Οι ανέμελες βαυαρές της Ellen von Unwerth
Αβίαστες πόζες, προκλητικά βλέμματα, σέξι στιγμές και παιχνίδια στους αγρούς των βαυαρικών Άλπεων στο βιβλίο της «Heimat» που επανακυκλοφορεί στις 31 Μαΐου από τις εκδόσεις Taschen. Με ή χωρίς ρούχα, οι εικόνες της Ellen von Unwerth είναι πάντα ένας φόρος τιμής στην παιγνιώδη ελευθερία.

Το βιβλίο της «Heimat» επανακυκλοφορεί στις 31 Μαΐου από τις εκδόσεις Taschen.
«Μου αρέσει να τραβάω φωτογραφία κάποιον προτού μάθει ποια είναι η καλύτερη πόζα και γωνία του». Σε μια εποχή που οι περισσότεροι από εμάς βγάζουμε φωτογραφίες με το… κιλό, ώστε να διαλέξουμε τη μια που θα «ανέβει» στο Instagram, τα παραπάνω λόγια ίσως να μας φαίνονται με εφιάλτης. Ωστόσο η Ellen von Unwerth είχε μόνο έναν κανόνα όταν βρισκόταν πίσω από τον φακό: δεν υπάρχουν κανόνες.
«Θέλω τόσο πολύ να “πιάνω” τη στιγμή με την κάμερά μου, που πολλές φορές έχω τραβήξει τη μηχανή από τα χέρια της βοηθού μου για να βγάλω μια φωτογραφία. Εκείνη μου φωνάζει “δεν έχει φιλμ” και εγώ σκέφτομαι “δεν πειράζει, ας το κάνουμε”» είχε πει κάποια στιγμή, αναλύοντας τη φιλοσοφία της πίσω από τη δουλειά της. Μια φιλοσοφία που την οδήγησε στα μεγαλύτερα περιοδικά του πλανήτη, ανάμεσά τους οι Vogue, Interview, Vanity Fair, i-D.

Μία είναι η φιλοσοφία της γύρω από την φωτογραφία: θέλει αυθορμητισμό, ελευθερία και ανεμελιά. Κι αυτό ζητάει από τα μοντέλα της.
Ωστόσο η Ellen von Unwerth δεν βρισκόταν πάντα πίσω από τον φακό – πέρασε περίπου μια δεκαετία ως μοντέλο. Γεννημένη το 1954 στη Φρανκφούρτη της Γερμανίας, μπήκε στον χώρο του θεάματος με έναν ανορθόδοξο τρόπο: τελειώνοντας το σχολείο άρχισε να δουλεύει ως βοηθός ενός μάγου σε ένα τσίρκο του Μονάχου. Στα 20 της, κι ενώ περπατούσε στον δρόμο, ένας φωτογράφος θα της προτείνει να ασχοληθεί με το μόντελινγκ και εκείνη δεν θα πει όχι.
Όμως, στα περίπου 10 χρόνια που εργάστηκε ως μοντέλο, κάτι την ενοχλούσε: κι αυτό δεν ήταν άλλο από την έλλειψη ελευθερίας. Δεν μπορούσε να αποφασίσει για τις πόζες της, δεν μπορούσε να κάνει αυτό που ήθελε μπροστά από τον φακό. Την έπνιγε. Και τότε ήρθε -έστω και κατά λάθος- η λύτρωση.

Στα περίπου 10 χρόνια που εργάστηκε ως μοντέλο, κάτι την ενοχλούσε: κι αυτό δεν ήταν άλλο από την έλλειψη ελευθερίας.
Ο σύντροφός της θα της κάνει δώρο μια μηχανή κι εκείνη σε ένα ταξίδι στην Κένυα θα πραγματοποιήσει μια αυτοσχέδια και αυθόρμητη φωτογράφιση, έχοντας ως μοντέλα κάτι φίλες της. Όταν είδε τις εικόνες της δημοσιευμένες, ήξερε τι θα έκανε από εκεί και πέρα στη ζωή της.
Πέταξε τη «μάσκα» του μοντέλου, φόρεσε αυτή του φωτογράφου και από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 άρχισε να φωτογραφίζει ότι της έκανε εντύπωση. Ότι της τραβούσε το βλέμμα και της φαινόταν σέξι. Άλλωστε, για την Ellen von Unwerth όλα μπορεί να σέξι «αρκεί να υπάρχει οικειότητα. Ακόμα και μια φωτογραφία της γάτας σας μπορεί να είσαι σέξι».

Στα μέσα στις δεκαετίας του ’80, ο φίλος της θα της κάνει δώρο μια φωτογραφική μηχανή και τα πάντα θα αλλάξουν στη ζωή της Ellen von Unwerth.
Το όνομά της θα γίνει, ωστόσο, γνωστό λίγα χρόνια αργότερα: το 1989 θα φωτογραφίσει την Claudia Schiffer για την καμπάνια της Guess και η καριέρα της θα εκτοξευτεί. Τα επόμενα χρόνια δεν παίρνει ανάσα: φωτογραφίσεις για περιοδικά, για μεγάλους οίκους μόδας, για διαφημιστικές καμπάνιες, για pop συγκροτήματα, πορτραίτα διασημοτήτων, βιβλία και εκθέσεις γεμίζουν την ατζέντα της.
Το μοναδικό πράγμα που μένει ίδιο, με εκείνη την πρώτη φορά που έπιασε μηχανή στα χέρια της, είναι η φιλοσοφία της γύρω από την φωτογραφία: θέλει αυθορμητισμό, ελευθερία και ανεμελιά. Αυτό ζητάει από μοντέλα της, να κινούνται, να γελάνε, να περνάνε όμορφα, να κάνουν ότι τους έρθει στο μυαλό. Είτε είναι ντυμένα είτε είναι γυμνά. Είτε είναι στην πόλη είτε σε καταπράσινα δάση.

Οι εικόνες της Ellen von Unwerth είναι ένας φόρος τιμής στην ελευθερία.
Όπως εκείνη την περίοδο, ως έφηβη, που μαζί με κάτι φίλες της έζησε για λίγο καιρό σε μια κοινότητα χίπηδων στις βαυαρικές Άλπεις. Μια περίοδο που «αναγέννησε» φωτογραφικά μέσα στο βιβλίο της «Heimat» (επανακυκλοφορεί στις 31 Μαΐου από τις εκδόσεις Taschen). Μια περίοδος γεμάτη αυθορμητισμό, ελευθερία και ανεμελιά.
Διαβάστε ακόμα: Τα ποιητικά γυμνά του Man Ray.