Τραγούδια, μουσικές και λέξεις σαν νότες. Η συγγραφέας Βάσια Τζανακάρη γράφει στο Andro για τα πέντε αγαπημένα της τραγούδια.

Για έναν άνθρωπο αναποφάσιστο το να διαλέξει πέντε αγαπημένα τραγούδια είναι σκέτο μαρτύριο. Έτσι όταν μου το ζήτησε ο Διονύσης Μαρίνος έκανα μια αυθαίρετη μικρή προσαρμογή και έφτιαξα μια λίστα με πέντε τραγούδια που έχουν ιδιαίτερη σημασία για μένα.

1. Diamonds and RustJoan Baez

Είχα να ακούσω το Diamonds and Rust από τα πρώτα φοιτητικά μου χρόνια. Πολύ καιρό αργότερα έσκασε στα αυτιά μου από το πουθενά, σε ένα καφέ. Δίνω πάντα μεγάλη προσοχή στους στίχους, και εκείνη τη στιγμή που το άκουγα ένιωσα ότι περιέγραφε ακριβώς την κατάσταση στην οποία βρισκόμουν, σαν να είχε γραφτεί για μένα, ή καλύτερα από μένα. Αν υπάρχει ένα τραγούδι που να έχω συνδυάσει με τον έρωτα, ταυτισμένο με έναν άνθρωπο που μου τον ενέπνευσε στον υπέρτατο βαθμό, αυτό είναι το Diamonds and Rust.

Η Joan Baez το έγραψε για τον Bob Dylan, αν και όταν αυτός τη ρώτησε, εκείνη του είπε πως το είχε γράψει για τον σύζυγό της, David Harris. Μ’ αρέσει γιατί είναι αστραφτερό, καθάριο, τρυφερό, νοσταλγικό, απογοητευμένο, πληγωμένο, αισθαντικό, γλυκόπικρο.

«To Diamonds and Rust είναι ένα τραγούδι στοιχειωμένο, ένα τραγούδι για τον έρωτα που δεν σβήνει».

Μ’ αρέσει γιατί η Baez περιγράφει τον Dylan με θαυμασμό ”already a legend, the unwashed phenomenon, the original vagabond, μ’ αρέσει για τα φλασμπάκ στη σχέση τους, μες στα χιόνια και στο ξενοδοχείο, μ’ αρέσει ο στίχος ”speaking strictly for me we both could have died then and there” για το δράμα του αλλά και τον αυτοσαρκασμό του, μ’ αρέσει πώς αφήνει να φανεί στο τραγούδι ένας υφέρπων ανταγωνισμός ως προς τα γραψίματα ”your poetry is lousy” της είπε κι εκείνη με πικρία και ειρωνεία αργότερα λέει ”you who are so good with words”. To Diamonds and Rust είναι ένα τραγούδι στοιχειωμένο, ένα τραγούδι για τον έρωτα που δεν σβήνει ακόμα κι όταν παύει, το φάντασμά του μπορεί να επιστρέψει ανά πάσα στιγμή – αρκεί μια πανσέληνος κι ένα τηλεφώνημα από έναν θάλαμο στις μεσοδυτικές πολιτείες.

2. Do you Love me? – Nick Cave and the Bad Seeds

Φρενήρης δεκαεξάχρονη εφηβεία, όλα πιο έντονα, ανάγλυφα, οι αισθήσεις τεταμένες, κατάσταση αναμονής για τα πάντα και μες στη ανάλαφρη britpop και τις βαριές κιθάρες του grunge, αυτός ο παράξενος τύπος, ψηλός, ξερακιανός, μαύρα κορακίσια μαλλιά, came a-knocking on my door και του άνοιξα, και όρμησε μέσα (μου) ένα ολόκληρο σύμπαν, ένα σύμπαν που με τα χρόνια μεταλλάσσεται, οι ήρωές του μεγαλώνουν κι αυτοί μαζί με εμένα και τον Nick αλλά ο πυρήνας τους (μας) παραμένει ίδιος. Την πόρτα μου τη χτύπησε ύπουλα, με το ιλιγγιώδες πάθος και το προδιαγεγραμμένο τέλος του Do you love me?, από το Let Love In – το Do you love me? που περιγράφει ίσως το διαχρονικότερο διακύβευμα στις σχέσεις (Do you love me like I love you?).

«Ο Nick είναι η άγκυρά μου, με γυρίζει σε μια ηλικία που διαμορφώνονταν τα θέλω μου ».

Πάνω από είκοσι χρόνια μετά, αυτό που συμβαίνει με τις πρώτες νότες του, δεν συμβαίνει με κανένα άλλο τραγούδι: κάτι με συνεπαίρνει, νιώθω σαν να συμβαίνει μέσα μου μια παράξενη μετατόπιση, σαν να θυμάμαι ποια είμαι, ο Nick είναι η άγκυρά μου, με γυρίζει σε μια ηλικία που διαμορφώνονταν τα θέλω μου και είναι καλό να θυμάσαι τι ήθελες εξαρχής να κάνεις στη ζωή σου, να μη χάνεσαι σε ματαιότητες.

Η πρώτη φορά που τον είδα live ήταν το 1998, στη Φρεαττύδα, έχοντας μόλις δώσει πανελλήνιες, ένα ταξίδι αστραπή στην Αθήνα. 10 χρόνια αργότερα, ζώντας πια στην Αθήνα, το 2008, ο Nick φώτισε τον δρόμο μου στα πρώτα μου λογοτεχνικά βήματα κι έγραψα το πρώτο μου βιβλίο, εμπνευσμένο από εκείνον. Και τον ξανάδα τον Ιούνιο του 2018. Ήμουν μούσκεμα απ’ τη βροχή αλλά πανευτυχής, έκλαιγα αλλά χαμογελούσα και σκεφτόμουν «20 χρόνια επιτυχίες – και αποτυχίες» πάντα στην αγκαλιά του, πάντα κάτω από τη φτερούγα του.

3. Strange Colour Blue – Madrugada

https://www.youtube.com/watch?v=oxQo9_NudRs

Ο ουρανός πάνω από τους επαρχιακούς δρόμους των Σερρών είναι βαθύ μπλε, με τον αδελφό μου ακούμε το Industrial Silence που μόλις είχε κυκλοφορήσει, στο αυτοκίνητό μας, καθώς διασχίζουμε τους έρημους δρόμους κάτω από αυτό το βαθύ μπλε το επαρχιακό, το ασήκωτο, το σκοτεινό, το ασφυκτικό, πιάνει βροχή, κοίτα να δεις, και σ’ αυτό το μέρος του κόσμου η βροχή κυλάει στα τζάμια όπως η φλέβα στο χέρι και η βροχή μάς καταρρακώνει, οι Νορβηγοί μιλάνε κατευθείαν στην καρδιά μας, στη δική μου για έναν επιπλέον λόγο – το μπλε είναι το αγαπημένο μου χρώμα.

«Έχει τόσες αποχρώσεις το μπλε, γίνεται γαλάζιος ανοιχτός ουρανός πάνω από μαγιάτικη θάλασσα και σου υπόσχεται ομορφιά».

Είναι παράξενο χρώμα, καλά τα λένε, κάθε τι μπλε που κοιτάζω με τραβάει σαν μαγνήτης, δεν μπορώ να πάρω τα μάτια μου από πάνω του, κι ύστερα είναι το χρώμα της μελαγχολίας για εκείνους, αυτοί έχουν τα blues, εμείς τις μαύρες μας, αλλά εγώ δεν μπορώ να το ταυτίσω μόνο με τη μελαγχολία,  έχει τόσες αποχρώσεις το μπλε, γίνεται γαλάζιος ανοιχτός ουρανός πάνω από μαγιάτικη θάλασσα και σου υπόσχεται ομορφιά, γίνεται ένα μπλε πουλάκι, ένα bluebird που διασχίζει άφοβα τον ωκεανό που μας χωρίζει από την Αμερική του Bukowski, γίνεται γαλάζιο του πάγου που δεν λιώνει και μπλε της θάλασσας που αγριεύει και θυμώνει τον χειμώνα και δεν λέει να ξεθυμώσει. Και ο Sivert, αρχικά παραδομένος στις παράξενες μελαγχολικές ιδιότητες του παράξενου αυτού χρώματος, στο τέλος μου δίνει κουράγιο. We are nearly there, nearly there.

4. Midnight Radio – Hedwig and the Angry Inch OST (John Cameron Mitchell, Stephen Trask)

Είχα δει το Hedwig and the Angry Inch στη μικρή αίθουσα του Έσπερου, στη Θεσσαλονίκη, με φίλους, και είχα μείνει με το στόμα ανοιχτό: το στόρι, το χιούμορ, οι αναφορές, η μουσική. Κυρίως η μουσική. Κι εκτός από το αριστουργηματικό Origin of Love, το τραγούδι που μου μίλησε πιο πολύ απ’ όλα και με ακολουθεί έκτοτε ήταν το Midnight Radio, στο τέλος της ταινίας, ένας φόρος τιμής σε σπουδαίες γυναίκες του ροκ εντ ρολ, την Patti Smith, την Aretha Franklin, τη Nico κ.ο.κ, ένας ύμνος στο διαφορετικό, ένα κομμάτι με απίστευτη κορύφωση, το empowering τραγούδι μου, όπως μου αρέσει να λέω, αυτό που ακούω πάντα όταν τα πράγματα πηγαίνουν κατά διαόλου κι εγώ πρέπει να συνεχίσω με το κεφάλι ψηλά.

«Ένα τραγούδι που λειτουργεί σαν φάρος, δεν με αφήνει να χαθώ, με κάνει να νιώθω τυχερή που έχω πλάι μου ανθρώπους».

Ένα τραγούδι απ’ όπου έχω κλέψει την περιγραφή μου στα αμήχανα ”about me;;  των διάφορων social media  – μια μπαλαρίνα που στριφογυρίζει σαν ροκ εντ ρολ 45άρι (ballerina dancing to your rock and roll)-, ένα τραγούδι που λειτουργεί σαν φάρος, δεν με αφήνει να χαθώ, με κάνει να νιώθω τυχερή που έχω πλάι μου ανθρώπους οι οποίοι βλέπουν τον κόσμο όπως εγώ, που με δέχονται και με αγαπάνε γι’ αυτό που είμαι· τραγούδι που μου θυμίζει πως ό, τι κι αν γίνει, εγώ έχω πάντα τη μουσική.

5. Lioness – Songs: Ohia

Αθήνα, καλοκαίρι, καύσωνας, δυο βήματα και ιδρώνεις, ταξί ακόμα και για μικρές αποστάσεις, τι το ‘θελα το τζιν θα σκάσω, βάλε μου ένα νεράκι, ίδρωσα, να κάνω ένα τσιγάρο στο μπαλκόνι, έι, για δες, η λάμπα του δρόμου, το καλώδιό της είναι αγκιστρωμένο στο μπαλκόνι σου, τι, τίποτα ασ’ το, πολύ παρατηρητική είσαι, δεν έχεις κλιματισμό, ε, όχι, ξυπόλυτη στα χαλιά σου, Ιούλιο μήνα τι τα θες τα χαλιά μωρέ, πού να τα σηκώνω τώρα, λίγο νεράκι ακόμα, το ποτήρι εκκωφαντικό στο παλιό μάρμαρο στον πάγκο της κουζίνας, να βάλω το Lioness, έχω φάει κόλλημα, OK, σιωπή, Lioness, παίζει, δυο φορές απανωτά/ σε ένα άλλο σύμπαν ο Jason Molina αργοπεθαίνει από το αλκοόλ, η οικογένειά του απευθύνει έκκληση στους θαυμαστές, δωρεές για τα ιατρικά του έξοδα, ο Molina παραδίδει τα όπλα στα 39 του/ εγώ δεν τα παραδίδω, αν δεν μπορείς να έρθεις όσο γρήγορα πρέπει, θα κολυμπήσω εγώ ως εσένα, θα κολυμπήσω μες στο σκοτεινά νερά σου και θα έρθω, είτε με σώσεις είτε με κατασπαράξεις,

«Ησυχία στον διάδρομο, πηχτό μαύρο σκοτάδι θάλασσας, κολυμπάω σε αχαρτογράφητα νερά, μουσική από μέσα, ».

 »θέλω όταν πεθαίνω το τελευταίο πράγμα που θα δω να είναι το φεγγάρι στα μάτια σου, κι αν είναι η καρδιά μου να γίνει η κομμάτια, να γίνει κομμάτια στα δικά μου σαγόνια, γιατί δεν είναι αγάπη αν δεν σε τρώει ζωντανό, ώρα να φεύγω, πήγε αργά, γεια, ισόγειο, α, γαμώτο, είναι κλειδωμένα από μέσα, ανεβαίνω ξανά, ησυχία στον διάδρομο, πηχτό μαύρο σκοτάδι θάλασσας, κολυμπάω σε αχαρτογράφητα νερά, μουσική από μέσα, το Lioness ηχώ από πριν; όχι τώρα το ακούς, το χαμηλώνεις, ανοίγεις, σάστισμα στο βλέμμα, ντρέπεσαι, σε τσάκωσα, το ασανσέρ μας κατεβάζει γρήγορα, γιατί δεν μένεις στον 67ο όροφο ξερωγώ, ξεκλείδωμα, έξω ο αέρας είναι ακόμα ζεστός κι ας κοντεύει να ξημερώσει, το σκοτάδι πηχτό, βαθύ, το κολυμπάω, αλλά έχει κύμα, με φέρνει πίσω σε σένα, μοιάζω να φεύγω αλλά δεν πάω πουθενά, όχι πραγματικά, πιάνομαι από ένα ταξί σανίδα σωτηρίας, που με ξεβράζει στη στεριά του σπιτιού μου. Στη στεριά, μου λείπεις πάντα.

 

//Το τελευταίο βιβλίο της Bάσιας Τζανακάρη «Η καρέκλα του κυρίου Έκτορα» κυκλοφόρησε το 2014 από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.

 

Διαβάστε ακόμα: To Top 5 του Γιώργου Αλισάνογλου.

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top