Addio Ciro Paone: αποχαιρετούμε τον ιδρυτή της Kiton και «πάπα» της sartoria napoletana

Ο Ciro Paone ήταν ένας οραματιστής, όχι της εφήμερης μόδας αλλά του διαχρονικού ανδρικού στυλ (Φωτογραφία: wwd.com).

Από το στερέωμα του tailoring και των sartorialists, στις 27 του μήνα χάθηκε ένας από τους μεγάλους πρωταγωνιστές: Ο Ciro Paone, ιδρυτής της μυθικής Kiton. Η προσφορά του σε αυτό που αποκαλούμε διαχρονικό ανδρικό στυλ ήταν μεγάλη.

Ήταν μόλις 17 χρόνων όταν ακολούθησε τον υφασματέμπορα θείο του στη Βενεζουέλα. Για να δημιουργήσει μετά τη δική του επιχείρηση «σπέσιαλ ρούχων, ποτέ μονότονων», η οποία μετράει σήμερα 7 μονάδες παραγωγής στην Ιταλία, 800 υπαλλήλους, 54 μπουτίκ και 73 χώρες διάθεσης. Στην Ελλάδα, τα βρίσκουμε αποκλειστικά στο Mah Jong του Κολωνακίου και στην μπουτίκ Kiton στο Nammos Village της Μυκόνου, χάρη στον Ηλία Βλαχάκη.

Ο Ciro Paone υπήρξε ένας άνθρωπος εξαιρετικά αγαπητός, όχι μόνον επειδή ήταν δημιουργικός, χαρισματικός και συμπαθής, αλλά και εξαιτίας του σθένους του. Ποτέ δεν επέτρεψε να τον καταβάλει η αρρώστια. Όταν εμφανίστηκε πρόσφατα στην έκθεση Pitti Uomo της Φλωρεντίας πάνω στην αναπηρική πολυθρόνα, για να παραλάβει το βραβείο για το σύνολο της προσφοράς του, καταχειροκροτήθηκε από ένα γνησίως συγκινημένο κοινό.

Για ένα σακάκι, απαιτούνται 25 με 30 ώρες αφοσιωμένης δουλειάς (Φωτογραφία: italy24news.com).

Το κατόρθωμα της μεγάλης αυτής φυσιογνωμίας ήταν ότι διέδωσε σ’ ολόκληρο τον κόσμο την κομψότητα και το panache της ναπολιτάνικης σχολής. Και έτσι, βοήθησε να διασωθεί μια ιστορική κληρονομιά.

Αρκεί μία και μόνο σκηνή από την καθημερινότητα της μητρικής μανιφακτούρας του Arzano, στη σκιά του Βεζούβιου, για να αντιληφθείς ότι η Kiton διαιωνίζει την ξεχασμένη παράδοση της ραπτικής τέχνης. Κατ’ αρχάς, το μαγαζάκι με τα υφάσματα μέσα στο οποίο κάθε κομψευόμενος ονειροβατεί σαν τον πιτσιρικά που ξερογλείφεται μπροστά σε μια βιτρίνα με καραμέλες και γλυκίσματα. Το στοκ διαθέτει πάνω από χίλια τόπια, έξοχα όσο και σπάνια, από τα καλύτερα υφαντουργεία της Αγγλίας, της Σκοτίας και της Ιταλίας, φτιαγμένα αποκλειστικά για τον οίκο, όπως μαρτυρεί και η ένδειξη «selected par Ciro Paone».

Ύστερα, είναι το ατελιέ όπου κόβονται και ράβονται τα κοστούμια που ο Ciro Paone αυτοπροσώπως –υφασματέμπορας της Piazza Mercato σε μια προηγούμενη ζωή- έστησε για τις ανάγκες της αρχικής μάρκας, της CiPa, που λάνσαρε το 1964. Για να μετονομαστεί σε Kiton 4 χρόνια αργότερα. Μαζί, άνοιξε και μια Σχολή για ράφτες, όπου κάθε χρόνο μαθαίνουν την τέχνη καμιά εικοσαριά έφηβοι, μεταλαμπαδεύοντας έτσι ένα παμπάλαιο savoir faire.

Εμφανίστηκε πρόσφατα στην έκθεση Pitti Uomo tης Φλωρεντίας αρκετά καταβεβλημένος για να παραλάβει το βραβείο για το σύνολο της συνεισφοράς του (Φωτογραφία: positanonotizie.it).

Στο εργαστήρι, οι τεχνίτες, ανά ομάδες, είναι καθισμένοι σε καρέκλες του bistrot γύρω από μεγάλα χαμηλά τραπέζια. Για μια στιγμή, νομίζεις πως ήρθες την ώρα του μεσημεριανού. Όμως, εκείνοι είναι σκυμμένοι στο έργο τους. Το μόνο που χρειάζονται είναι ένα ζευγάρι ψαλίδια, κλωστή και βελόνα. Κι η μουσική που ακούς προέρχεται από τα πεντάλ των παλιών μηχανών που γαζώνουν. Για ένα σακάκι, απαιτούνται 25 με 30 ώρες αφοσιωμένης δουλειάς. Καθένα τους είναι φτιαγμένο από καταπληκτικά πενιέ υφάσματα, έργο τέχνης μεγάλης φινέτσας, λίγο σαν ένα Château Margaux ή μια Ferrari custom made.

Η νέα γενιά συνεχίζει στα χνάρια του mastro.

Η Kiton είναι ίσως το τελευταίο μεγάλο ραφτάδικο της Ιταλίας. Στα δρομάκια της συνοικίας Spagnioli, ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας της Καμπανίας που άλλοτε μέτραγε κατά εκατοντάδες τα ανδρικά ραφεία επί μέτρω, οι sartori είχαν αρχίσει να κατεβάζουν ρολά από τη δεκαετία του ’60. Γι αυτό, το 1999, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Carlo Azeglio Ciampi απένειμε στον Paone τον τίτλο Cavaliere del Lavoro. Τίτλο για τον οποίο ο Ναπολιτάνος ήταν ιδιαίτερα υπερήφανος.

Η Kiton είναι ίσως το τελευταίο μεγάλο ραφτάδικο της Ιταλίας (Φωτογραφία: thechicicon.com).

Ο Ciro Paone που προμήθευε τους παλιούς ράφτες ήταν σε θέση να αντιληφθεί ότι οι παραγγελίες τους μειώνονταν όσο διαδίδονταν στην Ευρώπη το αμερικάνικο «ready to wear». Την ώρα που ο Cerruti ή ο Zegna κάνουν τις ίδιες διαπιστώσεις και στρέφονται –το 1967 και το 1969 αντίστοιχα- στο prêt-à-porter, εκείνος δεν σηκώνει τα χέρια και ακολουθεί έναν άλλο δρόμο, εκείνον ενός οραματιστή.

Ο Ciro Paone, ιδρυτής της μυθικής Kiton.

Όλους αυτούς τους τεχνίτες που κινδύνευαν με εξαφάνιση αρχίζει και τους παίρνει υπό την προστασία του, εξασφαλίζοντας το επαγγελματικό τους μέλλον μέσω της Kiton –μάρκας παραδοσιακής ως προς το προϊόν και ταυτόχρονα διεθνούς ως προς τη διανομή. Το όνομα του οίκου το είχε εμπνευστεί από τον αρχαιοελληνικό χιτώνα.

Στην αρχή, οι κολεξιόν ήταν περιορισμένες στα σακάκια. Σήμερα, πρόκειται για ολοκληρωμένες σειρές που ντύνουν τους άνδρες απ’ την κορφή μέχρι τα νύχια. Το ίδιο και τις γυναίκες από το 1995. Η πρόταση του Ciro Paone ήταν εξαρχής η επιτομή του κλασικού και του διαχρονικού. Τα ρούχα του έμοιαζαν με παλιούς φίλους. Μπορεί να είναι πανάκριβα, αλλά είναι τόσο σωστά φτιαγμένα και άνετα που μετά σου είναι αδύνατο να τα αποχωριστείς, θέλεις να τα φοράς συνέχεια. Είναι ένα ολόκληρο στυλ.

Επιπλέον, η μάρκα επιλέγει τη διακριτικότητα, έμπλεη ναπολιτάνικης αυτοπεποίθησης. Στην Kiton, οι διάσημοι πελάτες της απ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη δεν φοβούνται ότι η ταυτότητά τους θα αποκαλυφθεί. Η Maria  Giovanna Paone, γενική διευθύντρια του οίκου και κόρη του Ciro, έχει εξηγήσει ότι θέλουν να διατηρήσουν το πνεύμα του παραδοσιακού ράφτη που έχει ιδιαίτερη και αποκλειστική σχέση με καθέναν απ’ τους πελάτες τους.

«Πάμε κόντρα στις τάσεις. Αυτό που σίγουρα δεν θέλουμε είναι να γίνουμε της μόδας. Ποτέ δεν θα επιτρέψουμε να μας καθορίσει το μάρκετινγκ, διότι δεν καταλήγει ποτέ σε καλά προϊόντα. Η αφετηρία μας θα παραμείνει για πάντα το ύφασμα», έχει πει.

Πλέον, σ’ όλη στην οικογένεια ασχολούνται με την επιχείρηση από την ώρα που ο Ciro αντιμετώπισε ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα υγείας, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να μιλήσει και να κινηθεί. Ωστόσο, αυτός ο ηδονιστής πατριάρχης, που ποτέ δεν έπαψε να επενδύει για να διαφυλάξει μια ορισμένη τέχνη του ωραίου, εξακολουθούσε ώς το τέλος να επιβλέπει τα πάντα. Το motto του ήταν «Il meglio del meglio più uno».

Εικόνες από πρόσφατες κολξιόν της μάρκας.

Ωστόσο, τίποτα δεν κρατά για πάντα, ούτε η προσπάθεια αναβίωσης της παράδοσης. Τα τελευταία χρόνια, η μάρκα έχει απομακρυνθεί όσο νά ‘ναι από τις αρχές της ναπολιτάνικης ραπτικής για τζέντλεμεν κι έχει γίνει ένα luxury brand με αρκετά σπορ χαρακτηριστικά, όπως η Hermès ή ο Brunello Cuccinelli. Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, όταν οι billionaires της Silicon Valley ντύνονται με hoodies και παντόφλες; Τελικά, ο Ciro Paone «έσωσε» αρκετούς παλιούς ράφτες στο ξεκίνημα του, όμως δεν μπόρεσε να εγκαθιδρύσει μια νέα γενιά τεχνιτών που θα υπηρετούσαν αδιαπραγμάτευτα την παραδοσιακή ναπολιτάνικη sartoria.

«Ηταν ένας χαρισματικός άνθρωπος ο Ciro. Eνας πατέρας για όλους και για ‘μένα, φυσικά. Ενας κλασικός padre padrone, ένας αυθεντικός Ιταλός του Νότου, από τους παλιούς», λέι στο Andro ο Ηλίας Βλαχάκης (Φωτογραφία: corrieredelmezzogiorno.corriere.it).

Ciro Paone – Ηλίας Βλαχάκης: Συνεργασία και φιλία 30 ετών

Ο Ηλίας Βλαχάκης είναι ο άνθρωπος που έμαθε στην Ελλάδα την Κiton και τον Ciro Paone. Tαυτισμένος και ίδιος με τη φινέτσα που προσδίδει το sur mesure, μοιράζεται στο Andro κάποιες από τις στιγμές που έζησε μαζί με τον ιταλό μέντορα: «Τον γνώρισα πριν από 30 χρόνια και ήμουν ο αντιπρόσωπός του στην Ελλάδα. Ηταν ένας χαρισματικός άνθρωπος ο Ciro. Eνας πατέρας για όλους και για ‘μένα, φυσικά. Eνας κλασικός padre padrone, ένας αυθεντικός Ιταλός του Νότου, από τους παλιούς. Ήταν έξυπνος, φιλικός, αλλά και σκληρός όταν έπρεπε».

Το χαρακτηριστικό του ήταν το εξής: «Η ποιότητα ήταν το βασικό του. Από το νερό για τα μακαρόνια έως το τελευταίο κουμπί. Ποτέ δεν ήταν η τιμή το ζητούμενό του. Υπήρξε πάντα ένας διακριτικός άνθρωπος, όπως άλλωστε ήταν και τα ρούχα του. Δεν φώναζαν. Να σκεφτεί κανείς πως με εξαίρεση τον Ανιέλι που το είχε αποκαλύψει μόνος του, ποτέ ο Paone δεν αποκάλυπτε ποιους έντυνε».

Άποψη της boutique Kiton στη Μύκονο που δημιούργησε ο Ηλίας Βλαχάκης. Στο κέντρο, ένα ασπρόμαυρο πορτρέτο του μεγάλου Ciro Paone.

Για τον Ηλία Βλαχάκη, τα ρούχα του Paone είχαν ωστόσο τη δική τους ευδιάκριτη φιλοσοφία: «Τα ρούχα του δεν ήταν ποτέ ο πρωταγωνιστής. Θεωρούσε πως τα ρούχα πρέπει να τα φοράς όχι να σε φοράνε. Είχε το δικό του εργοστάσιο με υφάσματα, άρα δεν εξαρτιόταν από τρίτους, ενώ οι μαλακές ραφές των ρούχων του βοηθούσαν να πάρουν το σχήμα του σώματός σου. Να γίνουν ένα με ‘σένα. Γι’ αυτό θα μπορούσες να φοράς ένα ρούχο του για χρόνια δίχως να παλιώνει».

Όσο για το μέλλον της Kiton, αναφέρει στο Andro: «Υπάρχει διάδοχη κατάσταση. Τα δύο ανίψια του και κυρίως ο Antonio De Matteis, αλλά και οι δύο κόρες του, Ραφαέλλα και Μαρία Τζοβάνα, τρέχουν αυτήν τη στιγμή τον οίκο, ενώ ακολουθεί και η τρίτη γενιά. Έχουμε να κάνουμε με μια μεγάλη οικογένεια. Αυτήν τη στιγμή η Kiton, ενώ παραμένει αξεπέραστη στο made to measure, αναπτύσσεται και στο sportswear πολυτελείας. Τα ρούχα παραμένουν πολύ καλής ποιότητας, ενώ δεν θα δείτε πουθενά να γράφουν Kiton με εμφανή γράμματα εξωτερικά».

Διαβάστε ακόμα: In memoriam Χριστάκη Τριανταφυλλίδη. Αποχαιρετούμε τον «Νέστορα» του χειροποίητου πουκαμίσου.

TAGS :
ιταλία κοστούμι ράφτης

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook