Formal & casual: Υπάρχει πλέον διαφορά;

Όσοι αγαπούν το εκλεπτυσμένο ντύσιμο ξέρουν ότι αυτοί οι κανόνες δεν είναι άλλο από χαλαρές αρχές που λειτουργούν ως οδηγοί στις αισθητικές επιλογές μας και μας επιτρέπουν να πάμε στην ουσία. (photo credit: tommyton.com)

Τελευταία, στο web ποστάρονται ένα σωρό άρθρα που καταπιάνονται με τους ενδυματολογικούς «κανόνες» ή έχουν να κάνουν με τη «χαλαρότητα» και τη «sprezzatura». Έχω και γω παθιαστεί με το θέμα, συχνά τσατίζομαι, και σε συνέχεια του προηγούμενου άρθρου (βλ. εδώ), είπα να ασχοληθώ με το ζήτημα του «formal» και του «casual», το οποίο φαίνεται να επανέρχεται επίμονα. Λες κι είμαστε αιχμάλωτοι καθωσπρεπισμών και συμπεριφορών μιας άλλης εποχής, που κατοπτρίζονται ακόμα στο λεξιλόγιό μας.

Δεδομένης της δημιουργικότητας και της ελευθερίας των μόδιστρων και των ακολούθων τους, είναι δύσκολο να θεωρήσει κάποιος ότι μπορεί να περιγράψει ως «formal» εμφανίσεις που βλέπεις, π.χ., στην έκθεση Pitti Uomo. Ταυτόχρονα, να πεις ότι όλο αυτό το πολύχρωμο bespoke ντεφιλέ είναι «casual» φαντάζει ολωσδιόλου α-νόητο. Οπότε, περί τίνος ομιλούμε;

Ο σημερινός ανθρωπούλης που ενδιαφέρεται για το ντύσιμο είναι ένας ερασιτέχνης με την ευγενή έννοια του όρου: καταλαβαίνει από ρούχα και έχει αναπτύξει μια κάποια στυλιστική συνείδηση. Σίγουρα δεν φοράει ό,τι του πασάρουν. Τα κριτήριά του έχουν να κάνουν με το τι εκείνος γουστάρει (κι αυτό δεν είναι αυθαίρετο, υπάρχει ολόκληρος 20ος αι. από πίσω). Λογικά, ενδιαφέρεται για το χειροποίητο, το ωραίο, την κομψότητα. Τίποτα το αισθητικά παράξενο.

Εντούτοις, μπορεί οι σημερινοί μορφονιοί να ασπάζονται γούστα και απόψεις εκτός τόπου και χρόνου, μένοντας προσκολλημένοι σε ένα είδος υποταγής σε νόρμες ακόμα εύληπτες, τις οποίες όμως η κοινωνία δεν επιβάλλει πλέον. Ε;

Είναι για γέλια, για παράδειγμα, να βλέπεις να περιγράφουν ένα κλασικό παλτό (είτε σταυρωτό είτε σε ευθεία γραμμή, σε χρώμα καμηλό ή σταχτί, ως πιο «σπορ» ή «casual») από ένα καραμπλέ ή κάποιο γκριζάκι σκούρο.

Ένα τέτοιο παλτουδάκι είναι φτιαγμένο για να φοριέται στην πόλη και με κοστούμι και ουδεμία σχέση έχει με «casual». Παρά την ορολογία, εδώ έχουμε πλέον να κάνουμε με στυλ (είτε αυστηρό είτε να βγάζει μάτι) και ουχί με κοινωνική χρήση.

Παρομοίως, αν ορισμένοι θεωρούν ακόμα ότι το μπεζ, το πράσινο ή το μαρόν είναι χρώματα «κατάλληλα για το Σαββατοκύριακο», μπορεί η προσέγγισή τους να είναι ιστορικά αξιοσέβαστη, αλλά στις μέρες μας πρόκειται απλώς για βλακεία.

Για πέστε, μπορεί τη σήμερον ένα Prince de Galles να θεωρηθεί «casual»; Μπορεί ιστορικά να είναι ορθό, αλλά τώρα επέχει θέση συμβόλου κομψότητας και εκλέπτυνσης και ουδόλως νεγκλιζέ στάσης, με δίκαννο στον ώμο και χέρι στην τσέπη.

Διαβάστε ακόμα: Η μόδα πέθανε, ζήτω το ρούχο (χωρίς θαυμαστικό).

Εννοείται πως ένα μονόχρωμο ύφασμα κάνει πιο αυστηρό απ’ ό,τι ένα ύφασμα με μοτίβα. Αλλά, και πάλι, αυτό εξαρτάται από τα χρώματα και τα υλικά. Ένα ροζ σακάκι, όσο strict και να δείχνει, θα είναι πάντα πιο φανταχτερό από ένα ανθρακί pinstripe.

Ωστόσο, η αυστηρότητα ή η σοβαρότητα μιας εμφάνισης δεν έχουν καμία σχέση με την κοινωνική αποδοχή τους. Όλα εξαρτώνται από το περιβάλλον αναφοράς. Πρέπει να το παραδεχτείτε: Οι κοινωνικές τάσεις και πρακτικές αλλάζουν ταχύτερα από το λεξιλόγιο (κι αν έχετε εντίρρηση, χέστηκε ο κόσμος ούλος).

Μετά από την έκρηξη του prêt-à-porter για τις μάζες (ε, ναι!) και την κατάργηση των οριοθετήσεων του φαίνεσθαι (έχω έρθει μούρη με μούρη με πράσινα μαλλιά και τσίγκινα μπατζάκια στα παντελόνια), το να μιλάς για σπορ κοστούμια και σακάκια δεν έχει πλέον το παραμικρό νόημα, αφού ούτως ή άλλως τα ρούχα αυτά θεωρούνται «αμπιγιέ».

Το σχήμα «formal vs casual» δεν περιγράφει πλέον την πραγματικότητα. Οπότε πρέπει να επινοήσουμε ένα νέο λεξιλόγιο. (photo credit: accordingtojerri.com)

Επιμένω, το λεξιλόγιο αυτό αφορά σε μια εποχή που μίλαγες για «κυριακάτικα ρούχα», για «αστική ενδυμασία» και όπου το σπορ σακάκι δεν είχε σε τίποτα να κάνει με το jogging.

Κόντρα στη γενικευμένη τάση του sportswear, η κλασική κομψότητα των ψαγμένων ανανεώνεται πλέον καθημερινά και γίνεται όλο και πιο τολμηρή στους πειραματισμούς της. Έχει αφήσει πίσω της ασφυκτικούς ή ξέπνοους φορμαλισμούς.

Τόσο η ιταλιάνικη sprezzatura όσο και η τάση επινόησης ενός νέου δανδή για τον 21ο αι. δείχνουν με τον πλέον εκκωφαντικό τρόπο μια οριστική απόρριψη της «formal attitude» στους κύκλους εκείνους που κόπτονται για ενδυματολογική κομψότητα.

Διαβάστε ακόμα: Είστε εύσωμος; 12 συμβουλές για να δείχνετε πιο αδύνατος.

Εν κατακλείδι, δεν έχω ιδέα τι σημαίνει «formal» και «casual» today guys ή, για να είμαι πιο συγκεκριμένος, γνωρίζω όπως και σεις τι σημαίνει, αλλά δεν ξέρω αν αυτό έχει οιοδήποτε ανίκρυσμα στο ντύσιμό μας σήμερα.

Ουδείς πλέον υποχρεώνει τον κόσμο να φοράει μαύρο παπούτσι μετά τις 6 μ.μ. και, πέρα από κάποιες εξαιρέσεις σε συγκεκριμένα επαγγελματικά περιβάλλοντα και περιστάσεις, κανένας δεν απαιτεί πια «γραβατούλα-κοστουμάκι».

Όπερ σημαίνει ότι η αντίθεση μεταξύ «formal» και «casual» είναι στις μέρες μας κενή νοήματος, διότι το κοινωνικό μας φαίνεσθαι δεν είναι πλέον οργανωμένο γύρω από έναν κοινωνικό καταναγκασμό.

Συνεπώς, δεν πρέπει να μπερδεύουμε δύο τύπους κανόνων: τους κοινωνικούς και τους πραγματιστικούς. Οι κοινωνικοί κανόνες περιχαρακώνουν. Εξαρτώνται από τα κοινωνικά και επαγγελματικά περιβάλλοντα: το τάδε επάγγελμα απαιτεί σκούρο κοστούμι, το δείνα τζην και sneakers… Οι κανόνες αυτοί δεν αφορούν στο στυλ, αλλά στην ομογενοποίηση της ομάδας, στις αξίες της και στην κοινωνική της προβολή.

Ένα ροζ σακάκι, όσο strict και να δείχνει, θα είναι πάντα πιο φανταχτερό από ένα ανθρακί pinstripe.

Οι «πραγματιστικοί» κανόνες παραπέμπουν σε αισθητικής φύσεως προτιμήσεις: είναι αυτοί που διατυπώθηκαν βάσει πρακτικών που δοκιμάστηκαν στο πέρασμα του χρόνου (η αναλογία των μοτίβων ή ο συνδυασμός των υφάνσεων, λ.χ.) και προέκυψαν μετά από πολυάριθμες απόπειρες.

Όσοι αγαπούν το εκλεπτυσμένο ντύσιμο ξέρουν ότι αυτοί οι κανόνες δεν είναι άλλο από χαλαρές αρχές που λειτουργούν ως οδηγοί στις αισθητικές επιλογές μας και μας επιτρέπουν να πάμε στην ουσία.

Σε μια πρώτη φάση, μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι ορισμένοι κανόνες είναι πραγματιστικές αρχές που καταλήγουν να αποκτούν αξία υποχρέωσης (όπως το να μη φοράς pochette ασορτί με τη γραβάτα σου).

Η αλήθεια είναι ότι, για να περιγράψουμε σήμερα αυτούς τους κώδικες, αναγκαζόμαστε να ψαχουλέψουμε στα λεξικά, να νεολογίσουμε, να δανειστούμε. Το «Έβαλε τα καλά του» είναι μειωτικό. Το «Ντυμένος στην τρίχα», ως διατύπωση, είναι υπερθετική. Τα «Κομψός» και «Σικ» βγάζουν παραδοχή κι εκτίμηση.

Όλοι αυτοί οι όροι υπάρχουν γιατί το σχήμα «formal vs casual» δεν περιγράφει πλέον την πραγματικότητα. Οπότε πρέπει να επινοήσουμε ένα νέο λεξιλόγιο. Γιατί, πέρα από τον κλασικό συντηρητισμό -κομμάτι βαρετό- και την αναζήτηση της προσωπικής κομψότητας, ανοίγεται σήμερα μπροστά μας ένας ολόκληρος ωκεανός ελευθερίας.

Διαβάστε ακόμα: Η προσωπική κομψότητα είναι ένας παράτολμος παραλληλισμός μεταξύ στυλ, ποίησης και πρόζας.

TAGS :
Pitti Uomo δανδής

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook