Ακριβό κρασί. Η ταξική διάκριση της γεύσης

Ένα “ταπεινό” ποτήρι κόκκινο κρασί αγνώστων λοιπόν στοιχείων, σε ένα κοινό κοντόχοντρο ποτήρι, με λίγο ψωμί: Το αρχέτυπο, που ωστόσο δεν φέρει τίτλους τιμής. Έργο του Julian Merrow-Smith.

Εφευρίσκοντας την ποιότητα

Το να πιστεύει κάποιος ότι το χαβιάρι και η σαμπάνια είναι καλύτερα από το τζατζίκι και τη ρετσίνα είναι θέμα ταξικής διάκρισης. Στην πραγματικότητα, τα δύο πρώτα έχουν δύσκολη γεύση, το ένα είναι υπερβολικά ξινό και το άλλο μυρίζει ψαρίλα. Μάλλον σε κανένα δεν του αρέσουν αυθόρμητα, εάν δεν έχει υποστεί προηγουμένως εκπαίδευση.

Άλλωστε, τα μαθήματα γευσιγνωσίας είναι μάθημα αισθητικής για το τι αρέσει στους άλλους, ανεξάρτητα από το τι αρέσει σε εμάς. Είναι η διαστρέβλωση του φυσικού γούστου, πείθοντας εαυτούς και αλλήλους ότι η σαμπάνια είναι ένα εξαιρετικό κρασί.

Άλλο παράδειγμα είναι η παλαίωση, η οποία ανεβάζει το κόστος και που από την ελληνική αρχαιότητα παραμένει σταθερή συνισταμένη των μεγάλων κρασιών, αποτελώντας μέχρι σήμερα τη σημαντικότερη παράμετρο ποιότητας. Εάν όλα τα κρασιά ήταν Romanée-Conti, θα έπρεπε να εφευρεθεί ξανά για χάρη τους η ποιότητα. Αυτό γίνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ανακαλύπτοντας Pomerol, Super Tuscans και Ribera del Duero.

Και για να έχουν μια μικρή χρησιμότητα τα παραπάνω, μια μικρή πρόβλεψη: Επειδή τα αρώματα επιτυγχάνονται πλέον εύκολα χάρη στην τεχνολογία, θα επιστρέψουμε στα κρασιά που ο κυρίαρχος ποιοτικός χαρακτήρας τους βρίσκεται στη γεύση.

Η κυρίαρχη αισθητική

Η κυρίαρχη τάξη, σήμερα η αστική, πάντοτε έχει ανάγκη να επιβληθεί στις λαϊκές τάξεις. Για να επιτύχει το σκοπό αυτό, όπως μας δίδαξε ο Λουί Αλτουτσέρ στις «Θέσεις» του, χρησιμοποιεί εκτός από τις οικονομικές παραμέτρους και διάφορους ιδεολογικούς μηχανισμούς, όπως οικογένεια, θρησκεία, στρατό και εκπαίδευση.

Στη συνέχεια, ο κοινωνιολόγος Πιέρ Μπουρντιέ, στο βιβλίο του «Η Διάκριση», αποδεικνύει ότι ένας δευτερεύων ιδεολογικός μηχανισμός είναι η κατασκευή της κυρίαρχης αισθητικής, σαφώς διαφοροποιημένης από αυτήν των λαϊκών τάξεων. Η αισθητική περιλαμβάνει τις καλές τέχνες όπως τη μουσική, άλλα και τη γεύση. Αποτέλεσμά της είναι η δημιουργία της «εκλεπτυσμένης» γεύσης και των «μεγάλων» κρασιών.

Όμως, απαραίτητη προϋπόθεση για να το πετύχει αυτό και να χαρακτηριστεί ένα κρασί μέρος του καλού γούστου, θα πρέπει να είναι ακριβό, ώστε να είναι απροσπέλαστο από τις κατώτερες κοινωνικές τάξεις. Η κυρίαρχη τάξη μάς κουνά το δάκτυλο και μας λέει: αυτό είναι πολύ καλό, αλλά δεν είναι για εσάς. Θεωρεί τον εαυτό της μοναδικό νόμιμο και φυσικό αποδέκτη αυτών των προϊόντων.

Διαβάστε ακόμα – Αργύρης Τσακίρης: Ο χρόνος και η απόλαυση της γουλιάς.

TAGS :
γούστο κρασί

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook