Κωνσταντίνος Λαζαράκης: «Επιτυχία είναι να έχεις κατανοήσει ότι δεν είσαι τέλειος»

«Δεν πήγα ούτε στον πυθμένα της θάλασσας ούτε στον ουρανό, έμεινα στην γη και άρχισα να ασχολούμαι με ένα από τα πιο υπέροχα πράγματα που παράγονται από αυτή».

– Πιτσιρικάς, τι δουλειά λέγατε ότι θα κάνετε «όταν μεγαλώσω»;

Το πρώτο που θυμάμαι ήταν να θέλω να γίνω εξερευνητής θαλασσών. Ο Κουστώ είχε γράψει βαριά πάνω μου. Στη συνέχεια τα μυαλά μου πήραν αέρα και ήθελα να γίνω αστροναύτης. Τελικά δεν πήγα ούτε στον πυθμένα της θάλασσας ούτε στον ουρανό, έμεινα στην γη και άρχισα να ασχολούμαι με ένα από τα πιο υπέροχα πράγματα που παράγονται από αυτή.

– Πότε συλλάβατε το όραμα που σας κατευθύνει μέχρι σήμερα;

Πραγματικά δεν γνωρίζω αν έχω όραμα. Ίσως, αν πρέπει να βρω ένα, είναι ότι η ζωή είναι συναρπαστική και αξίζει να γιορτάζουμε αυτό το γεγονός κάθε δευτερόλεπτο.

– Ποιο είναι, με δυο λόγια, το mission statement της επιχείρησής σας;

Ασχολούμαι με αρκετά πράγματα και έχω δάχτυλα σε αρκετές επιχειρήσεις. Είμαι στο WSPC, που είναι ένα σχολείο για το κρασί, στην Αίολος, που έχει να κάνει με εισαγωγή και εμπορία κρασιού, στην Wine Wonders, που φέρνει το creative communication πιο κοντά στις εταιρείες του ελληνικού χώρου του κρασιού, στην Λαζαράκης ΕΠΕ, όπου εκεί ουσιαστικά φοράω πράγματα που κάνω κάτω από το «brand name» Λαζαράκης Master of Wine. Άρα έχω πολλούς τραχανάδες απλωμένους και είναι δύσκολο να βρω ένα μόνο mission statement. Αν υπάρχει κάτι είναι το «Πάμε παιδιά σήμερα λίγο καλύτερα».

«Ασχολούμαι με αρκετά πράγματα και έχω δάχτυλα σε αρκετές επιχειρήσεις».

– Τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε περισσότερο να συνεχίσετε παρά τις αντιξοότητες όταν στήνατε την επιχείρησή σας;

Η βαθιά συναίσθηση πως θα ήταν κρίμα να τα παρατήσω.

– Τι σημαίνει για εσάς επιτυχία; 

Το να σηκώνεσαι κάθε πρωί από το κρεβάτι σου και να πηγαίνεις στη δουλειά με χαμόγελο. Το να γυρίζεις σπίτι κάποιες ώρες μετά και να λες την ημέρα την ρούφηξα. Το να είσαι ήρεμος με τον εαυτό σου, έχοντας κατανοήσει πως δεν είσαι τέλειος.

– Η προσωπική σας ευτυχία συνδέεται με την επαγγελματική σας επιτυχία;

Έχω γνωρίσει πολλά άτομα με υπέροχη προσωπική ζωή και μέτριες, κάποιες φορές και δύσκολες επαγγελματικές σταδιοδρομίες. Έχω γνωρίσει άτομα με κατεστραμμένες οικογένειες και καταπληκτικές επαγγελματικές επιτυχίες. Άρα εμφανέστατα αυτά τα δύο πράγματα δεν είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Στην δικιά μου περίπτωση, το να κλείνω την πόρτα του σπιτιού μου και να νιώθω πως είμαι σε ένα ασφαλές καταφύγιο με κάνει να μπορώ να νιώσω ότι θα καταφέρω τα πάντα στον επαγγελματικό τομέα. Από την άλλη, αρκετές φορές λέω πως πρέπει να ευχόμαστε στους ανταγωνιστές μας μία καταπληκτική οικογενειακή ζωή. Ο ανταγωνιστής που δεν τον κρατάει η οικογένεια, που δεν τον χωράει το σπίτι του, θα είναι συνέχεια εκεί έξω και θα σου χαλάει τις μπουγάδες που έχεις απλώσει.

«Η οικονομική διαβάθμιση μίας κοινωνίας είναι σαν μία ανεμόσκαλα».

– Ποια ήταν η μεγαλύτερη σας επαγγελματική αποτυχία; Τι σας έχει διδάξει;

Όταν ένας υπερπολύτιμος συνεργάτης βούρκωσε στο γραφείο μου, λέγοντας μου ότι δεν τον εμπιστεύτηκα αρκετά. Ενώ εγώ πίστευα πως το είχα κάνει. Το βασικό μάθημα που πήρα ήταν πως πρέπει πάντα να κοντοστέκεσαι και να ρωτάς: «Πώς πάει;».

– Για ποια απόφασή σας έχετε μετανιώσει;

Είμαι εδώ και αρκετή ώρα σταματημένος πάνω απ’ αυτή την ερώτηση. Προσπαθώ να βρω κάτι και δεν μπορώ. Έτσι θα δανειστώ την προσέγγιση του Δημήτρη Φλαμούρη. «Η κάθε απόφαση, την στιγμή που την πήραμε και με τα στοιχεία που είχαμε στα χέρια μας εκείνη τη στιγμή, ήταν η σωστή. Οτιδήποτε σκεφτούμε για αυτήν όταν την κοιτάζουμε στο παρελθόν, έχουν να κάνουν με εξελίξεις, με στοιχεία που προστέθηκαν στο ενδιάμεσο». Άρα δεν έχει νόημα να σκεφτόμαστε για το να μετανιώνουμε. Επίσης, πρέπει να πω πως για μένα το να μετανιώσεις είναι εσωστρεφές, έχει να κάνει με εσένα. Το να νιώθεις τύψεις είναι εξωστρεφές, έχει να κάνει με το πως έκανες τους ανθρώπους γύρω σου να νιώσουν. Για μένα οι τύψεις είναι πολύ πιο σημαντικές και ταυτόχρονα χρήσιμες.

– Τα χρήματα που έχετε κερδίσει έχουν βελτιώσει την ποιότητα ζωής σας;

Είναι σαφές, και όποιος το αρνείται απλά προσπαθεί να πει κάτι κόντρα στο προφανές γιατί του φαντάζει σωστό ή cool. Ας αφήσω όμως εδώ μία θεωρία που έχω: Η οικονομική διαβάθμιση μίας κοινωνίας είναι μία ανεμόσκαλα. Χωρίς αρχή και χωρίς τέλος. Όσο και να κοιτάμε προς τα πάνω, είτε προς τα κάτω, δεν βλέπουμε τέλος, όπου και να είμαστε. Η φύση μας όμως είναι να προσπαθούμε να μείνουμε γραπωμένοι στη σκάλα, γιατί φυσάει και κουνάει, ενώ συνεχώς κοιτάμε προς τα πάνω. Ποτέ προς τα κάτω, να βλέπουμε τι υπάρχει εκεί. Κοιτάμε προς τα πάνω και δύσκολα βλέπουμε αυτούς που είναι ας πούμε 100 σκαλιά παραπάνω. Βλέπουμε μόνο τον κώλο του ακριβώς από πάνω μας. Και νιώθουμε ότι μας τον δείχνει επιδεικτικά.

«Κάθε μέρα ξυπνάω στις 6:20 για να δω έστω και λίγο τον γιο μας, πριν φύγει για το σχολείο».

– Τι έχετε «επιστρέψει» στην κοινωνία ως «μέρισμα» για την επιτυχία σας;

Για μένα το να επιστρέφεις στην κοινωνία είναι δύσκολο. Συνήθως νιώθω ανάγκη να επιστρέψω σε άτομα. Σαν οικογένεια βοηθάμε συνεχώς. Έχουμε βοηθήσει αρκετά άτομα στο οικογενειακό και κοινωνικό μας περίγυρο να αποκτήσουν την πολυτέλεια του να βλέπουν ένα λιγότερα αβέβαιο μέλλον. Ίσως να έχει να κάνει και με κάτι που υπάρχει στα γονίδια. Ο γιος μας, όταν στα 16 του έγραψε και εξέδωσε βιβλίο, το “Connected universe of Kosy”, αποφάσισε να μην κρατήσει ούτε 1 € από τα κέρδη και αυτά να πάνε στο Χατζηκυριάκειο ίδρυμα. Και πάλι δεν επέστρεφε στην κοινωνία, έτσι γενικά. Έδινε στα παιδιά που ζουν σε ένα σημαντικό ίδρυμα που έβλεπε κάθε μέρα στη γειτονιά που μεγάλωσε.

– Τι ώρα ξυπνάτε το πρωί και ποιο είναι το πρώτο πράγμα που κάνετε;

Κάθε μέρα ξυπνάω στις 6:20 για να δω έστω και λίγο τον γιο μας λίγο πριν φύγει για το σχολείο. Γιατί, αν δεν τον δω, αυτά τα 10 – 15 λεπτά, μπορεί να περάσει και ολόκληρη εβδομάδα που δεν θα τον έχω δει καθόλου. Από Σεπτέμβριο, που θα μας έχει χαιρετήσει για να σπουδάσει, ίσως κερδίσω μισή ώρα ύπνου. Ίσως και 5 – 10 σελίδες περισσότερες διάβασμα.

– Μιλάτε στο τηλέφωνο στο εστιατόριο; Τσεκάρετε τα email σας τη νύχτα; Πηγαίνετε στο γραφείο το Σαββατοκύριακο; Παίρνετε δουλειά μαζί σας στις διακοπές;

Προσπαθώ να μην κάνω τίποτα από όλα τα παραπάνω. Σίγουρα τα κάνω λιγότερο από ότι το ένστικτο μου λέει να τα κάνω. Αλλά σίγουρα τα κάνω. Εκτός ίσως από το να μιλάω στο κινητό στο εστιατόριο. Αν για κάποιο λόγο πρέπει να μιλήσω, θεωρώ σωστό να σηκώνομαι απ’το τραπέζι και να βγαίνω έξω.

«Θα με ευχαριστούσε να δω ένα μοντέλο ανάπτυξης που θα σπρώχνει την Ελλάδα μπροστά σε όσο το δυνατόν περισσότερους τομείς».

– Γιατί, κατά τη γνώμη σας, η επιχειρηματικότητα έχει δαιμονοποιηθεί στη χώρα μας;

Η ελληνική κοινωνία έχει πολύ στενούς οικογενειακούς δεσμούς και ταυτόχρονα χαμηλό επίπεδο κοινωνικής εμπιστοσύνης. Αυτό είναι καταγεγραμμένο και εξηγείται από αρκετούς παράγοντες, από την τοπογραφία της χώρας μας μέχρι και το κλίμα της. Αν κάτσουμε και ξετυλίξουμε την παραπάνω δυσαρμονία καταλήγουμε εύκολα σε πράγματα που λέμε οι έλληνες ακόμα και στο σχολείο. Το σύνδρομο του: «εγώ πέρασα» vs «εκείνος με έκοψε». Έτσι, αν δεν οδηγούμε αυτοκίνητο των 100.000 €, κάποιος μας αδίκησε. Συνεπώς, αν ο απέναντι οδηγεί ένα τέτοιο αυτοκίνητο, τότε πρέπει να το έκανε με αθέμιτα μέσα. Το ότι αυτός μπορεί να ήταν λίγο πιο ξύπνιος, πιο ικανός, πιο τυχερός από εμάς, δεν μπαίνει καθόλου στο πλάνο.

– Ποιο θα έπρεπε να είναι, κατά τη γνώμη σας, το μοντέλο ανάπτυξης της Ελλάδας;

Δεν νομίζω πως έχω τις ικανότητες να μιλήσω για το μοντέλο ανάπτυξης της Ελλάδας. Ίσως να μπορούσα να πω πως θα με ευχαριστούσε να δω ένα μοντέλο ανάπτυξης που θα σπρώχνει την Ελλάδα μπροστά σε όσο το δυνατόν περισσότερους τομείς. Όλη αυτή η εστίαση στον τουρισμό με βολεύει απίστευτα επαγγελματικά, με προβληματίζει όμως πολύ.

– Τί εκτιμάτε περισσότερο στους ανταγωνιστές σας; 

Την ηθική στον ανταγωνισμό. Όποιος πιστεύει ότι το εμπόριο είναι πόλεμος και ότι ο πόλεμος δεν έχει νόμους, αξίζει να διαβάσει τρία – τέσσερα βιβλία παραπάνω.

– Πότε γίνεστε σκληρός με τους συνεργάτες σας;

Δεν νομίζω ότι έχω την δυνατότητα να είμαι σκληρός μαζί τους. Δεν έχω την φύση.

«Αν οι δικοί σου άνθρωποι δεν πουλάνε κάτι με χαμόγελο, γιατί οι πελάτες σου να χαμογελούν όταν το αγοράζουν;»

– Ποιο είναι το βασικό γνώρισμα του δικού σας επιχειρηματικού στυλ; 

Οι καλύτεροι πελάτες μας είναι τα άτομα που πληρώνουμε κάθε μήνα.

– Ποια επαγγελματική αρετή ξεχωρίζετε σ’ έναν άνδρα; 

Την επιτακτικότητα. Όλα έπρεπε να έχουν γίνει χθες. (Εγώ δεν το έχω.)

– Ποια επαγγελματική αρετή ξεχωρίζετε σε μια γυναίκα; 

Γιατί θα έπρεπε να είναι διαφορετική απάντηση από την παραπάνω;

– Πώς καταφέρνετε να διαχειρίζεστε καλύτερα το ανθρώπινο κεφάλαιο στην εταιρεία σας και να κρατάτε ψηλά το ηθικό των συνεργατών σας;

Νομίζω πως έχει να κάνει με το γνώρισμα που αναφέρω παραπάνω. Αν οι δικοί σου άνθρωποι δεν πουλάνε κάτι με χαμόγελο, γιατί οι πελάτες σου να χαμογελούν όταν το αγοράζουν;

– Ποιο μειονέκτημά σας στο μάνατζμεντ σαρκάζετε;

Το ότι συχνά επιλέγω τον δρόμο της ελάχιστης τριβής.

«Ψήνομαι να γίνω και παπουτσής. Να δημιουργώ χειροποίητα υποδήματα».

– Αν δεν ήσασταν στο τιμόνι της εταιρείας σας, ποια άλλη δουλειά θα σας γοήτευε να επιχειρούσατε; 

Να αφιερωθώ 100% στη συγγραφή βιβλίων, πέρα από αυτά που έχω κάνει τώρα. Ειδάλλως, ψήνομαι να γίνω και παπουτσής. Να δημιουργώ χειροποίητα υποδήματα.

– Όταν πρόκειται να πάρετε μια σημαντική απόφαση, λειτουργείτε περισσότερο με τη λογική ή με το ένστικτο;

Αυτή είναι μία σημαντική αλλαγή που νιώθω μέσα μου όλο και πιο πολύ όσο μεγαλώνω. Μου αρέσει να νιώθω το ένστικτο αλλά κάποια στιγμή να του λέω όλο και πιο εύκολα κάτσε τώρα εκεί και πάμε να μαζέψουμε τα δεδομένα.

– Ποια είναι τα πρόσωπα που επηρεάζουν την κρίση σας και με ποιον τρόπο το πετυχαίνουν;

Πολλά άτομα έχουν, και ακόμα πιο πολλά μπορούν να επηρεάσουν την κρίση μου. Οποιοσδήποτε μου δείξει μια πτυχή ενός προβλήματος που εγώ δεν έχω δει, έχει την αμέριστη προσοχή μου.

– Ποιο είναι αγαπημένο σας ρητό; Πώς σας έχει επηρεάσει στις αποφάσεις σας;

Βάλε στον ουρανό σου έναν πολικό αστέρα, για να τον ψάξεις όταν χαθείς. Αποκλείεται να μην πάρω μία απόφαση κάθε μέρα που να μη με κάνει να αναρωτηθώ τι είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορώ να εξυπηρετήσω.

«Πολλά άτομα μπορούν να επηρεάσουν την κρίση μου».

– Ποιος επιχειρηματίας σάς έχει εμπνεύσει με το success story του;

Ο CEO της Marine Traffic, Δημήτρης Μέμος. Από την πρώτη ημέρα που βρεθήκαμε τυχαία στο στρατόπεδο του Ρεθύμνου, τον Σεπτέμβριο του 1999, κατάλαβα πως ο άνθρωπος είναι ιδιοφυΐα.

– Πώς μοιάζει το γραφείο σας εσωτερικά;

Δεν θέλετε να ξέρετε.

– Πείτε μας ένα βιβλίο για τη διοίκηση ή το επιχειρείν που σας έχει βοηθήσει στην πορεία σας.

To Thinking fast and slow από τον Daniel Kahneman. Biases ruin lives, bro.

 –Με ποιες ιστορικές προσωπικότητες νιώθετε πνευματική συγγένεια; 

Δεν μου έχει περάσει από το μυαλό ότι μπορώ να νιώθω πνευματική συγγένεια με ιστορικές προσωπικότητες. Και θα με θεωρούσα γελοίο αν αυτό συνέβαινε.

– Με ποιο έμφυτο ταλέντο θα θέλατε να είστε προικισμένος; 

Δεν πιστεύω ότι τα ταλέντα είναι έμφυτα.

«Δεν πιστεύω ότι τα ταλέντα είναι έμφυτα».

– Ποια είναι η φθηνότερη και ποια η ακριβότερη επένδυση που έχετε κάνει στην επιχείρησή σας;

Δεν μπορώ να απαντήσω. Το να μιλήσω για την πιο φθηνή και την πιο ακριβή σε απόλυτο αριθμό ευρώ είναι κάτι που δεν έχει νόημα. Η έννοια της μικρής ή μεγάλης επένδυσης σχετίζεται με το μέγεθος της επιχείρησης και το πώς αλλάζει αυτό με το χρόνο. Κάτι που για εμένα το 2005 ήταν δυσβάσταχτο, ίσως είναι κάτι πολύ πιο εύκολο για το 2025.

– Αποκαλύψτε μας μια από τις μυστικές διευθύνσεις σας, όταν ταξιδεύετε για επαγγελματικούς λόγους ανά την Ελλάδα ή στο εξωτερικό.

Alea Wine Bar Θεσσαλονίκη. Το μέρος θα έπρεπε να είναι πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO.

– Τι σας δίδαξε ο πατέρας σας και θα θέλατε μια μέρα να κληροδοτήσετε ως γνώση στο παιδί σας;

Το ότι η αγάπη μεταξύ δύο συντρόφων μπορεί να κρατήσει και πολύ μετά τον θάνατο του ενός. Τώρα που το σκέφτομαι, πολύ μετά τον θάνατο και των δύο.

– Πιστεύετε ότι η επιχείρηση που δημιουργήσατε θα διαρκέσει και αφού φύγετε από τη ζωή;

Δεν το γνωρίζω, δεν το έχω σκεφτεί. Ούτε θέλω να το σκεφτώ μιας και νομίζω ότι ως κριτήριο μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες κινήσεις. Το θέμα είναι να προκύψει, όχι να πιστεύεις ούτε να κυνηγήσεις το να μείνει επιχείρηση ενώ εσύ θα έχεις γίνει στάχτες

– Πώς θα επιθυμούσατε να σας θυμούνται;

Εύχομαι στους ανθρώπους που συνάντησα στη ζωή μου να έχουν πολύ καλύτερα πράγματα να κάνουν από το να με αναπολούν.

Διαβάστε ακόμα: Punk Champagne! Απολαύστε ένα γαργαλιστικό δείπνο με street food και TOP σαμπάνιες. 

TAGS :
το νόημα της επιτυχίας

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook