«Πρώτα ασχολήθηκα με την παραδοσιακή μουσική της Ζακύνθου, με την οποία μεγάλωσα κιόλας».

Ο «Άσσος του Κοντραμπάσου» (Bass Player Magazine) συνθέτης και παραγωγός Πέτρος Κλαμπάνης  γεννήθηκε στη Ζάκυνθο, όπου ξεκίνησε τα πρώτα μαθήματα μουσικής θεωρίας και πιάνου, προτού στραφεί στην μουσική τζαζ και αρχίσει να παίζει ηλεκτρικό μπάσο και κατόπιν ακουστικό κοντραμπάσο, στο οποίο σήμερα είναι ένας διεθνώς καταξιωμένος δεξιοτέχνης.

Από το 2001 ξεκίνησε να σπουδάζει Μουσικολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και την περίοδο 2005-7 σπούδασε στο Conservatorium van Amsterdam (Ωδείο του Άμστερνταμ), συμμετέχοντας ενεργά στη τζαζ σκηνή της Ολλανδίας. Από τότε έχει εμφανιστεί σε άπειρες αίθουσες και φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο, είτε με το δικό του τρίο, είτε συνεργαζόμενος με σχήματα και καλλιτέχνες της τζαζ, της κλασικής μουσικής, του ελληνικού τραγουδιού, της έθνικ, και σχεδόν κάθε μουσικού είδους! Μοιράζοντας τον χρόνο του ανάμεσα στην Αθήνα, την Νέα Υόρκη, και όποιο μέρος στον πλανήτη έχει μια φιλόξενη σκηνή, έχει στο ενεργητικό του σημαντικές ηχογραφήσεις και στα σκαριά νέα δισκογραφικά project.

Η δημιουργικότητα, το ξέρουμε καλά, είναι αυτή που κάνει έναν άνθρωπο να ξεχωρίζει, νοηματοδοτώντας την ίδια την ύπαρξή του. To Bombay Sapphire Gin με motto το «stir creativity», φιλοδοξεί να εμπνεύσει τη δημιουργικότητα. Είναι μια σύνθεση εκλεκτικών αρωμάτων τόσο ευέλικτη, που προσφέρεται για πειραματισμό και δημιουργική έκφραση. Έτσι, συναντήσαμε τον κοντραμπασίστα Πέτρο Κλαμπάνη για ένα δημιουργικό απεριτίφ με Bombay στο στούντιο του και μας μίλησε για όλα όσα τον εμπνέουν και τον κινητοποιούν.

«Μέσω της τζαζ γνώρισα έναν κόσμο που μου επέτρεπε να εκφράζομαι πολύ πιο ελεύθερα, χωρίς το formality της κλασικής μουσικής».

Το Bombay Sapphire έχει τη δική του… μουσική. Απόλυτα ευδιάκριτη.

Αυτό το καλοκαίρι έκανες μια μοναδική εμφάνιση στην Αθήνα με μια συναυλία στο Ανοιχτό Θέατρο Κολωνού, με το τρίο σου. Γενικά λειτουργείς περισσότερο ως τρίο ή ατομικά;

Εξαρτάται από το project που παρουσιάζω κατά καιρούς. Αυτό που παρουσιάσαμε στον Κολωνό ήταν ένα σχήμα με τον Ανδρέα Πολυζωγόπουλο στην τρομπέτα και τον Γιάννη Παπαδόπουλο στο πιάνο. Το τρίο όμως με το οποίο έχω ηχογραφήσει και γενικά κάνω τουρ είναι με δύο άλλους μουσικούς, τον Kristjan Randalu στο πιάνο και τον Bodek Janke στα ντραμς. Πρόσφατα ηχογραφήσαμε έναν δίσκο που κυκλοφόρησε στη γερμανική εταιρεία Enja Records και σύντομα η ίδια εταιρεία θα κυκλοφορήσει έναν άλλο. Όπως είπα, έχει να κάνει με το πώς είναι το κάθε project. Ο νέος δίσκος είναι κάπως διαφορετικός από τους προηγούμενούς μου, οπότε όταν έρθει η ώρα να τον παρουσιάσουμε, θα γίνει με το αντίστοιχο γκρουπ.

«Το ‘93 απέκτησα τα πρώτα δικά μου CD, ή δανειζόμουν και τα έγραφα σε κασέτες. Τότε στη Ζάκυνθο δεν υπήρχε ενημερωμένο δισκοπωλείο».

– Εσύ γενικά πώς έμπλεξες με την τζαζ;

Έγινε πολλά χρόνια πριν. Πρώτα ασχολήθηκα με την κλασική μουσική και πριν από αυτό με την παραδοσιακή μουσική της Ζακύνθου, με την οποία μεγάλωσα κιόλας. Κάποια στιγμή αργότερα, γύρω στα 13-14, άρχισα να μπαίνω σιγά-σιγά στην τζαζ, ακούγοντας μουσική που μου έδινε η δασκάλα του πιάνου. Γνώρισα έτσι έναν κόσμο που μου επέτρεπε να εκφράζομαι πολύ πιο ελεύθερα, χωρίς το formality της κλασικής μουσικής – όπως το είχα μάθει τουλάχιστον εγώ. Στην πραγματικότητα το formality είναι λάθος τρόπος εκμάθησης της κλασικής μουσικής. Για μένα αυτό ήταν η τζαζ από την αρχή: ένας απελευθερωμένος μουσικός κόσμος.

«Tα πρώτα τζαζ ακούσματά μου ήταν ο Chick Corea και η Electric Band του. Ένα χαρακτηριστικό 80’s άκουσμα».

– Ποια πορεία περίπου ακολούθησες στην τζαζ, τι πρωτογνώρισες, ξεκίνησες π.χ. με κλασική τζαζ, Big Band ή είχες άλλη διαδρομή;

 Άρχισα να ακούω τον Chick Corea και την Electric Band του, ένα χαρακτηριστικό 80’s άκουσμα. Παράλληλα ανακάλυπτα το πρώτο και δεύτερο κουιντέτο του Miles Davis, την 50’s hard bop, τους John Coltrane, Charlie Parker, Dexter Gordon, Wayne Shorter. Αργότερα άρχισα να ακούω πιο σύγχρονους μουσικούς, όπως τα γκρουπ Weather Report, Tribal Tech, το εφηβικό μου είδωλο τον Jaco Pastorius κ.α. Αυτοί ήταν μερικοί από τους μουσικούς μου ήρωες.

«Η μουσική της Ζακύνθου έχει χαρακτήρα λυρικό, που ιστορικά προέρχεται μάλλον από την βενετοκρατία και από τον δυτικό πολιτισμό».

– Θυμάσαι την πρώτη σου κασέτα; Φαντάζομαι ήταν κασέτες τότε.

Ναι ήταν, καθώς και CD. Το ‘93 απέκτησα τα πρώτα δικά μου CD, ή δανειζόμουν και τα έγραφα σε κασέτες. Τα πιο πολλά ήταν μάλλον δανεικά, γιατί τότε στη Ζάκυνθο δεν υπήρχε κάποιο πολύ ενημερωμένο δισκοπωλείο, οπότε όταν κάποιος γνωστός είχε ένα album που μου άρεσε τού το ζήταγα, το έγραφα και έλιωνα την κασέτα. Συχνά προσπαθούσα να μάθω τη μουσική που άκουγα μόνος μου. Καθόμουν στο πιάνο και μάθαινα τα κομμάτια με το αυτί. Ήταν πολύ ωραία και προσωπική απασχόληση.

Η δημιουργικότητα έχει πολλές εκφάνσεις. Το Bombay Sapphire τις προσυπογράφει με τον καλύτερο τρόπο.

– Το γεγονός ότι είσαι από τη Ζάκυνθο έπαιξε κάποιο ρόλο; Ρωτάω γιατί το νησί έχει μία ιδιαίτερη μουσική παράδοση, ιδίως με το λυρικό τραγούδι.

Έχει χαρακτήρα όπως είπες και εσύ “λυρικό”, που ιστορικά προέρχεται μάλλον από την βενετοκρατία και από τον δυτικό πολιτισμό. Από το μπελκάντο και το ιταλικό στυλ, και είναι διαφορετικό από την υπόλοιπη Ελλάδα, όπου συναντάμε επιρροές οθωμανικές-αραβικές και βαλκανικές. Στη Ζάκυνθο αυτοί οι ήχοι δεν είχαν τόση διάδοση όσο το λυρικό τραγούδι, με αποτέλεσμα να έρθω αναπόφευκτα σε επαφή με αυτό.

– Ήσουν δηλαδή από νωρίς προσανατολισμένος στη… Δύση.

Μια από τις πρώτες μουσικές μου εμπειρίες ήταν η μαθητική χορωδία και μαντολινάτα της  Ζακύνθου. Ήταν κάτι αξέχαστο. Όταν πρωτοπήγα έπαθα την πλάκα της ζωής μου με τα παιδιά που τραγουδούσαν τόσο καλοκουρδισμένα και συντονισμένα. Ήταν κάτι εξαιρετικό που δεν είχα ξαναζήσει οπότε αυτή η εμπειρία σίγουρα με σημάδεψε.

«Συχνά προσπαθούσα να μάθω τη μουσική που άκουγα μόνος μου. Καθόμουν στο πιάνο και μάθαινα τα κομμάτια με το αυτί».

– Είχες κάποια οικογενειακή σχέση με τη μουσική;

 Όχι, οι γονείς μου δεν είναι επαγγελματίες μουσικοί. Τους αρέσει βέβαια πολύ η μουσική, είναι καλλίφωνοι, τραγουδούν, αλλά δεν έχουν επαγγελματική σχέση.

«Στην Ελλάδα -και παντού- η τζαζ δεν είναι ένα mainstream είδος μουσικής».

– Γενικά πιστεύεις ότι η τζαζ είναι γνωστή στην Ελλάδα;

Είναι. Ή μάλλον, γίνεται όλο και πιο γνωστή. Όσο μπορεί βέβαια να είναι ένα στυλ που δεν είναι mainstream. Στην Ελλάδα και παντού η τζαζ δεν είναι ένα mainstream είδος μουσικής. Υπάρχουν πιο mainstream παρακλάδια της, καθώς και mainstream μουσικές που έχουν επηρεαστεί από αυτήν, αλλά είναι από τη δημιουργία της ένα είδος που δεν ακούει ο πολύς κόσμος. Δηλαδή οι μεγάλες της στιγμές ήταν πιστεύω τα 50’s και 60’s, τότε που ο Miles Davis μεσουρανούσε. Μετά από αυτό ζούμε λίγο με την ανάμνηση.

– Η Ελλάδα λοιπόν δεν αποτελεί κάποια ιδιαίτερη περίπτωση σε σχέση με άλλες χώρες;

Η αλήθεια είναι ότι η τζαζ γίνεται γνωστή κυρίως μέσα από τα φεστιβάλ και στην Ελλάδα δεν υπάρχουν τόσα φεστιβάλ, όσα υπάρχουν στη Δανία, στη Γερμανία, στις Βόρειες χώρες ή ακόμα και στην Ιταλία και στην Ισπανία. Είναι και οικονομικό το θέμα – αν όχι κυρίως οικονομικό. Αλλά πιστεύω ότι στην χώρα μας μεγεθύνεται και ο αριθμός και η ποιότητα της παραγωγής της μουσικής, της ελληνικής τζαζ αν θέλετε, οπότε και τα ακροατήρια μεγεθύνονται αναπόφευκτα. Δηλαδή όσο καλύτερο είναι το προϊόν, όσο καλύτερη είναι η προσφορά, τόσο το ακροατήριο ανταποκρίνεται. Υπάρχει μια ανοδική πορεία, θέλω να πιστεύω.

«Μια από τις πρώτες μουσικές μου εμπειρίες ήταν η μαθητική χορωδία και μαντολινάτα της  Ζακύνθου. Ήταν κάτι αξέχαστο».

– Θα μπορούσαμε να πούμε με δυο λόγια τι είναι η τζαζ;

Είναι ελευθερία έκφρασης με μουσικούς όρους. Είναι ένα είδος ποίησης, αν θέλετε, που κυρίως βασίζεται στον “προφορικό” λόγο και όχι στη γραμμένη παρτιτούρα. Η καρδιά της είναι ο αυτοσχεδιασμός Όταν ο εκτελεστής εκφράζεται και εκφράζει τη στιγμή στην οποία δημιουργεί. Αυτή είναι η τζαζ για μένα: μία μουσική γλώσσα που βασίζεται στην ελευθερία του αυτοσχεδιασμού. Αλλά είναι και πάρα πολλά άλλα πράγματα.

«Η τζαζ είναι ένα είδος ποίησης που κυρίως βασίζεται στον προφορικό λόγο».

– Πώς διάλεξες το κοντραμπάσο; Πήγες σε αυτό επειδή παίζεις τζαζ ή διάλεξες την τζαζ επειδή το όργανο αυτό έχει τόσο σημαντικό ρόλο;

Όχι, ήδη ήμουνα στη τζαζ και το κοντραμπάσο ήρθε λίγο αργότερα. Προηγουμένως έπαιζα ηλεκτρικό μπάσο, όταν έκανα τα πρώτα μου βήματα στη σκηνή, και βέβαια προηγουμένως έπαιζα πιάνο και κιθάρα.

«Μου αρέσει πολύ να συνδυάζω στοιχεία από μουσικές και ήχους που γνωρίζω και αγαπώ».

– Είναι μία πορεία κάπως ιδιαίτερη.

Πολύς κόσμος ακολουθεί αντίστοιχες πορείες για να φτάσει στο κοντραμπάσο. Είναι πολύ μεγάλο όργανο, οπότε δεν μπορεί να είναι το πρώτο που μαθαίνει κάποιος. Στα 5-6 που κάποιος μελλοντικός κοντραμπασίστας ασχολείται με κάποιο όργανο, σίγουρα δεν μπορεί να παίξει κοντραμπάσο. Συνήθως το όργανο αυτό έρχεται λίγο αργότερα στις ζωές μας, όταν κάποιος είναι αρκετά μεγάλος για να μπορεί να το κουμαντάρει. Οπότε πολύς κόσμος ξεκινάει κάνοντας πιάνο ή κιθάρα και κάποια στιγμή, συνήθως στην εφηβεία, μπορεί να γίνει η στροφή.

– Ποιο είναι το είδος που ασχολείσαι και σε ενδιαφέρει αυτή τη στιγμή; Η τζαζ έχει πολλά παρακλάδια. Ποιο είναι αυτό που σε ενδιαφέρει περισσότερο; Αυτό στο οποίο ανήκεις και εκφράζεσαι;

Μου αρέσει πολύ να συνδυάζω στοιχεία από μουσικές και ήχους που γνωρίζω και αγαπώ, χωρίς να σκέφτομαι σε πρώτη φάση πως ετερόκλητα στοιχεία μπορούν να συμβιώσουν μουσικά. Σίγουρα στοιχεία της ελληνικής μουσικής μπαίνουν συχνά σε αυτόν το διάλογο, καθώς και μουσικές από άλλες γεωγραφίες, κουλτούρες και εποχές.

«Η ελληνική παραδοσιακή μουσική είναι τα δικά μας blues».

– Η ελληνική παράμετρος του ήχου σου ποια είναι;

Είναι οι ήχοι, τα ακούσματα από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Επίσης διάφοροι ενδιαφέροντες ρυθμοί, αλλά κυρίως ένα γενικό vibe της ελληνικής μουσικής, όπως το νιώθω εγώ τουλάχιστον. Μία ιδιαίτερη αισθαντικότητα, την οποία έχει η κουλτούρα μας σε μεγάλο βαθμό. Αυτή η γλυκιά μελαγχολία.

«Το εφηβικό μου είδωλο ήταν ο Jaco Pastorius».

– Αναφέρεσαι πιο πολύ στο ελληνικό τραγούδι, την παραδοσιακή μουσική, τους χορούς;

Σε όλα. Νομίζω σε όλα το βρίσκεις αυτό. Είναι το ελληνικό blues, αν μπορώ να το πω έτσι. Μία στεναχώρια μέσα στην οποία όμως όλοι βρίσκουμε κάπως ένα comfort. Στον αντίποδα αυτού του μουσικού κόσμου βρήκα την τζαζ, που βλέπει για μένα, συνεχώς μπροστά. Είναι ένα είδος πιο cutting edge, αν θέλετε. Αυτός ο διάλογος είναι πολύ ενδιαφέρων και προσπαθώ να τον εξερευνήσω με το νέο μου album.

– Στην πανδημία πού είχες βρεθεί;

Στην Αθήνα πιο πολύ. Έκανα κάποια σποραδικά ταξίδια στην Ευρώπη κυρίως. Ευτυχώς δηλαδή που ήμουν στην Ελλάδα, γιατί εδώ ήταν πιο ανθρώπινα τα πράγματα. Οι πληροφορίες που μου έρχονταν από τη Νέα Υόρκη ήταν πολύ δυσοίωνες. Και η ακρίβεια βέβαια ακραία ως συνήθως. Στην Αθήνα τα πράγματα ήταν κάπως πιο φυσιολογικά. Όσο μπορούσαν να είναι…

«Το κοντραμπάσο είναι πολύ μεγάλο όργανο, οπότε δεν μπορεί να είναι το πρώτο που μαθαίνει κάποιος».

– Κάνε μου ένα γενικό σχόλιο για τη μουσική ζωή μετά την πανδημία.

Έχει ανοίξει κάπως το πράγμα. Στο μεταξύ μεταλλάχθηκε πολύ η πραγματικότητα της μουσικής βιομηχανίας και κυρίως η πλευρά του touring. Kάποια φεστιβάλ και venues έχουν υποκύψει, δεν άντεξαν, οπότε οι μουσικοί και μουσικές σκηνές προσπαθούν να βρουν τα πατήματά τους. Θέλω να είμαι αισιόδοξος. Θεωρώ πως θα βελτιωθούν σύντομα τα πράγματα και ήδη έχουν βελτιωθεί.

«Μου αρέσει να ακούω ινδική μουσική, κουβανέζικη, βραζιλιάνικη, αφρικάνικη, flamenco».

– Ωραία λοιπόν. Κατάλαβα από αυτά που μου είπες ότι ακούς και άλλη μουσική από αυτήν παίζεις.

Κυρίως ακούω άλλη μουσική από αυτή που παίζω.

– Όχι επειδή η δική σου δεν ακούγεται (γέλια).

Ελπίζω να ακούγεται, απλά μου αρέσει να ακούω πολλά πράγματα. Ινδική μουσική, κουβανέζικη, βραζιλιάνικη, αφρικάνικη, flamenco…

– Γενικά μορφές έθνικ.

Ναι, αρκετά. Προσπαθώ να είμαι ανοιχτός και ενήμερος σε πολλά ακούσματα.

– Φαντάζομαι αυτά τα ακούσματα σε εμπνέουν όταν κάνεις μουσική.

Προφανώς.

«Κυρίως ακούω άλλη μουσική από αυτή που παίζω».

«Eτοιμάζω καινούργιο δίσκο που θα είναι ένας διάλογος μεταξύ παραδοσιακής μουσικής και τζαζ».

Τι είναι αυτό που σε εμπνέει γενικά στη δημιουργία σου;

Η ζωή! Η καθημερινότητα. Αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Τα ωραία και τα άσχημα. Ξέρεις όλα αυτά κάπως φιλτράρονται και μετατρέπονται σε ήχο.

– Για να κλείσουμε, πες μας τα σχέδιά σου για τη σεζόν που ξεκινάει.

Ένας καινούργιος δίσκος καταρχήν, που έχει να κάνει ακριβώς με αυτόν τον διάλογο για τον οποίον έλεγα πριν, μεταξύ παραδοσιακής μουσικής και τζαζ, στον οποίο συμμετέχουν εκλεκτοί μουσικοί από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο. Επίσης συνεχίζω το touring με το δικό μου group και διάφορα άλλα στα οποία συμμετέχω. Τέλος πρόσφατα δημιούργησα ένα label, την ΠΚmusic, με το οποίο εκδίδεται μουσική καλλιτεχνών που εκτιμώ και θέλω να υποστηρίξω την δουλειά τους.

 

Διαβάστε ακόμα: Φοίβος Οικονομίδης. «Θέλω να πειραματιστώ και να βρω νέους τρόπους να πω πράγματα».

 

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top