Οι χορηγοί της Formula 1: ιδού ποιος πληρώνει τα «γκάζια»

Αν και διαφημίσεις είχαν αρχίσει, δειλά, να εμφανίζονται στα αυτοκίνητα λίγο νωρίτερα, η απόφαση της FIA, το 1968, να επιτρέψει τη διαφήμιση αποτέλεσε το σημαντικότερο βήμα στην ιστορία των αγώνων αυτοκινήτου (photo F1).

Όταν το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Formula 1 ξεκίνησε, στο Silverstone στις 3 Μαΐου του 1950, δεν υπήρχαν διαφημιζόμενοι χορηγοί [σπόνσορες στα ελληνικά] ούτε στα αυτοκίνητα, ούτε στις «φόρμες» των οδηγών· αυτό αρχικά απαγορευόταν από τη FIA (Fédération Internationale de l’Automobile), Αρχή του αγώνων αυτοκινήτου.

Οι ομάδες συμμετείχαν με τα τότε αγωνιστικά χρώματα της πατρίδας τους: οι Ιταλοί με κόκκινα αυτοκίνητα, οι Γάλλοι με μπλε, οι Βρετανοί με «British Racing Green» πράσινα, οι Βέλγοι με κίτρινα, οι Γερμανοί και οι Αμερικάνοι με λευκά κ.λπ., αν και υπήρχαν φυσικά εξαιρέσεις. Η μόνη «διαφήμιση» που επιτρεπόταν στα αυτοκίνητα ήταν το σήμα της μάρκας πάνω τους.

Με τον καιρό, άρχισαν να εμφανίζονται μικρά διακριτικά, αρχικά ραμμένα στις φόρμες των οδηγών και αργότερα και στα ίδια τα αυτοκίνητα, αλλά εκείνα ήταν μόνο σήματα των εταιρειών καυσίμων, λιπαντικών ή ελαστικών οι οποίες παρείχαν τα προϊόντα τους στις ομάδες τους. Και ήταν τα μόνα που επιτρέπονταν από τη FIA.

Η μόνη διαφήμιση που επιτρεπόταν παλαιότερα ήταν μικρά διακριτικά στις φόρμες των οδηγών. Εδώ οι Dan Gurney και Jim Clark μετά το Βελγικό Grand Prix στο Spa, το 1964 (photo F1).

Η οποία όμως αναγκάστηκε να αλλάξει τακτική όταν, το 1968, οι μεν Shell και BP, θεωρώντας ότι τα δωρεάν καύσιμα και λιπαντικά που παραχωρούσαν στις ομάδες άξιζαν κάτι περισσότερο από ένα μικρό σήμα σε φόρμα οδηγού, αποσύρθηκαν από το σπορ, η δε Firestone αποφάσισε να αρχίσει να χρεώνει για τα λάστιχα που μέχρι τότε παραχωρούσε, επίσης δωρεάν.

Ανάλογες βέβαια επιφυλάξεις είχαν και οι υπόλοιπες εταιρείες πετρελαιοειδών και ελαστικών που οι ομάδες πλησίαζαν ως δυνητικούς χορηγούς. Με συνέπεια, η FIA, έχοντας βρεθεί αντιμέτωπη με την απειλή των ομάδων να αποσυρθούν από το σπορ λόγω έλλειψης πόρων, να ανακρούσει πρύμναν και να επιτρέψει τη διαφήμιση, σε αυτοκίνητα και οδηγούς.

Απόφαση που αναμφίβολα αποτέλεσε το σημαντικότερο βήμα στην ιστορία των αγώνων αυτοκινήτου, συντελώντας στη συνέχιση και μακροημέρευσή τους. Την εμφάνιση δε, το 1968 στο Grand Prix του Μονακό, των Lotus 49B στα χρώματα των τσιγάρων Gold Leaf ακολούθησαν ταχύτατα άλλες.

Ορισμένες δε από εκείνες, ειδικά των εταιρειών καπνού, ήταν τόσο καθοριστικές και προβεβλημένες ώστε οι ομάδες και τα αυτοκίνητά τους να περάσουν στην ιστορία με τα ονόματα (και τα χρώματα) των χορηγών τους.

H Gold Leaf δεν ήταν ακριβώς ο πρώτος διαφημιζόμενος χορηγός, αλλά ήταν ο πρώτος που διαφήμιζε τσιγάρα. Εδώ ο Graham Hill με τη Lotus 49B στο Grand Prix του Μονακό, το 1968 (photo Motorsport).

Όπως, για παράδειγμα, οι Lotus στο μαύρο και χρυσό της JPS, οι BRM, Alfa Romeo, McLaren και Ferrari στο ερυθρόλευκο της Marlboro, οι Williams στο λευκό και μπλε της Rothmans, οι Ligier στα μπλε των Gitanes και Gauloises, οι Benneton στο κίτρινο της Camel και στο γαλάζιο της Mild Seven, οι Jordan στο κίτρινο της Benson & Hedges κ.ά.

Μέχρι το 2006 αυτά οπότε η διαφήμιση των εταιρειών προϊόντων καπνού, σε κάθε σπορ, απαγορεύτηκε από την ΕΕ. Ωστόσο, κάποιες εταιρείες έχουν μπει στην F1, όπου και παραμένουν μέχρι σήμερα, «από την πίσω πόρτα», μέσω αμφιλεγόμενων «πρωτοβουλιών».

Η Phillip Morris International (Marlboro κ.λπ., αλλά και IQOS), για παράδειγμα, που παραμένει κύριος χορηγός της Ferrari, μέσω του brand «Mission Winnow» [το οποίο κανείς δεν έχει καταλάβει τι ακριβώς είναι, αλλά έχει λογότυπο πράσινο άσπιλο οπότε…] επενδύοντας στην ομάδα πέρυσι €157,5 εκατομμύρια.

Ferrari Mission Winnow Αν και η διαφήμιση των προϊόντων καπνού έχει απαγορευτεί από το 2006, δυο εταιρείες έχουν μπει στην F1, «από την πίσω πόρτα», μέσω αμφιλεγόμενων «πρωτοβουλιών». Μια απ’ αυτές είναι η «Mission Winnow» της Philip Morris (photo Ferrari).

Άλλωστε, ο Louis Camilleri ήταν μέχρι πέρυσι CEO και της PMI και της Ferrari, ενώ ο μέχρι το 2019 team-manager της ομάδας, Maurizio Arrivabene, ήταν νωρίτερα υψηλόβαθμο στέλεχος του τμήματος marketing της Marlboro.

Ή η ακόμα μεγαλύτερη British American Tobacco (ΒΑΤ), με brands όπως τα Peter Stuyvesant, Lucky Strike, Rothmans, Dunhill κ.ά., μέσω του «A Better Tomorrow», brand που έδωσε πέρυσι στη McLaren €40 εκατομμύρια. Περισσότερα γι αυτά παρακάτω.

Συνέπεια της αποχώρησης από την F1 των «τσιγαράδων» ήταν οι καλοσυνηθισμένες ομάδες, για να εξακολουθήσουν να έχουν οικονομική υποστήριξη, να αναγκαστούν να μειώσουν τις απαιτήσεις και τα έξοδά τους, αφού άλλοι δυνητικοί χορηγοί είτε δεν είχαν την ευμάρεια εκείνων των εταιρειών καπνού, είτε αμφισβητούσαν την αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας χορηγίας/επένδυσης.

McLaren Άλλος «τσιγαράς» που παραμένει στην F1 είναι η British American Tobaco, χορηγός της McLaren, μέσω του αναγραμματισμένου της brand «A Better Tomorrow» (photo McLaren).

Μάλιστα, μια έρευνα του 2007 έδειξε πως μόνο 122 από τους 257 τότε χορηγούς ομάδων F1 είχαν σημαντική τηλεοπτική προβολή, με μόλις 26 να έχουν τελικά θετικά οικονομικά αποτελέσματα. Οι οποίοι ήταν μάλιστα μεγάλα, ήδη πασίγνωστα «ονόματα», όπως Shell, Exxon/Mobil, FedEx, SAP, Puma και βέβαια η Vodafone, μέγας χορηγός τότε της McLaren.

Όπου «μεγάλοι χορηγοί» (title sponsors) είναι εταιρείες οι οποίες, για να έχουν λόγο και στο πώς μια ομάδα θα λέγεται και στο πώς θα είναι «βαμμένα» τα αυτοκίνητά της και στο πώς θα είναι ντυμένοι οι οδηγοί, επενδύουν ποσά που πλησιάζουν ή και ξεπερνούν τα €100 εκατομμύρια τον χρόνο.

Για παράδειγμα, η χορηγία της πανταχού παρούσας Red Bull πέρυσι λέγεται πως ήταν €200 εκατομμύρια για την ομώνυμη ομάδα και άλλα €50 για τη «δεύτερη» ομάδα-φυτώριο οδηγών Alpha Tauri.

Η πανταχού παρούσα (και τα πάντα πληρούσα) Red Bull του Αυστριακού Dieter Mateschitz είναι από τους μεγαλύτερους χορηγούς ομάδων F1 (photo Red Bull).

Πρόσφατα τέτοια παραδείγματα ήταν, μέχρι και το 2018, η Martini Williams Racing, ενώ χαρακτηριστικά σημερινά είναι οι Mercedes AMG Petronas, η Aston Martin Cognizant, η Alfa Romeo Racing Orlen, η Uralkali Haas και βέβαια η Red Bull Racing.

Τυπικά πάντως, οι μεγαλύτεροι και περισσότερο προβεβλημένοι χορηγοί επενδύουν από τουλάχιστον €5 εκατομμύρια. Άλλοι, μικρότεροι από €2 εκατομμύρια ή και λιγότερο, με τις ομάδες να μαζεύουν από παντού κι ας είναι και ρόγες. Για να μη χαθεί δε το μέτρο, συνεχίζουμε να μιλάμε για εκατομμύρια (ολογράφως) ευρώ.

Και επειδή το επόμενο Σαββατοκύριακο, 26-28 Μαρτίου, αρχίζει και πάλι το Πρωτάθλημα F1 στο Μπαχρέιν, με περισσότερα μάλιστα προγραμματισμένα Grand Prix (23) από ποτέ, να ποιοι είναι (με αλφαβητική σειρά) και τι κάνουν (πολύ επιγραμματικά) οι εμφανέστεροι, αλλά, ας πούμε, λιγότερο γνωστοί χορηγοί των ομάδων F1 φέτος:

Εκ των χορηγών της ομάδας Alpine F1 (το γένος Renault) είναι η ισπανική ασφαλιστική εταιρεία MAPFRE που υποστηρίζει τον επιστρέψαντα στην F1 Fernando Alonso (photo Alpine F1).

A BETTER TOMORROW (McLaren): Πρωτοβουλία (και αναγραμματισμός) της ΒΑΤ (British American Tobacco) η οποία [μεταφράζω από το site της] «θα επιτρέψει στη BAT να προβλέπει και να ικανοποιεί τον ολοένα εξελισσόμενο ενήλικα καταναλωτή παγκοσμίως, προσφέροντας απόλαυση, μειώνοντας τον κίνδυνο, διευρύνοντας την επιλογή και ερεθίζοντας τις αισθήσεις του». Ξεκάθαρο σαν λάσπη.

ACRONIS (Williams): Εταιρεία υπηρεσιών cloud με έδρα τη Σιγκαπούρη.

ARROW (McLaren): Arrow Electronics – αμερικάνικη εταιρεία ηλεκτρονικών.

BOMBARDIER (Aston Martin): Καναδική εταιρεία κατασκευής ιδιωτικών αεροσκαφών (Learjet, Challenger, Global), συντήρησης και υποστήριξής τους.

BWT (Aston Martin): Best Water Technology – γερμανική εταιρεία επεξεργασίας νερού.

CITRIX (Red Bull): Αμερικάνικη εταιρεία λογισμικού και πληροφορικής.

CLARO (Red Bull): Βραζιλιάνικη θυγατρική της Μεξικάνικης εταιρείας τηλεπικοινωνιών América Móvil που υποστηρίζει τον Μεξικανό οδηγό Sergio Pérez.

COGNIZANT (Aston Martin): Αμερικάνικη εταιρεία λογισμικού και πληροφορικής, #194 στη λίστα Fortune 500.

DARKTRACE (McLaren): Βρετανική εταιρεία λογισμικού ασφάλειας στον κυβερνοχώρο.

DUPONT (Alpine): Πολυεθνικός βιομηχανικός κολοσσός χημικών και συναφών προϊόντων.

EIGHTY ONE (Alfa Romeo): Ελβετικό ενεργειακό ποτό.

ESTRELLA GALICIA 0.0 (Ferrari): Μη αλκοολούχα ισπανική μπύρα. Ακολούθησε τον Carlos Sainz από τη McLaren στη Ferrari.

FXPRO (McLaren): Βρετανική εταιρεία συναλλαγών forex.

GƎИII (Alpine): GENII Capital – επενδυτική εταιρεία με έδρα το Λουξεμβούργο, ιδιοκτήτρια της ομάδας (το γένος Renault) μεταξύ 2010 και 2015.

HUSKI CHOCOLATE (McLaren): Σουηδικό σοκολατούχο ποτό.

INEOS (Mercedes AMG): Εταιρεία χημικών, ιδιοκτήτρια κατά 1/3 της ομάδας. (Τα υπόλοιπα 2/3 είναι, εξίσου, η Daimler AG και ο CEO της ομάδας, Toto Wolff).

IONOS by 1+1 (Haas): Γερμανική εταιρεία web hosting και κατοχύρωσης domain names. Για τη χορηγία της οποίας φαίνεται πως ήταν απαραίτητη η πρόσληψη Γερμανού οδηγού (του Mick Schumacher).

KASPERSKY (Ferrari): Ρωσική εταιρεία λογισμικού ασφάλειας στον κυβερνοχώρο.

KLIPSCH (McLaren): Αμερικάνικη εταιρεία ηχείων και ακουστικών μέσων.

MAHLE (Ferrari): Γερμανική εταιρεία αυτοκινητικών μηχανικών μερών και εξαρτημάτων.

MAPFRE (Alpine): Ισπανική ασφαλιστική εταιρεία. Η σύνδεση με τον Fernando Alonso είναι προφανής. Άλλωστε, η έδρα της εταιρείας βρίσκεται στον δήμο Casas de… Fernando Alonso.

MISSION WINNOW (Ferrari): [μεταφράζω από το site της Philip Morris International]: «Η Mission Winnow [όπου “winnow” είναι η πνοή ανέμου] είναι μια πρωτοβουλία της PMI που δείχνει την αφοσίωσή μας στη συνεχή πρωτοπορία και την εξέλιξη νέων λύσεων οι οποίες μπορούν να επιταχύνουν μια θετική αλλαγή για την κοινωνία». [Αν βγάζετε άκρη απ’ αυτά, μου λέτε].

OMR (Ferrari): Officine Meccaniche Rezzatesi – ιταλική εταιρεία κατασκευής αυτοκινητικών μηχανικών μερών και εξαρτημάτων.

ORLEN (Alfa Romeo): Πολωνική εταιρεία πετρελαιοειδών.

PERONI LIBERA 0.0 (Aston Martin): Μη αλκοολούχα ιταλική μπύρα.

PONOS (Williams): Ιαπωνική εταιρεία ηλεκτρονικών παιχνιδιών.

RAUCH (Red Bull): Αυστριακή εταιρεία παραγωγής χυμών φρούτων.

RICHARD MILLE (Ferrari): Ελβετική ωρολογοποιία.

SOFINA (Williams): Καναδική εταιρεία τροφίμων, στην οποία ανήκει πλέον και η Lavazza, ιδιοκτήτης της οποίας είναι ο Michael Latifi, πατέρας του Nicholas Latifi, οδηγού της ομάδας.

SPLUNK (McLaren): Αμερικάνικη εταιρεία λογισμικού και ανάλυσης δεδομένων.

TELCEL (Red Bull): Μεξικάνικη εταιρεία τηλεπικοινωνιών, θυγατρική και αυτή της América Móvil, χορηγού του Sergio Pérez.

TIBCO (Mercedes AMG): Αμερικάνικη εταιρεία λογισμικού και πληροφορικής.

URAL KALI (Haas): Ρωσική εταιρεία χημικών και λιπασμάτων που ανήκει στον Dmitry Mazepin, πατέρα του εκ των οδηγών της ομάδας, Nikita. Και κύριος λόγος για τον οποίο η αμερικάνικη ομάδα παραμένει στην F1 – έστω και με ρωσικά χρώματα.

VUSE (McLaren): Ατμιστικό προϊόν της BAT.

WEICHAI (Ferrari): Κινεζική εταιρεία αυτοκινητικών μηχανικών μερών και εξαρτημάτων.

ZADARA (Alfa Romeo): Ισραηλινή εταιρεία υπηρεσιών cloud.

Υπάρχουν φυσικά και οι χορηγοί της ίδιας της F1· ονόματα πασίγνωστα, όπως οι Rolex, DHL, Aramco, Pirelli, Emirates κ.ά., εταιρείες που προφανώς δεν χρήζουν επεξήγησης, κάθε μια από τις οποίες φημολογείται ότι επενδύει κάθε χρόνο στην F1 μεταξύ $30 και $50 εκατομμυρίων.

Ural Kali Haas Κύριος λόγος που ο Αμερικανός Gene Haas παραμένει στην F1 είναι τα χρήματα του Ρώσου Dmitry Mazepin, ιδιοκτήτη της Ural Kali και πατέρα του εκ των οδηγών της ομάδας, Nikita. Εξ ου και τα χρώματα του αυτοκινήτου (photo Motorsport).

Και 10 ερωτήσεις για τη φετινή σεζόν:

1. Θα είναι φέτος η Red Bull ακόμα μεγαλύτερη απειλή για τη Mercedes απ’ όσο ήταν πέρυσι;

2. Θα συνεχίσει να θεωρείται από τη Mercedes ο Valtteri Bottas «υποστηρικτικός» του Lewis Hamilton;

3. Θα είναι ο Sergio Pérez ανταγωνιστικός του Max Verstappen στη Red Bull;

4. Θα μετανιώσει ο Carlos Sainz που φέτος άφησε τη McLaren για τη Ferrari η οποία πέρυσι «σερνόταν»;

5. Θα είναι η McLaren φέτος, με τον κινητήρα της Mercedes, όσο ισχυρή ήταν πέρυσι με εκείνον της Renault;

6. Θα αποδειχτούν αντάξιοι της F1 οι προερχόμενοι από την F2 Mick Schumacher, Nikita Mazepin (Haas) και Yukio Tsunoda (Alpha Tauri);

7. Θα χρειαστεί άραγε χρόνο προσαρμογής, μετά από δυο χρόνια απουσίας από την F1, ο δις πρωταθλητής Fernando Alonso στην Alpine;

8. Θα είναι αυτή η τελευταία χρονιά του Kimi Räikkönen στην F1;

9. Θα ξαναβρεί τη χαμένη του αυτοπεποίθηση, μετά την τραυματική του εμπειρία στη Ferrari, ο Sebastian Vettel στην Aston Martin;

10. Θα κάνει την ιστορική, «υπό νέαν διεύθυνσιν» Williams ανταγωνιστικότερη ο έμπειρος από την επιτυχημένη του θητεία με τη Volkswagen στο WRC, Jost Capito;

Όλα αυτά και πολλά παραπάνω ίσως αρχίσουν να απαντώνται σε λίγες μέρες. Αν είστε ακόμα εδώ, τα Σαββατοκύριακα των Grand Prix θα προβάλουν και πάλι η ΕΡΤ και η Cosmote TV.

Διαβάστε ακόμα: Κάποτε στην Αβάνα – το γκραν πρι που είχε απαγωγή, σεξ και, φυσικά, τον Κάστρο.

TAGS :
ferrari Formula 1 Lewis Hamilton Mercedes red bull

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook