Κόκκινο απαραιτήτως…

11/11/2019, Αθηναΐς, Βοτανικός.

Ήταν και φέτος οι μάγκες του Βοτανικού οι Κρητικοί; Ναι και όχι μόνο, ούτε και ψευτόμαγκες, όλο και καλύτερες οινοποιήσεις από όλους, προσπάθεια ανάδειξης του ιδιαίτερου χαρακτήρα τόσο των Κρητικών ποικιλιών, όσο και των αμπελοτοπιών, διαφορετικά στυλ, οινοποιήσεις πέρα από ανοξείδωτες δεξαμενές και βαρέλια…Αν ισχυριστείτε πως ο Κρητικός αμπελώνας είναι πληκτικός, μάλλον έχετε χάσει τεύχη, πολλά τεύχη.

Είπα να αρχίσω με μια αναγνώριση Βιδιανών, μια και η συγκεκριμένη ποικιλία του νησιού είναι χρόνια τώρα ένα από τα κρασιά της μόδας, χάρη στον ιδιαίτερο αρωματικό του χαρακτήρα (βερίκοκο, μανταρίνι, αγιόκλημα) που θυμίζει λίγο Viognier, και το γεμάτο σώμα. Όπως το Γαλλικό, εύκολα ξεφεύγει προς υψηλόβαθμο αλκοόλ, αλλά γενικά παραμένει γλυκόπιοτο.

Του Μανουσάκη, πιστό στο στυλ του οινοποιείου είναι κομψό, νευρώδες, αρωματικό με έντονη οξύτητα που ισορροπεί τη λιπαρότητα της ποικιλίας και ένα πιπεράτο υπόπικρο τσικ στην επίγευση. Ο Καραβιτάκης είχε ένα πολύ καλό κλασσικά γεμάτο Βιδιανό και μετά ένα υπέρκομψο του 2017 με 20% ζυμωμένο σε 3 ειδών βαρέλια (μέχρι εδώ τα μυστικά) που ενώ άφηνε σχεδόν ανεπηρέαστο τον αρωματικό και φρουτώδη χαρακτήρα της ποικιλίας, τον εναρμόνιζε με πολύ ευγενικά αρώματα ξύλου, καθόλου βανιλάτα, με ξηροκάρπια και μπριος και μόνο ελάττωμα την υψηλή τιμή, 20+. Η δεξαμενή του Μαραγκάκη ήταν ένα γλυκόπιοτο γεμάτο κρασί με πιπεράτη μύτη και επίγευση ενώ το βαρελάτο του ακόμα καλύτερο, με υψηλότερη οξύτητα ισορροπημένη από ένα ακόμα πιο γεμάτο στόμα(!). Της  Σίλβας Δασκαλάκη επίσης γλυκόπιοτο και γεμάτο, ισορροπημένο, με έντονη ανθική και λιπαρή μύτη,  ενώ για το βαρέλι της είχε οινοποιήσει πρώτα σε πιθάρι, με αποτέλεσμα την ιδιαίτερη οξειδωτική γεύση που έχουν αυτά τα κρασιά,  που είναι αναπάντεχα ταίρια με παραδοσιακά πιάτα, όπως χοχλιοί με χόντρο ας πούμε. Τυπικό και καλοζυγισμένα κλασικό  του Κτήματος Πατεριανάκη, όπως τα περισσότερα κρασιά τους.

Τα ποτήρια σε παράταξη…

Ο Διαμαντάκης είχε επίσης ένα Βιδιανό με υψηλή οξύτητα, που εξισορροπούσε την έντονη λιπαρότητα  και έτσι παρέμενε κλασσικό, γλυκόπιοτο, ενώ στη Διαμαντόπετρα με 50% Ασύρτικο η ατσάλινη αυστηρή ραχοκοκαλιά έδινε το στίγμα της και το λίγο βαρέλι κομψή φινέτσα, παραπέμποντας σε ψητά μεγάλα ψάρια. Ο Γαβαλάς είχε ένα κοφτερό αυστηρό αλλά κομψό κρασί με τη λιπαρότητα δεύτερο βιολί. Ο Λουλούδης (νέος οινοποιός) ένα αναπάντεχα γλυκόπιοτο κρασί με οξύτητα 6.7 και ph 3.2, εξηγείται μόνο με το 13,7% αλκοόλ και σηκώνει και σκάρους με μπάμιες. Φέτος τρύγησε στο 13,2, θα τον δούμε στο Οινόραμα. Συγνώμη για το πολυβόλο-γλυκόπιοτο, αλλά έτσι ήταν τα κρασιά, πως να τα ονομάσω;

Ο Παρασκευάς με κρασί δεξαμενής, που όμως θυμίζει βαρέλι, λόγω αλκοόλ, ενώ το βαρέλι του βανιλάτο, καραμπινάτα αμερικάνικο. Ο Ζαχαριουδάκης με ένα χαρμάνι με 60% Σοβινιόν, ημίξηρο αλλά θαυμαστά ισορροπημένο και πιασάρικο (μέχρι και σε μένα άρεσε), ενώ το μονοποικιλιακό του ζυμωμένο σε βαρέλι Natalie μεσαίου καψίματος τις έχει τις βανίλιες του. Ο Χαραλαμπάκης  ένα χαρμάνι με 30% Ασύρτικο με ωραίο ατσάλινο χαρακτήρα, χωρίς να χάνονται τα αρώματα. Ο Ντουράκης με ένα από τα πιο καλά ζυγισμένα μονοποικιλιακά, τάχει όλα και μάλλον θα αρέσει και σε όλους και όλες, μαζί με του Στραταριδάκη έχουν το μπαμ στην ισορροπία. Ο Διγενάκης έχει ένα πιο ελαφρύ στυλ τόσο στη Μυρισύνη με Σαρντονέ και Μοσχάτο Σπίνας όσο και στο μονοποικιλιακό του.

Ούτε το λευκό γίνεται να λείψει.

Ο Μηλιαράκης, (μαζί με τον Δουλουφάκη και Λυραράκη μάλλον τα παλιότερα οινοποιεία του νησιού) ένα από τα καλύτερα Βιδιανά του, αλλά το δυνατό του χαρτί είναι το χαρμάνι με Roussanne, λευκή ποικιλία το Β. Ροδανού κυρίως, όπου καταφέρνει να αναδείξει αρμονικά την αρωματική πολυπλοκότητα αμφοτέρων των ποικιλιών, πράγμα δύσκολο, όσο και γοητευτικό.  Ο Λυρακάκης, που καταξιωμένος χρόνια ων επιδίδεται και σε πολύ ειδικές οινοποιήσεις, όπως το Κέδρος, ένα πολύ αχνό ροζέ από Λιάτικο  από υπεραιονόβιο αμπελώνα του Ψηλορέιτη υψομέτρου 800+ με οξύτητα που θα τσεκάρει τα σφραγίσματά σας, φέτος είχε και ένα νέο σκεπτικό: το Minimus, ένα Βιδιανό ελαχίστων επεμβάσεων, αλκοόλ (9%), σακχάρων (1,7),μόνο η οξύτητα είναι στο 6,9 και με ph 3,1 θα μπορούσε να πάει για αφρώδες. Βίγκαν, όπως όλα τα κρασιά του, αλλά ιδιαίτερο και η οξύτητα απαιτεί ορκισμένους πιστούς, πρόσχωμεν. Το άλλο του Βιδιανό με 20% Μοσχάτο Σπίνας πολύ πιο βατό, εξαιρετικό, σε κοφτερή ισορροπία όμως, πρόσχωμεν επίσης. Η Ιδαία Γή έχει ένα πολύ ιδιαίτερο Βιδιανό με παραμονή στις φίνες οινολάσπες, ξηροκαρπάτο σώμα και καλά ζυγισμένη υψηλή οξύτητα.

Κατά τα άλλα, η γενική εικόνα ήταν πολύ καλών κρασιών, με τυπικότητα, σε χαμηλές τελικές τιμές κάτω των 10 ευρώ τα περισσότερα και ιδιαίτερες οινοποιήσεις κατ’ εξαίρεσιν. Η πλειοψηφία των οινοποιών είχε καταφέρει να κερδίσει την υψηλή οξύτητα ώστε να εξισορροπήσει τον έντονα αρωματικό και λιπαρό χαρακτήρα της ποικιλίας, που αν αφεθεί ελεύθερος, καταλήγει σε πλαδαρά, γλυκερά κρασιά.

Τα «Οικοτικά» ήταν μια ευκαιρία για να μαζευτούν σε ένα σημείο τα κρασιά από την Κρήτη.

Μόνο Βιδιανό έχουν; Ναι, σιγά. Πρώτα απ’ όλα έχουν Βηλάνα, αρωματική ποικιλία, που επειδή είναι πολύ αποδοτική, τα περισσότερα κρασιά είναι αραιά και βαρετά, όπως πολλά Μοσχοφίλερα σε τα μας. Όταν όμως περιορίζονται οι στρεματικές αποδόσεις, τα κρασιά σκίζουν. Δοκιμάστε τα κρασιά της Ιδαίας Γής, του Μηλιαράκη( το Μίνως Palace είναι η παλαιώτερη ετικέτα ποιοτικής Βηλάνας, την ξέρω 30 χρόνια)  του Λυραράκη (εδώ μπορείτε να πάρετε το εισαγωγικό στα 5 κάτι ευρώ, που δεν είναι καθόλου της πλάκας  και μετά το άλλο, από τον ορεινό αμπελώνα των Πυροβολικών στα διπλά λεφτά να δείτε τη διαφορά). Αλλά μια καλή Βηλάνα  έχουν όλα τα επώνυμα οινοποιεία, Αλεξάκη, Ντουράκη κλπ. Πάμε για τα άλλα.

Το Θραψαθήρι είναι η άλλη ανερχόμενη ποικιλία στην Κρήτη. Ακόμα τη μαθαίνουμε. Άλλοι είναι στο γυμνάσιο, άλλοι ξεσκόλισαν. Μόνο και αγέρωχο στην Ιδαία Γη και τον Λυραράκη, από εξαιρετικά αμπελοτόπια, αλλά και Μονή Τοπλού, από όψιμο τρύγο, αλλά με πολύ καλή ισορροπία. Θα το βρείτε σε χαρμάνι με 50% Βιδιανό από τον Ζουμπεράκη, το βγάζει και σε βαρέλι, το δεξαμενάτο πιο καθαρή έκφραση των ποικιλιών. Καρίκι, μπλεντ με Ασύρτικο του Αλεξάκη. Ανάλαφρο καθημερινό χαρμάνι με Βηλάνα από Μηλιαράκη.

Η όσφρηση δίνει πάντα τον τόνο.

Το Ρωμέϊκο τόχετε ακουστά; Ναι, καλά θυμάστε,  κάτι ανοιχτόχρωμα πορτοκαλιά σπιτικά ξύδια συνήθως, για τα οποία είναι περήφανοι οι κτήτορες και την πατήσατε στο Κυριακάτικο τραπέζι. Η ποικιλία από την οποία φτιάχνεται ο Μαρουβάς. Σπανίως, διαμαντάκια. Μέχρι που αποφάσισε ο Μανουσάκης να ασχοληθεί. Επειδή έχει πολύ λίγο χρώμα για κόκκινο, εδώ έχουμε λευκή οινοποίηση (πάτα τράβα ή blanc de noir ελληνιστί). Ξυραφάτο λευκό κάτω από 10 ευρώ, αξίζει να το δοκιμάσετε, τόσο απλά. Λαδερά, ψαράκια, θαλασσινά…Και μετά το ροζέ του από Ρωμέικο, Γκρενάς και Σιρά. Και μετά το Ασύρτικο, τα βάζω όλα μαζί, επειδή οι οξύτητες είναι θεϊκές και τα κρασιά κεντάνε. Πηγαίνοντας στα κόκκινα ας μείνουμε εδώ. Mrs (κυρία αγγλιστί) Σιρά-Ρωμέικο. Λίγο βαρέλι, πολύ μαύρο φρούτο, ελαφρύ και πλούσιο, μπόλικες απαλές αλλά διακριτές τανινούλες, χαρακτήρας και στα 7 ευρώ οικονομικό. Μετά, το πυκνότερο Alexandra’s στα 13, ανεβαίνουμε στο 20άρικο με το Blend, Grenache  και Mouvedre στα 55+ από σπάνιο προφυλοξηρικό αμπελοτόπι, σε διαμόρφωση κύπελου φυσικά. Πυκνά στιβαρά κρασιά με πολύ καλή δομή και πλούσιες τανίνες, άφθονο φρούτο χωρίς μαρμελάδες και στυλ ούτε νεοκοσμίτικο ούτε ακριβώς ευρωπαϊκό. Πολύ καλοφτιαγμένα. Έ, να μην ξεχάσουμε και ότι είναι ο πρώτος διδάξας σε Roussanne,  στυλ Β. Ροδανού. Και ότι ο Μανουσάκης είναι Έλληνας Κρητικός ομογενής επιχειρηματίας επαναπατρισθείς στοχοπροσηλωμένος σε ποιοτικά κρασιά. Υπόδειγμα. Μάλλον τα καταφέρνει, ε;

Τα κρασιά της Κρήτης έχουν ιδιαίτερη ταυτότητα.

Μαραγκάκης, ωραίο Σόχωρο Καμπερνέ-Σιρά, αρκετά στιβαρό και καλές τανίνες, αλλά μην αγνοήστε την 8η τέχνη από Κοτσιφάλι-Σιρά στα μισά λεφτά. Vfm (value for money).

Γαβαλάς, χωρίς το πολυποικιλιακό ροζέ μαγκνουμ Κατοστράτι φέτος, αλλά με πολύ ωραίο ώριμο Καμπερνέ και ακόμα καλύτερο Φραγκόσπιτο με προσθήκη Σιρά.

Διαμαντάκης, Πρίνος, ένα από τα καλύτερα Κρητικά Σιρά, λιγώτερο θερμό από τα άλλα. Η Διαμαντόπετρα χαρμάνι με 30% Μαντηλάρι έχει περισσότερο σώμα και  καλύτερη, πυκνότερη δομή. Το Πετάλι ένα αναπάντεχα ωραίο φρέσκο Λιάτικο δεξαμενής.

Εδώ να προσθέσω πως το Λιάτικο είναι άλλη μια ιδιαίτερη γηγενής ποικιλία της Κρήτης: στο Λασίθι καλλιεργείται ο μικρόρωγος κλώνος, που θεωρείται ανώτερος ποιοτικά και στις Δαφνές  Ηρακλείου ο άλλος.

1. Βγάζει την καλύτερη ρακή.

2. Βγάζει εξαιρετικά γλυκά κρασιά.

3. Παλαιώνει αργά αλλά υπέροχα, χωρίς πολύ χρώμα αλλά με μεγάλη πολυπλοκότητα και ο μετρ της παλαίωσης είναι ο Οικονόμου στη Σητεία, που βγάζει κρασιά μεγάλης κλάσης από την ποικιλία. Σε τα μας πιο προσιτά στυλ, ο Δουλουφάκης και έπονται και άλλοι πλέον, ευτυχώς.

4. Παλιά υπήρχε ένα χαρμάνι με Μαντηλάρι για γρήγορη κατανάλωση και περισσότερο χρώμα, αλλά βγήκε εκτός μόδας.

5. Με τους περισσότερους να το χρησιμοποιούν για ρακή και γλυκά κρασιά θα αργήσουμε να μάθουμε τις δυνατότητές του ως ερυθρό ξηρό. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια έχουμε τις πρώτες προσπάθειες.

Μιχαλάκης. Τελείωσε το Μαντηλάρι του 2008, μια κρασάρα στα 8 ευρώ. Εν αναμονή των επόμενων ετών, πίετε Gold Cuvee, όπως και το Σιρά τους.

Κτήμα Πατεριανάκη. Οι κυρίες κάνουν καλοζυγισμένα κρασιά, πολύ καλό το Κτήμα ερυθρό, όπως και το Σιρά τους, γενικά όμως δύσκολα λαθεύεις αν διαλέξεις απ την παλέτα των κρασιών τους. Άλλο ένα οινοποιείο με ιστορία.

Ευφροσύνη. Καλό Καμπερνέ, αρκετά στιβαρό, λίγο φυτικό. Το Κοτσιφάλι- Σιρά έχει πιο εκφραστικό  φρούτο, αλλά λιγώτερο σώμα. Πολύ καλό το υψηλόβαθμο Λιάτικο δεξαμενής.

Ζαχαριουδάκης. Μαλακό ισορροπημένο φρουτώδες Κοτσιφάλι ’15. Καλύτερη η Ορθή Πέτρα από Καμπερνέ 60% και Σιρά 40%, 6 μήνες βαρέλι και απαλές τανίνες και Κάλλιστη η Reserve από Σιρά 60% Κοτσιφάλι 40% πλούσιο φρούτο και άψογες τανίνες.

Διγενάκης. Πολύ καλό το single vineyard Κοτσιφάλι του, έχει κερδίσει πολύ από την παλαίωση στη φιάλη, από το χειμώνα που το δοκίμασα.

Στραταριδάκης. Barbatus, CbS, Syrah, Merlot, 40-40-20.Πάρα πολύ καλό, εξαιρετική δομή, σώμα και τανίνες. With a price to match, όπως λέμε, στα 46 ευρώ.

Λυραράκης. Ίσως ο πρωτομάστορας της οινικής αναγέννησης στην Κρήτη. Θυμάμαι τον ιδρυτή, μαυροπουκαμισά γενειοφόρο στα πρώτα Οινοράματα. Πρωτόβαλε ξένες ποικιλίες, Σοβινιόν κλπ όταν άγνωστες και μετά πρώτος στράφηκε στην ανάδειξη των γηγενών, Δαφνί, Πλυτό. Ένα από τα καλύτερα Μαντηλάρια παλαίωσης. Το φετινό Δαφνί είναι το καλύτερο όλων. Το Ασύρτικο Voila ντροπιάζει πολλά στα διπλά της τιμής του-8 ευρώ. Niche (εδώ:οριακά άγνωστες ) ποικιλίες που διερευνώνται: Μελισσάκι, φίνο εξαιρετικό, όχι φτηνό, δε γίνεται σε τόσες λίγες φιάλες.Κοτσιφάλι –Σιρά, Κοτσιφάλι-Μαντηλάρι, τάχουνε δει όλα πρώτοι. Αξίζει μια βραδυά, και δύο και τρεις.

Δουλουφάκης. Ο πρώτος στο Βιδιανό, από τους πρώτους διδάξαντες στο Λιάτικο, σεμνός με χαμηλό προφίλ, το πρώτο αφρώδες Βιδιανό με 2η ζύμωση στη φιάλη, μπεστ μπάι μάγκνουμε Δάφνιο (Λιάτικο)στα 18 ευρώ ράφι, 3 εξαιρετικές οινοποιήσεις σε πιθάρι στα 13 ευρώ, τιμή πολύ χαμηλή για το στυλ, να πάρετε. Μη σας ξεφύγει η Femina  από Malvasia Aromatica. Και μην ξεγελαστείτε, είναι κορίτσι με πυγμή.

Μπουτάρης. Άλλο εμβληματικό οινοποιείο, όχι με πολλά κρασιά, λίγα και καλά. Η Scalarea (το παλιό Σκαλάνι)είναι  μία από τις αρτιώτερες εκδοχές του χαρμανιού Κοτσιφάλι-Σιρά και η επίγευση από το γλυκό Ιουλιάτικο (τι έλεγα για το Λιάτικο;) με συνόδευσε ως το σπίτι, μια και ήταν το τελευταίο κρασί που δοκίμασα.

Μου ξέφυγαν πολλά κρασιά και όχι μόνο. Τόσα πολλά, τόσος λίγος χρόνος και χωρίς συκώτι power bank…

Αν καταφέρατε και τελειώσατε το άρθρο, δεν αυτο-επιβραβεύεστε με μερικές φιάλες  εκ των προαναφερθέντων, να οργανώσετε Κρητικό μεσημέρι την Κυριακή; Αν είναι πείτε μου να μη μαγειρέψω.

 

Διαβάστε ακόμα: Γιώργος Κοκοτός: Μια μέρα στο κτήμα με τον ευπατρίδη του κρασιού.

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top