/Η συνείδηση του πλάνητα’’ είναι μια δική μου έμμονη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο τα αντικείμενα γύρω μας καθίστανται απόξενα και μονήρη, χάνοντας τη σύνδεση που είχαν με τον αρχικό τους σχεδιασμό, τη χρήση και το περιβάλλον τους», εξηγεί ο Χρήστος Χρυσόπουλος.

    Ποιο είναι το σκεπτικό και ποιο το περιεχόμενο της έκθεσης «Disjunction/Η συνείδηση του πλάνητα»;
    Το έργο «Disjunction/Η συνείδηση του πλάνητα» ξεκινά από μια διττή απορία και γι’ αυτό ο τίτλος του είναι κι αυτός σύνθετος: από τη λέξη «Disjunction» και από την υπόδειξη «Η συνείδηση του πλάνητα». Αφετηρία του είναι μια δική μου έμμονη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο τα αντικείμενα γύρω μας καθίστανται απόξενα και μονήρη, χάνοντας τη σύνδεση που είχαν με τον αρχικό τους σχεδιασμό, τη χρήση και το περιβάλλον τους. Το βλέμμα μου ανιχνεύει διαρκώς αυτά τα πράγματα που –κατά κάποιον τρόπο– απορρυθμίζονται, αλλά παραμένουν εκεί, αφημένα στο δημόσιο χώρο. Ως συνέπεια του παραπάνω, με απασχολεί επίσης το τι είδους συνείδηση προκύπτει από αυτήν την προσοχή: γιατί προσέχω αυτά τα αντικείμενα, τι σημαίνει για μένα να τα καταγράψω και να τα διαφυλάξω σε μια εικόνα;

    DSC_2221

    Πινακίδα του «Γούντυ του Τρυποκάρυδου» στον Νέο Κόσμο: «Η Αθήνα δεν συναινεί. Ευτυχώς, δεν συναινεί. Διατηρεί τη γοητεία της ακριβώς στα σημεία που αντιστέκεται. Τις στιγμές ακριβώς που ειρωνεύετα».

    Από τι αποτελείται αυτό το έργο;
    Το έργο αποτελείται από εικόνες αντικειμένων που στέκουν αφημένα στο δημόσιο χώρο. Η εγκατάσταση έχει γίνει στην γκαλερί Art Wall και αποτελείται από τρία πλέγματα συνολικά 26 φωτογραφιών, εννέα βίντεο
    (στα οποία συμπλέκεται η φωτογραφία με τη ζωντανή εικόνα) και ένα χάρτη των Αθηνών, όπου σημειώνονται τα σημεία εύρεσης των αντικειμένων αυτών. Παράλληλα, κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Οκτώ το βιβλίο «Η συνείδηση του πλάνητα», στο οποίο συγκεντρώνονται μια σειρά από κείμενα που ιχνογραφούν τη σκέψη του υποκειμένου, δηλαδή τις δικές μου σκέψεις καθώς διαμορφωνόταν το έργο αυτό. Στην ουσία, το συνολικό έργο είναι μια είσοδος στο προσωπικό βλέμμα.

    «Όλο το έργο, και η έκθεση και το βιβλίο, είναι μια σειρά επαφών με τα πράγματα, με τη μνήμη, με την αντίληψη».

    Τι σημαίνει η λέξη «Disjunction»;
    Η λέξη «Disjunction» περιέχει μια σειρά συνδηλώσεις που δεν είναι εύκολο να αποδοθούν με μια μόνο ελληνική λέξη: αποσύνδεση, σχάση, διαχωρισμός, σύγχυση, είναι έννοιες που περιλαμβάνονται ισότιμα στη
    λέξη «Disjunction». Η αγγλική γλώσσα επιδεικνύει σε αυτή την περίπτωση μια ιδιαίτερα οξεία αιχμή. Αναλογιζόμενος την ιδιαίτερη εντροπία που
    λαμβάνουν τα πράγματα στην Αθήνα, αποφάσισα να προκρίνω για το συγκεκριμένο έργο την εκδοχή «απορρύθμιση».

    Διαβάστε ακόμα: Η Αθήνα με άλλα μάτια.

    NIK_6135

    Κάγκελο τυλιγμένο με πλαστική σακούλα σκουπιδιών στη Λεωφόρο Συγγρού: «Η πόλη στήνει διαρκώς στον δρόμο μας τέτοιες αλλόκοτες παγίδες. Σχήματα που κάνουν τη συνείδησή μας να χάνει για λίγο την σιγουριά της. Ζούμε σε διαρκή ταλάντωση ανάμεσα στο αναμενόμενο και το αναπάντεχο. Είναι κι αυτό μέρος της παράδοξης γοητείας που μας κρατά εδώ».

    Γιατί νοιάζεστε γι’ αυτά τα μεμονωμένα αντικείμενα;
    Δεν μπορώ να απαντήσω ξεκάθαρα σε αυτό το ερώτημα. Το έργο το ίδιο είναι μια απόπειρα να καταλάβω τι με ελκύει σε αυτά. Εκείνο, όμως, που αντιλαμβάνομαι είναι ότι υπάρχει μια σχεδόν ποιητική επικέντρωση, μια φροντίδα θα μπορούσα να πω, αλλά την ίδια στιγμή και μια αδιαφορία ή μάλλον μια επίγνωση του πεπερασμένου, του προσωρινού, αυτού που θα χαθεί. Μπορεί με κάποιον τρόπο να αναγνωρίζω κάτι δικό μου στη μοίρα αυτών των πραγμάτων…, μου έχει περάσει κι αυτό από το μυαλό.

    Τι περιλαμβάνει το βιβλίο σας «Η συνείδηση του πλάνητα» και πώς συνδέεται με το εικαστικό έργο;
    Το βιβλίο είναι ο εσωτερικός μονόλογος ενός σιωπηλού περιπλανώμενου μάρτυρα. Αποτελείται από σύντομα κείμενα που προέκυψαν όταν προσπάθησα να αναστοχαστώ κάθε μία συνάντηση με ένα αντικείμενο: τη συγκεκριμένη περίσταση, το περιβάλλον, τι σήμαινε εκείνη τη στιγμή και τι σημαίνει τώρα εκείνη η συνάντηση. Όλο το έργο, και η έκθεση και το βιβλίο, είναι μια σειρά τέτοιων σημειακών επαφών: με τα πράγματα, με τη μνήμη, με την αντίληψη.

    «Μπορεί στη μοίρα αυτών των αντικειμένων που στέκουν αφημένα στο δημόσιο χώρο να αναγνωρίζω κάτι δικό μου…, μου έχει περάσει κι αυτό από το μυαλό».

    Σε ένα από τα κείμενα του βιβλίου γράφετε ότι στην Αθήνα «περπατούμε ευεργετικά αμέριμνοι. Ελεύθεροι από το βάρος της ορθότητας». Τι εννοείτε;
    Είναι μια αίσθηση που έχω για την ελευθερία της ζωής εδώ. Δεν μιλώ για την ορθότητα με όρους πολιτικούς ή αισθητικούς ή κοινωνικούς, αλλά για μια υπόνοια σχεδόν φαινομενολογική: αυτό που κάθε φορά συμβαίνει μέσα μας και ό,τι υπάρχει γύρω μας είναι δυο οντότητες οι οποίες αγγίζονται συχνά υπό γωνία, οι επιφάνειές τους ακουμπούν κάπως λοξά η μία προς την άλλη, δεν εφάπτονται τελείως, αλλά απομένει μια ευεργετική απόσταση ανάμεσά τους. Είναι αυτό το μικρό χάσμα που μας επιτρέπει να αναπνέουμε.

    DISJUNCTION 8 Young runner statue on Syntagma square

    «Νεαρός δρομέας», άγαλμα στην πλατεία Συντάγματος: «Αυτό το άγαλμα με τη διαπεραστική ματιά θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε από εμάς. Τον τελευταίο καιρό αισθάνομαι ότι ακόμα και η τελευταία εικόνα καλοσύνης έχει αποστραγγιστεί από την Αθήνα».

    Σε ένα άλλο σημείο, μιλώντας για τα παρατημένα στους δρόμους της πόλης αντικείμενα –ευτελή τις περισσότερες φορές–, κάνετε λόγο για «το κέρδος της μνήμης». Ποιο ακριβώς είναι αυτό το κέρδος;
    Είναι όλες αυτές οι μικρές και αδιόρατες υπενθυμίσεις ότι η ζωή εμφιλοχωρεί παντού, μας αγνοεί και επιμένει, αφήνει πίσω της παροδικά ίχνη (που και αυτά κάποτε θα σβηστούν), αλλά μας αψηφά ακολουθώντας την τυχαία πορεία της. Για μένα, που δεν διαθέτω καμιά μεταφυσική, αυτή η διαρκής υπόμνηση είναι εξαιρετικά ανακουφιστική.

    Διαβάστε ακόμα: Οι εξόριστες γραμματοσειρές της πόλης και οι επιγραφές που έντυναν την Αθήνα.

    DISJUNCTION 6 Lamppost and garbage bin outside the Athens City Hall

    Κομμένος φωτιστικός στύλος και κάλυμμα κάδου απορριμμάτων στην πλατεία Κοτζιά: « […] δύο αντικείμενα στερημένα τη λειτουργική τους καταγωγή, άρρηκτα όμως δεμένα το ένα με το άλλο ως το τέλος. Μοιάζει εδώ να υποδεικνύεται κάποιου είδους συντροφικότητα. Ένα αγκάλιασμα σχεδόν ερωτικό».

    Στο βιβλίο, μετά την εισαγωγή, παραθέτετε ένα κείμενο του Εντγκάρ Μορέν με τίτλο «Αναγωγή και απορρύθμιση». Για ποιο λόγο το επιλέξατε;

    Επειδή ο Μορέν μιλάει με πολύ σαφή και διαυγή τρόπο για την ατελέσφορη και βασανιστική αποδιάρθρωση της ανθρώπινης εμπειρίας, για την τμηματοποίηση του νου και για τη διάζευξη της σκέψης και του συναισθήματός μας. Είναι αυτό το διαρκές σκόρπισμα που μας κατατρέχει και αντίκειται στην ανθρώπινη ανάγκη για τη σύνθεση, τη συνολοποίηση, τη συνδιαλλαγή ανάμεσα στα στοιχεία που συγκροτούν την ταυτότητά μας. Με παρόμοιο τρόπο, η δική μου σημειακή προσοχή προς τα αντικείμενα δεν επιδιώκει να κατακερματίσει την πραγματικότητα, αντιθέτως την αντιλαμβάνομαι ως μια απόπειρα να την επανασυστήσει.

    unnamed (1)

    Τοίχος με λέξεις στον Νέο Κόσμο: «Κατάλαβα ότι ο τοίχος αυτός ή, μάλλον, η κίτρινη αραβική λέξη μου φανέρωσε κάτι βαθύτερο. Ότι η ματιά μου έχει αρχίσει να μην αναγνωρίζει εγκαίρως τον άλλο. Σαν να έχει κουραστεί ή έχει, προσωρινά, χάσει την οξύτητά της».

    ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΠΛΑΝΗΤΑΣ ΥΨ-890

    «Το βιβλίο είναι ο εσωτερικός μονόλογος ενός σιωπηλού περιπλανώμενου μάρτυρα. Αποτελείται από σύντομα κείμενα που προέκυψαν όταν προσπάθησα να αναστοχαστώ κάθε μια συνάντηση με ένα αντικείμενο».

    Ποια είναι, εντέλει, η γνώμη σας για τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε την πόλη μας;
    Θα μπορούσα εδώ να παραθέσω μερικές φράσεις από το βιβλίο «Η συνείδηση του πλάνητα»: «Διαρκώς γέρνουμε. Λίγο περισσότερο κάθε μέρα. Περπατούμε υπό γωνία προς την πραγματικότητα, κι όμως δεν πέφτουμε, δεν σκοντάφτουμε στο έδαφος, παρά μόνο μαθαίνουμε να μη ζαλιζόμαστε από τη νέα μας κλίση. Και βλέπουμε τα πράγματα γύρω μας σαν να ήταν όρθια, μολονότι τίποτα δεν στέκει ορθό. Η Αθήνα γίνεται ολοένα και πιο λοξή. Κι εμείς την ακολουθούμε». Ίσως, από την άλλη, αυτή να είναι μια κλίση δική μου, μια δική μου λοξή γωνία την οποία κουβαλάω παντού, ακόμα και όταν φεύγω μακριά από την Αθήνα. Ή ίσως να έχω εγώ ανάγκη αυτήν τη γωνία για να ισορροπήσω τη δική μου λοξότητα. Ακόμα και μακριά από την Αθήνα (σκέφτομαι εδώ ένα λίγο παλαιότερο ταξίδι στην Ινδία) την ίδια γωνία ακολουθώ.

    Δείτε εδώ ένα βίντεο που περιλαμβάνεται στην έκθεση «Disjunction/Η συνείδηση του πλάνητα»:

    ⇒ Έκθεση «Disjunction/Η συνείδηση του πλάνητα», ARTWALL Project Space, Σοφοκλέους 26, Αθήνα, 23 Ιουνίου – 18 Ιουλίου 2015. Το βιβλίο «Η συνείδηση του πλάνητα» κυκλοφορεί από τις εκδ. Οκτώ.

     

    Διαβάστε ακόμα: Χρήστος Χρυσόπουλος: «Η επίγνωση που μας προσφέρει η Ινδία».

     

     

    x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

    Button to top