Είναι πολύχρωμο, ενθουσιώδες και πάνω από όλα κουβαλάει μια φρέσκια αύρα. Παράξενο, αν σκεφτεί κανείς πως το βιβλιοπωλείο Hyper Hypo είναι «τέκνο» της πρώτης καραντίνας, τότε που ο ιός σκέπαζε την Αθήνα με την μαύρη αντάρα του.
Κι όμως, αποδεικνύεται περίτρανα πως η κρίση (κάθε κρίση) μπορεί να γεννήσει ιδέες, να φέρει τους ενεργητικούς ανθρώπους μπρος σε ένα ευγενές δίλημμα: στασιμότητα ή δημιουργία; Εσωστρέφεια ή πράξη; Ο Αντρέας Κόκκινος και ο Στάθης Μητρόπουλος -οι δύο «μπαμπάδες» του βιβλιοπωλείο Hyper Hypo- επέλεξαν το δρόμο της εξωστρέφειας που μπορεί να φαντάζει αδιάβατος στην αρχή, αλλά τελικά λειτουργεί. Αρκεί να το πιστεύεις.
Και οι δύο τους είναι ρέκτες των καλών βιβλίων, λάτρεις και καταναλωτές όλων των εκφάνσεων των τέχνης από το design και τη φωτογραφία ως την αρχιτεκτονική, τη μόδα και την ποπ κουλτούρα. Ο Αντρέας είναι πρώην συντάκτης μόδας και design στο περιοδικό T: The New York Times Style Magazine, καθώς και ανεξάρτητος fashion stylist, και έχει συνεργαστεί με φωτογράφους, περιοδικά και πελάτες από όλο τον κόσμο.
Ο Στάθης είναι βραβευμένος γραφίστας και art director και το δημιουργικό του γραφείο που έχει έδρα στην Αθήνα, βρίσκεται πίσω από πολυάριθμες πολιτιστικές εκδόσεις, περιοδικά και βιβλία. Άρα, το πράγμα ήρθε και έδεσε αρμονικά.
Θα πει κανείς: «Γιατί ακόμη ένα βιβλιοπωλείο στο κέντρο της Αθήνας;». Στην εύλογη ερώτηση, η απάντηση έρχεται με μια επίσκεψη στο Hyper Hypo. Δεν έχουμε να κάνουμε με ένα κλασικό βιβλιοπωλείο όπου θα προμηθευτεί κανείς τα τελευταία βιβλία των ελληνικών εκδοτικών οίκων.
Εδώ πρόκειται για το χαρωπό συναπάντημα εκλεκτών εκδόσεων με θεματικές που έχουν να κάνουν με το design, την αρχιτεκτονική, τις καλές τέχνες, τη μόδα, την pop κουλτούρα. Λευκώματα και βιβλία που υπό άλλες συνθήκες, οι ενδιαφερόμενοι θα έπρεπε να τα αγοράσουν online από ξένα βιβλιοπωλεία. Ιδού ο νεωτερισμός που δεν είναι καθόλου αμελητέος.
Αν έχει «πιάσει»; Να και η απόδειξη. Χρειάστηκε να περιμένουμε κάποιες ημέρες τις φωτογραφίες που θα «έντυναν» τη συνέντευξη, καθώς κατά τη διάρκεια των εορτών τα ράφια είχαν αδειάσει. Έπρεπε, λοιπόν, να έρθουν οι νέες παραλαβές, να γεμίσει ξανά το βιβλιοπωλείο με χρώμα και τυπωμένες σελίδες κι ύστερα να γίνει νέα φωτογράφιση. Συμπέρασμα: οι Αθηναίοι ξέρουν να επιβραβεύουν τις νέες ιδέες.
Οι δημιουργοί του Ηyper Hypo, μίλησαν στο Andro για το πώς τους ήρθε η ιδέα, ποιες είναι οι πρώτες εντυπώσεις τους και πώς βλέπουν το μέλλον του βιβλιοπωλείου.
– O εγκλεισμός λόγω της πανδημίας λειτούργησε για τον περισσότερο κόσμο ως βασανιστήριο κατ΄οίκον. Σε εσάς, ως φαίνεται από το αποτέλεσμα, μάλλον καλό σας έκανε. Η κρίση γεννάει ιδέες;
Ο εγκλεισμός, η στέρηση ελευθερίας και επικοινωνίας με τους ανθρώπους και η απαγόρευση επαφής με την τέχνη και τη μουσική είναι απάνθρωπη συνθήκη, φρικτή. Φυσικά δεν μας άρεσε καθόλου, παρόλο που για μας προέκυψε μια θετική επίδραση με το να βγούμε από την καθημερινότητα και να δούμε τα πράγματα από μια απόσταση. Δημιουργήθηκε ανάγκη για ελπίδα, χρόνος για ονειροπόληση και συγκέντρωση για σχεδιασμό.
– Πώς ήρθε η πρώτη σπίθα, η αρχική ιδέα για τη δημιουργία του Hyper Hypo;
Από τη μια ο Ανδρέας είχε μετακομίσει πρόσφατα στην Αθήνα από την Αμερική όπου, μετά από μια αξιόλογη πορεία στο χώρο της μόδας και του styling, εξερευνούσε νέες επαγγελματικές προοπτικές. Από την άλλη ο Στάθης, αναζητούσε να εξελίξει την πορεία του ως graphic designer, με κάτι εξίσου συναφές και δημιουργικό, αλλά πιο κοινωνικό και με περισσότερο χρόνο εκτός οθόνης υπολογιστή. Η πρώτη, πρώτη σπίθα ήταν το ντοκιμαντέρ “Circus of Books” του Netflix.
– Ακόμη και το όνομα που επιλέξατε έχει ενδιαφέρον. Είναι ο συνδυασμός δύο αντιθετικών προθέσεων. Τι σημαίνει για εσάς αυτό το όνομα;
Είναι ένα λεκτικό παιχνίδι με τις προθέσεις υπέρ και υπό. Ουσιαστικά περιγράφει τη γκάμα του οπτικού πολιτισμού που εκπροσωπεί το Hyper Hypo. Από την υψηλή τέχνη, στις διάφορες υποκουλτούρες, από τις πολυτελείς εκδόσεις και αντικείμενα σε ευτελή zines και μικροέντυπα, από την κλασική αιώνια αισθητική στο εφήμερο, στο χιουμοριστικό, στο κιτς και στο γκροτέσκο. Τα πάντα έχουν ενδιαφέρον για εμάς, αρκεί να προκαλούν τις αισθήσεις να εξάπτουν τη σκέψη, και να συνομιλούν με το σήμερα.
– Πώς και δεν είχε δημιουργηθεί ως τώρα ένα αντίστοιχο βιβλιοπωλείο; Μήπως υπήρχε ο φόβος ότι δεν υφίσταται αγοραστικό ενδιαφέρον από τον κόσμο;
Είναι κάτι που και εμείς αναρωτιόμασταν. Αν και υπήρξαν αξιόλογες προσπάθειες στο παρελθόν, μάλλον δεν ήταν η στιγμή να ευδοκιμήσουν. Φυσικά και είχαμε μεγάλη ανασφάλεια πριν ξεκινήσουμε, και η μόνη κινητήρια δύναμη είναι η προσωπική μας ανάγκη για ένα τέτοιο βιβλιοπωλείο. Ευτυχώς απ’ ότι φαίνεται υπάρχει κοινό και μάλιστα φανατικό!
– Ποιες είναι οι πρώτες εντυπώσεις σας από το άνοιγμα του βιβλιοπωλείου; Τι θα λέγατε για την «ανθρωπογεωγραφία» των πελατών σας;
Ο κόσμος που μας επισκέπτεται είναι ένα μείγμα από ηλικίες και ιδιότητες: λάτρεις της τέχνης και του design, νέα παιδιά και φοιτητές με φοβερές γνώσεις και φιλομάθεια, κοσμοπολίτες, fashion freaks, queer kids, απορημένοι περαστικοί, ψαγμένοι τουρίστες, ξένοι που ζουν στην Αθήνα και κάποιοι απλά περίεργοι τύποι που δε θα το φανταζόσουν ποτέ και τελικά αγοράζουν τα πιο απίθανα και εξεζητημένα βιβλία. Ο κόσμος είναι πολύ θετικός. Εκτός από τα τυπικά «συγχαρητήρια», πολλοί μας λένε σε πρώτο πρόσωπο «ευχαριστώ» που φτιάξαμε έναν χώρο σαν κι αυτόν και το πόσο έλειπε και αυτό μας συγκινεί και μας δίνει χαρά.
– Εχετε ακούσει κάποιο ευτράπελο αίτημα από πελάτη; Υπάρχει κόσμος που δεν έχει καταλάβει τι ακριβώς είστε;
Το πιο ευτράπελο ήταν τη μέρα των εγκαινίων μας. Από το πουθενά και πριν το επίσημο άνοιγμα, ανοίγει η πόρτα και μπαίνει ο δήμαρχος! Απορημένοι, του λέμε δήμαρχε μυρίστηκες εγκαίνια και ήρθες; Όχι μας λέει, τυχαία περνούσα, μπλα-μπλα συγχαρητήρια και τέτοια και ψώνισε ένα βιβλίο για μπαλέτο. Στο τέλος φεύγοντας, μας ρώτησε αν ήταν ο πρώτος μας πελάτης, και του λέμε όχι, ήρθαν κάποιοι φίλοι πριν και ψώνισαν. Ευτυχώς, μας λέει γελώντας, γιατί δεν φημιζόμαστε για γουρλήδες στην οικογένεια! Ε, σκάσαμε στα γέλια, και παραδεχτήκαμε πως έχει χιούμορ.
– Ο όρος «θεματικό βιβλιοπωλείο» σας καλύπτει ή είναι εντελώς λανθασμένος;
Είμαστε ένα βιβλιοπωλείο για την τέχνη και τον οπτικό πολιτισμό, που δεν υποτιμά το κοινό του και δεν παίρνει τον εαυτό του στα πολύ σοβαρά, κάνει τολμηρές επιλογές, με κριτήρια περισσότερο αισθητικά και λιγότερο επιχειρηματικά.
– Τι είναι αισθητική για εσάς; Πώς την αποκτάει κανείς;
Η αισθητική είναι ικανότητα και ανάγκη μαζί, σε ένα βαθμό έμφυτη και μπορεί να καλλιεργηθεί με την παρατήρηση. Τέχνη, βιβλία, ταινίες, εκθέσεις, ταξίδια, ίντερνετ, φύση κ.α. Αρκεί να έχουμε ορθάνοικτα μάτια.
– Τα βιβλιοπωλεία στην Ελλάδα δεν ζουν και τις καλύτερες στιγμές τους. Ο κόσμος που διαβάζει είναι συγκεκριμένος. Αυτό σας προβλημάτισε;
Δεν έχουμε ασχοληθεί ξανά με το εμπόριο βιβλίων, οπότε δεν έχουμε άποψη. Αντιλαμβανόμαστε πως η εκτίμηση που τρέφουμε για τις όμορφες εκδόσεις και τα περιοδικά αφορά μια αξιόλογη μερίδα κόσμου. Αυτό είναι μια αίσθηση υπεράνω οποιασδήποτε οικονομικής ανάλυσης ή στατιστικής πρόβλεψης. Και φυσικά λίγο τύχη δε βλάπτει. Ελπίζουμε να έχουμε την τύχη του πρωτάρη.
– Εκτός από βιβλία έχετε προς πώληση μια σειρά από αντικείμενα, prints κα. Η σκέψη σας ήταν να λειτουργήσουν παράλληλα με την πώληση των βιβλίων; Μήπως ως κράχτες τους;
Και όμως λειτουργεί αντίστροφα. Τα βιβλία προσελκύουν τον περισσότερο κόσμο, που παρεμπιπτόντως μπορεί να αγοράσει και κάποιο αντικείμενο.
– Είναι πιο ακριβά –κατά μέσο όρο- τα βιβλία του Hyper Hypo σε σχέση με τα βιβλία που θα βρει κανείς σε κάποιο άλλο βιβλιοπωλείο;
Πολλά από τα βιβλία του Hyper Hypo δεν υπάρχουν σε άλλο βιβλιοπωλείο στη χώρα. Παρόλα αυτά είναι αρχή μας να κρατάμε τις τιμές όσο πιο κοντά στις τιμές που έχουν στις χώρες όπου εκδίδονται, συνυπολογίζοντας μια μικρή επιβάρυνση για τα κόστη μεταφοράς και εκτελωνισμού. Δεν θέλουμε τα βιβλία να κοστίζουν πιο ακριβά στο Ηyper Hypo, από το να τα παραγγείλει κάποιος online.
– Πόσο κάνει το πιο φτηνό και το ακριβό βιβλίο που έχετε αυτή τη στιγμή;
To πιο φτηνό είναι «Τα πέντε φύλλα» από τις εκδόσεις Τοποβόρος και κοστίζει €4 και το πιο ακριβό το πουλήσαμε πριν από λίγες μέρες. Ήταν ένα εξαιρετικό λεύκωμα με το έργο ζωής τoυ φωτογράφου Robert Mapplethorpe, στα €170. Μια μέση τιμή για ένα εικαστικό/φωτογραφικό βιβλίο είναι 25-50 ευρώ.
– Θα μπορούσατε, πιστεύετε, να δημιουργήσετε τάση; Θα άντεχε η Αθήνα ένα δεύτερο… Hyper Hypo;
Το Hyper Hypo είναι ένα κατάστημα με προσωπικό στίγμα, και γι’ αυτό πιστεύουμε δεν μπορεί να υπάρξει δεύτερο, εκτός και αν το ανοίγαμε εμείς, πάλι ως Ηyper Hypo. Εννοείται πως υπάρχουν ήδη και θα υπάρξουν νέα βιβλιοπωλεία για τον οπτικό πολιτισμό, αλλά οφείλουν να έχουν τη δική τους προσωπικότητα. Με άλλα λόγια, δεν πιστεύουμε πως αυτό που κάνουμε είναι μια συγκεκριμένη συνταγή που θα αποτελέσει τάση, γιατί είναι τόσο μοναδικό όσο και τα κριτήρια με τα οποία επιλέγουμε τους τίτλους των βιβλίων μας.
– Με οικονομικούς, αλλά και δημιουργικούς όρους, τι θα συνιστά επιτυχία για εσάς;
Για αρχή, να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να είμαστε τολμηροί στις επιλογές των βιβλίων και των περιοδικών και αυτό να έχει ανταπόκριση στον κόσμο.
– Είναι μια ανοιχτή πόλη η Αθήνα; Βλέπετε να συμβαίνουν στο εσωτερικό της αλλαγές τα τελευταία χρόνια;
Η πιο ψαγμένη Αθήνα ήταν πάντα ανοιχτή στο καινούριο και το πρωτοποριακό. Η πόλη αυτή βρίσκεται σε έναν αδιάκοπο δημιουργικό αναβρασμό εδώ και δεκαετίες, αλλά πολλοί δεν το αντιλαμβάνονταν. Σήμερα, που δυστυχώς το gentrification του κέντρου είναι σε ραγδαία εξέλιξη, ελπίζουμε, κόντρα στην τάση των super stores, να ευδοκιμήσουν μικρές ανεξάρτητες επιχειρήσεις με όραμα σαν τη δική μας, γιατί η Αθήνα και είναι έτοιμη και το έχει ανάγκη για να κρατήσει τον χαρακτήρα της.
Tι θα βρείτε στο Hyper Hypo
Στον ισόγειο, υπάρχει μια προσεγμένη επιλογή βιβλίων και διεθνών και εγχώριων περιοδικών για την τέχνη, το σχέδιο, τη φωτογραφία, την αρχιτεκτονική, τη μόδα, την ποπ κουλτούρα, καθώς και ειδικές εκδόσεις, εκτυπώσεις, αφίσες και περιοδικά. Σύντομα θα προστεθεί και μια σειρά από αυτο-εκδόσεις, αλλά και συνεργασίες με καλλιτέχνες, σχεδιαστές και συγγραφείς από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο.
Το Hyper Hypo διαθέτει επίσης μια επιλογή συλλεκτικών αντικειμένων σχεδιασμένα από Έλληνες σχεδιαστές και δημιουργούς, καθώς και μικρότερα είδη δώρων. Το υπόγειο είναι ένας χώρος που θα εξελίσσεται συνεχώς – εδώ θα πραγματοποιούνται εκθέσεις, ομιλίες, αναγνώσεις, παρουσιάσεις και άλλες δράσεις.
//Hyper Hypo, Bορέου 10, Τ: 2117359628
Διαβάστε ακόμα: Η συναισθηματική κοιλάδα της οδού Διδότου