Ράντυ Πάους: «Ο κυβερνήτης Κερκ και η ηγετική ικανότητα»

«Ποιο ήταν το χάρισμα του Κερκ; Γιατί τον επέλεξαν να επιβιβαστεί στο Εντερπράιζ και να το κυβερνήσει; Η απάντηση: Υπάρχει ένα χάρισμα που λέγεται ‘‘ηγετική ικανότητα’’. Ο Κερκ ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι διέθετε σπουδαιότερες ικανότητες από τους υφισταμένους του. Αναγνώριζε ότι ήξεραν πολύ καλά τι έκαναν, ο καθένας στον τομέα του. Αλλά εκείνος έβαζε το όραμα, έδινε τον τόνο. Ήταν υπεύθυνος για το ηθικό» (Photo by CBS via Getty Images).

Όπως πάρα πολλά σπασικλάκια που γεννήθηκαν στην Αμερική το 1960, πέρασα μεγάλο μέρος της παιδικής μου ηλικίας με το όνειρο να γίνω ο κυβερνήτης Τζέιμς Κερκ, διοικητής του διαστημόπλοιου Εντερπράιζ. Δεν έβλεπα τον εαυτό μου ως κυβερνήτη Πάους. Φανταζόμουν έναν κόσμο στον οποίο θα είχα την ευκαιρία να είμαι ο κυβερνήτης Κερκ.

Για φιλόδοξα αγόρια με επιστημονική κλίση δε θα μπορούσε να υπάρχει πιο σημαντικό πρόσωπο από τον Τζέιμς Κερκ του Σταρ Τρεκ. Στην πραγματικότητα, πιστεύω σοβαρά ότι έγινα καλύτερος καθηγητής και συνάδελφος –ίσως ακόμα και καλύτερος σύζυγος– βλέποντας τον Κερκ να κυβερνά το Εντερπράιζ.

Σκεφτείτε το. Αν έχετε δει την τηλεοπτική σειρά, θα ξέρετε ότι ο Κερκ δεν ήταν ο πιο έξυπνος άντρας στο σκάφος. Ο Μίστερ Σποκ, ο πρώτος αξιωματικός, ήταν η πάντα λογική διάνοια στο διαστημόπλοιο. Ο δόκτωρ Μακ Κόι διέθετε όλες τις ιατρικές γνώσεις που θα έχει κατακτήσει η ανθρωπότητα το 2260. Ο Σκόττυ ήταν ο αρχιμηχανικός, ο οποίος διέθετε την απαραίτητη τεχνογνωσία για τη λειτουργία του σκάφους ακόμα κι όταν δεχόταν επίθεση από εξωγήινους.

Τότε, ποιο ήταν το χάρισμα του Κερκ; Γιατί τον επέλεξαν να επιβιβαστεί στο Εντερπράιζ και να το κυβερνήσει; Η απάντηση: Υπάρχει ένα χάρισμα που λέγεται «ηγετική ικανότητα».

«Πέρασα μεγάλο μέρος της παιδικής μου ηλικίας με το όνειρο να γίνω ο κυβερνήτης Τζέιμς Κερκ, διοικητής του διαστημόπλοιου Εντερπράιζ», εξομολογείται ο Ράντυ Πάους.

Έμαθα πολλά βλέποντας αυτόν τον τύπο σε δράση. Ήταν το υπόδειγμα του δυναμικού διοικητή, κάποιος που ήξερε πώς να διατάζει, είχε το απαραίτητο πάθος για να εμπνέει και έδειχνε ωραίος με τα ρούχα της δουλειάς του. Ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι διέθετε σπουδαιότερες ικανότητες από τους υφισταμένους του. Αναγνώριζε ότι ήξεραν πολύ καλά τι έκαναν, ο καθένας στον τομέα του. Αλλά εκείνος έβαζε το όραμα, έδινε τον τόνο. Ήταν υπεύθυνος για το ηθικό. Επιπλέον, ο Κερκ είχε τη ρομαντική ικανότητα να ξεμυαλίζει τις γυναίκες σε κάθε γαλαξία που επισκεπτόταν. Φανταστείτε εμένα στο σπίτι να βλέπω τηλεόραση, ένα δεκάχρονο παιδί με γυαλιά. Κάθε φορά που ο Κερκ εμφανιζόταν στην οθόνη, στα μάτια μου φάνταζε σαν Έλληνας θεός.

 Και είχε τα πιο τέλεια μαραφέτια! Όταν ήμουν παιδί, έβρισκα συναρπαστικό το ότι μπορούσε να βρίσκεται σε κάποιον πλανήτη έχοντας εκείνο το πράγμα –αυτή τη συσκευή επικοινωνίας του Σταρ Τρεκ– που του επέτρεπε να μιλάει σε ανθρώπους οι οποίοι βρίσκονταν στο σκάφος. Τώρα κυκλοφορώ με ένα τέτοιο στην τσέπη μου. Ποιος θυμάται άραγε ότι ο Κερκ ήταν ο πρώτος που μας παρουσίασε τα κινητά τηλέφωνα;

Λίγα χρόνια πριν δέχτηκα ένα τηλεφώνημα (στη συσκευή επικοινωνίας μου) από ένα συγγραφέα από το Πίττσμπεργκ ονόματι Τσιπ Γουόλτερ. Αυτός συνέγραψε ένα βιβλίο μαζί με τον Γουίλλιαμ Σάτνερ (το γνωστό μας Κερκ) σχετικά με το πώς οι επιστημονικές ανακαλύψεις που πρωτοπαρουσιάστηκαν στο Σταρ Τρεκ προμήνυαν τις σημερινές τεχνολογικές εξελίξεις. Ο κυβερνήτης Κερκ ήθελε να επισκεφτεί το εργαστήριο εικονικής πραγματικότητας στο Κάρνεγκι Μέλλον.

Εντάξει, το παιδικό μου όνειρο ήταν να γίνω ο Κερκ. Ωστόσο θεώρησα ότι το όνειρό μου εκπληρώθηκε όταν εμφανίστηκε ο Σάτνερ. Είναι φοβερό να συναντάς το ίνδαλμα της παιδικής σου ηλικίας, αλλά είναι σχεδόν απερίγραπτα πιο φοβερό όταν εκείνο έρχεται να δει τα καταπληκτικά πράγματα που κάνεις στο εργαστήριό σου.

«Εντάξει, το παιδικό μου όνειρο ήταν να γίνω ο Κερκ. Ωστόσο θεώρησα ότι το όνειρό μου εκπληρώθηκε όταν εμφανίστηκε ο Σάτνερ».

Οι φοιτητές μου κι εγώ δουλέψαμε ένα ολόκληρο εικοσιτετράωρο για να κατασκευάσουμε έναν κόσμο εικονικής πραγματικότητας που θύμιζε τη γέφυρα του Εντερπράιζ. Όταν έφτασε ο Σάτνερ, του φορέσαμε την ογκώδη «συσκευή κεφαλής». Είχε μια οθόνη στο εσωτερικό και, καθώς γύριζε το κεφάλι του, μπορούσε να βυθιστεί σε τρισδιάστατες εικόνες του παλιού του σκάφους. «Ποπό, έχετε ακόμα και τις πόρτες για τους στροβιλοανελκυστήρες!» σχολίασε. Είχαμε άλλη μια έκπληξη για εκείνον: σειρήνες κόκκινου συναγερμού. Χωρίς να χάσει λεπτό, γρύλισε: «Δεχόμαστε επίθεση!».

Ο Σάτνερ έμεινε τρεις ώρες και έκανε δεκάδες ερωτήσεις. Ένας συνάδελφος αργότερα μου είπε: «Όλο ρώταγε και ξαναρώταγε. Δε φαίνεται να το πιάνει».

Αλλά εγώ εντυπωσιάστηκα τρομερά. Ο Κερκ –εννοώ, ο Σάτνερ– ήταν το απόλυτο παράδειγμα του ανθρώπου που γνώριζε τι δε γνώριζε, ήταν απολύτως πρόθυμος να το παραδεχτεί και δεν ήθελε να φύγει μέχρι να καταλάβει. Αυτό για μένα είναι ηρωικό. Εύχομαι κάθε μεταπτυχιακός φοιτητής να είχε αυτή τη συμπεριφορά.

«Όταν ο Στάνερ έμαθε τη διάγνωσή μου για καρκίνο στο πάγκρεας, μου έστειλε μια φωτογραφία του ως Κερκ. Πάνω της είχε γράψει: ‘‘Δεν πιστεύω στο σενάριο που δεν αφήνει περιθώρια επιτυχίας’’». (Η φωτογραφία του Γουίλλιαμ Σάτνερ με την αφιέρωση περιλαμβάνεται στο σχετικό κείμενο του βιβλίου «Η τελευταία διάλεξη» του Ράντυ Πάους).

Κατά τη διάρκεια της θεραπείας μου, όταν μου ανακοίνωσαν ότι μόνο το 4% των ασθενών με καρκίνο στο πάγκρεας ζουν για πέντε χρόνια, μου ήρθε στο μυαλό μια ατάκα από την ταινία Σταρ Τρεκ: Η οργή του Καν: Στην ταινία οι δόκιμοι του αστρικού στόλου βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα εκπαιδευτικό σενάριο προσομοίωσης όπου, ό,τι κι αν κάνουν, όλο το πλήρωμα σκοτώνεται. Η ταινία εξηγεί ότι, όταν ο Κερκ ήταν δόκιμος, επαναπρογραμμάτισε την προσομοίωση επειδή «δεν πίστευε στο σενάριο που δεν αφήνει περιθώρια επιτυχίας».

Στο πέρασμα των χρόνων κάποιοι από τους πιο διανοούμενους συναδέλφους μου στο πανεπιστήμιο περιφρόνησαν το κόλλημά μου με το Σταρ Τρεκ. Εμένα όμως ούτε στιγμή δεν έπαψε να μου φαίνεται χρήσιμο.

Όταν ο Στάνερ έμαθε τη διάγνωσή μου, μου έστειλε μια φωτογραφία του ως Κερκ. Πάνω της είχε γράψει: «Δεν πιστεύω στο σενάριο που δεν αφήνει περιθώρια επιτυχίας».

// Από το βιβλίο του Ράντυ Πάους (σε συνεργασία με τον Τζέφφρυ Ζάζλοου) «Η τελευταία διάλεξη» (το κείμενο με τίτλο «Η ηγετική ικανότητα», σελ. 70-74). Μετάφραση: Ηλιοφώτιστη Παπαστεφάνου. Εκδόσεις Πατάκη, 2009.

Διαβάστε ακόμα: Ράντυ Πάους – «Όνειρα για τα παιδιά μου».

TAGS :
Star Trek βιβλίο

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook