Νικόλας Βαμβουκλής: «Η τέχνη μας αφορά όλους. Φωτίζει αυτά που δεν βλέπουμε»

Ηρώ Βασάλου. Courtesy of the artist.

Ο Νικόλας Βαμβουκλής είναι ένας νέος εικαστικός επιμελητής από τη Λέσβο με σημαντική διεθνή σταδιοδρομία. Υπήρξε Senior Curator του Ιδρύματος Benetton και επιμελήθηκε εκθέσεις στην 7η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης, Βραβείο Carlo Scarpa για Κήπους και 19η Μπιενάλε Μεσογείου. Από το 2014 επιμελείται την ετήσια καλοκαιρινή έκθεση της K-Gold Temporary Gallery στην Αγία Παρασκευή της Λέσβου.

Η φετινή διοργάνωση έχει τίτλο «Sleeping with a tiger» και εξερευνά τις σχέσεις μεταξύ των κοινωνιών που αναπτύσσουν άνθρωποι και ζώα. Περιλαμβάνει τα έργα 15 καλλιτεχνών, Ελλήνων και ξένων. Ξεκινά στις 7 Αυγούστου και διαρκεί έως τις 20 Σεπτεμβρίου.

– Τι είναι αυτό που σας έκανε να ιδρύσετε την K-Gold, μία «προσωρινή γκαλερί» στη Λέσβο; Η τέχνη στα ελληνικά νησιά είναι «εποχιακό είδος»; Τι αφήνει για τον υπόλοιπο χρόνο και σε ποιους απευθύνεται;
Η αρχική ιδέα ήταν να δημιουργηθεί μια προσωρινή γκαλερί στο νησί με στόχο να φέρει το τοπικό κοινό κοντά στη σύγχρονη τέχνη. Η γκαλερί ήταν νομαδική και εξερευνούσε ιστορίες από κάθε εναλλακτικό χώρο που μας φιλοξενούσε. Η πρώτη έκθεση έγινε το 2014 σε ένα κλειστό χρυσοχοείο, δίνοντας και το όνομα στη K-Gold. Από πέρσι, αποκτήσαμε μόνιμη στέγη και έτσι διοργανώνουμε περισσότερες δράσεις καθ’όλη τη χρονιά.

Mike Bourscheid. Courtesy of the artist.

– Η έκθεση φέτος εμπνέεται από έναν πίνακα της γνωστής Αυστριακής ζωγράφου Maria Lassnig (1919-2014), τα έργα όμως που εκτίθενται είναι φωτογραφίες, βίντεο και εγκαταστάσεις. Η παλιά καλή ζωγραφική με το πινέλο και το χρώμα επάνω στην επιφάνεια απουσιάζει. Τι σηματοδοτεί αυτή η εξέλιξη;
Θα δούμε επίσης έργα υφασμάτινα, γλυπτά αλλά και περφόρμανς. Γίνεται πάντα μια ευρεία επιλογή μέσων και τεχνικών ενώ συχνά αναθέτουμε νέες παραγωγές. Φέτος, παρουσιάζουμε το ζωγραφικό έργο της ταλαντούχας Sasha Streshna που αναφέρεται στη δυτική παράδοση του ιστορικού πίνακα. Στο παρελθόν, φιλοξενήσαμε τους Ηλία Παπαηλιάκη, Jacopo Miliani και Γιώργο Μαραζιώτη που χρησιμοποιούν τη ζωγραφική με ευρηματικό τρόπο.

Κωνσταντίνος Κώτσης. Courtesy of the artist.

– Θα ήθελα να μας «ξεναγήσετε» σε τρία έργα που μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση για τη σχέση μεταξύ του εικονιζόμενου αντικειμένου και της φωτογραφικής αποτύπωσης αυτού. Αναφέρομαι σε αυτά των  Alex Cecchetti, Ιωάννα της Λωρραίνης (2009),  φωτογραφική εκτύπωση/Oliviero Fioretti, Numana (Σήματα) (2019), γλυπτά/Κωνσταντίνος Κώτσης, A Manual on How to construct a beast The ritual part  Άποψη εγκατάστασης: ΉΛΕΚΤΡΙΣ – how to think like a mountain, 2019, Σαμοθράκη.
Ο Cecchetti φωτογραφίζει το μνημείο της έφιππης Ιωάννας της Λωραίνης στο ηλιόλουστο Παρίσι. Καταγράφει αυθόρμητες παρεμβάσεις στο δημόσιο χώρο με έμφαση στη καθημερινότητα. Οι εγκαταστάσεις του Fiorenzi συνδυάζουν εκτυπώσεις και υφασμάτινα στοιχεία. Δημιούργησε μια σειρά από γλυπτά σινιάλα εμπνευσμένα από τη θαλάσσια ζωή και τις τοπικές γιορτές.

Ο Κωτσής εξελίσσει την έρευνα που ξεκίνησε πέρσι στη Σαμοθράκη γύρω από τελετουργικά δημιουργίας ενός θηρίου. Φέτος, εξερευνά τον εξοπλισμό που χρειάζονται άνθρωποι και ζώα για να επιβιώσουν. Τα δυο τελευταία έργα αποτελούν αναφορές για τις νέες παραγωγές. Οι φωτογραφίες τεκμηριώνουν τις εγκαταστάσεις που περιλάμβαναν και τη συμμετοχή του κοινού.

Phillip Warnell, Courtesy Big Other Films.

– Τι κάνει ένα φιλμ αντικείμενο εικαστικής τέχνης και όχι κινηματογραφικής τέχνης; Γιατί το φιλμ Ming of Harlem: Twenty One Storeys in the Air (2014, 70′) του Phillip Warnell μπορεί να κόψει εισιτήριο σε κινηματογράφους, ενώ το The Wellbeing of Things (2017,  9’30”) του Mike Bourscheid αντί να προβάλλεται σε φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους πωλείται ως «αντικείμενο» σε γκαλερί;
Το πού και πώς τοποθετείται το κάθε έργο έχει να κάνει με την πρόθεση και τη πρακτική του δημιουργού. To φιλμ του Warnell έχει παρουσιαστεί σε σινεμά, μουσεία, αλλά και στο Amazon Prime, ενώ το βίντεο του Bourscheid ήταν μέρος μιας μεγαλύτερης εγκατάστασης στην 56η Μπιενάλε Βενετίας. Υπάρχουν κανόνες αλλά τα όρια είναι συχνά ρευστά και οι καλλιτέχνες προτείνουν απροσδόκητες παρουσιάσεις.

– Η τέχνη από την αρχαιότητα ως τον ακαδημαϊσμό συχνά αναπαριστούσε ένα γνωστό ιστορικό ή μυθολογικό γεγονός και «μιλούσε» στους ανθρώπους της εποχής από μόνη της. Η σύγχρονη τέχνη συχνά χρειάζεται ένα απίστευτο μπλα-μπλα ακόμα και για να συνειδητοποιήσει ο θεατής ότι το αντικείμενο είναι καλλιτεχνικό.  Δύναμη ή αδυναμία;
Δύναμη και αδυναμία κάποιες φορές. Η τέχνη σαφώς εξελίσσεται, αντικατοπτρίζοντας τη πολυπλοκότητα της σύγχρονης ζωής. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αφορά τελικά όλα όσα έχουμε κοινά. Οι καλλιτέχνες φωτίζουν πτυχές που πιθανόν δε βλέπουμε, κάνουν κριτική, δημιουργούν συνθήκες που ενεργοποιούν τη φαντασία μας. Το κοινό πρέπει να είναι ανοιχτό, να δώσει χρόνο στο έργο και να συζητήσει.

Αριστερά: Alex Cecchetti, Courtesy of the artist. Δεξιά: Oliviero Fiorenzi, NUMANA (SEGNALI), 2019.

– Σε πολλές εκθέσεις έχουμε συχνά την αίσθηση ότι βλέπουμε μία επιλογή έργων και κατόπιν μια βεβιασμένη προσπάθεια να συνδεθούν όλα με το θέμα και μεταξύ τους. Η δική σας έκθεση εμπνέεται από τη Λέσβο, την προσφυγική κρίση, το Covid-19, αλλά δεν θα μπορούσε να παρουσιαστεί η ίδια οποτεδήποτε και οπουδήποτε αλλού; Στο κάτω-κάτω η τέχνη δεν είναι διαχρονική και οικουμενική;
Κεντρικό θέμα της έκθεσης αποτελεί η ιδέα της συμβίωσης. Η αφήγηση που έφτιαξα ενημερώνεται σημαντικά από την επικαιρότητα και το πλαίσιο της Λέσβου, ωστόσο τα έργα δημιουργήθηκαν από τo 1974 έως σήμερα. Το καθένα έχει τη δική του ιστορία. Η έκθεση θα μπορούσε να παρουσιαστεί και αλλού, όμως τα νοήματα και η εμπειρία του κοινού θα άλλαζαν.

– Υπάρχει και κάτι σημαντικό που ως τώρα παραλείψαμε: οι σχέσεις μεταξύ των κοινωνιών που αναπτύσσουν άνθρωποι και ζώα. Είναι μια φράση που επιδέχεται πολλές αναγνώσεις. Ποια είναι η δική σας;
Πιστεύω ότι μπορούμε να μάθουμε πολλά κοιτάζοντας πως το ζωικό βασίλειο αναπτύσσεται, μετακινείται, συνυπάρχει. Η έκθεση «Sleeping with a tiger» αποκαλύπτει πώς η τέχνη μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο προς ένα μέλλον συμβίωσης για όλα τα είδη.

Διαβάστε ακόμα: Πέτρος Χρυσοστόμου: – «Μετατοπιζόμαστε προς μια εικονική πραγματικότητα λόγω του ιού».

TAGS :
γκαλερί τέχνες

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook