Το Andro στο μεγαλειώδες Château de Saran: έτσι φιλοξενεί η Moët & Chandon

Το Château ήταν η θερινή κατοικία της οικογένειας Moët το πάλαι ποτέ (φωτογραφία: Courtesy of Moët et Chandon).

Είναι πολλά περισσότερα από μια ετικέτα, από ένα προϊόν. Είναι η πιο περικλεής σαμπάνια, η ναυαρχίδα μιας ονομασίας προέλευσης οίνου που συμβολίζει παγκοσμίως την πολυτέλεια και τη γιορτή. Moët & Chandon ή σκέτο Moët χαϊδευτικά και οικειοποιητικά σημαίνει αφρός, λάμψη, χαρά της ζωής. Δεν είναι μικρό πράγμα αυτό, να σε ταυτίζουν αδιαπραγμάτευτα με τις πιο σπουδαίες και γενναιόδωρες στιγμές. Πως θα μπορούσε λοιπόν ένας τόσο μεγαλειώδης «οίκος» αφρώδους οίνου και αφρώδους ζωής, να μην έχει το αντίστοιχο «σπίτι»;

Το σπίτι αυτό, για την ακρίβεια ένας πύργος – τουρτίτσα, κομψότατος και γαλλικότατος, ήταν για γενιές ιδιωτικό κατάλυμμα των οικογενειών Moët & Chandon και είχε επίσης φιλοξενήσει επιφανείς προσωπικότητες όπως τη βασιλομήτορα της Ελισάβετ της Αγγλίας. Πριν τρία χρόνια υπέστη ριζική ανακαίνιση το κόστος της οποίας δεν τολμώ να γράψω, και έκτοτε φιλοξενεί αποκλειστικά «φίλους». Και αν αυτό ακούγεται κάπως επιτηδευμένο, αναλογιστείτε: Πόσους να φιλοξενήσει όταν έχει μόλις 12 δωμάτια; Για παράδειγμα στα θυρανοίξια μετά την ανακαίνιση του 2019, υποδέχτηκε τη Nathalie Portman, την Uma Thurman, την Kate Moss, τον Roger Federer. Γι αυτό και ήταν τιμή για το Andro που ήταν μόλις το ένα από τα 2 μέσα ενημέρωσης που προσκλήθηκαν από την Ελλάδα, για ένα διήμερο πριν τις φετινές γιορτές. 

Η ώρα του απεριτίφ -με Brut Impérial- στα σαλόνια του Château se Saran.

Ας δούμε όμως την ιστορία του ενδιαιτήματος από την αρχή: O Jean-Remy Moët, εγγονός του ιδρυτή της Moët & Chandon, απέκτησε το πρώτο του κτήμα στο Saran το 1801. Τότε η γη ήταν δασωμένη και ακαλλιέργητη, και ο νέος ιδιοκτήτης έβαλε μπρος να τη μετατρέψει σε αμπελώνες υψηλών προδιαγραφών. Στις παρυφές του δάσους, θεμελίωσε και τα πρώτα κτίσματα, ένα κυνηγετικό καταφύγιο και ένα οινοποιείο. Αυτό ήταν το ξεκίνημα μιας πανέμορφης εποποιίας. 

Το 1846, ο Victor Moët, γιος του Jean-Remy, μετέτρεψε το καταφύγιο σε αρχοντικό με τα όλα του, και λίγα χρόνια αργότερα το επεξέτεινε σκάβοντας κελλάρια και προσθέτοντας έναν κατάλυμα για τους καλλιεργητές του κτήματος του. Έτσι την εποχή του τρύγου, όταν οι αγρότες δούλευαν και κοιμόντουσαν στο κτήμα, η οικογένεια μεταφέρονταν επίσης στο αρχοντικό της το οποίο είχε αποκτήσει πλέον τα χαρακτηριστικά ενός château, ενός πύργου δηλαδή όπως θα λέγαμε στα καθ’ημάς.  

Κάθε δωμάτιο έχει ξεχωριστή θεματική (φωτογραφία: Courtesy of Moët et Chandon).

Το 1920 το πυργόσπιτο υπέστη τροποποιήσεις, δέχθηκε αρκετές προσθήκες και απέκτησε τη φυσιογνωμία που λίγο-πολύ θαυμάζουμε και σήμερα. Έτσι, αποτέλεσε την κύρια πλέον κατοικία της οικογένειας πίσω από τη θρυλική σαμπάνια, ως το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’40. Έχοντας στο μεταξύ διατελέσει και νοσοκομείο, από τη δεκαετία του ’60 και μετά θα γίνει ένα φιλόξενο παλατάκι όπου καταλύουν σημαντικοί προσκεκλημένοι. Προσωπικότητες του θεάματος, θρύλοι του αθλητισμού, κορυφαίοι της πολιτικής, διέμειναν εδώ και απόλαυσαν τη φιλοξενία και την χαρά της ζωής α λα γαλλικά.

Μετά από δυο ακόμα γενιές αφρώδους φιλοξενίας, το Château de Saran ήταν έτοιμο για μια ακόμα ριζική ανακαίνιση, ώστε να συνεχίσει να ακτινοβολεί και στον 21ο αιώνα. Ο διάσημος διακοσμητής, σκηνογράφος και ειδικός στα ιστορικά σκηνικά ταινιών, Yves de Marseille, ανέλαβε το φιλόδοξο αυτό εγχείρημα. Ο οίκος τον εμπιστεύτηκε με σκοπό να αναβιώσει στην κατοικία την ψυχή που είχε ήδη από τον 19ο αιώνα, όπως είχε κάνει για το αγαπημένο «σπίτι» του Christian Dior στη Grasse, το Château de la Colle Noire.

Μεγαλείο και εκλεκτικισμός εν ταυτώ. Η πατίνα του 19ου αιώνα είναι ευδιάκριτη παντού (φωτογραφία: Courtesy of Moët et Chandon).

Κανένας οικονομικός περιορισμός δεν φαίνεται να ψαλίδισε το έργο: Στα δωμάτια, τους διαδρόμους και τις μαρμάρινες σκάλες με τις κομψές κουπαστές, το ντεκόρ μοιάζει να έχει μείνει αναλλοίωτο για εκατόν πενήντα χρόνια, ενώ στην πραγματικότητα επανασχεδιάστηκαν τα πάντα μέσω της προσεκτικής ανακαίνισης. Οι εργασίες διήρκεσαν τέσσερα χρόνια και τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν όπως η ντόπια ξυλεία και τα μάρμαρα της Carrara, είναι όλα κορυφαία. Και τα πολύτιμα έπιπλα αποκτήθηκαν ένα-ένα, σε σοβαρές αίθουσες δημοπρασιών των οίκων Sotheby’s και Christies, αλλά και σε εκλεκτούς αντικέρ στη Γαλλία και σε όλο τον κόσμο.

Για παράδειγμα, οι καναπέδες στην αίθουσα γευσιγνωσίας του Château προέρχονται από το ιστορικό ξενοδοχείο Ritz, ενώ τα χαλιά έχουν υφανθεί ειδικά για το Saran από κορυφαίους οίκους. Μερικά έπιπλα είναι πιο σύγχρονα: πολυθρόνες από τη δεκαετία του ’50, τραπεζάκια μοντερνιστικού ντιζάιν. Τέλος, αρκετά κειμήλια προέρχονται από την οικογενειακή κληρονομιά: ποικίλα έργα τέχνης, ένα αξιόλογο πιάνο με ουρά και κάμποσα μικροαντικείμενα υψηλού γούστου. Όλα συνδυάζονται γοητευτικά σε μια φωτεινή ατμόσφαιρα που απηχεί το χρώμα της σαμπάνιας και τους αντικατοπτρισμούς των κεριών στα κρυστάλλινα ποτήρια.

Ο Κίμων Φραγκάκης με την Annalisa Maestri, Global Media Relations manager του ιστορικού οίκου. Δεξιά: Επ’ ευκαιρία της επίσκεψής μας παρουσιάστηκε η νέα cuvée Grand Vintage του 2015. (Φωτό: Andro.gr).

Το Château δεσπόζει σ’ ολόκληρη την κοιλάδα του Marne, κι ενώ το στυλ του είναι αναμφισβήτητα αντικέ, το διπλανό κτήριο, που αναφέρεται ως Vendangeoir (θα μπορούσαμε να το μεταφράσουμε ως «τρυγητήριον»), βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση, με το σύγχρονο βιομηχανικό-ρουστίκ εσωτερικό του. Εδώ υπάρχει μια πολυτελώς εξοπλισμένη τραπεζαρία, όπου ο τριάστερος σεφ Yannick Alleno υπογράφει τα μενού των προσκεκλημένων, καθώς και ένα ζεστό, ιδιωτικό night club με θέα στην κοιλάδα, για χορό και σαμπάνια μετά το δείπνο, προτού αποσυρθούν οι συνδαιτημόνες στις σουίτες τους.

Κάθε σουίτα στο Saran είναι εντελώς διαφορετική, όπως -τηρουμένων των αναλογιών- είναι διαφορετικό κάθε δωμάτιο και στα σπίτια μας (και ας μην έχουν την ίδια πολυτέλεια). Σημειώστε τις ονομασίες των δωματίων που αντικατοπτρίζουν και τον τρυφηλό διάκοσμό τους: η σουίτα του «βασιλέα – ήλιου» Louis XIV, η σουίτα Hollywood -αναφορά στη Marilyn Monroe. Το δωμάτιο Roaring Twenties με έμπνευση από τη Josephine Baker. Το αυτοκρατορικό κινέζικο δωμάτιο και το αντίστιχο ρωσικό και αγγλικό… Το καθένα προσφέρει μια μοναδική εμπειρία. To Andro είχε τη χαρά να καταλύσει στο σοφιστικέ ιαπωνικό δωμάτιο.

Αριστερά: Το σεκρετέρ στο Ιαπωνικό δωμάτιο όπου κατέλυσε το Andro. Δεξιά: Highlight της επίσκεψής μας ήταν η δοκιμή της πραγματικά έξοχης ροζέ σαμπάνιας Grand Vintage του 2015. Ένα πολυπρισματικό, φίνο κρασί με εκπληκτικό κόκκινο φρούτο και σχεδόν πικάντικες νότες. (Φωτό: Andro.gr).

Στην επίσκεψη μας στο Saran, είχαμε την ευκαιρία όπως προείπαμε να διαμείνουμε σε ένα από τα μυθικά του δωμάτια και την επομένη να απολαύσουμε το πιο χαριτωμένο και γνησίως οικογενειακό πρόγευμα στη φωτεινή αίθουσα του πρωινού που μοιάζει βγαλμένη από παραμύθι: Λουλουδάτες πορσελάνες, βουτυρένια κρουασάν, λεπτεπίλεπτα μπολ με παχιά κρέμα, τραγανές και σουβλερές μπαγκέτες, κόκκινα φρούτα, ροδαλά ζαμπόν, καυτός σκούρος καφές σε ασημένιες κανάτες.

Εάν ζητούσαμε και μια ροζέ Moët για να συνοδεύσουμε τα βατόμουρα και τα γαλλικά τυριά μας, θα έρρεε άφθονη. Όμως κάναμε κράτει μιας και το προηγούμενο βράδυ είχε προηγηθεί ένα μεγάλο δείπνο στη διάρκεια του οποίου σερβιρίστηκαν ορισμένες έξοχες Moët & Chandon Grand Vintage των ετών 2015, 2006, 2005 (ροζέ) και 1999 με ένα μενού που συνδύαζε ευφάνταστες παρασκευές με αχινό, ροδοπέταλα, αστακό, τυρί St Nectaire, μανιτάρια, κάστανα κ.α.

Όλα -βράδυ και πρωί- συνδυάζονται γοητευτικά σε μια φωτεινή ατμόσφαιρα, που θυμίζει τις αποχρώσεις της σαμπάνιας. (Φωτό: Andro.gr).

Η επίσκεψη μας δεν περιορίστηκε στα σαλόνια, τις τραπεζαρίες και τις κρεβατοκάμαρες του Saran αλλά περιλάμβανε στάσεις στην αστική έδρα της οικογένειας στην πόλη του Epernay, την περίφημη residence του Trianon, αλλά και στα θρυλικά κελλάρια του οίκου κάτω από το στρατηγείο επί της λεωφόρου Καμπανίας (Avenue de Champagne).

Πρόκειται περί ενός πραγματικού λαβύρινθου, εξ ολοκλήρου σκαμμένου στην κιμωλία, με 28 χιλιόμετρα (σωστά διαβάσατε) διαδρόμων και τούνελ όπου αναπαύονται εκατομμύρια μπουκάλια σαμπάνιας, ορισμένα εκ των οποίων στέκουν αμετακίνητα και αραχνιασμένα, επί έναν αιώνα (!).

Δεξιά: Ο υπογράφων με τον chef de cave της Möet, Bênoit Gouez, τον ιθύνοντα νου πίσω από τη θαυμαστή οινοπαραγωγή του οίκου. (Φωτό: Andro.gr).

Οι κάβες όλης της περιοχής της Καμπανίας είναι ένα μνημείο της φύσης και της ανθρώπινης μηχανικής και δεξιοτεχνίας. Οι κάβες της Moët & Chandon είναι το αποκορύφωμα αυτής της προσπάθειας, και ένα μικρό θαύμα της νεότερης ιστορίας. Εάν βρεθείτε στην περιοχή (ή είστε στο Παρίσι από το οποίο το Epernay απέχει το πολύ δύο ώρες) αξίζει να κλείσετε την επίσκεψή σας μέσω της ιστοσελίδας του οίκου.

Ξεκινώντας από 26 ευρώ για μια ξενάγηση που διαρκεί πάνω από μία ώρα και περιλαμβάνει και τη δοκιμή της κλασικής Brut Impérial, μπορείτε να περιηγηθείτε στους σκοτεινούς λαβυρίνθους και να δείτε κειμήλια όπως το τεράστιο δρύινο βαρέλι τύπου foudre το οποιο δώρισε ο Μέγας Ναπολέων στον Jean-Rémy Moët όταν, ως αυτοκράτορας, επισκέφτηκε τις κάβες. (Γι αυτο η ναυαρχίδα του οίκου ονομάζεται Brut Imperial -αυτοκρατορική δηλαδή- προς τιμήν του αυτοκράτορα).

Είσοδος στα μεγαλειώδη κελάρια του ιστορικού οίκου. Δεξιά: Μπουκάλια σαμπάνιας 100 και πλέον ετών, περιμένουν ακίνητα και αραχνιασμένα. Το περιεχόμενο τους έχει σε σημαντικό βαθμό εξατμιστεί. (Φωτό: Andro.gr).

Στις κάβες θα μάθετε πως παρασκευάζεται η σαμπάνια με την παραδοσιακή μέθοδο. Θα παρατηρήσετε τη συγκέντρωση των οινολασπών στο λαιμό του μπουκαλιού κατά τη διαδικασία του «remuage» όπου το μπουκάλι περιστρέφεται λίγο-λίγο για μέρες, ώσπου να απελευθερωθούν ολες οι οινολάσπες και να δημιουργήσουν ένα πηχτό ίζημα. (Εν συνεχεία οι οινολασπες στο μπουκάλι θα περιμένουν το dégorgement δηλαδή την απομάκρυνσή τους, για να προστεθεί το liqueur de dosage -κρασί με ζάχαρη- και ο τελικός φελλός).

Σε κάποια κομμάτια της δαιδαλώδους κάβας μπαίνεις μόνο με κλειδί. Εκεί, πίσω από σιδερόφρακτες καγκελόπορτες, αναπαύονται τα πιο σπάνια μπουκάλια, τα παλαιότερα των οποίων -γυρισμένα ανάποδα και αραχνιασμένα σαν γριές νυχτερίδες- περιμένουν στην ίδια θέση από το 1892.

Κορυφαία είναι η ξενάγηση Grand Vintage η οποία διαρκεί μία ώρα και τριάντα λεπτά και περιλαμβάνει τη γευσιγνωσία της ομώνυμης Grand Vintage σαμπάνιας και της αντίστοιχης ροζέ. Κάθε Grand Vintage που κυκλοφορεί (όποτε κρίνει ο chef de cave της Möet, Bênoit Gouez, δηλαδή όχι κάθε χρονιά), είναι μοναδική. Αποτελεί την αφρώδη ερμηνεία αν θέλετε, των χαρακτηριστικών της χρονιάς αυτής, από τη μύτη και το γούστο του κυρίου Gouez.

Η λεωφόρος της καμπανίας όπου έχουν την έδρα τους οι μεγάλοι οίκοι. Δεξιά: Το γιγάντιο βαρέλι τύπου foudre που δώρισε Μέγας Ναπολέων στον Jean-Rémy Moët όταν, ως αυτοκράτορας, επισκέφτηκε τις υπόγειες κάβες. Γι αυτό, προς τιμήν του, η ναυαρχίδα των εμφιαλώσεων της Möet & Chandon ονομάζεται Brut Imperial. (Φωτό: Andro.gr).

Ο Benoît Gouez, ετών 52, ενσαρκώνει το «κλισέ» του γοητευτικού Γάλλου πενηντάρη, με το κυματιστό γκρίζο μαλλί, τα γένια δύο ημερών, το πλατύ χαμόγελο και την μπάσα φωνή. Από τη μία πληθωρικός, με πλατιές κινήσεις των χεριών, με χαριτωμένους φραντσέζικους μορφασμούς, με μεγαλόθυμη, παρεϊστικη αύρα, είναι ο καλοζωισμένος φίλος που έχει κάποια πράγματα να σου μάθει για την τέχνη της ζωής.

Κι από την άλλη σοβαρός, τεχνοκράτης, αποφασιστικός, ανοίγει τα κορυφαία μπουκάλια με ύφος σχεδόν μπλαζέ και ξεδιπλώνει το όραμα του για τις επόμενες δεκαετίες μιας αυτοκρατορίας που πρέπει, μαζί με τον ανταγωνισμό του παγκόσμιου εμπορίου να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις του σύγχρονου μάρκετινγκ και -το κυριότερο- να προβλέπει τις ανάγκες και τις προκλήσεις που συνεπάγεται η κλιματική αλλαγή για το γεωργικό προϊόν που έχει αναλάβει να αποθεώσει.

Για τον τρύγο του 2015, ο chef de cave ήρθε αντιμέτωπος με μια χρονιά αβέβαιη, με αντιθέσεις, με ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και άλλες προκλήσεις. Θέλησε να δώσει στη Grand Vintage του 2015 το χαρακτήρα ενός ξυπνήματος και ενός νέου ξεκινήματος, την αίσθηση της ανατολής του ήλιου που γεμίζει μια καθαρή ημέρα με υποσχέσεις.

Ο τρύγος στο Cramant της Καμπανίας. Η κλιματική αλλαγή δείχνει τα δόντια της καθώς τα σταφύλια ωριμάζουν όλο και νωρίτερα τα τελευταία χρόνια.

Η εβδομηκοστή έκτη vintage εμφιάλωση στην ιστορία του οίκου είναι ένα μπουκέτο από τα τρία σταφύλια που συνθέτουν το κλασικό χαρμάνι της σαμπάνιας, σε αναλογία 44% Pinot Noir, 32% Chardonnay και 24% Pinot Meunier. Έχει ωριμάσει 6 χρόνια στα κελλάρια που περιγράψαμε και επιπλέον 6 μήνες στη φιάλη μετά το dégorgement στο οποίο αναφερθήκαμε παραπάνω.

Όσο για το dosage που ακολούθησε το dégorgement, την προσθήκη ζάχαρης δηλαδή, είναι μόλις 5 γραμμάρια ανά λίτρο, έχουμε δηλαδή να κάνουμε με μία extra brut σαμπάνια. Αυτό ήταν μια προσωπική επιλογή και ένα στοίχημα αν θέλετε του Bênoit Gouez ο οποίος, από τότε που ανέλαβε επικεφαλής της οινοπαραγωγής, αυξάνει προοδευτικά την ξηρότητα των κρασιών του και τα κάνει λιγότερο γλυκά, περισσότερο φίνα και εν τέλει πιο σοφιστικέ.

Η ροζέ Moët & Chandon Grand Vintage του 2015 είναι η απόλυτη (αντιπαθώ τον όρο αλλά εν προκειμένω είναι δόκιμος) έκφραση μιας ώριμης και άκρως επιτυχημένης χρονιάς για τα κόκκινα (pinot noir & meunier) σταφύλια της καμπανίας. Γεμάτα λαχταριστό φρούτο και ευπρόσδεκτο όγκο, προσέδωσαν μια μεστή, και σχεδόν πιπεράτη και μπαχαρένια αίσθηση στο στόμα (δοκιμάστε τη με όλα τα πληθωρικά φαγητά με κόκκινα φρούτα αλλά και τα μπαχαρένια γλυκά των χριστουγέννων). Η σύνθεση της ροζέ Grand Vintage του 2015 είναι 52% αρωματικό pinot noir (εκ του οποίου 14% κόκκινο κρασί*) μαζί με 27% φινετσάτο chardonnay και 21% στιβαρό pinot meunier.

Αριστερά: Ένας καλόγερος, ο περίφημος Dom Perignon με τ’όνομα, ήταν ο εφευρέτης της σαμπάνιας. Δεξιά: ο υπογράφων Κίμων Φραγκάκης στα χωράφια γύρω από τους πολύτιμους αμπελώνες. (Φωτό: Andro.gr).

Από τότε που ανακαλύφθηκε η σαμπάνια από έναν καλόγερο (!), τον Dom Perignon με τ’όνομα, του οποίου ο αδριάντας δεσπόζει έξω από την έδρα της Μoët & Chandon, κανένα άλλο αφρώδες δεν μπόρεσε να φτάσει την ποιότητα και την αίγλη του κρασιού της καμπανίας. Ανάμεσα στις πολλές και σημαντικές μάρκες σαμπάνιας, η πιο γνωστή παγκοσμίως παραμένει η Μoët.

Τί επιφυλάσσει όμως το μέλλον για το μοναδικό αυτό κρασί; Ήδη η κλιματική αλλαγή δείχνει τα δόντια της και προσφέρει μεν στην γενέτειρα του αφρώδους οίνου χρονιές με υπέροχα ώριμα σταφύλια που τρυγούνται νωρίς, αλλά κρύβει και την απειλή της οικολογικής κατάρρευσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι πλέον παράγονται εξαιρετικά αφρώδη σε βορειότερα κλίματα όπως στη Μεγάλη Βρετανία. Αυτό που κάποτε θα ακούγονταν σαν ανέκδοτο (αγγλική «σαμπάνια») πλέον φέρει και την υπογραφή των καμπανιτών αφού για παράδειγμα ο οίκος Taittinger έχει επενδύσει σε έναν άγγλο παραγωγό αφρωδών.

Ο Benoît Gouez και όλη η ομάδα του -είχαμε άλλωστε την ευκαιρία να γνωρίσουμε και καλλιεργητές στους αμπελώνες- είναι αποφασισμένοι να προστατέψουν το μοναδικό αυτό δώρο που έχουν στα χέρια τους, από τον περιβαλλοντικό μαρασμό. Ας ελπίσουμε ότι θα μπορούν και οι επόμενες γενιές να παράγουν σπουδαίες vintage σαμπάνιες και γιατί όχι αν έχουν την οικονομική δυνατότητα, να χαίρονται ξανά τις Grand Vintage (λευκή και ροζέ) του 2015 που έχουν αξιόλογο δυναμικό παλαίωσης και μπορούν να ωριμάσουν για μερικά χρόνια ακόμα.

*το υπόλοιπο είναι λευκό κρασί από κόκκινο σταφύλι, χωρίς skin contact δηλαδή. 

Διαβάστε ακόμα, Grande Couronne: το Glenfiddich που φινίρεται σε βαρέλια κονιάκ.

TAGS :
moet Moët & Chandon Κίμων Φραγκάκης σαμπάνια

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook