Aude Mazelin: «Η ανάπτυξη είναι απαραίτητη, αλλά νοσταλγώ τη Μύκονο που αγάπησα»

Η αρχιτέκτονας Aude Mazelin, από το γραφείο Mykonos Architects ζει και εργάζεται στη Μύκονο. Πρόσφατα άνοιξε γραφείο και στην Αθήνα.

Η αρχιτέκτονας Aude Mazelin, από το γραφείο Mykonos Architects ζει και εργάζεται στη Μύκονο για περισσότερα από 20 χρόνια. Αγάπησε την Ελλάδα για την ιστορία και τον πολιτισμό της, τον οποίο μελετούσε από την παιδική της ήδη ηλικία. Επέλεξε για τόπο κατοικίας της τη Μύκονο, για το μοναδικό τοπίο, τη συναρπαστική πολιτιστική κληρονομιά και τη χαρακτηριστική αρχιτεκτονική. Με αφορμή τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει για το χαμένο (;) ελληνικό καλοκαίρι, μιλά ως αρχιτέκτονας αλλά και ως ντόπια για την ταυτότητα της Μυκόνου, την ανάπτυξη και την αρχιτεκτονική.

– Από τη δεκαετία του ’60, όταν η Μύκονος «έλαμψε» ως αγαπημένος προορισμός των jet setters, φαίνεται να έχουν αλλάξει πολλά. Ποια είναι η ταυτότητα του VIP τουρισμού της Μυκόνου σήμερα;

Από τη δεκαετία του ’60, η Μύκονος ήταν ένας αγαπημένος διεθνής προορισμός των VIP και παραμένει. Αυτό που αλλάζει με την πάροδο των ετών είναι, πράγματι, τα χαρακτηριστικά των VIP επισκεπτών. Σε περασμένες εποχές οι VIP δεν ξεχώριζαν από τους καθημερινούς ανθρώπους αλλά και τους ντόπιους στο νησί. Λογικό, καθώς αυτό που τους έλκυσε στη Μύκονο ήταν η απλότητα, τόσο στο τοπίο όσο και στον τρόπο ζωής. Αναμειγνύονταν με την καθημερινή ζωή, η οποία εξελισσόταν από όλους, ξένους και ντόπιους, σαν ένα σύνολο ανθρώπων.

– Τι άλλαξε στη συνέχεια; 

Στην πορεία ο VIP τουρισμός έλαβε εντελώς άλλη μορφή. Σήμερα οι επισκέπτες είναι πολύ περισσότερο απαιτητικοί και ενδιαφέρονται για το «μεγαλείο». Χρειάζονται παροχές όπως concierge services, events, υπερπολυτελή και εξεζητημένα ξενοδοχεία και εστιατόρια με κορυφαίους chef, sommelier, bartenders, & σερβιτόρους…

«Παρ’ όλη τη φρενίτιδα που δίνει τον τόνο στο καλοκαίρι της Μυκόνου, όσοι επενδύουν στη Μύκονο ακόμα αναζητούν την λιτότητα και την απλότητα».

– Πώς επηρεάζει αυτή η αλλαγή την ταυτότητα της Μυκόνου;

Με αυτή την αλλαγή, ορισμένοι από τους πρώτους VIP κατοίκους που πριν χρόνια έφτιαξαν το εξοχικό τους στο νησί, φεύγουν για άλλα νησιά. Η Μύκονος τους φαίνεται πια «αστική». Έτσι αναζητούν αλλού τον παράδεισό τους και κτίζουν σε νησιά όπως η Ίος, η Μήλος, η Πάρος, η Τήνος και η Σέριφος. Αυτά τα νησιά τους φαίνεται ότι διατηρούν την ηρεμία και τον «εξωτισμό» τους, παρά την ανάπτυξη.

– Η Μύκονος τι έχει να αντιπαραβάλει; 

Παρ’ όλη τη φρενίτιδα που κυριαρχεί στο καλοκαίρι της Μυκόνου, όσοι επενδύουν στη Μύκονο ακόμα αναζητούν την λιτότητα και την απλότητα… Αλλά με τις «σύγχρονες» απαιτήσεις. Πέρα από την αρχιτεκτονική και τα ζητήματα μορφής και γλώσσας, το σημαντικότερο πρόβλημα στο νησί είναι η έλλειψη υποδομών και στέγης για το προσωπικό που υποστηρίζει τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας αλλά και του τουρισμού.

Η Villa Casarte ενταγμένη πλήρως στο φυσικό της περιβάλλον (φωτογραφία: Spyros Hound).

– Εντέλει η τοπική κοινωνία αισθάνεται κερδισμένη ή χαμένη από την ανάπτυξη της Μυκόνου; 

Υπάρχει διχασμός, ο οποίος προσδιορίζεται από τα σημαινόμενα και τις προτεραιότητες. Ορισμένοι θεωρούν τον εαυτό τους κερδισμένο, οικονομικά τουλάχιστον. Ορισμένοι νιώθουν χαμένοι, κοινωνικά, πολιτιστικά και περιβαλλοντικά. Υπάρχει βέβαια μια αντίδραση για τις επιπτώσεις της εξωφρενικής ανάπτυξης των τελευταίων χρόνων. Το μεγάλο ερώτημα «σε τι νησί θέλουμε να ζούμε και τι νησί θέλουμε να αφήσουμε στις επόμενες γενιές», μας απασχολεί όλους και δεν είναι εύκολο να το απαντήσουμε. Όλοι επιθυμούμε την ανάπτυξη, αλλά νοσταλγούμε το νησί όπως ήταν παλιά…

– Τι χρειάζεται να γίνει; 

Χρειάζεται μια βιώσιμη και οργανωμένη ανάπτυξη που να προβλέπει τις επιπτώσεις. Έτσι, το καλοκαίρι του 2022 ξεκίνησε η μελέτη του Νέου Πολεοδομικού Σχεδιασμού Μυκόνου – ταυτόχρονα με της Σαντορίνης. Το πρόγραμμα προβλέπει τη βιώσιμη και πράσινη ανάπτυξη, νέους όρους δόμησης, δημιουργία νέων οικισμών, δημόσια πρόσβαση στις παραλίες, κυκλοφοριακές μελέτες και βελτίωση των υποδομών, ώστε η φέρουσα ικανότητα του νησιού να αντέξει αυτή την ανάπτυξη.

Λιτότητα, αλλά με ευδιάκριτο χαρακτήρα (φωτογραφία: Spyros Hound).

– Η χαρακτηριστική αρχιτεκτονική της Μυκόνου αλλάζει;

Πριν από 2-3 γενιές, οι Μυκονιάτες ήταν αγρότες, φτωχοί άνθρωποι και δημιούργησαν οι ίδιοι την καταπληκτική αυτή αρχιτεκτονική, βασισμένη στις ανάγκες τους. Η αγροικία – το χωριό όπως το λέμε στην Μύκονο – μεγάλωνε όσο μεγάλωνε η οικογένεια και όσο πλήθαιναν τα υλικά που συνέλεγαν. Περίμεναν η θάλασσα να ξεβράσει κομμάτια ξύλων, που τα μάζευαν για να φτιάξουν την στέγη του επόμενου δωματίου. Το δωμάτιο θα είχε τις διαστάσεις των εξευρεθέντων δοκαριών. Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική ήταν η συνάρτηση των αναγκών με τους πόρους, που ήταν οι ελάχιστοι. Ωστόσο υπήρχε η αγάπη για την οικογένεια και τον τόπο, το αίσθημα της ευτυχίας στο ελάχιστο, που μετέτρεπε τους κατοίκους σε καλλιτέχνες. Χωρίς να το μελετάνε, δημιουργούσαν την τέλεια αρμονία.

– Αυτά τα στοιχεία πώς μπορούν να αποτυπωθούν στο σήμερα; 

Οι κάτοικοι άλλαξαν. Οι ανάγκες άλλαξαν. Και με βάση αυτές η αρχιτεκτονική αναδημιουργείται. Σήμερα, οι αρχιτέκτονες, πρέπει να δουλέψουμε σκληρά για να φτάσουμε τους “καλλιτέχνες” που έφτιαξαν τα Μυκονιάτικα σπίτια, χωρίς να σφάλουμε με μία κακή μίμηση. Όπως εκείνοι, πρέπει κι εμείς να νιώθουμε το τοπίο. Ο καθένας με τον τρόπο του και με την έρευνα του. Σε γενικές γραμμές πάντως, στην αρχιτεκτονική η Μύκονος κρατάει χαρακτήρα. Μπορεί τα κουφώματα από γαλάζια να υιοθέτησαν τα φυσικά χρώματα ή και το μαύρο, ωστόσο δεν έχει υποκύψει στο στυλ του μεξικάνικου boho, που διεθνώς έγινε συνώνυμο με την πολυτελή εξοχική κατοικία τα τελευταία χρόνια

«Όταν δουλεύω για ένα έργο, μαζεύω πέτρες και χώμα από το οικόπεδο» (φωτογραφία: Spyros Hound).

– Πώς δουλεύετε εσείς σε σχέση με το τοπίο; 

Όταν δουλεύω για ένα έργο, μαζεύω πέτρες και χώμα από το οικόπεδο. Δημιουργώ το mood-board γύρω από αυτό για παράδειγμα. Ερευνώ το τοπίο. Και ποιο είναι εν τέλει το γνήσιο «μυκονιάτικο στυλ»; Για να απαντήσουμε δεν πρέπει να μπερδεύουμε αυτό που «είναι» με αυτό που φανταζόμαστε ή επιθυμούμε να είναι.

«Η Μύκονος του ’50 ήταν ο ορισμός του boho» (φωτογραφία: Spyros Hound).

– Άρα, ποιο είναι το γνήσιο μυκονιάτικο στυλ; 

Γνήσιο, λοιπόν, μυκονιάτικο στυλ, είναι η ισόγεια αγροικία (το χωριό) με τις ατέλειες των τοίχων της, τα ακανόνιστα ξύλινα ταβάνια με καλαμιές, τις ακατέργαστες ξύλινες πέργκολες, μαυρισμένες από τον ήλιο και την υγρασία, και οι βεράντες από τσιμεντοκονία. Είναι και τα διώροφα άσπρα κουτιά της δεκαετίας του ’70, με τα μπλε παντζούρια, τις καμάρες, τα μπαλκόνια με κλώστρα και τα μαρμαρένια δάπεδα. Είναι και οι σύγχρονες βίλες που πολλοί κατηγορούν για «μεξικάνικο boho», ωστόσο δεν αποτελούν παρά επιστροφή στις ρίζες του τρόπου ζωής του νησιού, όταν αυτό άρχισε να ελκύει το διεθνές jet set. Κατά μία έννοια, η Μύκονος του ’50 ήταν ο ορισμός του «boho».

«Ο ξένος επενδυτής, ή πιο σωστά, ο ξένος καλοκαιρινός κάτοικος σήμερα έχει άλλες ανάγκες, προσδοκίες και απαιτήσεις» (φωτογραφία: Spyros Hound).

– Πώς ξεκινά η επικοινωνία με έναν πελάτη που θέλει να φτιάξει το σπίτι των ονείρων του στη Μύκονο; Τι σας ζητούν οι σημερινοί VIP που θέλουν να ζουν μέρος της ζωής τους στο  νησί; 

Τα τελευταία χρόνια η Μύκονος προσελκύει ξένους επενδυτές και το πελατολόγιο μας είναι πια κατά 70% ξένο. Ο ξένος επενδυτής, ή πιο σωστά, ο ξένος καλοκαιρινός κάτοικος σήμερα έχει άλλες ανάγκες, προσδοκίες και απαιτήσεις. Πιστεύει και επενδύει στην προστιθέμενη αξία της καλής αρχιτεκτονικής που «καταλαβαίνει» τον τρόπο ζωής του. Ας ξεκινήσουμε από αυτό.

«Στις πρώτες συζητήσεις μας με πελάτες ακούμε συνήθως κοινά ζητούμενα: “classic, boho, contemporary, organic…”» (φωτογραφία: Spyros Hound).

– Τι σημαίνει «τρόπος ζωής»; 

Στην έννοια «τρόπος ζωής» τίποτε δεν είναι αυτονόητο. Μέλη ενός ζευγαριού με κοινό background έχουν διαφορετικές απόψεις για τον τρόπο που θέλουν να ζουν. Το σημαντικότερο όμως είναι πως ο «τρόπος ζωής» διαφέρει από αυτόν που γνωρίζουμε στην Ελλάδα γιατί οι νέες εξοχικές κατοικίες στα νησιά δημιουργούνται για ανθρώπους με μία διεθνή καθημερινότητα και υψηλό εισόδημα. Αυτό το προφίλ, σε συνδυασμό με την εμπιστοσύνη που μας  δείχνουν στους αρχιτέκτονες, μας επιτρέπει να εκφραστούμε ελεύθερα, καινοτόμα, με ποικιλία.

«Οι νέες εξοχικές κατοικίες στα νησιά δημιουργούνται για ανθρώπους με μία διεθνή καθημερινότητα και υψηλό εισόδημα» (φωτογραφία: Spyros Hound).

– Τι σας ζητούν συνήθως; Τι είναι το πιο σύνηθες να ακούτε; 

Στις πρώτες συζητήσεις μας ακούμε συνήθως κοινά ζητούμενα: “classic, boho, contemporary, organic…. “. Έχουν μαζί έναν φάκελο με φωτογραφίες που έχουν συλλέξει από το Instagram και το Pinterest, στον φάκελο “my home”. Μα όλα αυτά δεν τα βρίσκω «κακά». Αντιθέτως. Φανερώνουν τη χαρά, το υγιές πάθος, την αγάπη και τη δέσμευση που αναπτύσσει τελικά κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα από το προφίλ του, για το Σπίτι Του. Για το δικό μας γραφείο, αυτό το μοίρασμα είναι πολύτιμο. Αποτελεί βάση επαφής και επικοινωνίας. Από εκεί και πέρα, με αυτοπεποίθηση αποφεύγουμε τις αντιγραφές και επιλέγουμε την κατάλληλη αφετηρία: «ατέλειες της αισθητικής του Αιγαίου» ή «ίσιες γραμμές».

Διαβάστε ακόμα: «Mykonos Esti». H κρυμμένη όψη του νησιού σε τρεις ανεξάρτητες κατοικίες.

TAGS :
αρχιτέκτονας αρχιτεκτονική μύκονος

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook