Η εστίαση του σκηνοθέτη Andrew Rossi, ωστόσο, είναι κυρίως η εσωτερική ζωή που ο Γουόρχωλ έκρυβε επίπονα (Φωτογραφία: Netflix.com).

Για μια περσόνα που ήταν bigger than life, όπως αυτή του Άντι Γουόρχολ, όσα κι αν ξέρουμε για τη ζωή του, που δεν είναι και λίγα, άλλα τόσα μένουν αθέατα, καίτοι έχουν περάσει δεκαετίες από τον θάνατό του. Ο Γουόρχολ ήταν πάντα το πιο φανερό-κρυφό μυστικό της σύγχρονης τέχνης. Πιθανότατα θα παραμείνει ένα τέτοιο άλυτο μυστήριο.

Εντούτοις, το νέο ντοκιμαντέρ έξι επεισοδίων σε παραγωγή του Ράιαν Μέρφι που προβάλλεται ήδη από το Netflix υπό τον τίτλο «The Andy Warhol Diaries», φιλοδοξεί να φωτίσει τις κρυφές πτυχές του ιδιωτικού του βίου. Το ενδιαφέρον με αυτό το ντοκιμαντέρ είναι ότι δεν αναλώνεται με τα γνωστά στοιχεία γύρω από τη ζωή του πολύπλαγκτου Άντι.

Η σχέση του καλλιτέχνη με την ομοφυλοφιλία του ήταν ένα θέμα που άγγιζε τις «κόκκινες» γραμμές του.

Σαφώς, μεταφερόμαστε στο Πίτσμπουργκ, όπου σχεδίασε πορτρέτα των συμμαθητών του σε μια προσπάθεια να σταματήσει τον εκφοβισμό τους. Σαφώς και θα δούμε την πρώιμη «αγάπη» του για τη σούπα ντομάτας του Campbell. Εκ των πραγμάτων, θα δούμε και την τελική του απόδραση στη Νέα Υόρκη το 1949, σε ηλικία 20 ετών. Εκεί, μετά τη μετάβαση από τη γραφιστική στην τέχνη, εγκαινιάζει το The Factory, το θρυλικό στούντιο του στην Union Square. Εκεί, άλλωστε, εξέθεσε τα πρώτα του κουτάκια σούπας το 1962 και, μέχρι το 1968, φτάνει να γίνει αστέρι της ποπ κουλτούρας.

Η εστίαση του σκηνοθέτη Andrew Rossi, ωστόσο, είναι κυρίως η εσωτερική ζωή που ο Γουόρχωλ έκρυβε επίπονα. Η σχέση του καλλιτέχνη με την ομοφυλοφιλία του ήταν ένα θέμα που άγγιζε τις «κόκκινες» γραμμές του. «Μεγάλωσα για να κατανοήσω τη σεξουαλικότητά μου ως αμφιφυλόφιλος άνδρας σε ένα πολύ ομοφοβικό περιβάλλον, και έτσι ήταν ηρωική φιγούρα, πάντα», λέει ο Rossi στον Guardian, «αλλά ποτέ δεν ήξερα τις λεπτομέρειες της ζωής του».

Κατά την ανάγνωση του πρωτότυπου Andy Warhol Diaries, των ομότιμων απομνημονευμάτων του καλλιτέχνη που δημοσιεύθηκε το 1989, αυτό που βρήκε «δεν ήταν απλώς ένα χειριστικό τέρας ή ένας χαρούμενος ανόητος, αλλά μάλλον μια ανθρωπιά που παίζει σε αυτές τις πολύ όμορφες και έντονες ρομαντικές σχέσεις».

Το ντοκιμαντέρ που προέκυψε ξετυλίγεται σε μορφή κολάζ από ευρήματα και αναδημιουργημένα πλάνα, βασισμένα κυρίως σε ημερολόγια που εκφράζουν τη μεγάλη αγάπη του Άντι για τρεις βασικούς πρωταγωνιστές: τον σχεδιαστή εσωτερικών χώρων Jed Johnson, με τον οποίο πέρασε 12 χρόνια, τον αντιπρόεδρο της Paramount Pictures, Jon Gould και τον ζωγράφο Jean-Michel Basquiat.

O Γουόρχωλ υπήρξε μια μοναχική φιγούρα (Φωτογραφία: Netflix.com).

Η ασφυκτική ομοφοβία που τον καταπίεζε στο Πίτσμπουργκ ήταν, επίσης, ζωντανή και όταν έφτασε στη Νέα Υόρκη.

Το Diaries δείχνει ότι η έλξη του Γουόρχωλ για τον Basquiat ήταν εν μέρει πατρική, εν μέρει σεξουαλική και εν μέρει ευκαιριακή. Η κυρίαρχη διάθεση είναι μια βαθιά μοναξιά, ως μια εκδοχή της φωνής του Γουόρχωλ. Ο ηθοποιός Bill Irwin διαβάζει αποσπάσματα από το ημερολόγιό του: «Όταν σκέφτομαι τις μέρες του γυμνασίου μου, το μόνο που θυμάμαι είναι οι μεγάλες βόλτες στο σχολείο. Δεν ήμουν πολύ κοντά με κανέναν, αν και υποθέτω ότι ήθελα να είμαι, γιατί όταν έβλεπα τα παιδιά να λένε το ένα στο άλλο τα προβλήματά τους, ένιωθα ότι με άφησαν έξω».

Όσον αφορά τις σχέσεις του, «Το γεγονός ότι ο Άντι μοιραζόταν ένα κρεβάτι με τον Jed είναι κάτι που δεν γνωρίζουν πολλοί άνθρωποι», σημειώνει ο Rossi. Η ασφυκτική ομοφοβία που τον καταπίεζε στο Πίτσμπουργκ ήταν, επίσης, ζωντανή και όταν έφτασε στη Νέα Υόρκη, όπου queer καλλιτέχνες όπως ο Robert Rauschenberg και ο Jasper Johns πρόβαλαν μια macho αύρα που δεν μπορούσε. «Νόμιζαν ότι ήταν πολύ τρελό», λέει ο γκαλερίστας Jeffrey Deitch στο πρώτο επεισόδιο, χρησιμοποιώντας την υποτιμητική αργκό εκείνης της εποχής. Ο Γουόρχολ ένιωσε μια αίσθηση αποξένωσης όχι μόνο στον κυρίως στρέιτ κόσμο της τέχνης, αλλά και στους queer χώρους: «Ήταν όλοι τύποι με γένια, πουκάμισα ξυλοκόπων και δερμάτινα παντελόνια». Sύμφωνα με την κριτικό Lucy Sante. «Είχε συνειδητοποιήσει ότι δεν ήταν ελκυστικός και αυτό τον βάραινε πολύ, πηγαίνοντας πίσω στην παιδική του ηλικία».

Στο «πίσω» μέρος του ντοκιμαντέρ του Ρόσι διαφαίνονται οι προσπάθειες του Γουόρχολ να περάσει, όχι ως στρέιτ άνδρας, αλλά όπως το θέτει ο καλλιτέχνης Γκλεν Λίγκον, «το σωστό είδος γκέι… ένας ωραίος καλλιτέχνης, αποδεκτός γκέι». Στην απέραντη φήμη του, ο Γουόρχολ είχε αντιμετωπίσει αμείλικτες αμφισβητήσεις για την προσωπική του ζωή, με αποτέλεσμα να απομακρυνθεί από τη σεξουαλικότητά του. Παρά την αχαλίνωτη ομοερωτική εικόνα σε όλη τη δουλειά του, κατάφερε να πείσει αρκετούς ανθρώπους ότι δεν σκεφτόταν καθόλου το σεξ.

«Ο τρόπος που παρουσίαζε τον εαυτό του ήταν ασεξουαλικός», αφηγείται ο Fab Five Freddy. «Θα άκουγες φήμες, αλλά κρατούσε δημόσια αυτή την πτυχή της ζωής του εκτός εικόνας». Ο καλλιτέχνης πέρασε τη ζωή του χτίζοντας μια λαμπερή περσόνα, «σχεδόν για να θωρακιστεί» από μια λιτανεία ροκανιστικών ανασφάλειων, λέει η επιμελήτρια Jessica Beck του Μουσείου Warhol.

Για να κατευνάσει τους αδιάκοπους φόβους του να γεράσει και να ξεφύγει από τη συνάφεια, ο Γουόρχολ περικυκλώθηκε από νεαρούς, όμορφους και ισχυρούς άντρες. Μετά τη δημιουργία του The Factory στη δεκαετία του 1960, έγινε φίλος με τον Keith Haring και τον Basquiat στις αρχές της δεκαετίας του ’80, όπως ακριβώς η μετεωρική άνοδος της καριέρας τους συνέπεσε με την παρακμή της.

Η επίδραση του Γουόρχωλ στη λαϊκή κουλτούρα είναι αναμφισβήτητη (Φωτογραφία: Netflix.com).

Από το 1976 έως το 1987, ο Γουόρχολ τηλεφωνούσε στον επί χρόνια φίλο του Πατ Χάκετ τις καθημερινές στις 9 π.μ., λέγοντας τις λεπτομέρειες της προηγούμενης ημέρας. Η πρόθεσή του ήταν κυρίως να καταγράψει τα έξοδά του για τους φορολογικούς ελεγκτές του, αλλά αυτό που προέκυψε ήταν ανεκτίμητες ματιές στο έντιμο, ιδιωτικό μυαλό του. Την ίδια στιγμή έβλεπε το κυνήγι μαγισσών όταν ξέσπασε το AIDS. Γράφει χαρακτηριστικά στο ημερολόγιό του: «Δεν θα εκπλαγώ αν άρχιζαν να βάζουν τους γκέι σε στρατόπεδα συγκέντρωσης».

Δύο χρόνια μετά το θάνατο του Warhol το 1987, ο Hackett δημοσίευσε αυτές τις σημειώσεις ως The Andy Warhol Diaries. Παρά την πρόσβαση του Rossi στις ενδόμυχες σκέψεις του Γουόρχωλ, παραμένουν μυστήρια όπου ο καλλιτέχνης βρίσκεται ή παραλείπει πληροφορίες για διάφορους λόγους.

Ο Γουόρχωλ έδωσε στους ανθρώπους την άδεια να γίνουν μια άλλη εκδοχή του εαυτού τους.

Ο Γκουλντ, για παράδειγμα, είχε απαγορεύσει στον Γουόρχολ να αναφερθεί σε αυτόν στο ημερολόγιό του και επέμενε στους φίλους και την οικογένειά του ότι είχαν μη σεξουαλική σχέση. Συμπληρώνοντας τα κενά, αναπόδραστα το ντοκιμαντέρ οδηγείται σε εικασίες ή και αντικρουόμενες ιδέες για το πόσο βαθιά μπορούν να διαβαστούν τα queer θέματα στο τελευταίο μέρος της δουλειάς του ή εάν ο Γουόρχωλ είναι ένα κατάλληλο gay-icon. «Δεν ήταν ο ομοφυλόφιλος των διαδηλώσεων, ξέρετε, ο ομοφυλόφιλος του Κογκρέσου που συμμετείχε στο λόμπι», λέει ο Ligon. Μεγάλο μέρος της γλώσσας της εποχής του Warhol είναι προβληματική σήμερα, συμπεριλαμβανομένων των αναφορών του στον Basquiat ως «ο μεγάλος μαύρος ζωγράφος» ή στο Aids ως «gay καρκίνο».

Αυτό που είναι αναμφισβήτητο, ωστόσο, είναι η επίδραση του Γουόρχωλ στη λαϊκή κουλτούρα. «Το κλειδί για τον Άντι είναι η επανεφεύρεση», λέει ο Rossi. «Με τον πόνο του να μην είμαστε ευχαριστημένοι με αυτό που είμαστε και τη φιλοδοξία να γίνουμε κάτι μεγαλύτερο, έδωσε στους ανθρώπους την άδεια να γίνουν μια άλλη εκδοχή του εαυτού τους».

// Το The Andy Warhol Diaries είναι τώρα διαθέσιμο στο Netflix.

 

Διαβάστε ακόμα: O Warhol κι ο θρύλος των Velvet Underground.

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top