Αποψη της Χώρας από το μονοπάτι προς τον Προφήτη Ηλία (Φωτογραφία: Μάρκος Κομονδούρος).

Ο πυρήνας της πανέμορφης Πάτμου είναι τα μοναστήρια και οι εκκλησίες της – το γνωστό Μοναστήρι της Χώρας του 11ου  αιώνα που δεσπόζει στη Χώρα, η Ζωοδόχος Πηγή, αριστουργηματικό δείγμα αρχιτεκτονικής του 17ου αιώνα, απόδειξη της πλούσιας ζωής του νησιού, αλλά φυσικά και η Αποκάλυψη, όπου γράφτηκε το κείμενο που ενέπνευσε πολλαπλές γενιές να επαναστατήσουν ενάντια στην καθιερωμένη τάξη πραγμάτων, με όραμα καινούργιους κόσμους και συνθήκες.

Μια ομάδα slow food στον Γροίκο παράγουν εξαιρετικά προϊόντα, ανάμεσα τους το βιολογικό και βιοδυναμικό κρασί από τον αμπελώνα του Domaine Patoinos.

Το ριζοσπαστικό κείμενο της αποκάλυψης ενός άλλου κόσμου που χρησιμοποιήθηκε από πολλά επαναστατικά κινήματα όπως η Αμερικάνικη επανάσταση εναντίον τον Άγγλων αλλά και την Ρωσική επανάσταση είναι η ιδανική αφετηρία για να ξανά-φανταστούμε την σχέση μας με την γη, τα νησιά και το περιβάλλον μας. Και, γιατί όχι, ας αρχίσουμε με ένα μικρό αλλά σημαντικό ιστορικά νησί όπως η Πάτμος.

Η Πάτμος είναι ένα νησί που σε καλεί να το ανακαλύψεις (Φωτογραφία: Μάρκος Κομονδούρος).

Η Πάτμος, όπως άλλωστε όλα τα νησιά του Αιγαίου, πιέζεται ασφυκτικά για μια άκρατη «ανάπτυξη» με καλοκαιρινά σπίτια (βλέπε βίλες) εκτός οικισμών. Ένα περιτύλιγμα αρχιτεκτονικού μινιμαλισμού παραπέμπει σε μια ερμηνεία της Κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής που βασίζεται περισσότερο στην άνεση παρά σε μια λιτή σχέση με το τοπίο, και που στην Πάτμο καμία σχέση δεν έχει με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της παράδοση.

Έτσι και στην Πάτμο ξεφυτρώνουν σε κορυφογραμμές, εκεί που παλιότερα κούρνιαζαν μέσα στα βράχια μόνο μικρά ξωκλήσια, σπίτια εκτός κλίμακας με την καλύτερη θέα που ζουν με τους ιδιοκτήτες τους το πολύ 1-2 μήνες το χρόνο, ενώ αλλάζουν το τοπίο για όλους και για πάντα.

Στέκια ήσυχα, με ποιότητα: όπως το οικογενειακό Πάνθεον στην Χώρα, ή η ψαροταβέρνα στην βοτσαλωτή παραλία της Λάμπης.

Και για να ανοίξει η πρόσβαση στα καινούργια σπίτια, ανοίγονται δρόμοι, καταστρέφονται μονοπάτια, αλλάζει ο ρυθμός και ο χρόνος και η χροιά ενός τοπίου. Στην εποχή της κλιματικής κρίσης, χρειάζεται επιτακτικά να θέσουμε ερωτήματα με άλλους όρους για την βιωσιμότητα του τουρισμού σε μικρά νησιά: πώς τρεφόμαστε, τι καταναλώνουμε; πώς ταξιδεύουμε; με τι όρους κτίζουμε; τι είδος τουριστικού προϊόντος μπορούμε πια να προσφέρουμε και για ποιον;

Στην Πάτμο της Αποκάλυψης μας προσφέρεται μια άλλη διαδρομή στον χρόνο (Φωτογραφία: Μάρκος Κομονδούρος).

Στην Πάτμο της Αποκάλυψης μας προσφέρεται μια άλλη διαδρομή στον χρόνο και βλέπουμε ευτυχώς υγιή σημάδια αντίστασης που αφορούν την εντοπιότητα του νησιού. Μια ομάδα slow food στον Γροίκο παράγουν εξαιρετικά προϊόντα ανάμεσα τους το βιολογικό και βιοδυναμικό κρασί από τον αμπελώνα του Domaine Patoinos.

Παράλληλα το νησί γεννά γενναίες προσπάθειες για επαναπροσδιορισμό της παράδοσης – ένα εργαστήριο ξυλουργικής του Γιώργο Καμίτση στόχος του οποίου είναι να να μην χαθούν πολύτιμες διαγενειακές γνώσεις και παραδοσιακές τεχνοτροπίες, η ένα μείγμα παράδοσης με σύγχρονης τεχνολογίας, όπως το Ελπίς το μοναδικό Ελληνικό παραδοσιακό και αμιγώς ηλιακό σκάφος, που κατασκευάστηκε σε καρνάγιο της Πάτμου και είναι πιστό αντίγραφο ενός παλιού παραδοσιακού σκάφους του νησιού από το 1935. Το σκάφος δεν έχει μηχανή, φορτίζεται από ηλιακά πάνελ μέσα σε 4 ώρες και έχει αυτονομία πλεύσης 8 ωρών.

Από την Γιορτή του Προφήτη Ηλία (Φωτογραφία: Μάρκος Κομονδούρος).

Καλά συντηρημένα μονοπάτια που ενώνουν τους οικισμούς δημιουργούν ήσυχες διαδρομές όπου ντόπιοι και επισκέπτες μπορούν να αφουγκραστούν τα φρύγανα και τα βράχια με τα ήπια τους χρώματα – περπατώντας «βλέπεις» το τοπίο αλλιώς. Διαδρομές ιστορικές, όπως ο Απορθιανός ή το μονοπάτι ανεβαίνοντας στην γιορτή του Προφήτη Ηλία, με τα κεράσματα του, σταφύλι, καφέ και κουλουράκια και μια θέα που μας ταξιδεύει στο αρχιπέλαγο νησιών, από την μια την Αμοργό και την Νάξο και από την άλλη Σάμος, Λειψοί, Αρκοί και στον ορίζοντα τα ψηλά βουνά της Τουρκίας.

Για παραδοσιακά γλυκά στον Χριστόδουλο στην Σκάλα ή στο όμορφο μαγαζί Δάφνης, και για ποτά στην πλατεία της Χώρας.

Το οικογενειακό Πάνθεον στην Χώρα για ψαρικά και όχι μόνο.

Στέκια ήσυχα, με ποιότητα όπως το οικογενειακό Πάνθεον στην Χώρα, ή η ψαροταβέρνα στην βοτσαλωτή παραλία της Λάμπης, ο Πανάγος στον Κάμπο, ο Φλοίσβος στο Γροίκο προσφέρουν με συνέπεια και απλότητα καλό φαγητό. Στην Σκάλα, το λιμάνι του νησιού, το vegan Pernera μέσα σε μια μικρή αυλή προσφέρει εναλλακτικές χορτοφαγικές προτάσεις.

Για χορτογαφικές προτάσεις στο Pernera.

Φέτος, μια παράδοση του νησιού πολλών ετών, το George’s Place, το χίπικο μπαρ καφέ με την καλύτερη μηλόπιτα μετατοπίστηκε στο Ταρσανά στο Διακόφτη. Ενώ στο ίδιο τον Ταρσανά κάθε Κυριακή παίζουν Ελληνική μουσική οι ίδιοι οι μάστορες του μικρού ναυπηγείο του ταρσανά.

Για παραδοσιακά γλυκά στον Χριστόδουλο στην σκάλα ή στο όμορφο μαγαζί Δάφνης και για ποτά στην πλατεία της χώρας που όμως, όπως πολλές κεντρικές πλατείες νησιών (και όχι μόνο) δεν έχει αντισταθεί στον πειρασμό των τραπεζοκαθισμάτων παντού και με μαγαζιά που δεν αρμόζουν στο ύφος του νησιού.

Για παραδοσιακά γλυκά στον Χριστόδουλο στην σκάλα.

Τέλος, για Ελληνικούς χορούς, στο Αλώνι για ρυθμούς αγαιοπελαγίτικους. Αυτοί οι νησιώτικοι χοροί δίνουν τον ρυθμό του τοπίου, των κυμάτων, των βράχων και ενός χρόνου που οφείλουμε να σεβαστούμε, ο τουρισμός και εμείς άλλωστε είμαστε απλώς παροδικοί επισκέπτες.

 

 

Διαβάστε ακόμα: Τα πιο γευστικά στέκια στη Σέριφο, από την Εύα Μαρκάκη.

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top