Το savoir-faire του ιαπωνικού τραπεζιού: πώς τρώμε σωστά και αρχοντικά το sushi και το ramen;

Ο Johnny English κάτι δεν κάνει καλά στο sushi bar.

Η ιστορία λέει, πως όταν η Βασίλισσα Βικτώρια υποδέχθηκε έναν απαίδευτο βασιλιά ξένης χώρας που ήπιε από το μπωλ που ξεπλένουμε τα χέρια μας, η Βασίλισσα σήκωσε και αυτή το μπωλ της, και ακολουθώντας τον επισκέπτη, ήπιε, κόβοντας την όποια παρεξήγηση απ’ τη ρίζα της.

Αν αντί για τη Βασίλισσα Βικτώρια ήταν ο Ιάπωνας Αυτοκράτορας, το ζήτημα δε θα λύνονταν τόσο εύκολα. Η τελετουργία του φαγητού, όπως και οι τόσες ακόμη τελετουργίες των Ιαπώνων, είναι αυστηρή και γεμάτη κανόνες. Από την χρήση που έχουν τα “ξυλάκια”, τα chopsticks ή hashi (箸) στην iαπωνική, ως τους ήχους κατανάλωσης των ramen, το ιαπωνικό savoir faire είναι ιδιαίτερο και απαιτητικό.

Τα hashi (ξυλάκια), ας πούμε, πρέπει να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την κατανάλωση φαγητού. Η μετακίνηση πιάτων ή σκευών με αυτά θεωρείται αγένεια, όπως και το να χρησιμοποιούνται για να δείξει κανείς, είτε ανθρώπους είτε αντικείμενα.

Ιδιαίτερα αγενής είναι και η μεταφορά φαγητού από ξυλάκια σε ξυλάκια, αφού εκεί θυμίζει ένα τελετουργικό, σύνηθες στις κηδείες, κατά το οποίο οι συγγενείς μεταφέρουν τα υπολείμματα των οστών του αποτεφρωθέντος από hashi σε hashi για να τα τοποθετήσουν, τελικά, στην τεφροδόχο.

Με νεκρικά έθιμα συνδέεται και ένα ακόμη no-go της ιαπωνικής κουλτούρας φαγητού• απαγορεύεται αυστηρά να τα καρφώσει κανείς στο μπολ με το ρύζι ή τα noodles του, γιατί θυμίζει τα αρωματικά στικ που καρφώνουν στην άμμο, για να τιμήσουν τους νεκρούς.

Τα ramen τρώγονται ρουφώντας ηχηρά, τόσο τα ίδια τα noodles, όσο και τη σούπα.

Με το πέρας του γεύματος, τοποθετούμε τα ξυλάκια παράλληλα με το σώμα, με την άκρη τους να κοιτάζει αριστερά. Αυτό γίνεται είτε στο ενδεδειγμένο σκεύος όπου εναποτίθενται (箸置き/ hashioki), είτε στην άκρη του μπολ αν δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Προσοχή: κυρίως τα ξυλάκια να μη τοποθετηθούν με την άκρη τους να δείχνει προς κάποιον συνδαιτυμόνα, μιας και κάτι τέτοιο συμβολίζει απειλή. Από κει και πέρα, και κάθε φαγητό έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες.

Το sushi για παράδειγμα πρέπει πάντα να καταναλώνεται με σεβασμό προς την ιδέα του σεφ. Κάθε κομμάτι τρώγεται απαραίτητα σε μια μπουκιά, και σε όσα είδη περιέχουν ρύζι -όπως τα maki και τα nigiri- συνήθως δεν προστίθεται επιπλέον wasabi μιας και ο σεφ είχε την ευκαιρία να βάλει ο ίδιος όσο ταιριάζει.

Σε περίπτωση που θέλει κανείς να βουτήξει ένα κομμάτι nigiri στη σόγια που έχει προσθέσει στο πιατάκι του, ο σωστός τρόπος είναι να το βουτήξει από τη μεριά του ψαριού, για να μην αλλάξει ούτε η σύσταση του ρυζιού, ούτε η λεπτή ισορροπία των γεύσεων. Σημαντικό είναι επίσης να βάζουμε λίγη λίγη τη σόγια στο πιατάκι, αφού λίγα πράγματα θεωρούνται μεγαλύτερη ασέβεια από το να πετάμε περισσευούμενο φαγητό, ακόμη και αν αυτό είναι λίγη σάλτσα σόγιας.

Τα ramen τρώγονται ρουφώντας ηχηρά, τόσο τα ίδια τα noodles όσο και τη σούπα. Με αυτόν τον τρόπο κρυώνει το φαγητό, ενώ ταυτόχρονα ο αέρας βοηθάει να ξεκλειδωθεί η γεύση τους στην ολότητά της. Η σούπα συνηθίζεται να καταναλώνεται με το κουτάλι, αντίθετα με τον αστικό μύθο που θέλει να την πίνουμε απευθείας από το μπολ -κάτι το οποίο συμβαίνει βέβαια συχνά, ακόμη και στα ramen shops του Τόκιο.

Τα παραπάνω δεν εξαντλούν σε καμία περίπτωση την εκτενή λίστα των ιαπωνικών τρόπων στο τραπέζι, περισσότερο δίνουν μια αίσθηση της αυστηρότητας του τυπικού. Παρόλα αυτά, η γεύση παραμένει ο βασικός λόγος για να απολαύσουμε ένα γεύμα. Στην Ελλάδα, ελάχιστα από τα παραπάνω θα παρατηρούσε ο σεφ, και ακόμη λιγότερα θα τον προσέβαλλαν, οπότε τι από όλα αυτά εντέλει έχει σημασία;

Όσα τυπικά έχουν να κάνουν με τον τρόπο κατανάλωσης ενός φαγητού, προκύπτουν από την παράδοση ενός λαού που το δημιούργησε και το απολαμβάνει για χρόνια με την καθαρότερη μορφή του. Άρα το sushi τρώγεται με μια μπουκιά, και τα ramen ρουφιούνται ηχηρά, γιατί έτσι είναι ο βέλτιστος τρόπος να φαγωθούν παραδοσιακά. Οπότε ας ακολουθήσουμε το τυπικό για να απολαύσουμε το φαγητό όπως πρέπει, και ας τοποθετήσουμε προς στιγμήν να ξυλάκια μας απειλητικά, δε πειράζει.

Διαβάστε ακόμα: Οι τρεις TOP παραλλαγές του Bloody Mary που πίνουμε στην Αθήνα.

TAGS :
ramen sushi

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook