Ο Ρούμπεν Έστλουν κριτικάρει την δυτική και τη σουηδική κουλτούρα με γνώση, με χιούμορ, με πόνο, χωρίς φθόνο και όραμα (Φωτογραφία: hbomax.com).

«Το άδειο τραπέζι έχει ένα ελάττωμα, το στρωμένο χίλια» λέει μια περσική παροιμία και ο Ρούμπεν Έστλουν αρπάζει την ευνομούμενη  δυτική κοινωνία με το στρωμένο τραπέζι και τα χίλια ελαττώματα και την βροντάει κάτω. Δεν αφήνει σε χλωρό κλαρί ούτε τον φιλελευθερισμό της, ούτε την οργάνωσή της, ούτε τον ανώτερο πολιτισμό της, ούτε καν την ανεκτικότητα της.

Ο σκηνοθέτης έχει επίγνωση σε ποια κοινωνία ζει, αλλά δεν του αρκεί, με την ταινία του θέλει να διευρύνει τα όρια της, να μειώσει τα ελαττώματά της να σπρώξει την κοινωνία σε περισσότερη ανεκτικότητα, αλληλεγγύη, κατανόηση. Αγωνίζεται ο σκηνοθέτης να βρει το σημείο θραύσης του ανθρώπινου ενστίκτου και των κοινωνικών κανόνων και αφού το εντοπίσει προσπαθεί να λειάνει την ένωση για να  απομοιώσει τις αναπόφευκτες τριβές της.

Οι καλύτεροι κριτικοί του δυτικού πολιτισμού, είναι οι δυτικοί άνθρωποι που τον αγαπούν και τρέφονται από αυτόν.

Ο Ρούμπεν Έστλουν κριτικάρει την δυτική και τη σουηδική κουλτούρα με γνώση, με χιούμορ, με πόνο, χωρίς φθόνο και όραμα. Φαίνεται ότι καλύτεροι κριτικοί του δυτικού πολιτισμού, είναι οι δυτικοί άνθρωποι που τον αγαπούν και τρέφονται από αυτόν, αλλά δεν τους αρκεί το υπάρχον πλαίσιο και θέλουν να το διευρύνουν στα απώτατα όρια της ανεκτικότητας και του φιλελευθερισμού του.

Αναγνωρίζουμε στο φιλμ την κοινωνία μας, τις δικές μας ατυχείς και άστοχες συμπεριφορές, αναγνωρίζουμε και τα ρουτινιάρικα  πράγματα τα οποία μας πνίγουν κάθε μέρα (Φωτογραφία: hbomax.com).

Ο ήρωας μας είναι επιμελητής στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Στοκχόλμης. Η επόμενη έκθεση που επιμελείται, με τίτλο The Square, είναι μια εγκατάσταση που προσκαλεί τους περαστικούς στον αλτρουισμό, υπενθυμίζοντας την ευθύνη απέναντι στον συνάνθρωπο και την κοινωνία.

Ο Έστλουντ το πρώτο πράγμα που φροντίζει είναι το σπάσιμο της παραδοσιακής φόρμας της αφήγησης.

Μια σκηνοθετημένη κλοπή στην οποία είναι το θύμα, τον οδηγεί με ένα έξυπνο αλλά και άγριο εύρημα να προσπαθήσει να  επανακτήσει τα υπάρχοντά του. Τοποθετεί σημειώματα στις πόρτες μια εργατικής πολυκατοικίας, στην οποία ο locator τον ενημερώνει πως βρίσκεται η τηλεφωνική συσκευή του, στα οποία σημειώματα υπάρχει απροκάλυπτη απειλή η οποία αναγκάζει τον κλέφτη να επιστρέψει τα αντικείμενα αλλά και να ξεκινήσει ένα τρενάκι ανατροπών και εκπλήξεων, ο επιμελητής μας θα χάσει τον έλεγχο των πραγμάτων και το «Τετράγωνό» του το οποίο διαφημίζει ως έργο αιχμής στο μουσείο του, φαντάζει πια σαν κάτι εκτός πραγματικότητας, ανούσιο, έξω από τη ζωή και την κοινωνική πραγματικότητα. Ο Φρήντριχ Νίτσε έγραφε «Η αλήθεια είναι άσχημη. Και έχουμε την τέχνη για να μη μας σκοτώσει η αλήθεια».

To φιλμ έχει το δικό του αφηγηματικό χαρακτήρα, δίνοντας έμφαση στον μικρόκοσμο της κάθε σεκάνς χωριστά (Φωτογραφία: hbomax.com).

Ο Έστλουντ  το πρώτο πράγμα που φροντίζει είναι το σπάσιμο της παραδοσιακής φόρμας της αφήγησης. Γνωρίζει ότι κάνοντας μια ταινία για την τέχνη και ιδιαίτερα για την σύγχρονη και μοντέρνα τέχνη, δεν μπορεί κανείς να μιλήσει με τους ίδιους τρόπους, τους ίδιους κώδικες και την ίδια μορφή μιας κλασικής ταινίας, ανατρέπει λοιπόν τους αφηγηματικούς κανόνες, είναι αλήθεια, όχι χωρίς απώλειες.

Σίγουρα θα βρούμε κάτι από εμάς στην ταινία. Κάτι από την καθημερινότητα που μας πνίγει.

Η έλλειψη ενός τέλους που θα έσμιγε όλες τις βινιέτες που προηγήθηκαν είναι εμφανής, ακόμα ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος της ταινίας δεν φροντίζει να συγκεντρώσει το ξεχειλωμένο υλικό και τις καλές ιδέες του που απλώνονται σε δυόμισι ώρες και χάνουν συχνά την ισορροπία όμως πρόκειται για μια αστεία, πρωτότυπη και κυρίως αιχμηρή σάτιρα του politically correct,  που δεν αφήνει στην ησυχία της ούτε την  κοινωνική υποκρισία, ούτε και τον αφόρητο εγωκεντρισμό του καιρού μας. Η ταινία παίζεται στις πλατφόρμες του Cinobo.

To φιλμ έχει το δικό του αφηγηματικό χαρακτήρα, δίνοντας έμφαση στον μικρόκοσμο της κάθε σεκάνς χωριστά, η οποία αποτελεί και ένα μικρό σκετς ή μονόπρακτο. Υπάρχουν και απώλειες σε αυτόν τον τρόπο εξιστόρησης των γεγονότων αλλά με τον τρόπο αυτόν αναδεικνύονται οι πολλές, οι άπειρες αιχμές του «Τετραγώνου».

Ο ήρωας μας είναι επιμελητής στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Στοκχόλμης (Φωτογραφία: hbomax.com).

Αναγνωρίζουμε στο φιλμ την κοινωνία μας, αναγνωρίζουμε στον πρωταγωνιστή (υπέροχος ο Claes Bang), τις δικές μας ατυχείς και άστοχες συμπεριφορές, αναγνωρίζουμε και τα ρουτινιάρικα  πράγματα τα οποία μας  πνίγουν κάθε μέρα, αυτά που μας αφυδατώνουν και μας αλλοτριώνουν. Γιατί έχει δίκιο ο Μπουκόφσκι όταν λέει «Το να κάνεις ένα βαρετό πράγμα με στυλ. Να τι αποκαλώ εγώ τέχνη». Και ο Ρούμπεν Έστλουν με την σκηνοθετική του ικανότητα, την κοινωνική του οξυδέρκεια, τη σπιρτάδα, το χιούμορ του και κυρίως το στιλ του αυτό ακριβώς επιτυγχάνει.

 

 Διαβάστε ακόμα: Είδαμε ξανά τη «Γυναίκα της Διπλανής Πόρτας». Ερωτας και πάθος στους φεγγίτες.

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top