Θαυμάζουμε τον «El Primero»: τον ιστορικό χρονογράφο της Zenith

Το μοντέλο El Primero A386.

Κράτησα τους χρονογράφους για την εκπνοή της αναφοράς μας στις πολυπλοκότητες, για να ψεκάσω τις λέξεις που προηγήθηκαν και αυτές που ακολουθούν με το προσωπικό μου γούστο. Χωρίς να υποβιβάζω άλλους μηχανισμούς και εταιρίες, ο El Primero όπως το λέει και το όνομα του, ήταν ο πρώτος.

Το 1962 η Zenith ξεκίνησε να πλάθει την ιδέα για την δημιουργία του πρώτου αυτόματου χρονογράφου στην ιστορία της ωρολογοποιίας. Με σκοπό να τον λανσάρει το 1965, αποδίδοντας παράλληλα φόρο τιμής στα 100 χρόνια ζωής της εταιρίας.

Θα μπορούσε ν’ ακολουθήσει την βατή διαδρομή, αυτή της προσθήκης του χρονογράφου στον ήδη υπάρχοντα μηχανισμό της. Αντ’ αυτού η Zenith είχε ένα πιο φιλόδοξο και μεγαλοπρεπές σχέδιο, ήθελε ο χρονογράφος να είναι ενσωματωμένος στον μηχανισμό και μέσω ενός οδοντωτού περιστρεφόμενου τροχού, που θα λειτουργούσε ως συρόμενος σύνδεσμος για την λειτουργία διαφόρων μοχλών που θα ενεργοποιούσαν έναν χρονογράφο και θα επανέφεραν τους δείκτες του στην θέση μηδέν. Γνωστός ως “Column Wheel Chronograph”.

Για να δυσκολέψουν λίγο ακόμη τα δεδομένα, η συχνότητα χτυπήματος του χρονογράφου έπρεπε να είναι τόσο υψηλή ώστε να το κάνει το πιο ακριβές ρολόι χειρός που είχε κατασκευαστεί ποτέ, δυνατό να μετρήσει το 1/10 του δευτερολέπτου. Ολα αυτά βέβαια, κρατώντας τον μηχανισμό σ’ ένα σχετικά μικρό μέγεθος και φυσικά χωρίς να απουσιάζει η ένδειξη ημερομηνίας.

Με όλες αυτές τις απαιτήσεις, ο πήχης ανέβηκε τόσο ψηλά που το έργο δεν μπόρεσε να ολοκληρωθεί εγκαίρως το 1965, αλλά χρειάστηκαν άλλα τέσσερα χρόνια.

Το 1969, σε μια συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στις 10 Ιανουαρίου, η Zenith ανακοίνωσε την επικείμενη έναρξη της πρώτης πλήρως ενσωματωμένης, υψηλής συχνότητας, αυτόματης κίνησης χρονογράφου. Με την κωδική ονομασία 3019 PHC, ο οποίος μετονομάστηκε σε «El Primero», που σημαίνει «Ο πρώτος» στα ισπανικά. Παρά την ανακοίνωση αυτή, ο El Primero έκανε το ντεμπούτο του αργότερα μέσα στη χρονιά, τον Σεπτέμβριο.

The El Primero 3019 PHC (χωρίς τον ρότορα κουρδίσματος).

Στην πραγματικότητα, η Seiko και η Chronomatic Group (μια συνεργασία μεταξύ των Heuer-Léonidas, Breitling, Hamilton-Büren και Dubois-Dépraz) έτρεχαν επίσης τον αγώνα για την υλοποίηση του πρώτου αυτόματου χρονογράφου. Η Seiko είχε παρουσιάσει αθόρυβα το δικό της αυτόματο χρονογράφο 6139 στην ιαπωνική αγορά μόλις τον Μάιο, ενώ το Chronomatic Group κυκλοφόρησε την πρώτη τους προσπάθεια τον Αύγουστο.

Διαφήμιση της Zenith για τον El Primero σε τεύχος του 1969.

Μικρή σημασία έχει ποιος ήταν ο πρώτος, αφού τα τρία πρωτότυπα των εταιριών, κυκλοφόρησαν σχεδόν ταυτόχρονα. Πρέπει να σημειωθεί βέβαια, πως υπήρχαν πολύ σημαντικές διάφορες.

Όπως θα δείτε στην διαφήμιση της Zenith από τον καιρό εκείνο, φρόντιζε να γίνονται εύκολα αντιληπτές οι διάφορες που ξεχώριζαν τον El Primero από τους υπόλοιπους χρονογράφους.

Ο Zenith El Primero ήταν ο πρώτος πλήρως ενσωματωμένος, αυτόματος χρονογράφος, υψηλής συχνότητας (36.000 ταλαντώσεις ανά ώρα έναντι 19.800 vph του Chronomatic και 21.600 vph του Seiko 6139), ο πρώτος με δείκτη τρεχόντων δευτερολέπτων και είχε πάχος μόνο 6,5 mm, πιο λεπτός ακόμη και από τους παραδοσιακούς χρονογράφους!

Οι Zenith και Movado (την εποχή εκείνη ανήκαν στην ίδια εταιρεία) εξήγησαν αυτά τα χαρακτηριστικά στην ανακοίνωσή τους: «Οι εταιρείες ρολογιών Zenith και Movado πέτυχαν ένα εξαιρετικό επίτευγμα, συνδυάζοντας δύο ρολόγια ακριβείας σε ένα. Περιλαμβάνει ένα αυτόματο ρολόι υψηλής συχνότητας με ημερολόγιο παράλληλα με χρονόμετρο-χρονογράφο που επιτρέπει μετρήσεις χρόνου στο δέκατο του δευτερολέπτου. Είναι εξοπλισμένο με χρονοδιακόπτη ώρας και λεπτών. Είναι το πρώτο ρολόι τέτοιου τύπου που κατασκευάστηκε ποτέ. Το εξαιρετικό χαρακτηριστικό του, είναι ότι και οι δύο αυτοί μηχανισμοί συνυπάρχουν σε χώρο μικρότερο από αυτόν ενός παραδοσιακού χρονογράφου». Το πρώτο ρολόι El Primero που εμφανίστηκε σε διαφήμιση της Zenith (Μάρτιος 1969) ήταν το A384.

Το El Primero A384 του 1969.

Για το λόγο αυτό και για τον χαμηλότερο αριθμό αναφοράς, ο A384 θεωρήθηκε συχνά ως ο πρώτος χρονογράφος El Primero που κατασκευάστηκε. Παρόλα αυτά, οι χαμηλότεροι σειριακοί αριθμοί παραγωγής, βρίσκονται στις πίσω όψεις του A386, γεγονός που οδήγησε τη Zenith να θεωρήσει το A386 το πρώτο El Primero Chronograph που κατασκευάστηκε το 1969, ενώ το A384 παραμένει το πρώτο μοντέλο που παρουσιάζεται σε διαφημίσεις.

Οι δύο κωδικοί είχαν αρκετές διαφορές. Το A384 είχε γωνιακή κάσα από ανοξείδωτο ατσάλι με διάμετρο 37 mm και ασημί ή μπεζ καντράν, μαύρο χρώμα στα μικρότερα καντράν των χρονογράφων (subdials) και κλίμακα ταχυμέτρου.

Το El Primero A386 του 1969.

Το A386 είχε μια πιο παραδοσιακή στρογγυλή κάσα, με λεπτή στεφάνη που επέτρεπε στο καντράν να έχει περισσότερο χώρο, βελτιώνοντας έτσι την αναγνωσιμότητα του. Μαζί με την κλίμακα του ταχυμέτρου, παρουσίαζε έναν δεκαδικό δακτύλιο καντράν, που διαιρούσε το λεπτό σε 100 μονάδες. Τα μεγάλα subdials, που επικαλύπτονταν μεταξύ τους, είχαν τρία διαφορετικά χρώματα, μια λεπτομέρεια που θα γίνει η υπογραφή των χρονογράφων El Primero.

Το A385 είναι ένας λιγότερο γνωστός κωδικός. Γι’ αυτό το μοντέλο χρησιμοποιήθηκαν δύο καντράν, με διαφορετικές αποχρώσεις του χακί και με ασημί ή λευκά subdials. Άλλες αποχρώσεις που μπορεί να συναντήσετε στην vintage αγορά οφείλονται στη γήρανση του καντράν. Γνωστή με τον χαρακτηρισμό «Tropical».

Το El Primero A385 του 1971.

Δυστυχώς, παρά τον ενθουσιασμό για αυτή τη σημαντική καινοτομία στον κόσμο της ωρολογοποιίας, η κρίση που θα έφερνε ο μηχανισμός Quartz ήταν προ των πυλών. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960/αρχές της δεκαετίας του 1970, η εισβολή των ιαπωνικών ρολογιών αποτελούσε σοβαρή απειλή για την ελβετική βιομηχανία ωρολογοποιίας.

Το 1970, 16 ελβετικές εταιρίες, συμπεριλαμβανομένης της Zenith, δημιούργησαν μια κοινοπραξία για τη δημιουργία ρολογιών εξοπλισμένων με ένα ελβετικό μηχανισμό Quartz (το περίφημο Beta 21). Η Zenith ήταν μέρος της περιπέτειας. Οι Ελβετοί ακολουθήθηκαν γρήγορα από τους Αμερικανούς – Motorola, Texas Instruments και National Semiconductor – αλλά κανένας δεν μπορούσε να προλάβει τον ρυθμό των Ιαπώνων της Seiko και της Citizen.

Οσο διαδραματίζονταν αυτά, το 1971 η εταιρεία πουλήθηκε στη Zenith Radio Corporation. Η εταιρεία συμμετοχών MZM (Mondia Zenith Movado) διαλύθηκε και το 1972 η επωνυμία συνεχίστηκε ως Zenith Time SA που διοικείται από διαχειριστές των ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο El Primero εξακολουθούσε να εμφανίζεται στους καταλόγους του κατασκευαστή, χωρίς όμως να έχει επιτυχία στις πωλήσεις.

Η ιστορία αυτού του τόσο ξεχωριστού δημιουργήματος, θα σας βρει με χίλιες ακόμη λέξεις σε επόμενο γραπτό, ταξιδεύοντας σας σε θέση El Primero ως τα νεότερα χρόνια.

Διαβάστε ακόμα: Πώς επιλέγουμε να αγοράσουμε ρολόι;

TAGS :
Ρολόι

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook