Wine Vixen: Nebbiolo, αγάπη μου! Το σταφύλι των ξεχασμένων ερώτων

Η Wine Vixen του Andro, Εύα Μαρκάκη, απολαμβάνει τη νουάρ αίσθηση που αφήνει ένα ποτήρι Nebbiolo. Τα οινοποιεία Gaja, Sandrone και Massolino είναι μια εξαιρετική αρχή για να μπείτε κι εσείς στον οινικό κόσμο του Πιεμόντε.

Βαδίζουμε πλέον δυναμικά στην καρδιά του φθινοπώρου. Πεσμένα φύλλα, νωπό χώμα, βροχή, η μυρωδιά από τους έρωτες του καλοκαιριού που ξεθώριασαν… πάει κάπου το μυαλό σας; Nebbiolo αγάπες μου! Η αιθέρια και τόσο δυναμική ποικιλία, σαν μπουνιά με βελούδινο γάντι, είναι ότι πρέπει για τα κρύα φθινοπωρινά βράδια και τα φρέσκα μανιτάρια και τρούφες της εποχής.

Πολύ σύντομα και περιεκτικά (ελπίζω) θα σας πω δυο λόγια για τη μαγική ερυθρή ποικιλία του Piemonte αλλά και τι να πιείτε και τι να φάτε και άλλα μικρά βιξενικά μυστικά.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. To Nebbiolo παίρνει το όνομα του από τη λέξη nebbia που σημαίνει ομίχλη και αυτό γιατί τα καλύτερα αμπελοτόπια του Piemonte είναι συνήθως καλυμμένα με ελαφριά ομίχλη. Ένα δεύτερο όνομα που το ακολουθεί, ή μάλλον παρατσούκλι, είναι “το σταφύλι που δεν ταξιδεύει”. Λέγεται πως το Nebbiolo αρνείται πεισματικά να εγκλιματιστεί σε οποιοδήποτε άλλο μέρος και κλίμα και μάλιστα όσοι το προσπαθούν είναι κατά τους Πιεμοντέζους “τρελοί”.

Γιατί το αγαπάμε τόσο; Επειδή είναι ένα σταφύλι με προσωπικότητα που δύσκολα το μπερδεύει κανείς με κάτι άλλο (άντε ίσως με Ξινόμαυρο καμιά φορά). Έχει απαλό χρώμα αλλά αυτό μη σας ξεγελάει, μιας και οι τανίνες του τσακίζουν κόκαλα. Η οξύτητα ξυράφι και το σώμα είναι συνήθως μέτριο προς γεμάτο, με μικρές διακυμάνσεις προς τα πάνω (αν μιλάμε για Barolo ή Barbaresco) ή προς τα κάτω (Langhe).

Σας ακούγεται στρυφνό, δύσκολο; Μα δεν είπε κανείς το αντίθετο. Πέρα από αυτά όμως το Nebbiolo ξεχωρίζει για την πολυπλοκότητα του και τη μοναδική ιδιότητα του να συνδυάζει φίνα αρώματα αγριοφράουλας, βύσσινου, τριαντάφυλλου και λεβάντας με πίσσα, μελάνι και μανιτάρια. Όσο παλαιώνει γίνεται καλύτερο όπως οι ανθρώπινες σχέσεις που κρατούν χρόνια και εξελίσσονται και μας παρασύρουν κι εμάς σε αυτή την εξέλιξη.

Ναι, το Nebbiolo είναι μαγικό. Ανήκει με βεβαιότητα ανάμεσα στις αγαπημένες μου ερυθρές ποικιλίες, μαζί με το Pinot Noir και το Ξινόμαυρο. Θυμίζει παλιά ιταλική μαύρη δαντέλα, που έχει βγει από τη Μαλένα ή από τις vintage συλλογές των Dolce&Gabbana.

H ζώνη του Barolo στο Πιεμόντε είναι το βασίλειο του Nebbiolo. Εδώ δύο από τα καλά δείγματα. Αριστερά τo Barolo του Domenico Clerico και δεξιά το Barolo Sarmassa.

Έχει μάλιστα αντίστοιχο ταμπεραμέντο με αυτό της Μόνικα (Μπελούτσι φυσικά) και απευθύνεται σε εκείνους που ξέρουν να εκτιμούν τα διαχρονικά, τα κλασσικά, τα λιτά, χωρίς φανφάρες και υπερβολές, κομψά πράγματα σε αυτή τη ζωή και αρνείται να μπει σε καλούπια ή να αλλάξει για να αρέσει. Αν είστε φαν των πολύ πλούσιων, αδιαπέραστων κόκκινων κρασιών ή του νέου κόσμου πιθανόν στο Nebbiolo να μη βρείτε την αιώνια ερωμένη σας αλλά και πάλι δε γίνεται να αρέσουν σε όλους τα ίδια (περισσότερο Nebbiolo για μας).

To εύφορο και ειδυλλιακό Piemonte (φωτογραφία: vervewine.com).

Το Piemonte και συγκεκριμένα, οι ζώνες του Barolo και του Barbaresco, είναι το βασίλειο του Nebbiolo. Οι δυο ζώνες χωρίζονται από την Alba (ναι εκεί που βγαίνουν ίσως οι καλύτερες τρούφες στον κόσμο). Η ζώνη του Barolo περιλαμβάνει τις εξής περιοχές: Castiglione Falletto, Serralunga d’Alba, Monforte d’Alba, Novello, La Morra, Verduno, Grinzane Cavour, Diano d’Alba, Cherasco και Roddi. Τα μικροκλίματα σε κάθε περιοχή ποικίλλουν, δίνοντας κρασιά με διαφορετικά προφίλ.

Η La Morra για παράδειγμα δίνει πιο αρωματικά και φίνα κρασιά συγκριτικά με τη Serralunga d’Alba που δίνει πιο τανικά και αυστηρά κρασιά που θέλουν χρόνο στη φιάλη. Το  Barbaresco από την άλλη, είναι μικρότερο και περιλαμβάνει τις περιοχές Neive, Treiso και San Rocco Seno d’Elvio. Υπάρχουν διαφορές στο κλίμα, στο έδαφος αλλά και στις απαιτήσεις σχετικά με την παλαίωση ανάμεσα στις δυο ζώνες.

Λέγεται πως το Barbaresco είναι ελαφρώς πιο ζεστό και πιο προστατευμένο από βροχές και κρύα ρεύματα από το Barolo και γι’ αυτό τα σταφύλια εκεί ωριμάζουν γρηγορότερα. Σε αυτό μάλλον συντελεί και η διαφορά στο έδαφος. Στο Barolo τα εδάφη είναι περισσότερο αργιλοπηλώδη (και άρα πιο κρύα μιας και συγκρατούν υγρασία) ενώ στο Barbaresco περισσότερο αμμώδη και άρα πιο στεγνά και ζεστά.

Σχετικά με την παλαίωση τώρα, στο Barolo η ελάχιστη είναι 3 έτη, ενώ στο Barbaresco δυο, γεγονός που υπονοεί πως τα Barbaresco είναι πιο έτοιμα για κατανάλωση ακόμα και στη νιότη τους ή όπως συνηθίζω να λέω, πιο φιλικά προς το χρήστη. Επιπλέον, σε ότι αφορά την παλαίωση, συναντάμε δυο “σχολές” στο  Barolo. Η μια, η παραδοσιακή, περιλαμβάνει παλαίωση σε μεγάλα βαρέλια Σλαβονικής δρυός (botti) ενώ η άλλη, παλαίωση σε γαλλικά barriques. Μετά το σχίσμα που προέκυψε μεταξύ των παραγωγών για τα βαρέλια, πριν αρκετά χρόνια, σήμερα αρκετοί είναι αυτοί που χρησιμοποιούν και τα δυο.

Σπουδαίοι παραγωγοί που αξίζει να δοκιμάσετε από το Barolo είναι οι: Marchesi di Barolo (που είναι και ιστορικό οινοποιείο μιας και από εκεί ξεκίνησε το Barolo), Vietti, Podere Aldo Conterno, Giacomo Conterno (γιατί σόι πάει το βασίλειο), Pio Cesare, Massolino, Ceretto, Poderi e Cantine Oderro, Bruno Giacosa, Voerzio, Giuseppe Rinaldi, Bartolo Mascarello, Borgogno (με τις uber cool ετικέτες), Sandrone και Elio Altare.

Αριστερά: το Barolo Coste di Rose. Δεξιά: το Barolo του οινοποιείου Pio Cesare.

Κάποιων οι τιμές είναι σχετικά προσιτές και κάποιων ξεφεύγουν κατά πολύ αλλά μην πτοείστε, αξίζει μια δοκιμή ακόμη και το “οικονομικό”τους Langhe. Εξαιρετικές χρονιές στις οποίες αξίζει να επενδύσετε είναι αυτές του 2006, του 2008, του 2010, του 2013, του 2015 και του 2016. Από Barbaresco προτείνω τους εξής παραγωγούς: Roagna, La Spinetta, Bruno Giacosa, Produttori del Barbaresco, Gaja, Marchesi di Gresy και Antinori (Prunotto) για κάτι ελαφρώς πιο προσιτό και τίμιο.

Γενικά αρκετοί παραγωγοί δραστηριοποιούνται και στις δυο ζώνες οπότε μη σας κάνει εντύπωση αν βρείτε, για παράδειγμα, Barolo του Gaja. Σε αυτό το σημείο έχω να μοιραστώ ένα μυστικό (όχι και τόσο κρυφό) μαζί σας. Αν επιθυμείτε λίγη από την αίγλη του Barolo ή του Barbaresco αλλά το budget σας δεν το σηκώνει, δοκιμάστε ένα Roero DOCG (και πάλι Nebbiolo αλλά πιο μαλακό και στρογγυλό, κομψό και πολύπλοκο).

Ο Luciano Sandrone και το διάσημο Talin του.

Με τι να τα πιούμε; Λοιπόν θέλουμε ζόρικες πρωτεΐνες όπως μοσχάρι, αγριογούρουνο, φασιανό, μαύρο χοίρο, χήνα, τέτοια και φυσικά τα θέλουμε πληθωρικά, με σάλτσες, μπαχαρικά (μερακλίδικα κοινώς). Για να γίνω πιο συγκεκριμένη: οσομπούκο μελωμένο, αγριογούρουνο στιφάδο, prime rib σιτεμμένο, ψητή χήνα γεμιστή με μανιτάρια και τρούφα, μπούτι μαύρου χοίρου στο φούρνο με σκόρδο και δεντρολίβανο, λαζάνια με κιμά (ή παστίτσιο). Αυτά τα θηρία σηκώνουν εντάσεις. Επίσης όσο πιο παλιό το κρασί τόσο πιο αργομαγειρεμένο το κρέας, μην το ξεχνάτε.

ΥΓ. Αυτό το άρθρο είναι  εξαιρετικά αφιερωμένο στο Νικόλα που πεθαίνει για Barolo (είναι μάλλον το αγαπημένο του κόκκινο ever). Στο Νικόλα που μου στέλνει απειλητικά μηνύματα όποτε δε σηκώνω το τηλ (πάντα), που κάνει την ωραιότερη Malvasia του κόσμου και που έχει ανακαλύψει μια κρυφή κοιτίδα αστείρευτης υπομονής για να με αντέχει ακόμα κι όταν έχω δοκιμάσει όλα τα παπούτσια του Selfridges. 

Διαβάστε ακόμα: Wine Vixen. Τα Ξινόμαυρα της καρδιάς μου.

TAGS :
wine vixen κρασί

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook