Στις 30 Απριλίου 2024, ο Πολ Όστερ «έφυγε» από τη ζωή, ηττημένος από τον καρκίνο του πνεύμονα, σε ηλικία 77 ετών. (Φωτογραφία: Tim Knox / Guardian)

Το ημερολόγιο έδειχνε Ιανουάριος του 2017. Ήταν τότε που στα βιβλιοπωλεία κυκλοφόρησε το βιβλίο «4 3 2 1» – ένα επικό, πρωτότυπο και σύνθετο μυθιστόρημα, που ξετυλίγεται μέσα σε 1226 σελίδες και έκανε τους κριτικούς να γράψουν τίτλους όπως «Καθηλωτικό», «Αριστούργημα», «Έπος». Ένα βιβλίο που υπέβαλε τον συγγραφέα του σε μια ακόμη «μάχη» με τον εαυτό του, καθώς όπως αποκάλυψε έγραφε για τρία συνεχόμενα χρόνια, επτά μέρες της εβδομάδας. Ήταν τότε που πολλοί πίστεψαν ότι αυτό ήταν το masterpiece και, ταυτόχρονα, «αντίο» του Πολ Όστερ στον κόσμο της λογοτεχνίας.

Τελικά, ο Αμερικανός συγγραφέας, θα τους δικαιώσει μόνο κατά το ήμισυ. Ναι, το «4 3 2 1» ήταν το αριστούργημά του, αλλά όχι και το «αντίο» του, καθώς τον Νοέμβριο του 2023 κυκλοφορεί το «Baumgartner» – ένα μυθιστόρημα αγάπης, μνήμης και θλίψης ενός από τους κορυφαίους Αμερικανούς πεζογράφους της εποχής μας, σύμφωνα με τους New York Times. Ένα έργο που έμελλε να αποχαιρετήσει τους αναγνώστες του, καθώς πέντε μήνες αργότερα θα «φύγει» ηττημένος από τον καρκίνο του πνεύμονα, σε ηλικία 77 ετών.

Μόλις αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια, θα μετακομίσει στο Παρίσι. Εκεί θα μείνει για τα επόμενα 4 χρόνια, μεταφράζοντας γαλλική λογοτεχνία προκειμένου να βγάλει τα προς το ζην.

Η πρώτη του ολοκληρωμένη δουλειά θα κυκλοφορήσει το 1982, με το βιβλίο «Η επινόηση της μοναξιάς» – ένα έργο που θα τραβήξει τα βλέμματα των κριτικών, θα κάνει γνωστό το όνομά του και θα τον βάλει στο λογοτεχνικό χάρτη. (Φωτογραφία: Edu Bayer)

Γεννημένος στο Νιου Τζέρσεϊ στις 3 Φεβρουαρίου 1947, ο Όστερ θα σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και μόλις αποφοιτήσει -το 1970- θα μετακομίσει στο Παρίσι. Εκεί θα μείνει για τα επόμενα 4 χρόνια, μεταφράζοντας γαλλική λογοτεχνία προκειμένου να βγάλει τα προς το ζην. Με την επιστροφή του στις ΗΠΑ θα ξεκινήσει και τη δική του λογοτεχνική πορεία – αρχικά κυκλοφορώντας ποιήματα και δοκίμια, που ωστόσο θα περάσουν απαρατήρητα.

Η πρώτη του ολοκληρωμένη δουλειά θα έρθει τελικά το 1982, με το βιβλίο «Η επινόηση της μοναξιάς» – ένα έργο που θα τραβήξει τα βλέμματα των κριτικών, θα κάνει γνωστό το όνομά του και θα τον βάλει στο λογοτεχνικό χάρτη. Ένα έργο που «γεννήθηκε» από την απώλεια του πατέρα του, την απομόνωσή του και τη μάχη με τους δαίμονές του. Όπως άλλωστε είχε πει και ο ίδιος κάποια στιγμή: «Το να γράφεις και να ζεις όλη τη μέρα σ’ ένα δωμάτιο με δαίμονες, δεν είναι ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος για να μεγαλώνει κανείς. Χρειάζεσαι έναν πολύ σκληρό καταναγκασμό για να γίνεις συγγραφέας».

Η βουή, οι σκιές και το άρωμα της Νέας Υόρκης υπάρχει πάντα μέσα στα μυθιστορήματά του, έστω κι αν ο ίδιος υποστήριζε ότι θα ήταν ο ίδιος συγγραφέας αν είχε μεγαλώσει οπουδήποτε αλλού.

Από το 1982 και μετά ξεκινάει ένας δημιουργικός οίστρος, με κυκλοφορίες όπως «Η τριλογία της Νέας Υόρκης», «Mr. Vertigo», «Το βιβλίο των ψευδαισθήσεων», «Σάνσετ Παρκ», «Λεβιάθαν», «Το παλάτι του φεγγαριού» κ.ο.κ. Έργα που θα τον καθιερώσουν ως έναν από τους κορυφαίους συγγραφείς της γενιάς του, αλλά και θα αποτυπώσουν μέσα στις σελίδες του τις σκέψεις και τις αντιλήψεις του Όστερ για τη ζωή. Η τυχαιότητα, το πεπρωμένο, οι συμπτώσεις, η απομόνωση είναι στοιχεία που θα τον ακολουθούν σε όλα του τα έργα.

Και φυσικά η Νέα Υόρκη, εκεί όπου γεννήθηκε, μεγάλωσε, δημιούργη και, τελικά, άφησε την τελευταία του πνοή. Η βουή, οι σκιές και το άρωμα του «Μεγάλου Μήλου» υπάρχει πάντα μέσα στα μυθιστορήματά του, έστω κι αν ο ίδιος υποστήριζε ότι θα ήταν ο ίδιος συγγραφέας αν είχε μεγαλώσει οπουδήποτε αλλού.

Ο θάνατος του γιου του Ντάνιελ, τον Απρίλιο του 2022, από υπερβολική δόση ναρκωτικών ουσιών, θα ήταν μια ακόμα απώλεια στη ζωή του με την οποία έπρεπε να παλέψει.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στο σπίτι του στο Μπρούκλιν, μαζί με τη σύζυγό του Σίρι Χούστβεντ. (Φωτογραφία: The Australian)

Τα τελευταία χρόνια έδειχνε να έχει ηρεμήσει, ζώντας στο Μπρούκλιν και απολαμβάνοντας τους κόπους μιας ζωής μαζί με τη σύζυγό του Σίρι Χούστβεντ. Αλλά οι δαίμονες δεν τον άφησαν ούτε καν τα τελευταία χρόνια. Ο γιος του Ντάνιελ, που είχε αποκτήσει από τον πρώτου γάμο με την συγγραφέα Λίντια Ντέιβις, θα πεθάνει τον Απρίλιο του 2022 από υπερβολική δόση ναρκωτικών ουσιών. Ένα χρόνο αργότερα, η Χούστβεντ θα κάνει γνωστό μέσω Instagram ότι ο Πολ Όστερ διαγνώστηκε με καρκίνο.

Το βράδυ της Τρίτης 30 Απριλίου 2024 θα έρθει και το υστερόγραφο, τόσο στο έργο όσο και στη ζωή του: ο Πολ Όστερ θα αφήσει την τελευταία του πνοή εξαιτίας επιπλοκών στον καρκίνο του πνεύμονα, στο σπίτι του στο Μπρούκλιν δίπλα στην Σίρι Χούστβεντ και την αγαπημένη του γραφομηχανή, μια Olympia του ’62 που είχε αγοράσει το 1974 για 40 δολάρια.

 

Διαβάστε ακόμα: Νίκος Ερηνάκης – «Πάντα πρέπει να υποστηρίζουμε το ευγενές».

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top