Νατάσσα Λιανού-Ερμής Χαλβατζής: Από τη Ζάχα Χαντίντ στη διεθνή σκηνή

Ο Ερμής Χαλβατζής και η Νατάσσα Λιανού είναι οι LC Architects, οι Έλληνες που δούλεψαν στο πλευρό της εμβληματικής Ζάχα Χαντίντ.

Παίζουν με τις καμπύλες, τις υφές, την τεχνολογία και την τόλμη, μέσα από τις μελέτες του γραφείου τους, του LC Architects (www.lc-a.uk). Θήτευσαν στο πλευρό της σταρ της αρχιτεκτονικής, της Zάχα Χαντίντ, όπου καταπιάστηκαν με μεγάλα –κυριολεκτικά!- έργα, όπως το νέο αεροδρόμιο του Πεκίνου, το Εθνικό Στάδιο του Τόκιο και το Εθνικό Μουσείο Τέχνης της Κίνας, μεταξύ άλλων.

Η Νατάσσα Λιανού και ο Ερμής Χαλβατζής, όμως, καταθέτουν και τη δική τους αρχιτεκτονική ματιά για μια Αθήνα καθ’ ύψος, με προτάσεις όπως ο εντυπωσιακός πύργος Athens Up ως παρατηρητήριο για την Ομόνοια ή το σύμπλεγμα Athens Vision, μια οραματική προσέγγιση για την περιπετειώδη περιοχή του Βοτανικού. Όχι, η κρίση δεν τους προσγείωσε στο Λονδίνο. Ζευγάρι στη δουλειά και στη ζωή, συνέχισαν τις σπουδές τους στην αγγλική πρωτεύουσα και ξεκίνησαν μια καριέρα που άρχισε νωρίς και συνεχίζεται «με τις διάφορες δραστηριότητες μας να διαδέχεται ή ακόμα και να επικαλύπτει η μία την άλλη, θέτοντας συνεχώς νέους στόχους και χτίζοντας τα επόμενα βήματά μας», όπως λένε.

Εν μέσω του νέου τους, “συναρπαστικού” το αποκαλούν, project στο Λονδίνο, το οποίο αφορά στην πόλη και το δημόσιο χώρο, και ενός κτιρίου γραφείων «το οποίο ξανασκέφτεται την έννοια των γραφειακών χωρών στην ψηφιακή εποχή», μιλάνε στο andro για την αρχιτεκτονική, την Αθήνα και την Ζάχα Χαντίντ. Αφορμή; Το πρόσφατο έργο τους για την Intralot, το οποίο είναι έτοιμο να ταξιδέψει ανά τον κόσμο!

Το “London Iconic Pavillion” εκφράζει τη φιλοσοφία των LC Architects με τον καλύτερο τρόπο. “Οι βασικοί περιορισμοί ήταν ότι έπρεπε να αποτελεί μια κατασκευή που να ταξιδεύει τον κόσμο, να στήνεται και να λύνεται μέσα σε 2-3 μέρες, καθώς και να είναι οικονομικά αποδοτική”. (photo credit: lc-a )

Δηλώνετε υπερήφανοι για το London Iconic Pavilion, το οποίο σχεδιάσατε για την Intralot, το οποίο -να υποθέσω- αποτελεί την πρόσφατη δουλειά σας. Τι σας κάνει υπερήφανους γι’ αυτό το έργo;
Το London Iconic Pavilion για την Intralot αποτελεί ένα έργο–τοπόσημο για το γραφείο μας. Είναι ένα διεθνές έργο με όλη τη σημασία της έννοιας. Αρχικά, γιατί θα ταξιδέψει στον κόσμο ξεκινώντας από τη βάση μας, το Λονδίνο. Στη συνέχεια ακολουθούν Ατλάντα, Σιγκαπούρη, Λας Βέγκας και σε άλλα μέρη, στις μεγαλύτερες εκθέσεις gaming. Ταυτόχρονα, σε αυτό το έργο η μηχανική και η υλικότητα της πρότασης αποτέλεσαν σχεδιαστικό εργαλείο για εμάς, γι’ αυτό και εξαρχής υπήρξε συνεχής και στενή συνεργασία με τους μηχανικούς μας, τους Buro Happold Engineering, ένα από τα καλύτερα γραφεία μηχανικών στον κόσμο, οι οποίοι έκαναν τη στατική μελέτη και το φωτισμό του Pavilion.
Είμαστε περήφανοι για το London Iconic Pavilion, γιατί πραγματεύεται την έννοια του εκθεσιακού περιπτέρου εισάγοντας αρχιτεκτονικές ποιότητες, ενώ όλη η ιδέα βασίζεται στην έννοια της απλής και γρήγορης συναρμολόγησης με ελαφριά υλικά και στην έξυπνη χρήση τους. Έτσι, με βάση υψηλές αρχιτεκτονικές, σχεδιαστικές ποιότητες και προδιαγραφές και ακολουθώντας και ικανοποιώντας το brief της Intralot για ανάδειξη των προϊόντων ως πολλαπλά μικροσυστήματα τεχνολογίας και πάντα με την ιδέα ότι μπορεί να ταξιδέψει τον κόσμο, δημιουργήθηκε ένα μοναδικό παράδειγμα high-end Κινητής Αρχιτεκτονικής, αποτελώντας πρότυπο σε διεθνές επίπεδο.

Σπουδάσατε αρχιτεκτονική σε ένα περιφερειακό πανεπιστήμιο, αυτό της Θεσσαλίας (Βόλος). Πώς ήταν τα πράγματα εκεί ως προς το επίπεδο σπουδών;
Πιστεύουμε πάντα ότι, αν υπάρχει όρεξη για γνώση, πειθαρχία και συγκέντρωση στις προσωπικές αρχές, ήθη και αξίες, όπου κι αν βρεθεί κάποιος, θα καταφέρει να πετύχει τους στόχους του. Έτσι, και στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, όπως και σε οποιοδήποτε πανεπιστήμιο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, παρέχεται μια πλατφόρμα γνώσης και ευκαιριών, την οποία καθένας αντιλαμβάνεται και αξιοποιεί ανάλογα με τους προσωπικούς του στόχους. Στα πολύ θετικά ήταν ότι η σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ήταν καινούργια, με νέους ανθρώπους από διάφορους χώρους, κάτι που δημιουργούσε ένα ενδιαφέρον μείγμα με καλή δυναμική και επίπεδο.
Για εμάς, η εκπαιδευτική διαδικασία αποτελεί έναν πολύ σημαντικό παράγοντα εξέλιξης και μία διαδικασία έρευνας, ανακάλυψης και αναζήτησης του καινούργιου. Και με βάση αυτά, πιστεύουμε ότι το πανεπιστήμιο, ειδικά στην Ελλάδα, πρέπει να ανοίξει περισσότερο τους ορίζοντές του και να συμμετάσχει περισσότερο στην παγκόσμια σκηνή. Το θετικό είναι ότι κάποια ελληνικά πανεπιστήμια δουλεύουν ήδη προς αυτές τις κατευθύνσεις.

“Το Athens Up αποτελεί μια πρόταση με σκοπό την ανάδειξη και αναμόρφωση μιας τόσο κομβικής περιοχής, όπως η Ομόνοια. Προτείναμε έναν ουρανοξύστη-παρατηρητήριο, έναν «οβελίσκο» στο κέντρο της πόλης, ορατό από παντού, ο οποίος μπορεί να αποτελέσει το νέο τοπόσημο”. (photo credit: lc-a )

Πώς εννοείτε το άνοιγμα αυτό;
Να εξωτερικευτεί περισσότερο το πανεπιστήμιο, να συνδεθεί άμεσα η έρευνα με την αγορά.

To “London Iconic Pavilion” είναι αποτέλεσμα επικοινωνίας του ψηφιακού και του αναλογικού στοιχείου. “Έτσι, οι ιδιότητες των υλικών, αλλά και οι διάφοροι φυσικοί περιορισμοί, αποτέλεσαν δημιουργικά σχεδιαστικά εργαλεία, παράγοντας ένα προϊόν που βασίζεται σε μαθηματικές επιφάνειες, οι οποίες εκφράζουν στη γεωμετρία τους τη ροή των δυνάμεων”. (photo credit: lc-a )

Οι διεθνείς μελέτες δείχνουν ότι η αστική ανάπτυξη θα συνεχιστεί ακάθεκτη στα επόμενα χρόνια. Πλέον μιλάμε για «μεγαπόλεις», όπως η Βομβάη και το Σάο Πάολο. Ποιος ο ρόλος της αρχιτεκτονικής σε μια τέτοια εξέλιξη;
Ο ρόλος της αρχιτεκτονικής είναι να σχεδιάζει και να παρέχει την πλατφόρμα για κοινωνική αλληλεπίδραση. Ειδικά σε μια τόσο δυναμική και περίπλοκη εποχή, όσο η σημερινή, καθώς διανύουμε την 4η βιομηχανική επανάσταση, η επικοινωνία έχει αλλάξει ριζικά το φυσικό κόσμο όπου ζούμε. Η έννοια της μετακίνησης σε λίγα χρόνια θα είναι obsolete. Η τρισδιάστατη εκτύπωση θα αλλάξει πλήρως την παραγωγή και την κατανάλωση. Η ενισχυμένη και η εικονική πραγματικότητα θα είναι πλήρως συνδεδεμένη με τη φυσική πραγματικότητα. Πιστεύουμε, λοιπόν, ότι η φύση της κοινωνικότητας και της συνύπαρξης θα αλλάξει ριζικά – και, κατ’ επέκταση, κι ο ρόλος της αρχιτεκτονικής. Η πολυπλοκότητα της τεχνολογικής εξέλιξης, αλλά και όλων των παραπάνω, θα γίνεται εκθετικά και όχι γραμμικά και, έτσι, ο αρχιτέκτονας θα πρέπει να ακολουθεί και να προσαρμόζεται στους αντίστοιχους ρυθμούς εξέλιξης των αναγκών.

Μία από τις προτάσεις σας για την Αθήνα ήταν το Athens Up, ένας ουρανοξύστης-παρατηρητήριο στη θέση της πλατείας Ομονοίας. Πώς αντιμετωπίστηκε μια τέτοια ιδέα;
Το Athens Up αποτελεί μια πρόταση με σκοπό την ανάδειξη και αναμόρφωση μιας τόσο κομβικής περιοχής όπως η Ομόνοια. Προτείναμε έναν ουρανοξύστη-παρατηρητήριο, έναν «οβελίσκο» στο κέντρο της πόλης, ορατό από παντού, ο οποίος μπορεί να αποτελέσει το νέο τοπόσημο. Αυτό για εμάς σημαίνει μια νέα ιστορική περίοδο για την Αθήνα: της εξωστρέφειας και της προβολής του σύγχρονου πολιτισμού μας. Η ιδέα, παρότι προχωρημένη, είχε πολύ θετικό αντίκτυπο τόσο στους Αθηναίους όσο και σε φορείς. Αυτή η πρόταση, σε συνδυασμό με την πρότασή μας για το Βοτανικό, η οποία επίσης προτείνει ψηλά κτίρια, αστικά πάρκα και πράσινους χώρους, πιστεύουμε ότι αποτελεί την αρχή για το μελλοντικό μοντέλο εξέλιξης της Αθήνας.

Το “Athens Vision” αποτελεί την πρόταση των LC Architects για την ανάπλαση του Βοτανικού και υπεβλήθη το 2014. Περιλαμβάνει οικιστικά συγκροτήματα-πύργους, επαγγελματικούς χώρους, πράσινες ζώνες, πολιτιστικά κέντρα. (photo credit: lc-a)

Διαβάστε ακόμα: Τα «προσωπικά» Αντι-κείμενα του Διονύση Σοτοβίκη. 

Δουλέψατε στο γραφείο της Ζάχα Χαντίντ (Zaha Hadid Architects). Ποιο έργο, από αυτά με τα οποία καταπιαστήκατε, σας δυσκόλεψε περισσότερο;
Το κάθε έργο είχε τη δυσκολία του, είτε λόγω κλίμακας (για παράδειγμα, το Five Stars Plus Hotel Resort στη Hainan, στην Κίνα) είτε λόγω κλίματος (ας πούμε, το στάδιο Al Wakrah στο Κατάρ) είτε λόγω απαιτήσεων, όπως το νέο αεροδρόμιο του Πεκίνου. Όμως, η δουλειά μας και η προσωπική μας πεποίθηση είναι να λαμβάνουμε υπ’ όψιν όλες αυτές τις δυσκολίες και τους περιορισμούς και να τα μετατρέπουμε σε σχεδιαστικά εργαλεία για να δημιουργήσουμε κάτι νέο και πρωτοπόρο.

Πιστεύετε ότι η Αθήνα χρειαζόταν τα έργα του Καλατράβα;
Η Αθήνα χρειάζεται νέο αίμα, νέες παραστάσεις, ώστε να προβληθεί η φρέσκια και πρωτοπόρος πλευρά της. Έργα που θα αλλάξουν την εικόνα και τις ποιότητες της πόλης, με μια αρχιτεκτονική που συλλαμβάνεται, δημιουργείται και ανήκει στην ψηφιακή εποχή, εκφράζοντας πλήρως τις δυναμικές, τις απαιτήσεις και τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου.

Ανάμεσα στα έργα των δύο Ελλήνων αρχιτεκτόνων περιλαμβάνεται και αυτή η εξοχική κατοικία στην Άνδρο. (photo credit: lc-a )

Μπορεί η σύγχρονη αρχιτεκτονική να φέρει πιο κοντά τους ανθρώπους;
Ο ρόλος της αρχιτεκτονικής είναι να φέρνει τους ανθρώπους κοντά, να δημιουργεί χώρους έκφρασης της κοινωνικότητας και να ενδυναμώνει τη συνύπαρξη των ανθρώπων. Η σύγχρονη αρχιτεκτονική πρέπει να αφουγκράζεται τις εκάστοτε ανάγκες της κάθε πόλης και της κάθε συνθήκης και να απαντά αναλόγως. Η αρχιτεκτονική είναι καταλύτης.

Πώς αντιλαμβάνεστε το δημόσιο χώρο ως αρχιτέκτονες;
Ο δημόσιος χώρος είναι η πλατφόρμα όπου δημιουργείται και ενδυναμώνεται η κοινωνική αλληλεπίδραση. Κατ’ επέκταση, η αρχιτεκτονική θέτει τα θεμέλια για μια δυνατή Οικονομία, γιατί πολύ απλά δημιουργεί το πεδίο στο οποίο οι κοινωνικές (προσωπικές, επαγγελματικές) διεργασίες λαμβάνουν χώρα, επιδρώντας και επηρεάζοντας την καθημερινή ζωή, τη συμπεριφορά και την ψυχολογία των πολιτών. Έτσι η αρχαία Αθήνα, η Ρώμη, η Κωνσταντινούπολη, η Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, η Σαγκάη, το Πεκίνο αποτελούν παραδείγματα πόλεων που συνδυάζονται με ακμαίες Οικονομίες. Η Αρχιτεκτονική παράγει οικονομία. Η καλή Αρχιτεκτονική, όμως, είναι δύναμη αλλαγής και ανάπτυξης.

Υπάρχει κάποιο έργο που τελικά δεν θα θέλατε να είχατε κάνει;
Πιστεύουμε και υποστηρίζουμε όλα τα έργα μας. Το καθένα αποτελεί προϊόν και στάδιο της εξέλιξής μας και όλα είναι μέρος μια συνεχούς πορείας, όπου το ένα δίνει εμπειρία και βήμα για το επόμενο.

Μία ακόμα άποψη της πρότασης “Athens Vision”, η οποία αφορά στο Βοτανικό και την ανάπλασή του. (photo credit: lc-a)

Τι λείπει και τι περισσεύει από την Αθήνα;
Από την Αθήνα λείπει η αγάπη και ο σεβασμός για την πόλη. Η Αθήνα έχει ανάγκη από δημόσιους χώρους, ποιοτικούς και προσιτούς πράσινους χώρους, τους οποίους οι Αθηναίοι θα «κατοικήσουν», ενδυναμώνοντας το κοινωνικό αίσθημα. Η σύγχρονη αστική κουλτούρα της Αθήνας χρειάζεται «επίθεση» νέας αρχιτεκτονικής και ποιοτικού κοινόχρηστου χώρου που θα ενδυναμώσει τους κοινωνικούς δεσμούς και τις δραστηριότητες. Ταυτόχρονα, η έλλειψη νέων τοποσήμων, με τα οποία οι πολίτες θα συνδεθούν και θα είναι υπερήφανοι για αυτά και την πόλη τους, θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη μελλοντική εξέλιξη και προβολή της πόλης. Αυτό που περισσεύει από την Αθήνα είναι η μουντή, πυκνοδομημένη και μονόχρωμη ομοιογένεια της πόλης.

Με τι κόστος θα ξεπεράσει η Ελλάδα την κρίση;
Ο κόσμος αλλάζει. Η Ελλάδα αυτήν τη στιγμή έχει την ευκαιρία να αλλάξει το μοντέλο Οικονομίας της και να το συνδέσει με τη νέα εποχή. Χρειάζεται restart. Η τεχνολογία μπορεί να κάνει την Ελλάδα να πρωταγωνιστήσει. Η κρίση μπορεί και πρέπει να γίνει ευκαιρία. Το κόστος για το αντίθετο είναι πολύ μεγαλύτερο. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να δώσουμε σύγχρονες λύσεις, και με ενθουσιασμό, παραγωγικότητα, εξωστρέφεια και καινοτόμες ιδέες να υπάρξει συνεργασία και σύμπνοια.

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που κάνετε όταν έρχεστε στην Ελλάδα;
Βόλτα στο κέντρο της Αθήνας, για να παρατηρήσουμε τις διάφορες αλλαγές στον κόσμο, τα καταστήματα, την πόλη και την ατμόσφαιρα. Στη συνέχεια, κατευθυνόμαστε νότια, προς τη θάλασσα και απολαμβάνουμε τη μοναδική σχέση της πόλης με το νερό και τη γαλήνη που αποπνέει. Και καταλήγουμε σε ένα από τα ψηλά κτίρια της Αθήνας, παρατηρώντας τον εντυπωσιακά πυκνό και στιβαρό αστικό ιστό, ο οποίος απλώνεται και εξαπλώνεται σαν ένα ατελείωτο χαλί.

Η πρόταση αυτή υποβλήθηκε το 2014 σε διεθνή διαγωνισμό. Ονομάζεται “New Tower of London” και προτείνει τη δημιουργία ενός νέου πόλου έλξης στην αγγλική μητρόπολη. Η ιδέα είναι μια σύγχρονη αρχιτεκτονική προσέγγιση για τη δημιουργία ενός πολιτιστικού κέντρου που θα εκτείνεται σε έναν πύργο ύψους 55 μ. και εμπνέεται από τα κοσμήματα του Βασιλικού Στέμματος. (photo credit: lc-a)

Διαβάστε ακόμα: Ολλανδικό παράδειγμα και αρχιτεκτονικές χειρονομίες. Aπό τον Δημήτρη Ποτηρόπουλο. 

TAGS :
Athens Up Athens Vision design LC Architects London Iconic Pavilion αρχιτεκτονική έμπνευση Ερμής Χαλβατζής Νατάσσα Λιανού οι δημιουργικοί ομόνοια πρόσωπα

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook