Πώς μπορεί να σταθεί το bespoke κοστούμι στην εποχή του Ιnstagram;

Οι δημιουργίες του οίκου Sciamat βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο κέντρο των εξελίξεων (blog.sciamat.com).

Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η εποχή που διανύουμε, καθώς είναι γεμάτη παράδοξα και αντιφάσεις.  Η τεχνολογία καλπάζει με ταχύτητες που δεν μπορεί να ακολουθήσει ο μέσος άνθρωπος και ίσως είναι η πρώτη χρονική περίοδος που στην «παραγωγή» και  την «κατανάλωση» συνυπάρχουν περισσότερες από δύο γενιές με πραγματικό χάσμα επικοινωνίας και συμπεριφοράς μεταξύ τους.

Σε ένα περιβάλλον σαν κι αυτό, τι να συμβαίνει σήμερα στο χώρο της αντρικής υψηλής ραπτικής, στον οποίο ασχολούμαι και προσωπικά επί 15 συνεχή έτη.  Για να μοιραστώ καλύτερα τις ταπεινές μου σκέψεις μαζί σας θα πρέπει να κάνουμε μία αναδρομή στο παρελθόν.

Τη δεκαετία του ‘90 κυριαρχούσε το Ready to Wear κλασικό κοστούμι και ιδιαίτερα η βόρεια Ιταλική γραμμή με πρωταγωνιστή τον οίκο  Brioni, ως ο εκπρόσωπος του πιο Luxury & High End brand στο χώρο, (χωρίς να θέλουμε βέβαια να υποτιμήσουμε κι άλλες πολύ αξιόλογες φίρμες όπως Da Venza, Chester Barrie, Oxxford Clothes και Lanvin).

Η επιδραστικότητα του οίκου Kiton είναι δεδομένη στην εξέλιξη του ανδρικού ντυσίματος.

Την ίδια περίοδο, εισβάλει δυναμικά στο luxury η Ναπολιτάνικη γραμμή, με ένα πιο ανάλαφρο σακάκι, βασισμένο στη φιλοσοφία που επιτάσσει το ρούχο να ακολουθεί το σώμα, σε αντίθεση με την κλασσική γραμμή όπου το σακάκι “βελτιώνει” το σώμα.  Οι οίκοι Kiton και Attolini είναι οι βασικοί εκπρόσωποι της «Νέας Γραμμής».  Ο Attolini θεωρείτε ο πατέρας της γραμμής αυτής και η Kiton είναι η εταιρεία που θα τη βάλει στα “σαλόνια”.  Στο χώρο του Bespoke (ραφτό /«επί παραγγελία») υπάρχει η Saville Row και τα γνωστά ραφεία της Ιταλίας (Caracceni, Rubinacci) και της Γαλλίας (Ciffoneli, Camps De Luca και F. Smalto).

Οι οίκοι Bespoke είναι ελάχιστα γνωστοί στο ευρύ κοινό και κυρίως απευθύνονται σε πελάτες που αγαπούν το χειροποίητο ή ράβονται από οικογενειακή παράδοση.  Είναι στην ουσία ένα κλειστό club, το οποίο θα μπορούσαμε να πούμε ότι συντηρεί τις αξίες μιας αντρικής παράδοσης από πατέρα σε υιό.  Το Bespoke είναι απομονωμένο και τη μαζική αγορά του pret a porter απολαμβάνει ο οίκος Armani.

Στην ταινία Wall Street, o Μάικλ Ντάγκλας λανσάρει μια πιο relaxed εποχή για το αντρικό ντύσιμο.

Ο Armani, άθελά του, βοήθησε πολύ στη στροφή προς τη Ναπολιτάνικη γραμμή, διότι είναι ο πρώτος που αποδομεί το σακάκι και το φέρνει στο ευρύ κοινό (αφαιρεί βάτες και άλλα υλικά στήριξης).  Το ‘90 ολοκληρώνεται το κλασικό κοστούμι με τον απόηχο από τις ταινίες Pretty Woman και Wall Street και ξεκινάει μια πιο relaxed εποχή.  Με την είσοδο του Made to Measure service τα παραπάνω brands κερδίζουν ακόμη μεγαλύτερο μερίδιο από τα πραγματικά ραφεία, διαφημίζοντας τη μισή αλήθεια και βαφτίζοντας τα ρούχα Bespoke. Είναι μια χρυσή εποχή για το χειροποίητο Ready Made.

O Armani, μέσω του Ρίτσαρντ Γκιρ θα φέρει επανάσταση με το ριχτό σακάκι.

Τη δεκαετία του 2000 κυριαρχεί πλέον η πιο ανάλαφρη γραμμή.  Είναι σαφώς η δεκαετία της Kiton, που πλέον παίρνει τα ινία από την Brioni.  Ο κόσμος αγκαλιάζει το πιο ανάλαφρο σακάκι γιατί νιώθει πιο ελεύθερος και πιο casual.  Το φοράει πλέον με Jeans σε μία εποχή που στην Αμερική γίνεται θεσμός η Casual Friday.  Τα κλασικά brands εισάγουν και αυτά πιο ανάλαφρες γραμμές και οι βάτες πλέον αποτελούν ταμπού για τα σακάκια.  Στα μέσα της δεκαετίας όμως ξεκινάει και μία άλλη επανάσταση.  H επανάσταση του Bespoke – επί παραγγελία.

Η εκδοχή του Πιρς Μπρόσναν στο αντρικό ντύσιμο την περίοδο που υποδυόταν τον πράκτορα 007.

Η μισή αλήθεια από τα μεγάλα brands περί χειροποίητου έρχεται να αντεπιτεθεί ως αυτοάνοση ασθένεια και να δημιουργηθεί ένα τεράστιο επικοινωνιακό κύμα μέσω του Internet και των Bloggers, που ενημερώνουν τον κόσμο περί πραγματικού χειροποίητου και εργοστασιακού χειροποίητου.  Οι όροι Made to Measure και Bespoke γίνονται πιο διάφανοι στον μέσο καταναλωτή και τα ραφεία πλέον παίρνουν τα πάνω τους ως οι “φορείς της αλήθειας”.  Το Internet, οι Bloggers και το Street Photography δημιουργούν ίσως τη μεγαλύτερη επανάσταση στο χώρο της υψηλής αντρικής ραπτικής, που πλέον βαφτίζεται Sartorial.

Οι Sartorial fans του κόσμου πλέον ενώνονται και μέσω του Internet δημιουργείται ένα ισχυρότατο club με φανατικά μέλη και ηλικίες 20-30 ετών,  που στο εξής θα συναντώνται 2 φορές το χρόνο στη Φλωρεντία και συγκεκριμένα στην έκθεση της Pitti Uomo. To νέο σακάκι, που επηρεάζει πλέον τη νέα γενιά, έρχεται από τον οίκο Sciamat, που  με έναν μοναδικό τρόπο γεφυρώνει το κλασικό με το νέο, το Αγγλικό στυλ με αυτό της Νότιας Ιταλίας.  Τη μαζική αγορά του Pret a Porte καταλαμβάνουν νέα brands όπως η Dolce & Gabbana και η Prada, με διαφορετική ενδυματολογική  αντίληψη (πιο sexy, metrosexual και minimal).  H διαφορά αυτή συσπειρώνει ακόμη περισσότερο τον Sartorial κόσμο, διότι υπάρχει πλέον χάσμα ενδυματολογικής αντίληψης.  Οι funs του Sartorial δεν μπορούν να βρουν κάτι έτοιμο, ακόμη και αν το θέλουν.

Οι Sartorial fans του κόσμου πλέον ενώνονται και μέσω του Internet και συναντώνται 2 φορές το χρόνο στη Φλωρεντία και συγκεκριμένα στην έκθεση της Pitti Uomo.

Η τελευταία δεκαετία, η οποία κλείνει τον κύκλο της με τη φετινή Pitti τον Ιανουάριο του 2020, είναι ίσως η πιο ταχύρυθμη και αινιγματική απ’ όλες.  Στις αρχές της ο Sartorial πλέον κλάδος γνωρίζει τη μεγαλύτερη άνθιση που είχε ποτέ αλλά με το αντίστοιχο τίμημα.  Η έκθεση Pitti Uomo αλλάζει πρόσωπο και από κλαδική επαγγελματική μετατρέπεται σε Sartorial Red Carpet και σε “θερμοκοιτίδα” για την αναγέννηση του κλασικού αντρικού ντυσίματος.

O Gary Grant επανέρχεται στο προσκήνιο. Νέα παιδιά περπατάνε στους δρόμους και φωτογραφίζονται σαν να βγήκαν από την εποχή του.

Νέα παιδιά πλέον ντύνονται σαν τον Fred Astaire και τον Cary Grant, περπατάνε στους δρόμους και φωτογραφίζονται σαν να βγήκαν από άλλη εποχή.  Παλτά, σταυρωτά κοστούμια, χρώματα, γραβάτες ακόμη και καπέλα όλων των ειδών επανέρχονται δυναμικά στο προσκήνιο.  Το Internet ενισχύεται από τα Social Media, οι Bloggers μετατρέπονται σε Ιnfluencers και πλέον αποκτούν δημοσιογραφική και στυλιστική επιρροή.  Όλα τα ιστορικά ραφεία ανανεώνονται, όλο και περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να ραφτούν και μια νέα γενιά παίρνει τα ηνία της επαναφοράς του κλασικού ντυσίματος.

Kλασικές γραμμές: Αριστερά η αγγλική εκδοχή και δεξιά η γαλλική.

Το Bespoke ανθεί, όμως σε τέτοιους ρυθμούς που το οδηγούν στο να παρακμάσει πριν την ώρα του.  Θα μπορούσαμε να πούμε ότι, αν ο χώρος του “τύπου”  χρειάστηκε έναν αιώνα για να «ξεπουληθεί» στον χώρο της διαφήμισης (σαφώς και υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις),  οι Sartorial Influencers χρειάστηκαν μία δεκαετία (κι εδώ σαφώς υπάρχουν επίσης λαμπρές εξαιρέσεις).  Η γενιά αυτή βασίστηκε περισσότερο στο φαίνεσθαι παρά στις βασικές αρχές της δημιουργίας και του κόπου που είναι στο DNA ενός αληθινού ραφείου υψηλής ραπτικής.  Βασίστηκε περισσότερο στο “τι φοράω εγώ’’ παρά στο ‘’τι δημιουργώ για τους άλλους’’.

Έτσι απλά τα τελευταία δύο χρόνια ο χώρος είναι βαλτωμένος, δίχως κάτι νέο, κάτι ελπιδοφόρο.  Η Pitti Uomo τα τελευταία δύο χρόνια θυμίζει πάρτι χωρίς μουσική.  Όπως το 2000 ‘’έσκασε η φούσκα’’ του Ready Made χειροποίητου, τώρα ακολουθεί την ίδια πορεία και η ‘’φούσκα’’ του Bespoke.  Τα νέα αυτά παιδιά μεγάλωσαν πια και συνδέθηκαν με αντίστοιχες εταιρείες-ραφεία, τα οποία και προωθούν χωρίς δημοσιογραφικό φίλτρο (φυσικό επακόλουθο αφού δεν είναι δημοσιογράφοι) απλώς και μόνο για να αποκτήσουν άλλο ένα ρούχο στη συλλογή τους. Παράλληλα, το pret a porter απομακρύνεται από το σακάκι και γίνεται πιο casual και πιο athletic.

Συνοψίζοντας, σήμερα δεν τίθεται θέμα ποιος λέει αλήθεια για το πραγματικό χειροποίητο και ποιος όχι, καθώς όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να ενημερωθεί σε δέκα λεπτά μέσω Internet.  Το κλασικό αντρικό ντύσιμο και η υψηλή ραπτική είναι πιο διαδεδομένα από ποτέ και σε λιγότερο από μία ώρα μπορείς να βρεις τους καλύτερους εκπροσώπους χειροποίητων ενδυμάτων, παπουτσιών κ.ο.κ. ανά χώρα ή πόλη.  Σε μηδενικό χρόνο επίσης μπορείς να δεις απίθανους συνδυασμούς και να εμπνευστείς για το πως να ντυθείς.  ‘Όλες οι σχολές ραπτικής φοριούνται πλέον και συνδυάζονται σε άπειρες φωτογραφίες στο Instagram.

Τα αδέλφια Ricci (Valentino και Νicola) με τον οίκο Sciamat έκαναν την εύστοχη και ουσιαστική μίξη του παλαιού με το καινούργιο.

Όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα είναι επιτεύγματα της τελευταίας δεκαετίας από όλα τα ενεργά μέλη που δραστηριοποιούνται στον κλάδο που λέγεται Sartorial (Κλασική Αντρική Υψηλή Ραπτική), είτε ως εταιρείες, ράφτες, media, influencers ή απλώς ως χομπίστες-παρατηρητές.  Το ερώτημα όμως παραμένει: γιατί το 95% του πληθυσμού παραμένει αδιάφορο; Και γιατί δεν υπάρχει κάτι νέο τα τελευταία δύο χρόνια να προσφέρουμε σε αυτόν που ανήκει στο υπόλοιπο 5% που ενδιαφέρεται;

Τα τελευταία δύο χρόνια δεν υπάρχει κάτι νεότερο στη Sartorial αγορά, ίσως γιατί η δική μου γενιά, που θεωρητικά έχει τη γνώση, δεν προλάβαινε να δημιουργήσει μιας και απολάμβανε το momentum που έφερε η νέα γενιά, η οποία είχε το πάθος και την όρεξη να το προβάλλει.  Η νέα αυτή γενιά όμως, από την άλλη, βασίστηκε στο να αναπαράγει και να προωθήσει τις δημιουργίες του κλασσικού στυλ που υπηρετούσαμε εμείς, γιατί αυτό θαύμαζε.  Όλα έγιναν όμως τόσο σύντομα που επήλθε κορεσμός.  Τώρα ο κλάδος φαντάζει στείρος και μάλιστα σε μία περίοδο που ολόκληρος ο κόσμος αλλάζει ταχύτατα.  Σε αυτές τις αλλαγές είμαστε ακόμη πιο ευάλωτοι γιατί, σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, μοιάζουμε γραφικοί.

Η μόδα με τη μαζική παραγωγή, πάντα πιο ισχυρή, απομακρύνεται όλο και περισσότερο: νέα υφάσματα υψηλής τεχνολογίας, φόρμες γυμναστικής, t-shirt, dressy sneakers κλπ. Μήπως  «το κοστούμι πέθανε;”. Από την άλλη, όσοι φορούν ακόμη κοστούμια, τα έχουν φορέσει και τα έχουν προβάλει πλέον όλα: σταυρωτά, αφοδράριστα, βάτες χωρίς βάτες, πιέτες, χωρίς πιέτες κλπ.  Οι περισσότεροι δε  Influencers τα έχουν ράψει και όλα και μάλιστα από ράφτες απ ΄ όλα τα μέρη του κόσμου.

Ο Βασίλης Μπουρτσάλας επί τω έργω (φωτό: Μιχαήλ Ανδρουλιδάκης).

Ωστόσο, όπως πολύ εύστοχα έχει γράψει και ο Hugo Jacomet  στο blog του Parisian Gentleman, το «Το κοστούμι δεν πέθανε», απλώς δεν υπάρχει η ανάγκη να το φορέσεις.  Όσοι λοιπόν το φοράνε, το κάνουν επειδή τους αρέσει.  Αυτή η διαπίστωση-γνώμη είναι φαινόμενο της εποχής μας για όλους τους κλάδους.  Με την τεχνολογία, την παγκοσμιοποίηση και την υπερπληροφόρηση τα πάντα πλέον εξειδικεύονται.  Ο καθένας μπορεί να φτιάξει το δικό του μικρόκοσμο.  Αυτό το φαινόμενο όμως έχει και μία αντίφαση: οδηγεί κάθε κλάδο σε ανώτερα επίπεδα ποιότητας, εφόσον οι καταναλωτές- ή καλύτερα funs- είναι πιο εξειδικευμένοι και απαιτητικοί αλλά παράλληλα οδηγεί και σε μία απομόνωση-στείρωση, διότι δεν «έρχεται σε κοινωνία» με τη μάζα και δεν ανανεώνεται.

Δύο ακόμη εκδοχές της σύγχρονης τάσης στο κοστούμι.

Στο χώρο της ένδυσης για παράδειγμα, αν δούμε τους δύο πόλους- Μόδα και Υψηλή Ραπτική- σήμερα είναι τόσο απομονωμένοι όσο ποτέ άλλοτε.  Οι περισσότεροι άνθρωποι της μόδας έχουν ξεχάσει την ποιότητα και την εφαρμογή (κατασκευή) κι έχουν εξειδικευτεί στο design και στην προβολή.  Αντίστοιχα οι άνθρωποι της υψηλής ραπτικής έχουν εγκλωβιστεί στην κατασκευή και την εφαρμογή, παραγκωνίζοντας στο design και την καινοτομία.  Πριν 20 χρόνια αυτά τα δύο ως σχέση γνώσης-τέχνης συνυπήρχαν αρμονικά και υπήρχε μάλιστα και αλληλεπίδραση, υπηρετώντας πάντα την αισθητική και δημιουργούσαν πολιτισμό.

Καινοτομία ελπίζω να έρθει από την ακόμη νεότερη γενιά που, αν και δεν έχει για είδωλά της προσωπικότητες όπως ο Fred Astaire ή ο Gary Cooper, σίγουρα έχει νεότερα πρότυπα από το χώρο της τεχνών και της κοινωνίας μας, πρότυπα που η ηλικία μου ίσως να αδυνατεί να παρακολουθήσει, αλλά έχουν όμως έναν κοινό παρονομαστή: το έμφυτο μικρόβιο της υψηλής αισθητικής.  Αυτό, ως ένα μυστικό συστατικό που είναι, πάντα αναπαράγεται!  Τους λείπει η γνώση, όμως το γεγονός αυτό θα πρέπει να αποτελεί αποστολή της δικής μου γενιάς.  Ως άλλο ένα υπέροχο παράδοξο λοιπόν -όπου όσο η γνώση φέρνει δημιουργικότητα άλλο τόσο και έλλειψη γνώσης φέρνει καινοτομία!- θα πρέπει να συνεργαστούμε μαζί τους τώρα περισσότερο από ποτέ, έχοντας ως συνδετικό κρίκο το σεβασμό στην αισθητική. Τότε αυτό το κάτι νέο θα έρθει.  Θα είναι και όμορφο και καινοτόμο!

«Τρέφω μεγάλη αγάπη για την αντρική υψηλή ραπτική», σημειώνει ο Βασίλης Μπουρτσάλας (φωτό: Μιχαήλ Ανδρουλιδάκης).

Έχω τη χαρά να εργάζομαι ήδη πάνω σε αυτή την ιδέα και σύντομα θα την παρουσιάσουμε στο Bespoke Athens.  Παράλληλα, επειδή τρέφω μεγάλη αγάπη για την αντρική υψηλή ραπτική, θα προσπαθήσω να μεταφέρω όση περισσότερη γνώση μπορώ μέσα από άρθρα μου και άλλες δραστηριότητες, ώστε οι νεότερες γενιές να συνεχίσουν να δημιουργούν και να αναπαράγουν υψηλή αισθητική.  Ίσως τότε να ευαισθητοποιήσουμε και το υπόλοιπο 95%.  The World Needs Style Join us…

Διαβάστε ακόμα: Η αρχοντιά του μπορντώ χρώματος.

TAGS :
bespoke Pitti Uomo sartorial look κοστούμι

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook