Κάτοχος τριών αστεριών Michelin, με το παράσημο του καλύτερου εστιατορίου στο κόσμο από το Wold’s 50 Best Restaurants (για την Osteria Francescana στη Μόντενα της Ιταλίας) στο πέτο της ποδιάς του, ένας Ρομπέρτο Μπενίνι των κουζινών, τουτέστιν γελαστός, ολόγον σέξι, καθόλου καυχησιάρης ή σκληροτράχηλος. Όχι, ο Μassimo Bottura δεν είναι η τυπική φιγούρα του σεφ – κόκκορα που μπορούμε να φανταστούμε.
Συχνά οι «καπετάνιοι» μιας φημισμένης κουζίνας είναι κυριαρχικοί, εγωπαθείς, μικροί δικτατορίσκοι, καθώς πρέπει να βγει η δουλειά, να σερβιριστεί το πιάτο, να συμβούν τα πάντα -ταυτόχρονα- στην εντέλεια. Τούτος ο Ιταλός είναι διαφορετικός. Ο αυθορμητισμός -και ο ανθρωπισμός του- είναι πηγαίος. Τώρα, που η Ιταλία βιώνει μια άνευ προηγουμένου κρίση λόγω του κορονοϊού, ο Μάσιμο προσφέρει τον δικό του άρτο και θέαμα για να κατευνάσει το καθημερινό άγχος των ανθρώπων.
Μέσω του λογαριασμού του στο Instagram, o οποίος αριθμεί 1,2 εκ. ακόλουθους, παραδίδει καθημερινά μαθήματα μαγειρικής. Με διασκεδαστικά, εύληπτα βίντεο δίνει τις δικές του συμβουλές για το πώς θα φτιάξουμε στο σπίτι μας ευφάνταστα και γευστικά πιάτα. Κι όλα αυτά όχι με καθηγητικό στιλ, αλλά με χιούμορ και ευαισθησία, και με τη συντροφιά της οικογένειας του.
Δεν είναι ο μόνος σεφ που το κάνει, άλλωστε τα εστιατόρια τελούν υπό καθεστώς καραντίνας, και οι μάγειρες έχουν βρει πεδίο έκφρασης στο Instagram, όμως ο Bottura σε κερδίζει με το ιδιοσυγκρασιακό ταμπεραμέντο του και με την χαρακτηριστική, στα όρια της καρικατούρας, ιταλιάνικη προφορά του. Δίπλα του έχει τη σικάτη αμερικανίδα γυναίκα του να συνδράμει και τον γιο του, Charlie, ένα αξιαγάπητο παιδί με ειδικές ανάγκες, το οποίο όμως όχι μόνο δεν το έχει κρύψει από τον κόσμο, αλλά τον βάζει μέσα στις κουζίνες. Μάλιστα, τον είχε συμπεριλάβει και στην μπριγάδα στο εστιατόριο του που μαγείρεψε -προ κορονοϊού- για τον Ιταλό πρόεδρο Σέρτζιο Ματαρέλα.
Πολύς κόσμος τον γνωρίζει και από το βιβλίο του που φέρει τον ευφάνταστο τίτλο: «Ποτέ μην εμπιστεύεσαι έναν κοκκαλιάρη Ιταλό Σεφ». Άλλοι τον γνώρισαν και τον εκτίμησαν όταν ίδρυσε τον οργανισμό «Food for Soul», ένα εγχείρημα κοινωνικής δικαιοσύνης, για το οποίο συνεργάστηκε με φορείς από τη Βραζιλία. Στόχος ήταν να πάρει όλα τα μη χρησιμοποιημένα τρόφιμα από τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς του Rio de Janeiro για να ταΐσει τους άπορους της πόλης κατά τη διάρκεια των αγώνων.
Κάπως έτσι δημιούργησε ένα «Refettorio» δείχνοντας σε όλο τον κόσμο τη σπατάλη που διαπράττουμε εν ονόματι της αφθονίας. Τη στιγμή που 79 εκατ. άνθρωποι υποσιτίζονται καθημερινά, περίπου 1,3 δισ. τόνοι φαγητού χαραμίζονται κάθε χρόνο, ενώ θα μπορούσε η τροφή να προσφερθεί σε άτομα που έχουν πραγματικά ανάγκη.
Επί 44 ημέρες σέρβιρε 12 τόνους φαγητού σε ανθρώπους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες στο «εστιατόριο» Refettorio Gastromotiva, στο Ρίο. Βραζιλιάνοι καλλιτέχνες και σχεδιαστές τάχθηκαν στο πλευρό του, διαμόρφωσαν τον χώρο, ενώ εθελοντές ανέλαβαν χρέη σερβιτόρων. Σε συνεντεύξεις του, ο Bottura αρνήθηκε τον ρόλο του καλό Σαμαρείτη, δηλώνοντας πως όλο αυτό το project έχει απλώς να κάνει με την ανάγκη ενσωμάτωσης ανθρώπων που βρίσκονται στο περιθώριο και τονίζοντας το φαγητό είναι ένα «όχημα» προς αυτή την κατεύθυνση. Συνηθίζει άλλωστε να λέει: «Οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν μόνο με ψωμί. Η τέχνη και ο πολιτισμός είναι έννοιες αλληλένδετες: Η ηθική και η αισθητική είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος».
Η κοινωνική του δράση είναι συνεχής και αδιάπτωτη. Το 2015, στο πλάισιο της Expo 2015, είχε ζητήσει τη συνδρομή του Πάπα με σκοπό να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο να χρησιμοποιεί το φαγητό που παράγεται έτσι ώστε να μην περισσεύει και να πετάγεται. Στο κάλεσμά του ανταποκρίθηκαν σημαντικές φυσιογνωμίες στο χώρο της γαστρονομίας όπως οι Alex Attala, Andoni Luis Aduriz και Alain Ducasse. Για τον Bottura, κυρίαρχο ζήτημα είναι να υπάρξει συνειδητοποίηση για τη σύνδεση που οφείλει να έχει το φαγητό με την κουλτούρα. Είναι μια ευθύνη την οποία έχει αναλάβει ασμένως.
Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε λειτουργία επτά παρόμοια Refettorio (Μιλάνο, Ριο ντε Τζανέιρο, Λονδίνο, Παρίσι, Μόντενα, Μπολόνια και Νάπολη), αποδεικνύοντας πως πρόκειται για ένα έργο αιχμής, το οποίο ο ιταλός σεφ δεν το εγκαταλείπει.
Ο Bottura είναι ένας αυθεντικός καλλιτέχνης της γεύσης. Παραδέχεται ενθουσιωδώς πως η τέχνη των έχει επηρεάσει έντονα στον τρόπο που αντιλαμβάνεται τη γαστρονομία. Του επιτρέπει να σκέφτεται αντισυμβατικά, όπως λέει. Κάποιοι από τους καλλιτέχνες που έχουν επηρεάσει το έργο του και “εκτίθενται” στους τοίχους του «Osteria Francescana» είναι οι Joseph Beuys, Maurizio Cattelan, Gavin Turk, και Damien Hirst.
Γέννημα θρέμμα της Μόντενα, ο Βοttura δεν κρύβει πως η επαρχία της Εmilia Romagna έχει εγγραφεί μέσα του. Κάτι που φαίνεται και στον τρόπο που αντιμετωπίζει την κουζίνα. Το ενδιαφέρον του για τη μαγειρική αναπτύχθηκε πολύ νωρίς όταν έβλεπε τη μητέρα του, τη γιαγιά του και τη θεία του να ετοιμάζουν το καθημερινό τραπέζι της οικογένειας. Συνταγές της μαμάς του και της γιαγιάς του (της “νόνα” όπως λένε οι Ιταλοί) μοιράζεται καθημερινά μαζί μας και στο Instagram.
Διαβάστε ακόμα: Simplistic Food – Ο πιο διεστραμμένα νόστιμος λογαριασμός του Instagram.