Eνα σπάνιο λεύκωμα: έτσι ήταν η Αθήνα του ’60

Το κέντρο της Αθήνας όπως ήταν κάποτε και οι τότε διαφημίσεις του δρόμου.

Mπορεί να φαντάζει, πλέον, μακρινή εποχή και να μας φέρνει στο νου κάτι από τις διηγήσεις των παλαιότερων ή να την βλέπουμε ανάγλυφα από τις παλιές ελληνικές ταινίες, ωστόσο, η Αθήνα της δεκαετίας του ’60 υπήρξε και σαφώς δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή, πολύβουη μεγαλούπολη.

Αυτή την εποχή της αθωότητας, όπως έχει μείνει να λέγεται, μάς μεταφέρει με το λεύκωμά της η φωτογράφος Κατερίνα Ζωιτοπούλου-Μαυροκεφαλίδου.  Ένα βιβλίο ντοκιμαντέρ για την πόλη, τους ανθρώπους της και την καθημερινότητά τους. Τότε που ο χρόνος κυλούσε κάπως πιο αργά κι έτρεχε μόνο σε «κουρδισμένα» ρολόγια.

Στην πραγματικότητα είναι σαν να βλέπεις μια ολόκληρη εποχή σε «στοπ καρέ» με τα στιγμιότυπα να είναι σε ασπρόμαυρο φόντο. Οι φωτογραφίες είναι τραβηγμένες σε εμβληματικά σημεία της πόλης όπως: Ακρόπολη, Ιερός Βράχος, Πλάκα, Μοναστηράκι, Σύνταγμα, Βαρβάκειος, Πλατεία Ταχυδρομείου, Ομόνοια και Ζάππειο.

Μια βόλτα στην Ακρόπολη και κάπου εκεί τριγύρω και ο παγοπώλης.

Φυσικά τίποτα από όλα αυτά δεν έχουν σχέση με τη σημερινή όψη της πρωτεύουσα, αλλά ποιος μπορεί να ξέρει πότε ήταν καλύτερα; Τότε που παρά την αθωότητα υπήρχε φτώχεια και μια ταραγμένη πολιτικά κατάσταση ή τώρα με την πανδημία; Σίγουρα εκείνη η Αθήνα είχε εντελώς άλλη όψη με χαμόσπιτα, σκόνη, ζέστη και  χώμα στο δρόμο.

Ο παγοπώλης υπήρχε ακόμη και μοίρασε τον πάγο κατευθείαν από το ψυγείο. Οι περαστικοί έκαναν μια αναγκαία στάση να διαβάσουν με ζέση τα φύλλα των εφημερίδων, οι γυναίκες περπατούσαν στο δρόμο φορώντας φορέματα λίγο πιο κάτω από το γόνατο, ενώ τα πιτσιρίκια έπαιζαν το γνωστό για την εποχή παιχνίδι «σαμπρέλα».

Το καλοκαίρι του 1966 η Κατερίνα Ζωιτοπούλου επιστρέφει στην Αθήνα από το Βερολίνο, έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές της επάνω στη φωτογραφία. Ανεβαίνει στην Ακρόπολη με μία φωτογραφική μηχανή στο χέρι και η περιπλάνησή της στην πόλη ξεκινάει. Πρόσωπα, κτήρια κι ένα μεγάλο ζουμ σε μία πόλη που αλλάζει κάθε μέρα.

Χαμόσπιτα στην καρδιά της Αθήνας και ο κλασικός ιχθυοπώλης.

Χωρίς να το υποψιάζεται η πολύ νέα τότε φωτογράφος – έχει καταφέρει να αποτυπώσει το πρόσωπο και την ταυτότητα μιας πόλης που κάθε μέρα αλλάζει. Μία συλλογή πολύτιμη που τελικά αποφάσισε να κάνει γνωστή με αυτό το ιδιαίτερο λεύκωμα.

Ολες οι φωτογραφίες συνοδεύονται από λεζάντες που υπογράφει ο Νίκος Δεληβοριάς. Ο ίδιος γράφει χαρακτηριστικά στον πρόλογο του άλμπουμ: «Σίγουρα τα πρόσωπα των σημερινών Αθηναίων δε μοιάζουν μ’ εκείνα που βλέπουμε στις φωτογραφίες της Κατερίνας. Το κέντρο δεν είναι κατοικημένο όπως τότε. Και η πόλη σήμερα έχει άλλη όψη.

Η φτώχεια δεν έλειπε.

Ο κόσμος δεν κατεβαίνει πια από τις γειτονιές στην αγορά για να ψωνίσει. Κι όμως, όποια ώρα και να περάσεις από την οδό Αθηνάς, θα την βρεις γεμάτη. Το ίδιο και από την Αιόλου και από το Μοναστηράκι. Κι οι τουρίστες θα κατεβαίνουν πάντα από την Ακρόπολη, θα διασχίζουν την Πλάκα και θα καταλήγουν στα ίδια μέρη απ΄οπου πέρασε η φωτογράφος το μακρινό 66».

Σήμερα, κάποιες από τις φωτογραφίες βρίσκονται στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. To βιβλίο (μπορείτε να το αποκτήσετε μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τον εκδότη) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Xρήστος Μαρίνης-εκδ Παρασκήνιο [email protected]).

Διαβάστε ακόμα: «Στο βάθος του αιώνα» – ένα ονειρεμένο ταξίδι στην παλιά Αθήνα.

TAGS :
Αθήνα Νίκος Βατόπουλος φωτογραφία

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook