Top 5 βιβλία για την «Αλητεία»

Ο «Ξεπεσμένος Δερβίσης» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη είναι ένας ύμνος στην αέναη περιπλάνηση και στην αιώνια επιστροφή… Στη φωτογραφία έργο του Σπ. Βασιλείου (Αθήνα, Συλλογή I. Μπαστιά).

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Ο Ξεπεσμένος Δερβίσης
Το ομορφότερο αθηναϊκό διήγημα του Παπαδιαμάντη, και οπωσδήποτε από τα πιο σπαρακτικά, και τα πιο ανθρώπινα, μια μουσική γιορτή, μια προσευχή, και ένας ύμνος στην αέναη περιπλάνηση, και την αιώνια επιστροφή, όχι του Ίδιου, παρά του Άλλου, ενός φερέοικου, ενός ανέστιου ανατολίτη που περιφέρεται κάτω από γέφυρες, και πάνω στις ράγες, και κουρδίζει το νάι του κατά τον τρόπο του γλυκύτατου Ναι «όπου το είπεν ο Χριστός», και έτσι μπορεί, αλητεύοντας, να αληθεύει τις νύχτες και να βαφτίζεται άνθρωπος, γνησίως ξένος, και απείρως δικός μας, ίδιος με μας. Το βρίσκουμε, βεβαίως, στην έκδοση των «Απάντων», στον τρίτο τόμο, αλλά κυκλοφορεί και αυτόνομα, από τις εκδόσεις Αρμός, με τη βυζαντινή εικονογράφηση του Γιώργου Κόρδη, και από τις εκδόσεις Μυγδονία, με ζωγραφιές του Μοράρου, αφήγηση του Κοροβίνη, και μουσική του Σκούλιου.

Δημοσθένης Βουτυράς, Οι Αλανιάρηδες
Μια ανταπόκριση, μια νοερή αλληλογραφία με τον Κνουτ Χάμσουν, το έργο του Βουτυρά καταξιώνει την αλητογραφία και την κάνει δράμα υπαρξιακό, και περιπλάνηση στο εσώτερο του ανθρώπου, στην ερημιά των πόλεων, και στην οριακή χαρμολύπη των ταπεινών και των καταφρονεμένων ανθρώπων, και απ’ όλο το έργο, διαμάντι αιχμηρό, που αστράφτει, «Οι Αλανιάρηδες», σε επίπεδο άλλο απ’ την απλή περιγραφή, ή την αναπαράσταση, του προλετάριου, σε επίπεδο άλλο κι απ’ το τραγούδι ή την ελεγεία στους μποέμ και τους αργόσχολους θαμώνες της ταβέρνας, μια μύηση αλήτικη στο αλήτικο και στο ρεμπέτικο ιδίωμα της καθ’ ημάς αστικής ζωής, της ζωτικής νοσταλγίας, και της νηφάλια μεθυσμένης αγωνίας για λίγη αλλιώτικη ζωή, για λίγη νοστιμάδα στην πικρία του καθ’ ημέρα. Αν δεν βρεθεί εύκολα η αυτόνομη έκδοση από το Στάχυ, τότε αναζητήστε το αφήγημα στον τρίτο τόμο των «Απάντων» του, από τις εκδόσεις Δελφίνι.

Ο «Πέδρο Καζάς» του Κόντογλου είναι «η Οδύσσεια του μέσα κόσμου μας, ο διχασμός, η ύβρις, η μέθη, η αιώνια ενοχή και η ποθούμενη λύτρωση, αλητεία θεόθεν…»

Φώτης Κόντογλου, «Πέδρο Καζάς»
Ο ταξιδιάρικος εξωτισμός χωνεμένος καλά, αναπλασμένος σε δημιουργία πρωτογενή, και, εν τέλει, γραμμένος ως μύθος γνησίως ελληνικός, και γι’ αυτό παγκόσμιος, και πάντα μοντέρνος, ή σκέτα σύγχρονος, περίπλους αφηγηματικός από τον «Ροβινσώνα Κρούσο» ως τις γκροτέσκες ιστορίες του Πόε, και από τον Όμηρο ως τις βυζαντινές αγιογραφίες και την ξεχαρβαλωμένη προοπτική του δικού μας τρόπου, από το ρεαλισμό της αδιάφορης μίμησης, πέρασμα στο φανταστικό μιας τέχνης που «όλο νέα» συνθέτει αριστουργήματα, και άφιξη, ή επιστροφή, στο ρεαλισμό μιας βαθύτερης, μιας πιο πραγματικής, και αληθινής πραγματικότητας, ο «Πέδρο Καζάς» είναι η πειρατεία των νότιων θαλασσών σε δακτυλήθρα, η Οδύσσεια του μέσα κόσμου μας, ο διχασμός, η ύβρις, η μέθη, η διαταραχή της ψυχής μας, η αιώνια ενοχή και η ποθούμενη λύτρωση, αλητεία θεόθεν, και κερδισμένο στοίχημα γραφής. Κυκλοφορεί, μαζί με τη νουβέλα Βασάντα, απ’ τις εκδόσεις Αστήρ, μ’ εκείνο το σκληρό εξώφυλλο, και τη νοσταλγία στις εικόνες.

H ωραιότερη, ίσως, ιστορία του Καραγάτση (φωτογραφία), όπου ντύνεται ο Χρήστος, Χριστός, και γίνεται αλάνι…

Μ. Καραγάτσης, Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη
Στον πυρήνα μιας ανοξείδωτης αφηγηματικής παράδοσης, αυτή η ωραιότερη, ίσως, ιστορία του Καραγάτση, όπου ντύνεται ο Χρήστος, Χριστός, και γίνεται αλάνι, περιφερόμενος πρεζάκιας στα χασικλίδικα, και στους τεκέδες του Πειραιά, περιστασιακός εργάτης, έξω από κάθε κοινωνική τάξη, έξω από κάθε οργανωμένο ή όχι σύνολο, μόνος, εξόριστος και ξενιτεμένος σε αυτό τον κόσμο, ο μέγας ξένος, ο κατ’ εξοχήν «αποσυνάγωγος», διασχίζει μια Εβδομάδα Παθών στο μυαλό της μητέρας του και μιας αλλιώτικης και πάντα ίδιας Μαγδαληνής, γιορτάζει ένα δείπνο τόσο μυστικό ώστε θα το μάθουν μόνο οι μπάτσοι, ρίχνεται στο κελί, αναστενάζει, λαμβάνει ως δώρο μια γερή δόση ηρωίνης, μιας και η κατηγορία που αντιμετώπιζε, καταρρέει, και τραβάει μια γερή μυτιά, την ώρα που χτυπούν οι καμπάνες. Αφιερωμένο (διόλου τυχαία) στον Κώστα Βάρναλη, το αφήγημα του Καραγάτση περιέχεται, μαζί με άλλα, εξίσου φωτεινά μέσα στο ζόφο, κείμενά του, στον τόμο «Ιστορίες Αμαρτίας και Αγιοσύνης», από τις εκδόσεις Εστία.

Γιώργος – Ίκαρος Μπαμπασάκης, Ο Διασυρμός
Το μυθιστόρημα της δεκαετίας, και των δεκαετιών, ο ξεχαρβαλωμένος χρόνος, η νοσταλγία του παρόντος, το 1980, το 1990, το 2000, η επίσημη πραγματικότητα που καταρρέει και, δικαίως, και αγρίως, απαξιώνεται, για να φανεί καρναβαλικά η άλλη, η υπόγεια, η πραγματική, η πραγματικότητα της κουζίνας, της στοάς, της ταβέρνας, του μπαρ, η πραγματικότητα του γραφείου και του λόγου που ενσαρκώνεται στα πρόσωπα των αγαπημένων, στις φάτσες της παρέας που συγγραφεί την ιστορία απ’ την ανάποδη, δηλαδή την ακριβή και την οντολογικώς ορθή πλευρά της, δηλαδή την αλήτικη, την λανθάνουσα και την αληθή, την αυθεντική, και την αναστάσιμη, αυτήν που σφραγίζει το ηδύ γέλιο των ιερών σαλών στον μπερντέ της Ελλάδας, όταν ο διανοούμενος Μίτια Καραμαζώφ επιτέλους σωπαίνει, για να ακουστεί αχνός, κραταιός, και ανυπόταχτος, ο μέγας ψίθυρος του Πρίγκιπα Μίσκιν. Πρώτο μέρος της «Τριλογίας του Χάους», ο αλήτικος μπάλος του Μπαμπασάκη κυκλοφορεί, εδώ και ένα χρόνο, από τις εκδόσεις Εστία.

TAGS :
λογοτεχνία μυθιστόρημα παπαδιαμάντης

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook