Οι Tοp 5 «αριστερές» πολιτικές ταινίες των τελευταίων ετών

3. Κυρίαρχος του Κόσμου (Der Banker: Master Of the Universe, 2014)

Σκηνοθεσία: Μαρκ Μπαντάουερ.

What’s up, doc? Ο Ράινερ Φος, πρώην ανώτατο στέλεχος επενδυτικής τράπεζας, αφηγείται, στα εγκαταλειμμένα γραφεία μιας τράπεζας στη Φρανκφούρτη, την πορεία του στο μηχανισμό: ανακαλεί στη μνήμη του την άνοδό του στα χρυσά χρόνια της δεκαετίας του ’90, αναλύει τους μηχανισμούς, τους τρόπους και τα μέσα της εξουσίας των αγορών, σκιαγραφεί τη νοοτροπία, αναλύει την ψυχολογία όσων δουλεύουν σε αυτές. Κατά κύριο λόγο, όμως, ο Φος εκθέτει το πώς η αγορά αναδείχτηκε σε εξω-ιστορικό υποκείμενο, από το οποίο ωστόσο εκπηγάζει η ιστορία των δικών μας ημερών.

Η εξομολόγηση ενός ενοχικού Λουθηρανού: Δεν είναι όσα λέει ο Φος για την εμφανή παθογένεια ενός υπό κατάρρευση οικονομικού μοντέλου, είναι οι σιωπές του που είναι πολύ περισσότερο εύγλωττες από τη «φλυαρία» του. Οι σιωπές που φέρνουν στην επιφάνεια τις αδήριτες ενοχές του –ο Λουθηρανισμός υπήρξε ο θεμέλιος λίθος της σύγχρονης φάσης ανάπτυξης του καπιταλισμού και θα γίνει και η ταφόπλακά της–, τις υπαρξιακές του αβεβαιότητες που κρύβονται πίσω από τις στατιστικές βεβαιότητές του και τις αγωνίες του για τη μεγαλοπρεπή κενότητα του θαύματος που συνέθεσαν τα golden boys. Ο λόγος του Φος είναι συνταρακτικά αφυδατωμένος, συναισθηματικά ξηρός, αλλά αφοπλιστικά επεξηγηματικός. Και, καθώς το αποκαμωμένο golden boy ξερνά με ξέπνοο τρόπο τα πανθομολογούμενα «αμαρτήματα» του καπιταλισμού, το μοντάζ του Μπαντάουερ εναλλάσσει πλάνα από τους άδειους χώρους του κτιρίου με άλλα από κατάφωτους ουρανοξύστες, κλείνοντας το μάτι στο θεατή και λέγοντάς του: «Μη σε θαμπώνει το εξωτερικό περίβλημα, καθώς ο καπιταλισμός ήδη βρίσκεται σε προϊούσα σήψη».

Ένας λόγος για την κρίση: «…Όπως έδειξε ο Μαρξ, η βαθύτερη αιτία των κρίσεων στον καπιταλισμό, βρίσκεται στο χαρακτήρα των κεφαλαιοκρατικών σχέσεων και ειδικότερα στην αντίθεση ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής και στην ατομική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της. Ειδικότερα, με την ανάπτυξη του καταμερισμού της εργασίας στο πλαίσιο των καπιταλιστικών επιχειρήσεων, κάθε ατομική εργασία γίνεται ένας κρίκος στο σύνολο της κοινωνικής εργασίας και η ξεχωριστή παραγωγή γίνεται ένα τμήμα της συνολικής παραγωγής. Όμως, παρά τον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής, εξαιτίας της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής τα αποτελέσματά της τα ιδιοποιούνται οι ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής, οι καπιταλιστές, ενώ οι εργάτες παίρνουν μόνο τα αναγκαία μέσα ύπαρξης (στην καλύτερη περίπτωση την αξία της εργατικής τους δύναμης) με τη μορφή μισθού. Μοναδικός και απόλυτος σκοπός των καπιταλιστών είναι η παραγωγή και ιδιοποίηση υπεραξίας και σε συνέχεια κέρδους, που έχει ως πηγή την απλήρωτη εργασία των μισθωτών εργατών. Από τη βασική αντίθεση του καπιταλισμού, προκύπτουν μια σειρά παράγωγες αντιθέσεις, οι οποίες αποτελούν μορφές εκδήλωσης της βασικής και οι οποίες οδηγούν την καπιταλιστική οικονομία σε κρίσεις υπερπαραγωγής. Ειδικότερα, μια από τις κυριότερες μορφές εκδήλωσης της βασικής αντίθεσης, είναι η αντίθεση μεταξύ «παραγωγής και κατανάλωσης». Επειδή ο σκοπός της καπιταλιστικής παραγωγής είναι η επίτευξη του μέγιστου κέρδους, υπάρχει τάση για απεριόριστη αύξηση της παραγωγής. Ωστόσο, η απορρόφησή της προσκρούει στα περιορισμένα όρια της αγοραστικής δύναμης των εργατών και των λαϊκών στρωμάτων. Όπως επισημαίνει ο Μαρξ, «όσο πιο πολύ αναπτύσσεται η παραγωγική δύναμη τόσο πιο πολύ η δύναμη αυτή έρχεται σε αντίθεση με τα στενά πλαίσια που καθορίζουν οι σχέσεις κατανάλωσης…». («Η Μαρξιστική Θεωρία για τις Οικονομικές Κρίσεις», Γιάννης Τόλιος)

Ο οδυρμός του golden boy:

Στην επόμενη σελίδα: Ο Υπουργός – Ένα από τα πιο άρτια πολιτικά φιλμ της τελευταίας πενταετίας.

1 2 3 4 5

TAGS :
5 cinema πολτική ταινία τοπ

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook