Hsu-Thesis-Writing-Umberto-Eco-2-1200

Ο Ουμπέρτο Έκο καθοδηγεί τους φοιτητές του “Πώς να γράψουν μια διατριβή”, με παράδειγμα την πιο σπιντάτη πίτσα.

Ο άνθρωπος που είχα γνωρίσει κάποτε στη Χαλκιδική ήταν ερεβώδης και ακτινοβόλος ταυτόχρονα. Ασύλληπτα υβριδικός, έμοιαζε με κείνα τα μυθικά ζώα του Μεσαίωνα, τα θαυμαστά τέρατα με σώμα λιονταριού και κεφάλι αετού που κανένα κλουβί δεν μπορεί να φυλακίσει.

Ερευνητής έγινε διασχίζοντας δάση που κατοικούσαν μονόκεροι και γρύπες, τριγυρίζοντας σε κιστερσιανούς ναούς και φλυαρώντας με Bενεδικτίνους μοναχούς υπό το άγρυπνο βλέμμα ενός ορθολογιστή Θωμά Ακινάτη.

Γεννημένος το 1932 στην Αλεσσάντρια του Πιεμόντε, ισοβίως καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Μπολώνια, λάτρης της ποιητικής του Τζόις, αριστερός, ζούσε μεταξύ Μιλάνο (σ’ ένα σπίτι-λαβύρινθο όπου κούρνιαζαν 30.000 βιβλία) και Ρίμινι (όπου βρισκόταν το εξοχικό του). Ο Ουμπέρτο ήταν μεγάλος συγγραφέας, ένας σταρ. Μας άφησε χθες στα 84 του χρόνια.

28iht-eco28-pic-videoSixteenByNine1050

Έζησε και πέθανε στο Μιλάνο, σ’ ένα σπίτι-λαβύρινθο όπου κούρνιαζαν 30.000 βιβλία.

Το best-seller του, «Το Όνομα του Ρόδου» (1980), αυτό το σχολαστικό μυθιστόρημα που συμφιλιώνει τον Αλέξανδρο Δουμά, τον Μίκι Σπιλέιν και τη Σχολή των Annales, μεταφράστηκε σε 30 γλώσσες (των κορεατικών συμπεριλαμβανομένων) και πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα. Στις ΗΠΑ, το βιβλίο το βρίσκεις ακόμα και στα βενζινάδικα μαζί με Κόκα-Κόλες και καραμέλες. Το είχε φουλάρει ο Eco. Texeco!

Στις συνεντεύξεις του, πέρναγε με ιταλιάνικη ευφράδεια από τον Paul Féval στον Βίτγκενσταϊν, από τα καθολικά σημασιολογικά σχήματα στο περιοδικό Playboy και το Μουντιάλ του ποδοσφαίρου.

Ήρεμος πάντα, κάπνιζε την πίπα του, έξυνε τα γένια του. Γένια καθηγητή, όχι καλλιτέχνη. Ήταν πάντα υπ’ ατμόν. Ο χρόνος ποτέ δεν ήταν αρκετός. Στις συνεντεύξεις του, μέσα σε μια ώρα πέρναγε με ιταλιάνικη ευφράδεια από τον Paul Féval στον Βίτγκενσταϊν, από τα καθολικά σημασιολογικά σχήματα στο περιοδικό Playboy, από την practica officii inquisitionis heretice pravitatis στο Μουντιάλ του ποδοσφαίρου. Και γνώριζε άπταιστα 5 γλώσσες, μεταξύ των οποίων αρχαία ελληνικά και λατινικά.

Παρά τα 8 μυθιστορήματά του, ήταν πρώτ’ απ’ όλα σημειολόγος με άπειρες μελέτες και δοκίμια. Τι είναι σημειολόγος; Απαντούσε: «Όπως έλεγε ο Μπαρτ, είναι ένας τύπος που περπατάει στο δρόμο και βλέπει νοήματα εκεί που άλλοι βλέπουν πράγματα. Μπορούμε να περιηγηθούμε σ’ ένα δάσος, στην προϊστορία ή στα βιβλία. Δεν βλέπουμε όλοι το ίδιο πράγμα. Πάρτε έναν αρχαιολόγο: εκεί που άλλοι αντικρίζουν πέτρες, αυτός διακρίνει ίχνη». Ολίγον ποιητής, ολίγον προφήτης ο Ουμπέρτο. Και πάντα δηκτικός, εκλεκτικός, είτε αφηγούνταν είτε θεωρητικολογούσε.

Umberto-Eco-007

Στο πανεπιστήμιο της Μπολώνια. Ως το τέλος.

«Δεν πρέπει να συγχέουμε τη χρήση ενός κειμένου με την ερμηνεία του», έλεγε. «Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα κείμενο με πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα, να τυλίξουμε ένα χοτ-ντογκ. Είναι πολύ πρακτικό. Μπορούμε επίσης να το βιώσουμε με τρόπο καββαλιστικό ή παραισθητικό, μεταθέτοντας γράμματα ή φράσεις. Αυτό είναι απολύτως σεβαστό, αλλά δεν έχει καμία σχέση με την ερμηνεία, η οποία συνίσταται στο να διαβάζεις ελέγχοντας αυτό που έχει γραφεί. Μπροστά στο “Mάθημα Ανατομίας” του Ρέμπραντ, δεν μπορείς να ισχυριστείς ότι πρόκειται για το πορτρέτο μιας γυμνής γυναίκας!»

Για χρόνια χρονογραφούσε στην «l’Espresso»: για τα λέιζερ, τον Τζακ τον Αντεροβγάλτη, το ποδόσφαιρο, το look, την Αφροδίτη της Μήλου, τη Ντισνέιλαντ, την ολογραφία, τον Δράκουλα. Του άρεσε να φωτίζει τις διαδικασίες πλαστογράφησης της μοντερνικότητας και να επιδίδεται σε μια σκωπτική κοινωνιολογία της Αμερικής, εκείνης του Σούπερμαν και του Μίκυ Μάους, αλλά και του Φρανκ Λόιντ Ράιτ ή του Πόλοκ. Και καθώς είχε διαβάσει τα πάντα, από Πλάτωνα μέχρι Μακ Λούαν, δεν μας άφησε ποτέ να βαρεθούμε.

Διαβάστε ακόμα: Ετόρε Σκόλα – Φόρος τιμής στον δάσκαλο του γκροτέσκου και της μεταμέλειας. 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top